JJEAN-LUC LAGARCE’IN EVDEYDİM VE YAĞMURUN GELMESİNİ BEKLİYORDUM OYUNUNUN İLİŞKİSEL DİYALEKTİK KURAMI KAPSAMINDA İNCELENMESİ

Yıl 2025, Cilt: 8 Sayı: 2, 619 - 632, 30.06.2025

Şevket Kadıoğlu

https://doi.org/10.37999/udekad.1651069

Öz

Oyunları dünya çapında ilgi gören Fransız dramaturg Jean-Luc Lagarce, "Evdeydim ve Yağmurun Gelmesini Bekliyordum" adlı oyununda, kapalı bir ortamda geçen, herkesten kendini tecrit etmiş, zincirlerini kıramamış, kendi çaresizliklerine hapsolmuş bireylerinin bir yerden bir yere savruluşunu anlatırken, beklemeyle geçmiş, onca yılın acılarını içinde barındıran mutsuz bir aile tablosu çizer. Evin tek erkek çocuğu Küçük Kardeş’in, babasıyla tartışıp evi terk etmesi ekseninde dönen olaylar zincirinde her bireyin onun dönüşünü beklemesiyle geçirdiği boşa geçmiş zamanı konu alan oyun, parçalanmış bir ailenin durumunu gözler önüne serer. Lagarce, hayatın gelip geçiciliğinde, bekleyişin sarmalında, aile içi dinamikleri açığa çıkarmasıyla dikkat çeken oyunda, iletişimsizliğin, sevgisizliğin, ilgisizliğin açmazlarında, şikâyet ve suçlama dilinin başat olduğu bir izlencede başrolün sözlere bırakıldığı eylemsiz kişilere yer verir. Eylemlerden çok söylemlere sarılan bu kişiler tekrarlanan söz öbekleriyle takıntılı tutumlarının sonuçlarıyla yüzleşmek zorunda kalırlar. Bu yüzleşme sarsıcı ve örseleyicidir. Bireylerin kendi hallerine ağıt yakışlarını dile getiren oyun aile içinde yaşanan iletişimsizliğin altını çizer. Beklemeyle geçen yıllarda bireylerin her birinin yaşadıklarını, düşündüklerini, hissettiklerini, beklentilerini ortaya koymayı amaçlayan bu çalışmada Jean-Luc Lagarce’ın Evdeydim ve Yağmurun Gelmesini Bekliyordum oyunu kişiler arası iletişim yöntemi olan ilişkisel diyalektik kuramı çerçevesinde okunup, yorumlanmıştır. Saplantılı bekleyişte, aile bireylerinin hayatlarını ve kendilerini bir umut peşinde nasıl tükettikleri oyundan çıkan çarpıcı bir sonuçtur.

Anahtar Kelimeler

Jean-Luc Lagarce , Bireylerarası iletişim , İlişkisel Diyalektik Kuramı , Aile

AN ANALYSIS OF JEAN-LUC LAGARCE’S PLAY “I WAS IN MY HOUSE AND I WAITED FOR THE RAIN TO COME” WITHIN THE SCOPE OF RELATIONAL DIALECTICS THEORY

Öz

Jean-Luc Lagarce, contemporary French playwright portrays, in his play, "I Was Home and I Was Waiting for the Rain to Come", an unhappy family isolated from everyone, unable to break its chains and locked in its own despair, The play, which develops in the chain of events revolving around the only male child of the house, Little Brother, who quarrels with his father and leaves the house, reveals the situation of a broken family. In the play where the discourse is dominant and characterised by the language of complaint and accusation, Lagarce gives space to people without action in the dilemmas of miscommunication, lack of love, and indifference. Family members are forced to face up to the consequences of their obsessive attitudes with repeated phrases. This confrontation is shocking and traumatic. In this study, which aims to reveal misscommunication, experiences, thoughts, feelings, and expectations of each of the individuals during the years of waiting, Lagarce’s play in question was read and interpreted within the framework of relational dialectic theory, which is a method of interpersonal communication. In Obsessive Waiting, the play vividly illustrates how the members of a family consume their lives and consume themselves in the pursuit of hope.

Anahtar Kelimeler

Jean-Luc Lagarce , Interpersonal communication , Relational dialectics theory , Familiy

Kaynakça

• Bourse, M. & Yücel, H. (2023). İletişimin Sözcükleri, Kavramlar, Akımlar, Kuramlar. Nobel Akademik Yayıncılık.
• Cüceloğlu, D. (1993). İnsan ve Davranışı, Psikolojinin Temel Kavramları. Remzi Kitabevi.
• Cüceloğlu, D. (1994). Yeniden İnsan İnsana. Remzi Kitabevi.
• Dalak, T. (2021). B-M. Koltès’in Tabataba Oyununun Dramatik Yöntemle İletişimsel Açıdan İncelenmesi. Litera: Dil, Edebiyat ve Kültür Araştırmaları Dergisi, 31 (1), 255-288. https://doi.org/10.26650/LITERA2020-807938
• Demirkan, B. Ş. (2021). Kişilerarası İletişim Kuramları. Hazer, Ç.M, & Avcı, Ö. (Ed.). Disiplinlerarası İletişim Kuram ve Yaklaşımları içinde (ss. 265-281). Gazi Kitabevi.
• Deviren, C. K. (2019). İlişkisel Diyalektik Kuramı. Eğinli, A. T (Ed.). Kişiler Arası İletişim Kuramları içinde (s.293-312). Nobel Yayınları.
• Dufiet, J-P. (2021). La Dramaturgie Sans Action: Maeterlinck, Beckett, Lagarce. In Pratiques, Linguistique, Littérature, Didactique (pp. 1-16). Édition Électronique. https://doi.org/10.4000/pratiques.11110
• Eren, G. (2024). Kişilerarası İletişim Nedir, Ne Değildir? Ulağlı, S. (Ed.). Kişilerarası İletişim, Güncel Yaklaşımlar ve Kuramsal Temeller içinde (ss. 15-27). Motto.
• Güngör, N. (2022). İletişim Kuramları, Yaklaşımlar. Siyasal Kitabevi.
• Gürüz, D. (2019). Kişiler Arası İlişkiler Kuramı. Eğinli, A. T. (Ed.). Kişiler Arası İletişim Kuramları içinde (s. 207-219). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Lagarce, J-L. (2009). Jean-Luc Lagarce, Toplu Oyunları-1, Evdeydim ve Yağmurun Gelmesini Bekliyordum, Alt Tarafı Dünyanın Sonu. Mitos-Boyut Tiyatro Yayınları.
• Lagarce, J-L. (2011). Théâtre et Pouvoir en Occident. Les Solitaires Intempestifs.
• Ollman, B. & Smith, T. (2013). Yeni Yüzyılda Diyalektik. (Çev. Alpagut, Ş.). Yordam Kitap.
• Özer, K. (1995). İletişimsizlik Becerisi. Varlık Yayınları.
• Simmel, G. (2005). Modern Kültürde Çatışma. (Çev. Bora, T., Kalaycı, N. & Gen, E.). İletişim Yayınları.
• Tekinalp, Ş. & Uzun, R. (2019). İletişim Araştırmaları ve Kuramları. Beta.
• Zimberoff, D. (2017). Kurban Tuzağından Kurtulmak. (Çev. Taylan, Ö. & Genç, M.). Lena Psikoloji Yayınları.