A Contribution of the Development of the Social Studies Senior Preservice Teachers: Ethics of the Teaching Profession

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 47 - 68, 22.02.2022

Nadire Emel Akhan , Ahmet Öztürk

https://doi.org/10.33907/turkjes.773606

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to contribute to the professional development of the pre-service teachers of social studies teaching by implementing practices of ethics of the teaching profession. This study was conducted with 55 preservice teachers studying in the final year of the social studies teaching department at the education faculty of a state university in Turkey in the fall semester of 2019-2020 academic year. School wide action research, a type of action research, which is one of the qualitative research methods, was used in the research. In the application stage of the study, an “ethics of the teaching profession seminar” was conducted by the researchers for 10 weeks. A questionnaire developed by researchers in line with expert opinions was used as a data collection tool in the study. The collected data were analyzed with the descriptive analysis method. When we evaluate the results of the research in general, it is possible to say that practices of the ethics of teaching profession make positive contributions to the preservice teachers' ethical principles, increase their professional, personal and social development as individuals, and develop their sense of responsibility regarding the principles of professional ethics. Accordingly, it is recommended that applications be planned to enable teachers and preservice teachers to be aware of the principles of teaching professional ethics, adopt these principles and take the responsibilities required by their profession.

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Mesleki Gelişimine Bir Katkı: Öğretmenlik Meslek Etiği

Öz

Bu çalışmanın amacı, sosyal bilgiler öğretmenliği son sınıf öğretmen adaylarının mesleki gelişimlerine, öğretmenlik meslek etiği uygulamaları ile katkı sağlamaktır. Çalışma, 2019-2020 eğitim-öğretim yılının güz döneminde Türkiye’de bir devlet üniversitesinin eğitim fakültesinin sosyal bilgiler öğretmenliğin son sınıfta okuyan 55 öğretmen adayı ile gerçekleştirilmiştir. Araştırmada, nitel araştırma yöntemlerinden eylem araştırmasının bir türü olan school wide action research kullanılmıştır. Çalışmanın uygulama boyutunda araştırmacılar tarafından “öğretmenlik meslek etiği semineri”, 10 hafta boyunca yürütülmüştür. Çalışmada veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından uzman görüşleri doğrultusunda geliştirilen soru formu kullanılmıştır. Toplanan veriler betimsel analiz yöntemi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarını genel olarak değerlendirdiğimizde, öğretmenlik meslek etiği uygulamalarının öğretmen adaylarının meslek etik ilkelerine bakış açısını olumlu katkılar yaptığı, birey olarak mesleki, kişisel ve sosyal gelişimlerini arttırdığı, meslek etik ilkeleri konusunda sorumluluk hislerinin geliştirdiğini söylemek mümkündür. Bu doğrultuda öğretmen ve öğretmen adaylarının öğretmenlik meslek etiği ilkelerinin farkında olup bu ilkeleri benimseyip mesleklerinin gerektirdiği sorumlulukları almaya yöneltecek uygulamaların planlanması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Sosyal bilgiler,, öğretmen adayı,, etik,, öğretmenlik meslek etiği

Kaynakça

• Akarsu, B. (1975). Felsefe Terimleri Sözlüğü. Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara
• Atak, S., ve Gül, S. K. (2014). Meslek Etiği Kavramları. Adalet Yayınevi, Ankara
• Aybek, B., ve Demir, R. (2012). Öğretmenlik mesleğinde etiğin önemi ve öğretmenlerin sahip olması gereken etiksel davranışların incelenmesi. III. Eğitim Yönetimi Forumu (s. 143-155). Nevşehir: Eğitim Yöneticileri ve Uzmanları Derneği & Nevşehir Üniversitesi.
• Aybek, B., ve Karataş, T. (2016). Öğretmen adaylarının etik ve mesleki etik hakkındaki görüşlerinin incelenmesi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergsi, 5(12), 96-108.
• Aydın, İ. (2018). Eğitim ve Öğretimde Etik (9. b.). Pegem Akademi Yayınları, Ankara.
• Balcı, A. (2018). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntem, Teknik ve İlkeler (13. b.). Pegem Akademi Yayınları, Ankara
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., ve Demirel, F. (2012). Bilimsel Araştırma Yöntemleri . Pegem Akademi Yayınları, Ankara
• Cevizci, A. (2002). Etiğe Giriş. Paradigma Yayınları, İstanbul
• Cevizci, A. (2014). Felsefeye Giriş (4. b.). Nobel Akademi Yayınları, Ankara
• Cevizci, A. (2018). Eğitim Felsefesi (5. b.). Say Yayınları, İstanbul
• Çiftçi, C., ve Özcan, A. (2014). Öğretmenlerin sosyo-ekonomik durumları ve öğretmen özelliklerinin öğrenci başarısı üzerindeki etkileri. Journal of Economics, Finance & Accounting, 1(4), 372-384.
• Frolov, İ. (1991). Felsefe Sözlüğü. Cem Yayınevi, İstanbul
• Gündüz, S., ve Albayrak, H. M. (2014). Okul sağlığında neredeyiz? . Ankara Medical Journal, 14(1), 29-33.
• Gündüz, Y., ve Coşkun, Z. S. (2011). İlköğretim öğrencilerinin öğretmenlerinin meslek etik ilkelere uyma düzeyine ilişkin görüşleri. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 95-110.
• Hewitt, R., ve Little, M. (2005). Leading Action Research in Schools. Departmenf of Education, Florida
• İşgüden, B., ve Çabuk, A. (2006). Meslek etiği ve meslek yaşamı üzerindeki etkileri. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(16), 59-86.
• Karataş, S., Caner, M., Kahyaoğlu, R., ve Kahya, S. (2019). Öğretmen adaylarının gözünden etik öğretmen ve öğretmenlik meslek etiği dersi. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 7(1), 29-49.
• Kırdök, O., ve Doğanülkü, H. A. (2018). Öğretmenlerin mesleki bağlılıklarının yordayıcısı olarak kişilik özellikleri. Turkish Studies Educational Sciences, 13(19), 1163-1175.
• Kurnaz, A., Çiftci, Ü., ve Karapazar, H. (2013). Üstün zekalı ve yetenekli öğrencilerin değer algılarının betimsel analizi. Değerler Eğitimi Dergisi, 11(26), 185-225.
• Küçükçene, M., ve Aydoğan, İ. (2018). Eğitim yönetiminde adaletin önemi ve gerekliliği. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 641-664.
• Lin, Y.-K. (2004). The study of teacher value of college english teachers. 朝陽人文社會學刊 (Chaoyang Beşeri ve Sosyoloji Dergisi), 2(1), 2015-274.
• Mengüşoğlu, T. (1965). Değişmez Değerler Değişen Değerler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul
• Meriç, M. (2004). Yolsuzluk nedenleri ve önlemeye yönelik çalışmalar . Muğla Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi(12), 71-85.
• Morgül, T. (2013). İş Hayatında Profesyonellik. Ağustos: York University Türkiye Temsilciliği İşletme Bölümü.
• Pala, A., ve Yıldız, D. G. (2019). Öğretmen adaylarının etik değerlere ilişkin görüşleri: Manisa Celal Bayar Üniversitesi örneği. Cumhuriyet İnternational Journal of Education, 8(4), 1005-1025.
• Pelit, E., ve Güçer, E. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğiyle ilgili etik olmayan davranışlara ve öğretmenleri etik davranışa yönelten faktörlere ilişkin algılamaları. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi(2), 95-119.
• Sürücü, A., ve Ünal, A. (2018). Öğrenci motivasyonunu arttıran ve azaltan öğretmen davranışlarının incelenmesi. Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 8(14), 253-295. doi:10.26466/opus.404122
• TDK. (2020). Güncel Türkçe Sözlük. Mayıs 15, 2020 tarihinde Sözlük: https://sozluk.gov.tr/ adresinden alındı
• Warburton, N. (2016). Felsefeye Giriş (4. b.). Alfa Yayınları, İstanbul
• Yıldırım, A., ve Şimşek, H. (2006). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldız, N. (2008). Etik ile ahlak ayrımı. Felsefe Arkivi(35), 23-36.
• Yoldaş, C., Işlak, O., ve Şener, A. N. (2018). Akademisyenlerin mesleki etik davranışlarına ilişkin sınıf öğretmeni adaylarının görüşleri. İnternational Journal of Active Learning, 3(2), 23-33.