MEB Türkçe Ders Kitaplarında Göz Ardı Edilen Balkan Edebiyatları: Bir Durum Çalışması

Yıl 2024, Cilt: 9 Sayı: 1, 93 - 109, 28.06.2024

Suna Özcan , Muhammed Eyyüp Sallabaş

https://doi.org/10.54979/turkegitimdergisi.1430820

Öz

Türkçenin gelişim, değişim ve dönüşümünde her bir kültürel unsur önemli bir yer edinmektedir. Bu araştırmanın amacı da Türkçenin etkin bir dil hâline gelmesinde Balkan edebiyatlarının rolünü vurgulamak, Türkçe Dersi Öğretim Programı’nda (TDÖP, 2019) Türkçe ders kitaplarında yer verilmesi gereken Balkan edebiyatları metinlerinin Türkçe ders kitaplarında yer alma durumunu ortaya koymaktır. Doküman incelemesi ile yapılan araştırmada 1., 2., 3., 4., 5., 6., 7. ve 8. sınıf ders kitapları araştırma nesnesi olarak kullanılmıştır. Araştırma sonucuna göre TDÖP’de (2019) Balkan edebiyatlarından metinlere ders kitaplarında yer verilmesi gerektiği belirtilse de araştırma nesnesi olarak incelenen ders kitapların hiçbirinde Balkan edebiyatlarından metinlere yer verilmemiştir. Bu tespitten hareketle Balkan edebiyatlarının Türk kültüründeki önemi dikkate alınarak yapılması gereken çalışmalara dair vurgulamalarda bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Balkan Edebiyatları, Ders Kitabı, Türkçe Öğretimi, TDÖP

Balkan Literatures Texts in MEB Turkish Textbooks

Öz

Each cultural element has an important place in the development, change and transformation of Turkish. The aim of this study is to emphasise the role of Balkan literatures in the development of Turkish into a prosperous language and to reveal the status of the inclusion of Balkan literatures texts in Turkish textbooks, which should be included in Turkish textbooks in the Turkish Language Teaching Programme (TLTP, 2019). In the research conducted by document analysis, 1st, 2nd, 3rd, 4th, 5th, 5th, 6th, 7th and 8th grade textbooks were used as the research object. According to the results of the research, although it is stated in TLTP that texts from Balkan literatures should be included in the textbooks, none of the textbooks analysed as the object of the research included texts from Balkan literatures. Based on this finding, the importance of Balkan literatures in Turkish culture has been taken into consideration and the studies to be carried out have been emphasised.

Anahtar Kelimeler

Balkan literatures, Textbook, Turkish Language Teaching, TDÖP

Kaynakça

• Akgün, A. (2011). Balkan Türkleri çocuk şiirinde milliyet kavramı ve diğer milletlere bakış (Bulgaristan-Batı Trakya örneği) XI. uluslararası dil-yazın-deyişbilim sempozyumu (Gönüllülük ve Hoşgörü) 13-14 Ekim. 1. Sakarya Üniversitesi
• Artun, E. (2014) Geçmişten günümüze kültürel değişim ve gelişim sürecinde balkanlarda türkçe. Beder Journal of Humanities. 4(2).
• Hafız, N. (1985). Kosova halk edebiyatı metinleri, Priştine. Karamustafaoğlu, S., Salar Celep, A. (2015). Ortaokul 5. sınıf fen bilimleri ders kitabına yönelik öğretmen görüşleri. Gazi Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(2), 93-118
• Çelik, M. (2016) Ümit Süleymanı Sabit Yusuf’un şiirlerinde aile değerleri. Çocuk Ve Gençlik Edebiyatında Barış Kültürü. Uluslararası Bilimsel Araştırma Kitabı Trakya Üniversitesi
• Morgil, F.İ., Yılmaz, A. (1999). Lise X. sınıf kimya II ders kitaplarının öğretmen ve öğrenci görüşleri açısından değerlendirilmesi. BAÜ Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 1(1), 26-40.
• Çelik, M., Gürel, Z. (2017). Balkanlar’da çocukların Türkçe sevinci Bahçe çocuk dergisi. 22. Uluslararası Türk Kültürü Sempozyumu, Üsküp, Makedonya, 5-09 Mayıs (1), 101-110.
• Seyaz, T. (2020). 1970’ten günümüze Bulgaristan Türk edebiyatında hatıra türüne genel bir bakış. Balkanlarda Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi. 2(1).
• Yastı, M. (2014). Dobruca’daki Kırım Türklerinin atasözleri üzerine artzamanlı bir inceleme geçmişten günümüze kültürel değişim ve gelişim sürecinde Balkanlarda Türkçe. Beder Journal of Humanıtıes. 4(2).
• Hasan, V. (2016). Bulgaristan’daki Türkçe ders kitaplarında yer alan çocuk edebiyatı örnekleri çocuk ve gençlik edebiyatında barış kültürü. Uluslararası Bilimsel Araştırma Kitabı Trakya Üniversitesi Yayın No: 171
• Yazıcı, M., İnce, F. (2015). Ortaokul fen ve teknoloji öğretiminde kullanılan çalışma kitaplarının kullanım durumunun öğretmen görüşleri doğrultusunda incelenmesi. KSU Sosyal Bilimler Dergisi, 12(2), 227-260.