Journalism Departments in the Context of Turkey’s Higher Education Policies: A Comparative Review

Yıl 2021, Sayı: 37, 193 - 214, 30.06.2021

Özgün Dinçer Çağrı Kaderoğlu Bulut Tuğrul Çomu

https://doi.org/10.17829/turcom.861477

Cited By: 3

Öz

This study examines the current state of journalism programs comparatively within Turkey’s higher
education policies. At first, global effects and national factors that shape Turkey’s higher education
policies are discussed. In Turkey, especially after 2006, the number of universities and journalism
programs increased rapidly. That led to the emergence of qualitative differences between universities,
programs, and students. For this purpose, by using the YÖK Atlas database, the differences and
similarities between journalism programs were analyzed. The first 5 and last 5 journalism programs
have been selected based on the ÖSYM 2020 rankings for comparison. Journalism programs were
compared according to different categories. Quantitative descriptive analysis method is used in this
study. As a result, it has been determined that current higher education policies create an important
unequal development for journalism departments, especially in geographical and temporal inequality
has been identified.

Anahtar Kelimeler

Higher Education, Journalism Education, Journalism Departments, Communication Faculties, YÖK Atlas

Türkiye’de Yükseköğretim Politikaları Bağlamında Gazetecilik Bölümleri: Karşılaştırmalı Bir İnceleme

Öz

Çalışma Türkiye’deki yükseköğretim politikaları çerçevesinde, gazetecilik bölümlerinin güncel
durumunu karşılaştırmalı bir şekilde incelemektedir. Bu amaçla öncelikle Türkiye’nin yükseköğretim
politikasını şekillendiren küresel ve yerel unsurlar ele alınmaktadır. Özellikle 2006’dan sonra “her ile
bir üniversite” politikası nedeniyle üniversitelerin ve bu üniversitelerde açılan gazetecilik bölümlerinin
sayısı hızla artmış, bu durum hem üniversiteler hem de bölümler ve bölüm öğrencileri arasında büyük
nitelik farklarının ortaya çıkmasına neden olmuştur. Bu çerçevede çalışmada YÖK Atlas veri tabanından
yararlanılarak, gazetecilik bölümleri arasındaki farklar ve benzerlikler incelenmiştir. Araştırmada
ÖSYM tarafından yapılan sıralama temel alınarak, devlet üniversitelerindeki örgün programlar içinde
sıralamada ilk 5 ve son 5’te yer alan gazetecilik bölümleri çeşitli kategoriler ekseninde karşılaştırılmıştır.
Çalışmada nicel araştırma desenine yaslanan betimsel analiz yöntemi kullanılmaktadır. Çalışmanın
sonucunda mevcut yükseköğretim politikalarının gazetecilik bölümleri açısından önemli bir eşitsiz
gelişim yaratmakta olduğu, bölümler arasında coğrafi ve zamansal bir ayrışmanın oluştuğu tespit
edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Yükseköğretim, Gazetecilik Eğitimi, Gazetecilik Bölümleri, İletişim Fakültesi, YÖK Atlas

Kaynakça

• Altbach, P. G. (2019). Kitlesel yükseköğretimin mantığı. M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (C. Albayrak, Çev., s. 171-190). İstanbul: Nota Bene.
• Arap, K. S. (2010). Türkiye yeni üniversitelerine kavuşurken: Türkiye’de yeni üniversiteler ve kuruluş gerekçeleri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 65-1, 1-29.
• Aslan, İ., & Sırım, V. (2019). Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi’nin Süleymanpaşa ilçesinin ekonomik gelişimi üzerindeki etkileri: Öğrenci tüketim harcamaları özelinde bir değerlendirme. Balkan Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15), 61-76.
• Bertilsson, M. (1992). From university to comprehensive higher education: on the widening gap between ‘Lehre und Leben’. Higher Education, 24, 333-349.
• Binici, F. Ö., & Koyuncu, B. (2015). Üniversite öğrencilerinin 2012-2013 harcamalarının Bitlis ili ekonomisine katkısının incelenmesi. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(1), 113-126.
• Collins, R. (2019). Diploma enflasyonu ve üniversitelerin geleceği. M. Kutrtoğlu (ed.) içinde, Bilgi ve Üniversiteler (C. Özdemir, Çev., s. 191-214). İstanbul: Nota Bene.
• Çalışkan, Ş., & Demir, F. (2013). Celal Bayar Üniversitesi Köprübaşı Meslek Yüksek Okulu öğrenci harcamalarının bileşimi ve ilçe ekonomisindeki yeri. Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(3), 357-371.
• Çayın, M., & Hüseyin, Ö. (2015). Üniversitelerin il ekonomisine katkısı ve öğrencilerin tüketim yapısı: Muş Alparslan Üniversitesi örneği. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 30(2), 131-147.
• Çetinsaya, G. (2014). Büyüme, kalite, uluslararasılaşma: Türkiye yükseköğretimi için bir yol haritası. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
• Dalğar, H., Hakan, T., & Murat, K. (2009). Bölgesel kalkınmada yükseköğretim kurumlarının rolü ve Bucak örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (1), 39-50.
• Delanty, G. (2019). Küresel çağda üniversite ideası: Amaç olarak bilgiden bilginin sonuna doğru mu? M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (G. Kurtoğlu, & M. Karahan, Çev., s. 63- 98). İstanbul: Nota Bene.
• Doğan, D. (2013). Yeni Kurulan Üniversitelerin Sorunları ve Çözüm Önerileri. Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 3(2), 108-116.
• DPT. (1970). Yüksek Öğretim Araştırması. Yayın No: DPT: 858-SPD: 197. Ankara: Planlama Teşkilatı. Erdoğan, M., & Karagöl, V. (2018). Bölgesel kalkınmada yeni kurulan üniversitelerin rolü: Bingöl örneği. Uluslararası Ekonomi İşletme ve Politika Dergisi, 2(1), 51-78.
• Ergun, C. (2014). Üniversite ve kent ilişkisi üzerine görüşler: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi örneği. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(31), 216-237.
• Jessop, B. (2019). Akademik kapitalizm çeşitleri ve girişimci üniversiteler: Geçmişteki araştırmalar ve üç düşünce deneyi üzerine. M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (M. Kurtoğlu, Çev., s. 137-170). İstanbul: Nota Bene.
• Karakütük, K., & Özdemir, Y. (2011). Bilim insanı yetiştirme projesi (BİYEP) ve öğretim üyesi yetiştirme programının (ÖYP) değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 36(161), 26-38.
• Kaynar, M., & Parlak, İ. (2005). Her ile bir üniversite: Türkiye’de yükseköğretim sisteminin çöküşü. Ankara: Paragraf.
• Kızılca, F. K., & Karagöz-Kızılca, G. (2018). Türkiye’de iletişimciler ve ‘preker’ emek: Gözden kaçmış bir veri tabanından bulgular. Galatasaray Üniversitesi İletişim Dergisi, 29, 9-30.
• Kooij, Y. (2019). Yükseköğretimde fırsat eşitliği. M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (s. 215-232). İstanbul: Nota Bene.
• Kurtoğlu, M. (2019). Sunuş ve teşekkür. M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (s. 7-14). İstanbul: Nota Bene.
• Maassen, P., & Stensaker, B. (2011). The knowledge triangle, European higher education policy logics and policy implications. Higher Education, 61(6), 757-769.
• Marginson, S. (2016). The worldwide trend to high participation higher education: Dynamics of social stratification in inclusive systems. Higher Education, 72(4), 413-434.
• ODTÜ. (2011). Yükseköğretimin Yeniden Yapılandırılması: Görüş ve Öneriler, Komisyon Raporu. Ankara.
• ÖSYM. (2020). YKS Yerleştirme Sonuçlarına İlişkin Sayısal Veriler. 5 Aralık 2020 tarihinde https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2020/YKS/tablo4_ 26082020.pdf adresinden alındı
• Öztürk, S., Torun, İ., & Özkök, Y. (2011). Anadolu’da Kurulan Üniversitelerin İllerin Sosyo-Ekonomik Yapılarına Katkıları. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 8(16), 145-158.
• SEGE. (2017). İllerin ve Bölgelerin Sosyo-ekonomik Gelişmişlik Sıralaması Araştırması SEGE-2017. Ocak 7, 2021 tarihinde https://www.bebka.org.tr/ admin/datas/sayfas/89/sege-2017_158.168.7211.pdf adresinden alındı
• Sezer, S. (2017). Öğrenci bakışı ile Karacabey meslek yüksekokulu’nun sosyo-kültürel ve ekonomik katkısının değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(17), 70-82.
• Teichler, U. (2019). Yükseköğretim için yeni zorluklar ve yükseköğretim araştırmalarının geleceği. M. Kurtoğlu (ed.) içinde, Neoliberalizm, Bilgi ve Üniversiteler (s. 33-62). İstanbul: Nota Bene
• Tokgöz, O. (2003). Türkiye’de iletişim eğitimi: Elli yıllık bir geçmişin değerlendirilmesi. Kültür ve İletişim, 6(1), 9-32.
• Tösten, R., Kanık, S., & Kayan, M. S. (2016). Siirt üniversitesi öğrenci profili ve harcama analizi. Siirt Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 4(6-7), 41-58.
• Trow, M. (1973). Problems in the transition from elite to mass higher education. California: Carnegie Comission on Higher Education. https://eric.ed.gov/?id=ED091983 adresinden alındı
• Yayar, R., & Demir, D. (2013). Gaziosmanpaşa üniversitesinin Tokat ili ekonomisine etkisi. Akademik Araştırmalar ve Çalışmalar Dergisi (AKAD), 5(8), 106-122.
• YÖK. (2019). Türkiye Yükseköğretim Sistemi. Ankara. 21 Kasım 2020 tarihinde https://www.yok.gov.tr/ Documents/Yayinlar/Yayinlarimiz/2019/Higher_Education_in_Turkey_2019_tr.pdf adresinden alındı
• YÖK. (2020). 2019-2020 Öğretim Yılı Yükseköğretim İstatistikleri. 5 Aralık 2020 tarihinde YÖK İstatistik: https://istatistik.yok.gov.tr adresinden alındı
• YÖK Atlas. (2020). Gazetecilik Lisans Program Verileri. 6 Ocak 2021 tarihinde https://yokatlas.yok.gov.tr/ lisans-anasayfa.php adresinden alındı
• Yükseköğretim Bilgi Yönetimi Sistemi. (2021, 6 Ocak). 6 Ocak 2021 tarihinde https://istatistik.yok.gov.tr adresinden alındı