ÖĞRETMENLERDE ŞÜKRÜN İŞYERİ MUTLULUĞUNA ETKİSİNDE CİNSİYETİN DÜZENLEYİCİ ROLÜ

Yıl 2020, Cilt: 6 Sayı: 2, 5 - 18, 22.12.2020

Ayşe Kır Ümit Kösem Tahsin Akçakanat Hasan Hüseyin Uzunbacak

https://doi.org/10.29131/uiibd.782182

Cited By: 8

Öz

Araştırmanın temel amacı, öğretmenlerin şükür düzeyleri ile iş yeri mutlulukları arasındaki ilişkide cinsiyetin düzenleyicilik etkisinin olup olmadığını belirlemektir. Araştırmanın örneklemi 255 öğretmenden oluşmaktadır. Araştırmada McCullough, Emmons ve Tsang tarafından geliştirilip Türkçe ye uyarlaması Göcen (2012) tarafından yapılan Şükür Ölçeği ve WHO Collaborating Center for Mental Health, Frederiksborg General Hospital Psikiyatrik Araştırmalar birimi tarafından oluşturulup Türkçeye uyarlaması Alparslan (2016) tarafından gerçekleştirilen İşyeri Mutluluğu Ölçeği kullanılmıştır. Araştırma için anket yöntemi tercih edilmiş olup elektronik ortamda hazırlanan anket formları kolayda örnekleme yöntemi ile öğretmenlere ulaştırılmıştır. Verilerin analizi için betimleyici istatistikler, doğrulayıcı faktör analizi, korelasyon ve bootstrap regresyon analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre, şükrün işyeri mutluluğunu pozitif ve anlamlı olarak etkilediği tespit edilmiştir. Ayrıca cinsiyetin bu iki değişken arasındaki ilişkide düzenleyici rolü olduğu belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar önceki araştırma bulguları ekseninde tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Şükür, İşyeri Mutluluğu, Cinsiyet

Kaynakça

• Abraham, S. (2015). Factors Influencing Workplace Happiness Among Employees in Software Companies in Bangalore. International Journal of Research in Applied Management, Science & Technology. 2(2), 1-8.
• Akın, O., ve Aktar, A. (2019). Muhasebe Meslek Mensuplarında Mesleki Yabancılaşmanın İşyeri Mutluluğu Üzerine Etkisi: Burdur İli ve Bucak İlçesinde Bir Araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 5(2), 1-24 . Alparslan, A.M. (2016). Emek İşçilerinde Fazladan Rol Davranışının Öncülü: İş Tatmini mi İşyerinde Mutluluk mu?. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 30(1), 203-2015.
• Araz, A., ve Erdugan, C. (2017). Minnettarlık Dışavurum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Nesne Psikoloji Dergisi. 5(11), 404-425.
• Ayten, A., Göcen, G., Sevinç, K., ve Öztürk, E.E. (2012). Dini Başa Çıkma, Şükür ve Hayat Memnuniyeti İlişkisi: Hastalar, Hasta Yakınları ve Hastane Çalışanları Üzerine Bir Araştırma. Dinbilimleri Akademik Araştırma Dergisi. 12(2), 45-79.
• Bülbül, Ş., ve Giray, S. (2011). Sosyodemografik Özellikler ile Mutluluk Algısı Arasındaki İlişki Yapısının Analizi. Ege Akademik Bakış, 11(Özel Sayı): 113-123.
• Ekti, F.B. (2019). Ergenlerde Psikolojik İyi Olma ve Şükür Arasındaki İlişki Üzerine Bir Araştırma: Diyarbakır Örneği. (Yüksek Lisans Tezi). Dicle Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Diyarbakır.
• Emmons, R.A., ve Shelton, C.M. (2002). Handbook of Positive Psychology. (Ed.:Snyder, C.R. ve Lopez, S. J.) Oxford University Press. New York.
• Erkuş, A., Çöpoğlu, M. ve Afacan Fındıklı A.M. (2013). Çalışanların İş Yaşam Dengesinin İş Yaşamındaki Mutlulukları ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Üzerindeki Etkileri. Birinci Örgütsel Davranış Kongresi Bildiriler Kitabı, 15-16 Kasım 2013, 117-120.
• Froh, J.J., Yurkewicz, C., ve Kashdan, T.B. (2008). Gratitude and Subjective Well-Being in Early Adolescence: Examining Gender Differences. Journal of Adolescence. 31(1),1-18.
• Göcen, G. (2012). Şükür ve Psikolojik İyi Olma Arasındaki İlişki Üzerine Bir Alan Araştırması. (Doktora Tezi). Ankara Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Grant, A.M., ve Gino, F. (2010). A Little Thanks Goes a Long Way: Explaining Why Gratitude Expressions Motivate Prosocial Behavior. Journal of Personality and Social Psychology. 98(6), 946–955.
• Gürbüz, S., ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Gürbüz, S. (2019). Sosyal Bilimlerde Aracı, Düzenleyici ve Durumsal Etki Analizleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Kardaş, F., ve Yalçın, İ. (2019). Şükran Ölçeğinin Geliştirilmesi: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 18(69), 13-31.
• Kashdan, T.B., Mishra, A., Breen, W.E., ve Froh, J.J. (2009). Gender Differences in Gratitude: Examining Appraisals, Narratives, the Willingness to Express Emotions, and Changes in Psychological Needs. Journal of Personality. 77(3), 1-40.
• Kayış, A. (2010). SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri. (Ed.: Şeref Kalaycı). Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
• Kılınç, U., ve Akdemir, M. (2019). Otel İşletmelerinde Otantik Liderlik Algısı ve İşyeri Mutluluğu: Ankara İlinde Bir Uygulama. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 24(4), 793-811.
• Kızgın, Y. ve Dalgın, T. (2012). Atfetme Teorisi: Öğrencilerin Başarı ve Başarısızlıklarını Değerlendirmedeki Atfetme Farklılıkları. ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi. 8(15), 61-77.
• Lyubomirsky, S., Sheldon, K. M., ve Schkade, D. (2005). Pursuing Happiness: The Architecture of Sustainable Change. Review of General Psychology. 9(2), 111- 131.
• MacKinnon, D. P., Lockwood, C. M., ve Williams, J. (2004). Confidence Limits for the Indirect Effect: Distribution of the Product and Resampling Methods. Multivariate Behavioral Research. 39(1), 99-128.
• McCullough, M.E., Emmons, R.A., ve Tsang, J. (2002). The Grateful Disposition: A Conceptual and Empirical Topography. Journal of Personality and Social Psychology. 82(1), 112-127.
• Mehdad, A., ve Iranpour, M. (2014). Relationship Between Religious Beliefs, Workplace Happiness and Organizational Commitment. International Journal of Scientific Management and Development. 2(10), 562-568.
• Müceldili, B. (2015). Çalışanların Şükran Duygularının Organizasyon İçindeki Yüksek Kaliteli İlişkiler ve Performans Üzerindeki Etkisi. (Doktora Tezi). Gebze Teknik Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gebze.
• Oğuz Duran, N. ve Tan, Ş. (2013). Minnettarlık ve Yaşam Amaçları Yazma Çalışmalarının Öznel İyi Oluşa Etkisi. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi. 5(40), 154-166).
• Sarı, T., ve Yıldırım, M. (2017). Pozitif Bir Karakter Gücü Olarak Şükür: Mental İyi Oluş ve Bazı Demografik Değişkenlerle İlişkisinin İncelenmesi. The Journal of Academic Social Science Studies, 62, 13-32.
• Schumacker, R. E., ve Lomax, R. G. (2004). A Beginner's Guide to Structural Equation Modeling. Lawrence Erlbaum Associates Publishers New Jersey: London. Seçer, İ. (2015). SPSS ve Lisrel ile Pratik Veri Analizi ve Raporlaştırma. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şeker, M. (2009). Mutluluk Ekonomisi. Sosyoloji Konferansları, İstanbul, (115-134).
• Swickert, R., Bailey, E., Hittner, J., Spector, A., Benson‑Townsend, B., ve Clayton Silver, N. (2019). The Mediational Roles of Gratitude and Perceived Support in Explaining the Relationship Between Mindfulness and Mood. Journal of Happiness Studies. 20(3), 815–828.
• Tasnim, Z. (2016). Happiness at Workplace: Building a Conceptual Framework. World Journal of Social Sciences. 6(2), 62-70.
• Tsang, J. (2006). Brief Report Gratitude and Prosocial Behaviour: An Experimental Test of Gratitude. Cognition & Emotion, 20(1), 138-148.
• Watkins, P.C., Woodward, K., Stone T., ve Kolts, R.L. (2003). Gratitude and Happiness: Development of a Measure of Gratitude, and Relationships With Subjective Well- Being. Social Behavior and Personality. 31(5), 431-452.
• Wood, A.M., Joseph, S., ve Maltby, J. (2009). Gratitude Predicts Psychological Well-Being Above the Big Five Facets. Personality and Individual Differences. 46(2), 443-447.
• Xanthopoulou, D., ve Bakker, A. B. (2014). A Diary Study on the Happy Worker: How Job Resources Relate to Positive Emotions and Personal Resources. European Journal of Work and Organizational Psychology. 21(4), 489- 517.