Bilim Sanat Merkezlerine Devam Eden İlkokul Öğrencilerinin Mühendislik Bilgi Düzeyleri ve STEM Tutumları Arasındaki İlişkinin İncelemesi

Yıl 2023, , 66 - 85, 30.12.2023

Betül Kantaroğlu , Umit Izgı-onbasılı

https://doi.org/10.52797/tujped.1395432

Öz

Bu araştırma, ilkokul öğrencilerinin STEM’e yönelik tutumları ile mühendislik bilgileri arasındaki ilişkiyi ve BİLSEM çerçevesinde STEM eğitiminin incelikli dinamiklerini incelemiştir. Çalışmada, Mersin’de BİLSEM’e devam eden ilkokul 4. sınıf öğrencilerinin STEM tutumları ile mühendislik bilgi düzeyleri arasındaki ilişkinin farklı alt boyutlar üzerinden incelenmesi amacıyla ilişkisel tarama yaklaşımı kullanılmıştır. Araştırmada kullanılan ölçme araçları aracılığıyla cinsiyetin mühendislik bilgi düzeylerini ve STEM tutumlarını önemli ölçüde etkilemediği belirlenmiştir. Ancak STEM’in "Kişisel ve Sosyal Uygulamalar" ve "Mühendisliği Öğrenme ve STEM ile İlişkilendirme" boyutları incelendiğinde Mersin, Tarsus, Silifke ve Anamur ilçelerindeki katılımcılara göre Mersin grubundaki katılımcıların Silifke ve Anamur’daki öğrencilere göre daha yüksek sıra ortalamalarına sahip oldukları görülmüştür. "Matematiği Öğrenme ve STEM ile İlişkilendirme" boyutunda Mersin ve Tarsus gruplarındaki katılımcılar Anamur grubundaki katılımcılara göre daha yüksek sıra ortalamaları sergilemişlerdir. Ayrıca "Teknolojiyi Kullanma ve Öğrenme" boyutunda Mersin grubundaki katılımcıların Silifke grubundaki katılımcılardan daha yüksek bir ortalamaya sahip olduğu görülmüştür. Korelasyon analizinde mühendislik bilgi düzeyleri ile genel STEM tutum ölçeği arasında anlamlı bir ilişki bulunmazken, STEM tutum ölçeğinin alt boyutları mühendislik bilgi düzeylerine göre incelendiğinde dikkat çekici korelasyonlar ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Üstün yetenek, BİLSEM, STEM, mühendislik bilgisi, ilkokul

An Investigation of the Relationship Between Engineering Knowledge Levels and STEM Attitudes of Primary School Students Attending Science and Art Centers

Öz

This research examined the relationship between primary school students' attitudes towards STEM and their engineering knowledge and the subtle dynamics of STEM education within the framework of BİLSEM. In this study, a relational survey approach has been used to examine the relationship between STEM attitudes and engineering knowledge levels of 4th grade primary school students attending BILSEM in Mersin through different sub-dimensions. Through the measurement tools have been used in the study, it has been determined that gender did not significantly affect engineering knowledge levels and STEM attitudes. When the "Personal and Social Practices" and "Learning Engineering and Associating it with STEM" dimensions of STEM have been examined, it has been observed that the participants in the Mersin group have higher rank averages than the students in Tarsus, Silifke, Anamur. In the dimension of "Learning Mathematics and Associating it with STEM", the participants in the Mersin and Tarsus groups have been exhibited higher rank averages than the participants in the Anamur group. In addition, in the dimension of "Using and Learning Technology", the participants in the Mersin group have a higher mean than the participants in the Silifke group. In the correlation analysis, no significant relationship has been found between engineering knowledge levels and the general STEM attitude scale, but when the sub-dimensions of the STEM attitude scale have been analyzed according to engineering knowledge levels, remarkable correlations emerged.

Anahtar Kelimeler

Giftedness, BİLSEM, STEM, engineering science, primary school

Kaynakça

• Akgündüz, D., Aydeniz, M., Çakmakçı, G., Çavaş, B., Corlu, M. S., Öner, T. ve Özdemir, S. (2015). STEM eğitimi Türkiye raporu: Günün modası mı yoksa gereksinim mi? (White Paper). İstanbul, Turkey: Aydın Üniversitesi.
• Aydın, G., Saka, M. ve Guzey, S. (2017). 4-5-6- 7. ve 8. sınıf öğrencileri için mühendislik bilgi düzeyi ölçeği. İlköğretim Online, 17(2), 750-768. Doi: 10.17051/ilkonline.2018.419071
• Aydın, G., Saka, M. ve Guzey, S. (2018). 4- 8. Sınıf öğrencilerinin fen, teknoloji, mühendislik, matematik tutumlarının incelenmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 787-802.
• Bilgili, A.E. (2000). Üstün yetenekli çocukların eğitim sorunu. Atatürk Eğitim Fakültesi Dergisi, 12, 59-74.
• Bircan, M. A. ve Çalışıcı, H. (2022). The effects of STEM education activities on fourth grade students’ attitudes to STEM, 21st-century skills and mathematics success. Education ve Science, 47(211), 87-119.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri (17. Baskı). Ankara: Pegem Yayınları.
• Ceylan, Ö., Ermiş, G. ve Yıldız, G. (2018). Özel yetenekli öğrencilerin bilim, teknoloji, mühendislik, matematik (stem) eğitimine yönelik tutumları. International Conference on Gifted and Talented Education (pp.64).
• Çakıroğlu, E. (2016). STEM Education Textbook. Ankara.
• Davaslıgil, Ü. ve Zeana, M. (2004). Üstün Zekâlıların Eğitim Projesi. İçinde A., Bilgili A. E Şirin M. R. (Eds.), I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi (pp.85-100).
• Deringöl, Y. (2018). Mathematics attitudes and academic self-concepts of gifted and talented students. Acta Didactica Napocensia, 11(2), 79-88.
• Enç, M. (2005). Üstün beyin gücü gelişim ve eğitimleri. Ankara: Gündüz Eğitim ve Yayıncılık.
• Gür, Ç. (2017). Eğitimsel ve sosyal-duygusal bakış açılarıyla üstün yetenekli çocuklar. Ankara: Anı Yayıncılık,
• Kulaksızoğlu A. (2004). Üstün Zekâlıların Eğitim Projesi. In A., Bilgili A. E Şirin M. R. (Eds.), I. Türkiye üstün yetenekli çocuklar kongresi, İstanbul: Çocuk Vakfı Yayınları (pp.7-8).
• Camcı Erdoğan, S. (2014). Bilimsel yaratıcılığı temel alan farklılaştırılmış fen ve teknoloji öğretiminin üstün zekâlı ve yetenekli öğrencilerin başarı, tutum ve yaratıcılığına etkisi. Yayımlanmış Doktora Tezi. İstanbul Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Guzey, S. S., Moore, T. J., Harwell, M. ve Moreno, M. (2016). STEM integration in middle school life science: Student learning and attitudes. Journal of Science Education and Technology, 25(4), 550-560.
• Karakaya, F. ve Avgın, S. S. (2016). Effect of demographic features to middle school students’ attitude towards STEM. Journal of Human Sciences, 13(3), 4188- 4198.
• Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kaya, A., Balay, R. ve Göçen, A. (2012). Öğretmenlerin alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerine ilişkin bilme, uygulama ve eğitim ihtiyacı düzeyleri. International Journal of Human Sciences, 9(2), 1229-1259.
• Kier, M. W., Blanchard, M. R., Osborne, J. W. ve Albert, J. (2013). The development of the STEM career interest survey (STEM-CIS). Research in Science Education, 44(3), 461-481.
• Kılıç, V.C. (2016). Türkiye’de üstün ve özel yetenekli çocuklara yönelik bir eğitim politikası oluşturulamaması sorunu üzerine bir değerlendirme. 21. Yüzyılda Eğitim ve Toplum Eğitim Bilimleri ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4(12), 145-154.
• Koyunlu Ünlü, Z. ve Dökme, İ. (2017). Özel yetenekli öğrencilerin fetemm’in mühendisliği hakkındaki imajları. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 196-204.
• Listman, J. B. ve Kapila, V. (2016), Impact of engineering curricula and student programming on STEM attitudes among middle and high school students (evaluation) paper presented at 2016 ASEE Annual Conference & Exposition, New Orleans, Louisiana. Doi: 10.18260/p.27309
• Lovecky, D. V. (2004). Different minds: Gifted children with AD/HD, Asperger Syndrome, and other learning deficits. London: Jessica Kingsley.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2009): Özel eğitim hizmetleri yönetmeliği. (Yönetmelik). Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. STEM eğitim raporu. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. Fen bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Millî Eğitim Bakanlığı.
• Nacaroğlu, O. ve Kızkapan,O. (2021). Özel yetenekli öğrencilerin STEM tutumları ve 21. yüzyıl becerilerine sahip olma düzeyleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 25(2), 425-442.
• Özçelik, A. ve Akgündüz, D. (2018). Üstün/özel yetenekli öğrencilerle yapılan okul dışı STEM eğitiminin değerlendirilmesi. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(2), 334-351.
• Renzulli, J.S. (1984). The three-ring conception of giftedness. A developmental model for Promoting Creative Prodactivity. In R. J. Sternberg & J. E. Davidson (Eds.), Conceptions of giftedness (pp. 246–279).
• Sezginsoy Şeker, B. (2012). An evaluation on science-art center implementation through the Bilsem teachers' opinion. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 46, 1628-1632.
• Sezginsoy Şeker, B. (2020). Matematik ve Fen Bilimleri Eğitiminde Akademik Çalışmalar (Ed. Hülya Gür) 14. Bölüm; Üstün yeteneklilik” kavramını yeniden ele alma: geldiğimiz nokta ve yöneldiğimiz nokta, (384-409), Livre de Lyon Yayınevi, Fransa.
• Şahin, E. ve Kabasakal, V. (2018). STEM eğitim yaklaşımında dinamik matematik programlarının (Geogebra) kullanımına yönelik öğrenci görüşlerinin incelenmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(18), 55-62.
• Streitz, R. (1922). Gifted children and provisions for them in our schools. University of Illinois Bulletin, 20 (13), 2–12.
• Yıldırım, B. ve Türk, C., (2018). Stem uygulamalarının kız öğrencilerin STEM tutum ve mühendislik algılarına etkisi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 30, 842-884.
• Yurtbakan, N, E. ve Batmaz, O. (2023). Effectiveness of the SACs support education program: motivation and attitude towards primary school level courses designed for the gifted. Journal for the Education of Gifted Young Scientists, 11(2), 113-123. Doi: 10.17478/jegys.1258298
• Yürümezoğlu, K. ve Karabey, B., (2015). Yaratıcılık ve üstün yetenekliliğin zekâ kuramları açısından değerlendirilmesi. Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 40, 86-100.
• Wiebe, E., Unfried, A. ve Faber, M. (2018). The relationship of STEM attitudes and career interest. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 14(10). Doi: 10.29333/ejmste/92286
• World Economic Forum. (2018). The future of jobs: centre for the new economy and society. World Economic Forum, Geneva, Switzerland.
• Zhou, S. N., Zeng, H., Xu, S. R., Chen, L. C. ve Xiao, H. (2019). Exploring changes in primary students' attitudes towards science, technology, engineering and mathematics (STEM) across genders and grade levels. Journal of Baltic Science Education, 18(3), 466-480.