Küresel Okul Yönetimi Zihniyeti Geliştirmek: Çok Kültürlü Okulların Yönetimi

Yıl 2024, Cilt: 37 Sayı: 3, 1139 - 1165, 31.12.2024

Hatice Çağlıyan , Said Taş

https://doi.org/10.19171/uefad.1506015

Öz

Bu çalışmanın amacı, okul yöneticilerinin çok kültürlü okul yönetimine ilişkin farkındalıklarını belirlemek; farklılıklara ve etnik kökenlere uyum sağlayabilen müdürlerin kişisel özellikleri ve becerilerini belirlemektir. Bunun yanında, okullarda her geçen gün artmakta olan etnokültürel çeşitliliklerin nasıl yönetileceği üzerine tespitlerde bulunmak; okul yöneticilerinin çok kültürlü eğitim sürecinde yaşadıkları sorunların neler olduğunu ortaya koyarak bu sorunlara çözüm önerileri sunmaktır. Bu araştırma ile çok kültürlü okulların yönetimini okul yöneticilerinin görüşleri çerçevesinde değerlendirmek amaçlanmıştır. Bu çalışma nitel araştırma yönteminin fenomenoloji deseninde oluşturulmuştur. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ile 13 okul yöneticisinden veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde içerik analizi tekniği kullanılmış ve veriler Maxqda 24 ile çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda, çok kültürlü okulların yöneticilerinin konu üzerine farkındalıklarının yeterli olduğu tespit edilmiştir. Çok kültürlü okul yöneticilerinin kişisel özellik ve yeterlilikleri arasında hoşgörü, empati, kültürel duyarlılık yer almaktadır. Ceşitliliklerin yönetimi kapsamında okula uyum, cazibe merkezi okul ve yönetici görevleri vurgulanmıştır. Son olarak okul yöneticilerinin çok kültürlü eğitim ile ilgili yaşadıkları sorunların başlıcalarının ön yargı, düzensiz aile yaşamı, ayrımcılık ve davranışsal problemler olduğu belirlenmiştir. Farklılıkları zenginlik olarak görme çözüm önerisi olarak sunulmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, okul yöneticilerinin çok kültürlü okul yönetimi üzerine dinamik olarak eğitim almaları önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

Göçmen, Kültür, Çok Kültürlülük, Okul Yönetimi

Etik Beyan

Bu araştırma, Süleyman Demirel Üniversitesi Etik Kurulunun 20.05.2024 tarih ve E-87432956-050.99-750743 sayılı onayı ile yürütülmüştür.

Destekleyen Kurum

Destekleyen kurum bulunmamaktadır.

Teşekkür

Bu araştırmada yanımızda olduğunu daima hissettiğimiz Dr. Cüneyt BELENKUYU’ya çok teşekkür ederiz.

Developing A Global School Management Mindset: Managing Multicultural Schools

Öz

This study aims to determine school administrators' awareness of multicultural school management and to identify the personal characteristics and skills of principals who can adapt to differences and ethnicities. Additionally, the study seeks to explore how the increasing ethnocultural diversity in schools can be managed, to identify the challenges school administrators face in the process of multicultural education, and to offer solutions to these challenges. Moreover, it seeks to evaluate the management of multicultural schools within the framework of the perspectives of school administrators. The study was conducted using the qualitative phenomenological design. Data were collected from 13 school administrators using a semi-structured interview form. Content analysis was employed in the analysis of the data using Maxqda 24. The findings indicate that school administrators in multicultural schools have sufficient awareness on the subject. Tolerance, empathy, and cultural sensitivity were identified as key personal characteristics and competencies of multicultural school administrators. In the context of diversity management, school adaptation, the concept of the school as an attraction center, and the responsibilities of the administrator were emphasized. Finally, it was determined that the primary issues faced by school administrators in relation to multicultural education include prejudice, disorganized family life, discrimination, and behavioral problems. Viewing differences as richness was presented as a solution proposal. In light of these results, it is recommended that school administrators receive ongoing training on multicultural school management.

Anahtar Kelimeler

Immigrant, Culture, Multiculturalism, School Administration

Kaynakça

• Alkalay, G., Kıral, B., & Erdem, A. R. (2021). İlkokul yönetici ve sınıf öğretmenlerine göre Suriyeli sığınmacı öğrencilerin yaşadıkları sorunlar ve çözüm önerileri. MSKU Journal of Education, 8(1), 231-249. doi: https://doi.org/10.21666/muefd.809182
• Altıhan, A. M. (2019). Göçmen öğrencilerin okul örgütüne uyumunda öğretmen ve okul yöneticilerinin rolleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Pamukkale Üniversitesi.
• Antrop-González, R. (2006). Toward the school as sanctuary concept in multicultural urban education: implications for small high school reform. Curriculum Inquiry, 36, 273-301.
• Appelbaum, S. H., Shapiro, B., & Elbaz, D. (1998). The management of multicultural group conflict. Team Performance Management, 4(5), 211-234.
• Arends A. M. (2012). The Challenges of Effective Management of a Multicultural Teaching Environment in Gauteng Primary Schools [Med dissertation]. Pretoria, South Africa.
• Aslan, F. (2019). İlkokul ve ortaokula devam eden göçmen çocukların eğitim sorunlarına yönelik okul yöneticilerinin görüşleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
• Ayyıldız, A. & Akın, U. (2016). Okul güvenliğinin sağlanmasında nöbetçi öğretmen uygulamasına ilişkin öğretmen görüşleri. Turkish Studies, (11)3, 345-370. doi: http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9246
• Balcı, A. (2001). Sosyal bilimlerde araştırma. PegemA Yayıncılık.
• Balcı, A. (2011). Çok kültürlü eğitimin yönetimi. C. Öztürk ve İ. Fındıkçı (Ed.), Prof. Dr. Yahya Akyüz’e armağan içinde (s. 1-13). Pegem Akademi.
• Baltacı, H. (2014). Göçmen öğrencilerin başarı durumunu etkileyen etmenlerin okul yöneticisi, öğretmen, veli ve öğrencilerin görüşlerine göre değerlendirilmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yakın Doğu Üniversitesi, Lefkoşa.
• Başkale, H. (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Berkovich, I. (2014). A socio-ecological framework of social justice leadership in education. Journal of Educational Administration, 52(3), 282–309. http://dx.doi.org/10.1108/JEA-12-2012-0131
• Billot, J., Goddard, J. T., & Cranston, N. (2007). How principals manage ethnocultural diversity: Learnings from three countries. ISEA, 35(2), 1-109.
• Brion, C. (2021). Using a culturally proficient leadership lens to effectively serve refugee students. Journal of Cases in Educational Leadership, 24(4), 30–46. https://doi.org/10.1177/15554589211012428
• Bursalıoğlu, Z. (2021). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (21.bs). Pegem Akademi.
• Creswell, J. W. (2018). Nitel araştırma yöntemleri. Siyasal Kitapevi.
• Çakmak, Ö. (2018). Okul yöneticilerinin gözüyle Suriyeli öğrencilerin eğitiminde yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
• Demirçelik, E. (2012). Çokkültürlü ortaöğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin yönetim sürecinde karşılaştığı güçlüklerin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Erciyes Üniversitesi.
• Demirhan, G. (2003). Kültür, eğitim, felsefe ve spor eğitimi ilişkisi. Hacettepe J. Of Sport Sciences, 14(2), 92-103.
• Dereli, A. B. (2023). Maxqda: Yaratıcı veri analizi üzerine notlar. Karadeniz İletişim Araştırmaları Dergisi, 13(1), 149-152. https://doi.org/10.53495/e-kiad.1319405
• Duman, M. Z. (2009). Küreselleşme, kimlik ve çokkültürlülük. YDÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 2(1), 93-112.
• Ercan, A. (2013). Çokkültürlülüğün okul yönetimine etkisi (Mardin örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
• Eren, Z. (2019). Yönetici ve öğretmen görüşlerine göre göçmen çocukların eğitim sorunları ve çözüm önerileri. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(1), 213-234.https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2019.19.43815-476805
• Gencer, T. E. (2017). Göç ve eğitim ilişkisi üzerine bir değerlendirme: Suriyeli çocukların eğitim gereksinimi ve okullaşma süreçlerinde karşılaştıkları güçlükler. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(54), 838- 854. https://doi.org/10.17719/jisr.20175434652
• Guba, E. G., & Lincoln, Y. S. (1982). Epistemological and methodological bases of naturalistic inquiry. Educational Communication and Technology Journal, 30(4), 233-252.
• Gustavsoon, H. & Lundgren, M. (2016). The key role of the school principal’s leadership in the schooling of newly arrived immigrant pupils in Sweden. Open Journal of Leadership, 5, 20-30. http://dx.doi.org/10.4236/ojl.2016.51003 Güvenç, B. (1979). İnsan ve kültür. Remzi Kitabevi.
• Hamurcu, H. & Demirçelik, E. (2015). Çokkültürlü ortaöğretim okulu yönetici ve öğretmenlerinin yönetim-öğretim sürecinde karşılaştıkları güçlüklerin incelenmesi. Milli Eğitim, 207, 24-39.
• Hek, R. (2005). The role of education in the settlement of young refugees in the UK: The experiences of young refugees. Practice Social Work in Action, 17(3), 157- 171. https://doi.org/10.1080/09503150500285115 Holloway, I., & Wheeler, S. (1996). Qualitative research for nurses. Blackwell Science Ltd.
• Houser, J. (2015). Nursing research: reading, using, and creating evidence (3rd ed.). Jones ve Bartlett Learning.
• International Organization for Migration (IOM). (2022). Word migration report 2022. 07 Aralık 2023 tarihinde https://worldmigrationreport.iom.int/wmr-2022-interactive/ adresinden erişilmiştir.
• Levent, F. & Çayak, S. (2017). Türkiye’deki Suriyeli öğrencilerin eğitimine yönelik okul yöneticilerinin görüşleri. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 21-46.
• Lindsey, R. B., Nuri Robins, K., Terrell, R. D., & Lindsey, D. B. (2018). Cultural proficiency: A manual for school leaders (4th ed). Corwin.
• Lisak, A. & Erez, M. (2015). Leadership emergence in multicultural terms: The power of global characteristics. Journal of World Business, 50(1), 3–14. https://psycnet.apa.org/doi/10.1016/j.jwb.2014.01.002 Madsen, J. & Mabokela, R. (2014) Leadership challenges in addressing changing demographics in schools. NASSP Bulletin, 98(1), 75–96. http://dx.doi.org/10.1177/0192636513514110 Moghaddam, F. (2008). Multiculturalism and Intergroup Relations: Psychological implications for democracy in global context. America Psychological Association.
• Neuendorf, K. A. (2002). The content analysis guidebook. Sage Publications.
• Neuman, W. L. (2007). Toplumsal aratırma yöntemleri: Nitel ve nicel yaklaşımlar. Yayın Odası.
• Streubert, H. J., & Carpenter, D. R. (2011). Qualitative research in nursing (5th ed.). Lippincott Williams ve Wilkins.
• Şimşir, Z. & Dilmaç, B. (2018). Problems teachers' face and solution proposals in the schools where the foreign students are educated. Elementary Education Online, 17(3), 1719-1737.
• Tezcan, M. (2013). Sosyolojik Kuramlarda Eğitim. Anı Yayıncılık.
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Seçkin Yayınevi.
• Yüksel, E. (2019). Türkiye'de iletişim araştırmalarında içerik analizi uygulamaları, sorunlar ve çözüm önerileri. International Euroasia Congress on Scientific Researches içinde (s. 134-152). Hazar Üniversitesi.