Piyano Alanında Deşifre Konusunda Yazılmış Araştırmalar: Bir Tematik İçerik Analizi

Yıl 2024, Cilt: 37 Sayı: 3, 866 - 892, 31.12.2024

Gizem Gedik , Birsen Jelen

https://doi.org/10.19171/uefad.1386674

Öz

Türkiye’de piyano alanında deşifre konusunda yapılmış araştırmaların incelenmesini amaçlayan bu çalışmada, 2000-2023 yılları arasında tamamlanmış olan sekiz yüksek lisans tezi, dört doktora tezi ve 22 makale olmak üzere toplam 26 araştırma farklı değişkenler açısından incelenmiştir. Araştırmanın örneklemi, YÖK Tez Dokümantasyon Merkezi’ne kayıtlı ve erişimi izinli lisansüstü tezlerle ve google akademik, dergipark, WOS, ERIC arama motorlarında taranan araştırmalarla sınırlı tutulmuştur. İlgili araştırmalar; türleri, yılları, konuları, araştırma yöntemleri, veri toplama araçları, örneklem sayıları, veri analiz yöntemleri, sonuçları ve önerileri bakımından incelenmiştir. Araştırma, nitel bir araştırma olup verilerin toplanmasında doküman analizi kullanılmıştır. Tematik analiz yöntemi ilgili araştırmaların incelenmesi ve bu çalışmaların bulguları doğrultusunda genel durumun ortaya konması amaçlanmıştır. Verilerin çözümlenmesinde frekans (f) ve betimsel istatistikten yararlanılmış, sonuçlar tablo ve şekillerle gösterilmiştir. Araştırmanın sonucunda makale oranının lisansüstü çalışmalara kıyasla daha yüksek, en fazla çalışmanın 11-20 arası örneklem sayısında, en fazla kullanılan araştırma yönteminin nicel araştırma, en fazla kullanılan veri toplama aracının ölçek olduğu, en fazla kullanılan veri analizinin nicel analiz yöntemlerine ait non-parametrik testler, araştırma konularının yedi alt başlık, önerilerin ise toplam 11 alt başlık altında toplandığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

müzik, müzik eğitimi, piyano eğitimi, deşifre

Examination Of Sight Reading Research In The Field Of Piano

Öz

This study aims to systematically review research on sight-reading within the field of piano education in Turkey. A total of 26 studies were analyzed, comprising eight master's theses, four doctoral dissertations, and 22 articles published between 2000 and 2023. The sample for this review was confined to postgraduate theses registered with the YÖK Thesis Documentation Center, as well as studies retrieved from academic databases including Google Scholar, DergiPark, WOS, and ERIC. The selected studies were examined based on various variables, including their types, publication years, topics, research methodologies, data collection instruments, data analysis techniques, findings, and recommendations. This research employs a qualitative approach, with document analysis serving as the primary method for data collection. Thematic analysis was conducted to synthesize the findings and to provide a comprehensive overview of the current state of research in this area. Data were analyzed using frequency (f) and descriptive statistics, with the results presented in tables and figures. The analysis revealed that the proportion of articles was higher than that of postgraduate theses, the majority of studies utilized sample sizes ranging from 11 to 20 participants, the most commonly employed research method was quantitative, and scales were the most frequently used data collection tool. Additionally, research topics were categorized under seven subheadings, while the recommendations were organized into a total of 11 subheadings.

Anahtar Kelimeler

music, music education, piano, piano education, sight-reading

Kaynakça

• Agay, D. (1981). Teaching piano, (1), Yorktown Music Press, Inc.
• Bakıoğlu, Ç. (2019). Piyano eğitiminde eser analizine dayalı çalışma yapmanın deşifreye akademik başarıya ve tutuma etkisi. [Doktora tezi], Ondokuz Mayıs Üniversitesi.
• Balcı, A. (2022). Sosyal bilimlerde araştırma yöntem, teknik ve ilkeler (16. Baskı). Pegem Akademi.
• Batu, V. (2023). Başlangıç piyano öğretimine yönelik artırılmış gerçeklik uygulamasının öğrencilerin deşifre becerileri üzerine etkileri. [Yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
• Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri (25. Baskı). Pegem Yayıncılık.
• Çiftçibaşı, M. C. (2013). Hızlı okuma teknikleri eğitiminin müzik eğitiminde deşifre becerisine etkisi. [Doktora tezi], Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
• Çiftçibaşı, M. C. ve Şaktanlı, S. C. (2017). Hızlı okuma teknikleri eğitiminin piyano deşifre becerisine etkisi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9 (18) , 35-55. Doı: 10.20875/Makusobed.289321
• Çimen, G., Ercan, N., Gökbudak, Z.S., Karakelle, S., Aziz, G., Ekinci, H. ve Gün, E. (2013). Piyano öğretiminde pedagojik yaklaşımlar (1. Baskı), Pegem Akademi.
• Demir, Ö. ve Keskin, H. (2020). Piyanoda deşifre üzerine yapılmış akademik çalışmaların çok boyutlu olarak incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (41), 204-219. Doı: 10.33418/Ataunikkefd.801154.
• Duzak, B. (2022). Mesleki müzik eğitimi alan öğrencilerin piyanoda deşifre çalmaya yönelik tutumlarının incelenmesi. [Yüksek lisans tezi], Atatürk Üniversitesi.
• Ergin, E. ve Durak, Y. (2016). Deşifre çalma tutum ölçeği: geçerlik ve güvenirlik çalışması. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (55), 232-242.
• Fenmen, M. (1991). Müzikçin el kitabı. Müzik Ansiklopedisi Yayınları.
• Gabrielsson, A. (1999). The performance of music. In Deutch D. (Ed.), The psychology of music (2nd ed.) ,501–602, New York, NY: Academic Press. Crossref.
• Gülçay Yeniçırak, Ç. (2022). Başlangıç aşamasındaki müzik öğrencilerinde piyanodaki nota gruplarını deşifre etmedeki kodlama süreci. [Doktora tezi], Uludağ Üniversitesi.
• Güner Canbey, E., Çevik, D. B., Güven, E. ve Kınıklı Snapper, N. E. (2012). Müzik eğitimi anabilim dalında öğrenim gören öğrencilerin piyano eğitiminde deşifrenin önemine yönelik düşünceleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 1(2), 135-142.
• Jelen, B. (2013). Piyano öğretiminde temel yaklaşımlar. İşbilen Yayınları.
• Kopiez, L. & Lee, J. I. (2008). Towards a general model of skills involved in sight reading music. Music Education Research, 10(1), 41-62.
• Köse, Y. (2013). Piyano eğitiminde hızlı deşifre teknikleri üzerine bir çalışma. [Yüksek lisans tezi], Atatürk Üniversitesi.
• Kurtuldu, M. K. (2015). Piyano öğrencilerinin öğrenme stilleri ile deşifre çalma becerilerinin karşılaştırılması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11 (3). doi.org/10.17860/efd.64924
• Kurtuldu, M. K. (2014). Piyano öğrencilerinin deşifre becerileri ile piyano dersi başarılarının karşılaştırılması. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 183(183), 11-23. doi:10.20296/tsad.33809
• Kurtuldu, M. K. ve Küçük, İ. (2020). Piyano eğitiminde ön dinleme ve analiz uygulamalarının öğrencilerin deşifre başarısına etkisi. Türkiye Eğitim Dergisi, 5(2), 365-374. DOI: 11..11111/ted.xx
• Küpana, M. N. (2011). Müzik öğretmeni adaylarına yönelik geliştirilen piyanoda deşifre öğretimi programının etkililiğinin sınanması. [Doktora tezi], Marmara Üniversitesi.
• Küpana, M. N. (2012). Piyanoda deşifre öğretimi programının müzik öğretmeni adaylarının piyano dersine yönelik tutumlarına etkisi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(41) , 183-194.
• Küpana, M. N. ve Otacıoğlu, S. G. (2012). Effect of the teaching piano sight reading program developed in accordance with the systematic learning on the sight reading skills of the music teacher candidates. Social And Behavioral Sciences, 47, 886-894. DOI:10.1016/j.sbspro.2012.06.752
• Lehmann, A. C. & Ericsson, K. A. (1993). Sight-reading ability of expert pianists in the context of piano accompanying. Psychomusicology, 12, 122–136. Crossref.
• Odabaş, E. (2018). Müzik öğretmenliği adaylarının armoni ve piyano dersi başarılarının ilişkisi ve armoni dersi başarılarının piyanoda deşifre becerisine etkisi. [Yüksek lisans tezi], Karadeniz Teknik Üniversitesi.
• Özalp, U. ve Özdemir, G. (2015). Deşifre eşlik çalımında akor şifrelerinin kullanımı. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (22), 47-53.
• Özen, Ç., Onuray Eğilmez, H. ve Engür, D. (2017). The analysis and comparison of pre-service music teachers’ attitudes towards the piano lesson and their sight-reading skills in terms of certain variables. Journal of Education and Practice, 8(29), 162-167.
• Özer, B. (2010). Piyano öğretiminde deşifre becerisinin kazandırılması. [Yüksek lisans tezi], Selçuk Üniversitesi.
• Özer, B. ve Yiğit, N. (2011). Piyano öğretiminde deşifre becerisinin kazandırılması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 39-49.
• Özgür, Ü. (1995). Mesleki müzik eğitiminde deşifrenin önemi. Filarmoni Sanat Dergisi, 15.
• Seale, C. (1999). Quality in qualitative research. Qualitative Inquiry. 5(4), 465-478.
• Süer, E. (2021). Piyano öğrencilerinin tutumları deşifre becerileri ve başarıları arasındaki ilişki. [Yüksek lisans tezi], Trabzon Üniversitesi.
• TDK, (2023). Güncel Türkçe Sözlük https://sozluk.gov.tr/ .
• Timur, S. (2019). Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Van Güzel Sanatlar Lisesinde görev yapan piyano öğretmenlerinin piyanoda deşifre kullanımına yönelik görüşlerinin incelenmesi. [Yüksek lisans tezi], Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Tuncer, K. A. (2022). Piyanoda deşifre çalışmalarının “süre” yöntemi üzerinden uygulanabilirliğine ilişkin bir inceleme. International Academic Social Resources Journal, 7(39), 806- 808.
• Türkmen, N. (2008). Müzik öğretmeni adaylarının piyanoda deşifre çalabilme düzeyleri üzerine bir çalışma. [Yüksek lisans tezi], Gazi Üniversitesi.
• Wristen, B. (2005). Cognition and motor execution in piano sight-reading: A review of literature. UPDATE, 21(1), 44-56.