FROM THE GLASS CEILING TO THE CORPORATE SUMMIT: WOMEN'S MANAGERIAL JOURNEY IN THE TOURISM INDUSTRY

Yıl 2025, Cilt: 14 Sayı: 2, 282 - 305, 30.10.2025

Nurşen Irk , Nihat Çeşmeci

https://doi.org/10.7460/turar.1725420

Öz

This study aims to examine in depth the managerial experiences of female professionals who have reached senior positions in the tourism sector and how they cope with the structural and social barriers they encounter. The tourism sector, where women's representation in decision-making mechanisms remains limited, stands out as a notable example of the glass ceiling phenomenon. In this context, the study analyzes the nature of gender-based barriers that female managers encounter in managerial processes and the strategic approaches they have developed to overcome these barriers. Within the scope of the research, qualitative data obtained from the interview texts of 16 women who held/hold managerial positions in tourism, published on a digital media platform between 2015 and 2025, were analyzed using the thematic analysis method via MAXQDA 2020 software. According to the findings of the study, the career development of women who have broken through the glass ceiling is shaped not only by individual effort and competence but also by structural, cultural, and social factors. Additionally, this study contributes new theoretical and empirical depth to discussions on leadership and gender equality by thematically analyzing the strategies employed by senior female professionals in the tourism sector to break through the glass ceiling within a structural and socio-cultural context.

Anahtar Kelimeler

Tourism Sector , Glass Ceiling Syndrome , Female Managers , Gender

CAM TAVANDAN KURUMSAL ZİRVEYE: TURİZM SEKTÖRÜNDE KADINLARIN YÖNETİCİLİK YOLCULUĞU

Öz

Bu çalışma, turizm sektöründe üst düzey pozisyonlara ulaşmış kadın profesyonellerin yönetsel deneyimlerini, karşılaştıkları yapısal ve toplumsal engellerle baş etme biçimlerini derinlemesine incelemeyi hedeflemektedir. Kadınların karar alma mekanizmalarında temsiliyetinin sınırlı kaldığı turizm sektörü, cam tavan olgusunun gözlemlenebilir örneklerinden biri olarak dikkat çekmektedir. Bu bağlamda, çalışmada kadın yöneticilerin yönetsel süreçlerde karşılaştıkları cinsiyet temelli engellerin doğası ve bu engellerle başa çıkmada geliştirdikleri stratejik yaklaşımlar analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında, 2015-2025 yılları arasında dijital medya platformunda yayımlanmış ve turizmde yönetici konumunda bulunan/bulunmuş 16 kadının röportaj metinlerinden elde edilen nitel veriler, MAXQDA 2020 yazılımı aracılığıyla tematik analiz yöntemiyle çözümlenmiştir. Çalışmanın bulgularına göre, cam tavanı aşmış kadınların kariyer gelişimi yalnızca bireysel çaba ve yetkinliklerle değil, aynı zamanda yapısal, kültürel ve sosyal etmenlerle şekillenmektedir. Ayrıca, bu çalışma, turizm sektöründe üst düzey kadın profesyonellerin cam tavanı aşma stratejilerini yapısal ve sosyo-kültürel bağlamda tematik olarak çözümleyerek, liderlik ve toplumsal cinsiyet eşitliği tartışmalarına yeni bir kuramsal ve ampirik derinlik kazandırmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Turizm Sektörü , Cam Tavan Sendromu , Kadın Yöneticiler , Toplumsal Cinsiyet

Kaynakça

• Ahmed, S. K., Mohammed, R. A., Nashwan, A. J., Ibrahim, R. H., Abdalla, A. Q., Ameen, B. M. M., & Khdhir, R. M. (2025). Using thematic analysis in qualitative research. Journal of Medicine, Surgery, and Public Health, 6, 100198.
• Akdağ, G., & Üçyıldız, U. H. (2020). Seyahat acentası çalışanlarının cam tavan sendromu algılamaları: Ege Bölgesi seyahat acentalarında bir uygulama. İşletme Araştırmaları Dergisi, 12(3), 2540–2654.
• Akdemir, A. (2017). Otel işletmelerinde örgüt iklimine etki eden yönetsel güç kaynaklarının belirlenmesi, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi
• Anafarta, N., Sarvan, F., & Yapıcı, N. (2008). Konaklama işletmelerinde kadın yöneticilerin cam tavan algısı: Antalya ilinde bir araştırma. Akdeniz İİBF Dergisi, 8(15), 111–137.
• Ardıç Yetiş, Ş. ve Çalışkan, N. (2020). Turizm sektöründe kadın istihdamı: Mevcut duruma ilişkin bir değerlendirme. Manisa Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(3), 105-119.
• Arqub, S. A., Knobel, V., Alomair, D., & Al-Moghrabi, D. (2025, July). Breaking the glass ceiling: Women representation in orthodontic societies' leadership and awards. Seminars in Orthodontics, 31(3), 386–391.
• Aydın Tükeltürk, Ş., & Şahin Perçin, N. (2008). Turizm sektöründe kadın çalışanların karşılaştıkları kariyer engelleri ve cam tavan sendromu: Cam tavanı kırmaya yönelik stratejiler. Yönetim Bilimleri Dergisi, 6(2), 113–128.
• Bans-Akutey, A., & Tiimub, B. M. (2021). Triangulation in research. Academia Letters, 2(3392), 1–7.
• Bayram, A. T. (2019). Türk turizm alan yazınında kadınlar üzerine yapılan çalışmaların bibliyometrik analizi. TURAR Turizm ve Araştırma Dergisi. 8(2), 55-77.
• Bazazo, I., Nasseef, M. A., Mukattesh, B., Kastero, D., & Al-Hallaq, M. (2017). Assessing the glass ceiling effect for women in tourism and hospitality. Journal of Management and Strategy, 8(3), 51-66.
• Bebchuk, L. A., Fried, J., & Walker, D. (2002). Managerial power and rent extraction in the design of executive compensation. The University of Chicago Law Review, 69(3), 751-846.
• Bingöl, O. (2014). Toplumsal cinsiyet olgusu ve Türkiye'de kadınlık. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 2014(3), 108–114.
• Bosson, J. K. (2025). Gender identity and aggression. Annual Review of Psychology, 76, 635-661.
• Bouncken, R. B., Czakon, W., & Schmitt, F. (2025). Purposeful sampling and saturation in qualitative research methodologies: Recommendations and review. Review of Managerial Science, 1–37.
• Campbell, S., Greenwood, M., Prior, S., Shearer, T., Walkem, K., Young, S., … & Walker, K. (2020). Purposive sampling: complex or simple? Research case examples. Journal of Research in Nursing, 25(8), 652-661.
• Carvalho, I., Costa, C., Lykke, N., & Torres, A. (2019). Beyond the glass ceiling: Gendering tourism management. Annals of Tourism Research, 75, 79-91.
• Carvalho, I., Costa, C., Lykke, N., Torres, A., & Wahl, A. (2018). Women at the top of tourism organizations: Views from the glass roof. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 17(4), 397–422.
• Chen, J., Ezzamel, M., & Cai, Z. (2011). Managerial power theory, tournament theory, and executive pay in China. Journal of Corporate Finance, 17, 1176-1199.
• Choi, E., & Yoon, S. (2014). A study on the impact of perceived glass ceiling, organizational justice and job satisfaction among female airline employees. In M. Jaafar & T. M. Tangit (Eds.), Rural mountain tourism: Preserving culture and heritage of mountain minorities and indigenous peoples. Sustainable Tourism Research Cluster. 51-58.
• Civek, F., & Ulusoy, T. (2021). Cam tavan sendromu ve yetenek yönetimi: Kavramsal bir değerlendirme. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 10(4), 3264–3281.
• Clevenger, L., & Singh, N. (2013). Exploring barriers that lead to the glass ceiling effect for women in the U.S. hospitality industry. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 12(4), 376–399.
• Çalhan, H., & Özdemir, T. (2024). An evaluation of career barriers of the Turkish tourism sector. Journal of Silk Road Tourism Research. 4(2), 13-29.
• Dağdeviren, B. & Aydemir, İ. (2020). Sağlık çalışanlarının cam tavan algılarının toplumsal cinsiyet algısı ile ilişkisi. Batı Karadeniz Tıp Dergisi, 4(3), 167–180.
• Derin, N. (2020). Dünyadan ve Türkiye’den örneklerle cam tavan sendromu. Birey ve Toplum Sosyal Bilimler Dergisi, 10(2), 137–154.
• Fathy, E. A. F., & Zidan, H. A. K. Y. (2020). The impact of glass ceiling beliefs on women’s subjective career success in tourism and hospitality industry: The moderating role of social support. The Scientific Journal of the Faculty of Tourism and Hotels, Alexandria University, 17(2), 137–162.
• Garača, V., Vukosav, S., Curaković, D., & Bradić, M. (2021). Gender inequality below the “glass ceiling” - case study: The hotel industry in Vojvodina (Serbia). Acta Geobalcanica, 7(3), 131-136.
• Geçgin, E., & Gülsoy, N. (2024). Sosyo-demografik özellikler ile cam tavan sendromu arasındaki ilişki: Mutfak çalışanları örneği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (64), 102–119.
• Gromkowska-Melosik, A. (2014). The masculinization of identity among successful career women? A case study of Polish female managers. Journal of Gender and Power, 1, 25–47.
• Irk, N. (2025). Turizm sektöründe kadın istihdamı ve sorunları: Kayseri ili örneği, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi.
• Kara, B. (2015). Kadınların üst düzey yönetici olmalarını engelleyen cam tavan sendromuna ilişkin eğitim yöneticilerinin görüşleri, Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi.
• Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80.
• Korkmaz, H. (2014). Yönetim kademelerinde kadına yönelik cinsiyet ayrımcılığı ve cam tavan sendromu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2(5), 1–14.
• Leblebici, Y., & Karcıoğlu, F. (2014). Kadın yöneticilerde kariyer engelleri: “Cam tavan sendromu” üzerine bir uygulama. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 28(4), 1–19.
• Mohammadi, E., König, T., & Zimmermann, B. (2025). Multi-layered sampling strategy for qualitative interviews: Methodical reflections on sampling interviews with the European Research Council review experts. International Journal of Social Research Methodology, 1–13.
• Öksüz, M. (2023). Cumhuriyetin ilanından günümüze kadının turizm sektöründeki yeri: Karşılaşılan kariyer engelleri. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 34(3), 255-272.
• Özaydınlık, K. (2014). Toplumsal cinsiyet temelinde Türkiye’de kadın ve eğitim. Sosyal Politika Çalışmaları Dergisi, (33), 93–112.
• Özdemir Akgül, S. (2020). Turizmde toplumsal cinsiyet eşitliği ve kadınların güçlendirilmesi ile mutluluk endeksi arasındaki ilişki. TURAR Turizm ve Araştırma Dergisi. 9(2), 160-178.
• Palinkas, L. A., Horwitz, S. M., Green, C. A., Wisdom, J. P., Duan, N., & Hoagwood, K. (2015). Purposeful sampling for qualitative data collection and analysis in mixed method implementation research. Administration and Policy in Mental Health and Mental Health Services Research, 42, 533–544.
• Pathak, V., Jena, B., & Kalra, S. (2013). Qualitative research. Perspectives in Clinical Research, 4(3), 192.
• Purcell, D., MacArthur, K. R., & Samblanet, S. (2010). Gender and the glass ceiling at work. Sociology Compass, 4(9), 705–717.
• Remington, J., & Kitterlin-Lynch, M. (2018). Still pounding on the glass ceiling: A study of female leaders in hospitality, travel, and tourism management. Journal of Human Resources in Hospitality & Tourism, 17(1), 22–37.
• Ridgeway, C. L. (1997). Interaction and the conservation of gender inequality: Considering employment. American Sociological Review, 62(2), 218–235.
• Sobaih, A. E. E., & Abu Elnasr, A. E. (2024). Challenges to cracking the glass ceiling among Saudi women in the tourism industry. Tourism and Hospitality, 5(1), 203–224.
• Şener, İ., Karabay, M. E., & Tezergil, S. A. (2018). Kadın yöneticilerin cam tavan algıları ve kadın yöneticilere karşı tutum: Finansal hizmetler sektöründe bir uygulama. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20(1), 78–98.
• Tunç, S., & Özmen, A. (2016). Kadın çalışanların cam tavan engelleri ile algılanan örgütsel adalet arasındaki ilişki: Eskişehir bankacılık sektöründe uygulama. Çankırı Karatekin Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(2), 97–119.
• Yağar, F., & Dökme, S. (2018). Niteliksel araştırmaların planlanması: Araştırma soruları, örneklem seçimi, geçerlik ve güvenirlik. Gazi Sağlık Bilimleri Dergisi, 3(3), 1-9.
• Yıldırımalp, S. (2021). Ayrımcılık temelli dışlanma: Türkiye’de çalışma hayatında kadınlar. Sosyal Güvenlik Dergisi (Journal of Social Security). 11(2). 321-346.
• Yılmaz, B., (2023). Turizm sektörü iş hayatında ayrımcılık. Journal of Silk Road Tourism Research. 3(2), 16-27.