Makaleler
Amaç ve Kapsam
XI. yüzyılın ortalarına doğru Horasan’da kurulan ve hızla sınırlarını genişletmeye başlayan Selçuklular, Karahanlılar ve Gaznelilerden sonra o coğrafyada kurulan üçüncü Türk-İslâm devletidir. Selçuklular hızla sınırlarını Çin sınırından, Akdeniz’e kadar genişletmişler, İslâm dünyasını Batınîlere, Haçlılara, Moğollara ve Karahitaylara karşı askerî, siyasi, dinî ve fikrî yönlerden muhafaza etmişler, dönemin en güçlü devleti haline gelerek, İslam dünyasının liderliğini elde etmişlerdir.
Selçuklular batıya karşı resmî bir fetih politikası izleyerek bugün vatan edindiğimiz ve üzerinde yaşadığımız Anadolu’yu bize armağan etmişlerdir. Böylelikle Anadolu’da kurulacak olan başta Türkiye Selçukluları ve Osmanlılar olmak üzere diğer Türk Devletlerinin kurulmasına zemin hazırlamışlar, teşkilat ve medeniyet bakımından da onlara kaynaklık etmişlerdir.
Selçuklular meydana getirdikleri teşkilat ve medeniyet ile Türk-İslâm Tarihinde yeni bir devir açmışlar ve bu döneme önemli katkılar sağlayarak, kendilerinden sonra gelen Türk Devletlerine de öncülük etmişlerdir. Topraklarının genişliği yaklaşık 10 milyon km2nin üzerinde olan Selçukluların sınırları içerisinde bugün 27 tane devlet bulunmakta olup buralardaki Selçuklu bakiyeleri günümüze kadar ulaşmıştır.
Türk Tarihinin önemli bir dönemini kapsamasına rağmen Selçuklu Tarihi ile ilgili yeterli çalışmaların yapıldığı söylenemez. Bu nedenle Selçuklu Tarihi ve Medeniyeti’nin bütün yönleri ile detaylı bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir. Bunun için de en önemli görev 1975 yılında Türkiye Selçuklularının başkenti Konya’da kurulan Selçuk Üniversitesi’ne düşmektedir. Bu amaçla 1985 yılında üniversite bünyesinde Selçuklu Araştırmaları Merkezi kurulmuştur. Selçuklu Araştırmaları Merkezi tarafından şimdiye kadar Selçuklu Tarihi ile ilgili ulusal ve uluslararası kongreler ve sempozyumlar, paneller ve konferanslar gibi birtakım bilimsel aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Bunların içinde en önemlisi yılda bir sayı olarak yayınlanmış Selçuk Dergisi’dir. Selçuk Dergisi 1986-1989 yılları arasında 4. sayıya kadar çıkmıştır.
Selçuk Dergisi uzun bir aradan sonra yeniden yayın hayatına başlamış ve 5. sayıdan itibaren Selçuklu Araştırmaları Dergisi adıyla yoluna devam etmiş olan bu dergi, Altaylardan Selçuklu’ya, Selçuklu’dan Günümüze anlayışıyla yoluna devam etmektedir. Selçuklu Araştırmaları Dergisi bahar ve güz olmak üzere yılda 2 sayı olarak, hem basılı hem de elektronik ortamda yayınlanmaktadır. Selçuklu Tarihi ve Medeniyeti ağırlıklı olan dergimiz tarihin diğer alanları ile ilgili nitelikli makaleleri de kabul etmektedir.
XI. yüzyılın ortalarına doğru Horasan’da kurulan ve hızla sınırlarını genişletmeye başlayan Selçuklular, Karahanlılar ve Gaznelilerden sonra o coğrafyada kurulan üçüncü Türk-İslâm devletidir. Selçuklular hızla sınırlarını Çin sınırından, Akdeniz’e kadar genişletmişler, İslâm dünyasını Batınîlere, Haçlılara, Moğollara ve Karahitaylara karşı askerî, siyasi, dinî ve fikrî yönlerden muhafaza etmişler, dönemin en güçlü devleti haline gelerek, İslam dünyasının liderliğini elde etmişlerdir.
Selçuklular batıya karşı resmî bir fetih politikası izleyerek bugün vatan edindiğimiz ve üzerinde yaşadığımız Anadolu’yu bize armağan etmişlerdir. Böylelikle Anadolu’da kurulacak olan başta Türkiye Selçukluları ve Osmanlılar olmak üzere diğer Türk Devletlerinin kurulmasına zemin hazırlamışlar, teşkilat ve medeniyet bakımından da onlara kaynaklık etmişlerdir.
Selçuklular meydana getirdikleri teşkilat ve medeniyet ile Türk-İslâm Tarihinde yeni bir devir açmışlar ve bu döneme önemli katkılar sağlayarak, kendilerinden sonra gelen Türk Devletlerine de öncülük etmişlerdir. Topraklarının genişliği yaklaşık 10 milyon km2nin üzerinde olan Selçukluların sınırları içerisinde bugün 27 tane devlet bulunmakta olup buralardaki Selçuklu bakiyeleri günümüze kadar ulaşmıştır.
Türk Tarihinin önemli bir dönemini kapsamasına rağmen Selçuklu Tarihi ile ilgili yeterli çalışmaların yapıldığı söylenemez. Bu nedenle Selçuklu Tarihi ve Medeniyeti’nin bütün yönleri ile detaylı bir şekilde ortaya konulması gerekmektedir. Bunun için de en önemli görev 1975 yılında Türkiye Selçuklularının başkenti Konya’da kurulan Selçuk Üniversitesi’ne düşmektedir. Bu amaçla 1985 yılında üniversite bünyesinde Selçuklu Araştırmaları Merkezi kurulmuştur. Selçuklu Araştırmaları Merkezi tarafından şimdiye kadar Selçuklu Tarihi ile ilgili ulusal ve uluslararası kongreler ve sempozyumlar, paneller ve konferanslar gibi birtakım bilimsel aktiviteler gerçekleştirilmiştir. Bunların içinde en önemlisi yılda bir sayı olarak yayınlanmış Selçuk Dergisi’dir. Selçuk Dergisi 1986-1989 yılları arasında 4. sayıya kadar çıkmıştır.
Selçuk Dergisi uzun bir aradan sonra yeniden yayın hayatına başlamış ve 5. sayıdan itibaren Selçuklu Araştırmaları Dergisi adıyla yoluna devam etmiş olan bu dergi, Altaylardan Selçuklu’ya, Selçuklu’dan Günümüze anlayışıyla yoluna devam etmektedir. Selçuklu Araştırmaları Dergisi bahar ve güz olmak üzere yılda 2 sayı olarak, hem basılı hem de elektronik ortamda yayınlanmaktadır. Selçuklu Tarihi ve Medeniyeti ağırlıklı olan dergimiz tarihin diğer alanları ile ilgili nitelikli makaleleri de kabul etmektedir.
Yazım Kuralları
YAYIM İLKELERİ
MAKALE YAZIM KURALLARI
1. Selçuklu Araştırmaları Dergisi, Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Enstitüsü tarafından Bahar (Haziran) ve Güz (Aralık) olmak üzere yılda iki sayı çıkarılan hakemli ve süreli bir yayın organıdır.
2. Yayımlanacak yazılar "Selçuklu Tarihi, Medeniyeti ve Sanatı, Ortaçağ Türk-İslâm Medeniyeti, İslâm Öncesi Türk Kültürü ve Tarihi, Genel Türk Tarihi, Kültür Tarihi ve XIII. ve XVI. Yüzyıllar Arası Siyasi Tarih" ile ilgili daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış, araştırmaya dayalı özgün makaleler olmalıdır.
3. Bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler, daha önce başka bir dergide veya bildiri kitapçığında yayımlanmamış olması şartıyla değerlendirmeye alınabilir. Ayrıca derleme, çeviri, hatırat ve kitap tanıtımı yazılarına da yer verilebilir. Dergi editör kurulu gönderilen yazıların daha önce başka bir yerde yayımlanıp yayımlanmadığını araştırmakla mükellef değildir. Durumun hukuki ve etik sorumluluğu yazara aittir.
4. Derginin yazım dili Türkiye Türkçesidir. Ancak her sayıda derginin üçte birini geçmeyecek şekilde İngilizce, Almanca, Fransızca, Arapça, Farsça ve Rusça yazılara da yer verilebilir.
5. Makalenin öz kısmı yazıldığı dilde (Türkçe, İngilizce, Farsça, Arapça, Rusça, Fransızca, Almanca) yazılmalı, Abstract İngilizce yazılmalıdır. İngilizce yazılan makalelerde ise Abstract İngilizce, Öz Türkçe yazılmalıdır. Öz 350 kelimeyi geçmemelidir. Öz ile birlikte anahtar kelimeler verilmelidir.
6. "Selçuklu Araştırmaları Dergisi'ne gönderilen yazılar, önce yayım kurulunca dergi ilkelerine uygunluk açısından incelenir ve uygun bulunanlar, o alandaki çalışmalarıyla tanınmış iki hakeme gönderilir. Hakemlerin isimleri gizli tutulur ve raporlar beş yıl süreyle saklanır. Hakem raporlarından biri olumsuz olduğu takdirde, yazı üçüncü hakeme gönderilir; o rapor da olumsuz geldiği takdirde yazı yayımlanmaz. Yazarlar, hakemlerin görüş ve önerileri doğrultusunda düzeltmeleri yaparlar. Hakemler kendilerine gönderilen yazıyı 21 gün içinde değerlendirir. Bu süre içerisinde raporunu göndermeyen hakeme ulaşılarak değerlendirme için 7 gün ek süre verilir. Hakem bu sürede de raporunu göndermezse hakemliği düşürülür. Editör ve Yayın Kurulu gerekli gördükleri durumlarda yazıların yazım şekilleri üzerinde değişiklik yapabilir.
7. Makaleler (http://usad.selcuk.edu.tr/usad) linkinden "Selçuklu Araştırmaları Dergisi" sistemine yüklenmelidir. İletişim için usad.selcuk@gmail.com adresine mail atabilirsiniz.
8. Dergi basıldıktan sonra ilgili sayıda yazısı bulunan yazarlara, hakemlere, belli başlı kurum ve kütüphanelere birer nüsha dergi teslim edilir.
MAKALE YAZIM KURALLARI
Sayfa Düzeni: A4 Dikey, Kenar Boşlukları (Normal) (dört yandan [sağ-sol-üst-alt] 2.1 cm)
Font ailesi: Palatino Linotype, Ana başlıklar 12, Metin 10 punto büyüklüğünde yazılmalıdır.
Başlık
Türkçe makalelerde Türkçe başlığın hemen altında İngilizce başlık bulunmalıdır. Makale İngilizce - Fransızca - Almanca - Farsça - Arapça - Rusça dillerinden biri ile yazılmışsa orijinal dilindeki başlığın yanı sıra Türkçe başlık da yer almalıdır. Çalışmanın başlığı içeriği açıkça yansıtmalı ve kapsamlı olmalıdır.
Ana başlıklar: Tamamı büyük harflerle, koyu yazılmalıdır ve 15 kelimeyi geçmemelidir.
Ara başlıklar: Tamamı koyu olmak üzere her kelimenin ilk harfi büyük yazılmalı ve başlık sonunda satırbaşı yapılmalıdır.
Alt başlıklar: Tamamı koyu olarak yazılmalı; ancak her kelimenin ilk harfi büyük olmalı ve başlık sonunda satırbaşı yapılmalıdır.
Yazar Ad(lar)ı ve Adres(ler)i:
Yazarın adı, makalenin başlığının sağ altında olmalıdır. Yazarın soyadı büyük harflerle yazılmalıdır. Yazarın unvanı, kurumu, e-posta adresi ve ORCID numarası dipnotta belirtilmelidir.
Öz
Çalışmanın amacını, kapsamını, yöntemini, sonuçlarını, öne çıkan yanlarını ve özgün değerini açık ve kısa bir şekilde yansıtmalıdır. Kelime sayısı en fazla 350 olmalıdır. Makalenin öz kısmı yazıldığı dilde (Türkçe, İngilizce, Farsça, Arapça, Rusça, Fransızca, Almanca) yazılmalı, Abstract İngilizce yazılmalıdır. İngilizce yazılan makalelerde ise Abstract İngilizce, Öz Türkçe yazılmalıdır. Yabancı dilde yazılan makalelerde de Türkçe ve yazılan dilde başlık, öz ve anahtar kelimeler yer almalıdır. Özetler 9 punto ile yazılıp yabancı dilde yazılan özetler italik olmalıdır. Yabancı dildeki özetlerde dil yanlışları olmamasına özen gösterilmelidir. Özetler editör tarafından kontrol edilip tespit edilen hatalar yazara gönderilir. Düzeltilen özetler tekrar kontrol edilerek gerekli durumlarda ikinci defa düzeltme istenebilir. Yabancı dillerdeki başlıklarda Türkçe karakter kullanılmamalıdır. Özel isimlerde bilinen bir İngilizce karşılığı varsa İngilizceleri tercih edilmelidir.
Anahtar Kelimeler
Çalışmanın bütünlüğünü yansıtan en az 3 en fazla 8 anahtar kelime belirlenmelidir.
Giriş
Araştırma konusunun temeli, çalışmanın bölümlerine yönelik özet bilgi, bilimsel alanyazındaki karşılığı, araştırmanın önemi, araştırma problemi ve amaçları giriş kısmında detaylandırılmalıdır.
Ana Metin
Makaleler, IBM uyumlu bilgisayar ve Microsoft Word yazılım programı kullanılarak yirmi beş sayfayı geçmeyecek şekilde yazılması tercih edilir. Sayfa yapısı A4 ebadında, kenar boşlukları sağdan, soldan, üstten ve alttan 2.1 cm olmak üzere, iki yandan hizalı ve paragraf arası boşluğu, öncesi ve sonrası 14 nk olacak şekilde ayarlanmalıdır. Makalede Palatino veya Palatino Linotype yazı karakterleri kullanılmalı, yazı boyutu 10 punto olmalıdır. Paragraf başlarında bir “TAB” tuşu kullanılmalı, satır sonunda heceleme yapılmamalıdır. Noktalama işaretleri kendilerinden önceki kelimelere bitişik yazılmalıdır. Söz konusu işaretlerden sonra bir harflik boşluk bırakılmalıdır. Metin içinde özel bir yazı karakteri kullanılmış ise belgeyle birlikte söz konusu karakterler de gönderilmelidir. Çalışma, dil bilgisi kurallarına uygun olmalıdır. Makalede noktalama işaretlerinin kullanımında, kelime ve kısaltmaların yazımında en son çıkan TDK Yazım Kılavuzu esas alınmalı, açık ve yalın bir anlatım yolu izlenmeli, amaç vii ve kapsam dışına taşan gereksiz bilgilere yer verilmemelidir. Makalenin hazırlanmasında geçerli bilimsel yöntemlere uyulmalı, çalışmanın konusu, amacı, kapsamı, hazırlanma gerekçesi vb. bilgiler yeterli ölçüde ve belirli bir düzen içinde verilmelidir. Bir makalede sıra ile özet, ana metnin bölümleri, kaynakça ve (varsa) ekler bulunmalıdır. “Giriş”, “Sonuç” gibi başlıklar kullanıp kullanmama, çalışmanın türüne ve konunun gereğine bağlıdır. Fakat makalenin bir sonuç paragrafı bulunmalıdır. “Sonuç” araştırmanın amaç ve kapsamına uygun olmalı, ana çizgileriyle ve öz olarak verilmelidir. Metinde sözü edilmeyen hususlara “Sonuç”ta yer verilmemelidir. Belli bir düzen sağlamak amacıyla ana, ara ve alt başlıklar kullanılabilir.
İngilizce Genişletilmiş Özet (Extended Summary)
Makalede çalışmanın sonuç bölümünden sonra makale metninin kelime sayısı olarak yaklaşık %5-15'i kadar İngilizce genişletilmiş özet (extended summary) bulunmalıdır. Genişletilmiş özet, “öz”de olduğu gibi araştırma ile ilgili amaç, problem, yöntem, bulgular ve sonuç bilgilerini içermelidir. Verilen bilgiler “öz”e oranla biraz daha geniş ifade edilmelidir. Araştırma metninde yer almayan herhangi bir bulgu veya sonuç bulundurmamalıdır. İngilizce yazılan makalelerde İngilizce genişletilmiş özet bulunmasına gerek yoktur. Genişletilmiş özet, makale için “yayımlanabilir” kararı verildikten sonra gönderilmelidir. İlk gönderimde bulunmasına gerek yoktur.
İngilizce Editörleri tarafından kontrolünün sağlanası için genişletilmiş özetin Türkçesinin de gönderilmesi gerekmektedir. Yayımda Türkçe genişletilmiş özet kullanılmayacaktır.
Kaynakça
Kaynakça APA 6 kaynak gösterme esasları doğrultusunda hazırlanmalıdır. Metin içi gönderme ve atıflar tam metnin diline uygun verilmelidir. Türkçe tam metin için Türkçe kaynak gösterme usul ve esasları, İngilizce tam metin için İngilizce kaynak gösterme usul ve esasları dikkate alınmalıdır.
Ekler
Ek tablo, şekil, grafik ve resimler kaynakça sonrasında yeni bir sayfada verilmelidir. Her bir ek; Ek 1, Ek 2 şeklinde sınıflandırılmalı ve ayrı ayrı başlıklandırılmalıdır.
Şekil, Tablo ve Fotoğraflar:
Şekil, tablo ve fotoğraflar yazım alanı dışına taşmamalı, gerekiyorsa her biri ayrı bir sayfada yer almalıdır. Şekil ve tablolar numaralandırılmalı ve içeriğine göre Türkçe yada İngilizce olarak başlıklandırılmalıdır. Numara ve başlıklar, şekillerin altına, tabloların üstüne gelecek biçimde kelimelerin yalnızca ilk harfleri büyük olarak yazılmalı, ayrıca küçültmede ve basımda zorluk çıkarmaması için siyah mürekkeple, düzgün ve yeterli çizgi kalınlığında aydınger veya beyaz kâğıda çizilmelidir. Tablolar, “WORD” programındaki tablo komutuyla yapılmalıdır. Zorunlu durumlarda ise “EXCEL” tabloları kullanılabilir. Gerektiğinde açıklayıcı dipnotlar veya kısaltmalar, şekil ve tabloların hemen altında verilmelidir. Ayrıca şekiller için belirlenen kurallara uyulmalıdır. Şekil, tablo ve resimlerin on sayfayı aşmaması tercih edilir. Şekil, tablo ve resimler aynen basılabilecek nitelikte olmak şartıyla metin içindeki yerlerine yerleştirilmelidir.
Dipnotlar
Dipnotlar, sadece yapılması gerekli açıklamalar için kullanılır ve “DİPNOT” komutuyla otomatik olarak verilir. Buradaki atıflar da parantez içinde yazarın soyadı, eserin yayım yılı ve sayfa numarası gelecek şekilde düzenlenmelidir. Örnek: (Turan, 1969, s. 54)
Alıntılar
Makalede birebir yapılan alıntılar tırnak içinde verilmeli ve alıntının sonunda kaynağı parantez içinde belirtilmelidir. Beş satırdan/kırk kelimeden az alıntılar cümle arasında italik olarak, beş satırdan/kırk kelimeden uzun alıntılar ise sayfanın sağından ve solundan 1 cm içeride, blok hâlinde italik olarak verilmelidir. Birebir olmayan alıntıların sonunda sadece parantez içerisinde kaynak gösterilmelidir.
Kaynak Gösterme ve Kaynakça
Metin içi göndermelerde (atıflarda) ve kaynakça yazımında APA 6 sürümü esas alınmıştır.
A. Metin İçi Göndermeler (Atıflar)
1. Atıflar ilgili kısımdan hemen sonra, parantez içinde yazarın soyadı, eserin/çalışmanın yayım yılı ve sayfa numarası sırasıyla, aralarda virgül “,” kullanılarak verilmelidir. Cümlenin tamamlandığını gösteren nokta işareti parantezden sonra konulmalıdır.
2. Dipnotlar metin içi göndermede (atıfta) bulunmak amacıyla değil, metinde verilen önemli bir bilgiye ek bir bilgi vermek veya bu bilgiyi genişletmek için kullanılmalıdır.
3. Metin içi göndermelerde yazar-tarih stili kullanılır; bir baş¬ka deyişle, metin içinde uygun noktada yazarın soyadı ve arkasından eserin yayım tarihi verilir.
A.1. Tek Yazar, Tek Çalışma
1. Metin içinde göndermede bulunulacak ilgili kısımdan hemen sonra yazarın soyadı, çalışmanın yayım yılı ve sayfa numarası verilir. Sayfa numarası Türkçe makalelerde “s.”, İngilizce makalelerde “p.” kısaltması ile belirtilir.
Örnek: Sultan Melikşah’ın hanımı Terken Hatun ile diğer hanımı Zübeyde Hatun’dan doğan oğlu Berkyaruk arasında başlayan taht kavgalarına daha sonra Suriye Selçuklu Meliki Tutuş, Sultan Melikşah’ın diğer çocukları Muhammed Tapar ve Sencer ile hanedanın diğer mensupları da katılmıştır. (Özaydın, 2016, s. 6).
2. Yazarın adı ilgili cümle içinde geçiyorsa parantez içinde tarih ve sayfanın belirtilmesi yeterlidir.
Örnek: Özaydın (2016, s. 14), Ortaçağ İslâm dünyasının en seçkin vezirlerinden biri olan Nizâmülmülk’ün…
Örnek: Özaydın, Ortaçağ İslâm dünyasının en seçkin vezirlerinden biri olan Nizâmülmülk’ün… ifade etmektedir (2016, s. 14).
3. Cümle içinde yazar ve yayım yılı belirtiliyor ise ayrıca parantez içinde yazar ve tarih verilmez.
Örnek: Konuyla ilgili olarak Demirkent’in 1996 yılında gerçekleştirmiş olduğu çalışma örnek gösterilebilir.
4. Çalışmanın tamamına göndermede bulunulacaksa parantez içinde yazar soyadı ve yayım yılı yazılır.
Örnek: Birinci Haçlı Seferi ordularının Anadolu’dan geçişi, Türkiye Selçuklu Devleti’ne büyük bir darbe vurdu (Demirkent, 1996).
5. Bir paragrafta aynı çalışmanın aynı sayfasına ikinci defa göndermede bulunulacaksa ikincisinde yazar soyadını vermek yeterlidir, yayım yılını ve sayfasını eklemeye gerek yoktur.
Örnek: Salim Koca (2016), Melikşah’ın kendisine itaatkâr davrandığı sürece Süleyman-şâh’a müdahale etmek niyetinde olmadığını ifade etmektedir… Koca, Melikşah’ın Kutalmışoğullarına karşı bir düşmanlığının olmadığını, Onlar Anadolu’da bir devlet kuracaklarsa bunun ancak kendisinin yüksek hakimiyetini tanımakla mümkün olabileceğini savunmaktadır.
6. Atıfta bulunulan kaynak ciltlerden oluşuyorsa cilt numarası, sayfa numarasından önce yazılır ve “C.” kısaltması ile belirtilir. İngilizce makalelerde cilt için “Vol.” kısaltması kullanılır.
Örnek: (Köymen, 1979, C. 2, s. 30)
A.2. İki veya Daha Fazla Yazarlı Çalışmalar
1. İki yazarlı bir çalışma için her göndermede iki yazarın soyadına da yer verilmelidir. Cümle içinde yazarların soyadları “ve” bağlacı ile bağlanırken parantez içinde ise “&” işareti kullanılır.
Örnek: Sevim ve Merçil (1995, s. 52) bu konuda…
Örnek: (Sevim & Merçil, 1995, s. 52)
2. Üç, dört veya beş yazarlı çalışmalara göndermede bulunulurken sadece ilk göndermede tüm yazarların soyadları yazılır. Takip eden göndermeler için ilk yazarın soyadından sonra “vd.” kısaltması kullanılır.
Örnek: Metin içinde ilk gönderme: Kayapınar, Hocaoğlu, Vardar ve diğerleri (2017, s. 108) bu yaklaşımı sergileyen çalışmaların…
3. Metin içinde ikinci ve sonraki göndermeler: Kayapınar ve diğerleri (2017, s. 110) bu yaklaşımı sergileyen çalışmaların…
Örnek: Parantez içinde ilk gönderme: (Kayapınar, Hocaoğlu, & Vardar, 2017, s. 121)
Parantez içinde ikinci ve sonraki göndermeler: (Kayapınar, vd., 2017, s. 121)
4. Altı veya daha fazla yazarı olan çalışmalara göndermede bulunulurken sadece ilk yazarın soyadı belirtilir.
Örnek: Cümle içinde: Koca ve diğerleri (2000, s. 50)
Parantez içinde: (Koca vd., 2000, s. 50)
5. Soyadları ve adlarının ilk harfleri aynı olan farklı iki yazara göndermede bulunurken yazarların ad ve soyadları kısaltılmadan yazılır.
Örnek: (Rüçhan Arık, 2000), (Remzi Oğuz Arık, 1969)
A.3. Tüzel Kişi Yazarlı Çalışmalar
Eğer bir çalışma tüzel kişiye (devlet kurumları, kuruluşlar, dernekler, çalışma grupları vs.) aitse ad bilgisi göndermede açık ve anlaşılır biçimde yazılmalıdır. Tüzel kişi adı bazı durumlarda kısaltılabilir. Tüzel kişi adı uzunsa ve herkesçe bilinen bir kısaltması varsa ilk göndermede hem tam isim hem de kısaltma kullanılır, sonraki göndermelerde sadece kısaltma kullanılır. Tüzel kişi adı kısaysa ve kısaltıldığında herkes tarafından kolayca anlaşılabilecek nitelikte değilse geçtiği her yerde kısaltılmadan yazılır.
Örnek: Metin içinde ilk gönderme: (Türkiye Bilimsel ve Teknik Araştırma Kurumu [TÜBİTAK] 2015)…
Paragraf içinde sonraki göndermelerde: (TÜBİTAK 2015)…
Örnek: Parantez içinde ilk göndermede: (Türk Dil Kurumu [TDK], 2012, s. 38)
Parantez içinde sonraki göndermelerde: (TDK, 2012, s. 38).
A.4. Yazarı Belli Olmayan Çalışmalar
Bir çalışmada yazar veya tüzel kişi adı bulunmuyorsa göndermede bulunurken yazar alanında geçen ilk birkaç kelime (genellikle başlıktan) ve yıl kullanılır.
Göndermelerde makale başlığı, bölüm başlığı veya web sayfasının adı tırnak içinde: Kitap, dergi, broşür veya rapor başlığı ise italik olarak yazılır.
Örnek: (“Osmanlı Döneminde Kahve”, 2000, s. 18)
(Yenilenebilir Enerji İmkânları, 2000)
A.5. Soyadları Aynı Olan Yazarların Çalışmaları
Kaynakçada aynı soyada sahip birden fazla yazar varsa çalışma ister aynı yılda isterse de farklı yılda yapılmış olsun yazar soyadlarından önce adlarının ilk harfi kısaltılarak tüm göndermelerde kullanılır.
Örnek: (A. Demir, 2003, s. 46)… (H. Demir, 2003, s. 27)
A.6. Birden Fazla Çalışmaya Göndermede Bulunma
1. Aynı parantez içinde birden fazla çalışmaya göndermede bulunulacaksa bunlar yazar soyadlarına göre alfabetik sırada olmalı ve noktalı virgül ile ayrılmalıdır.
Örnek: (Koca, 2016, s. 121; Merçil, 2007, s. 51; Turan, 2015, s. 35)
2. Bir yazara ait farklı çalışmalara göndermede bulunulacaksa, yayım yılı en eski tarihli olandan yeni olana doğru bir sıra takip edilir ve yazarın soyadı göndermenin en başına bir defa yazılır.
Örnek: (Baykara, 1988, s. 12; 1996, s. 38; 1997, s. 57)
3. Bir yazarın aynı yıl yaptığı çalışmalar, yıldan sonra a, b, c… harfleri eklenmek suretiyle ayırt edilir.
Örnek: (Baykara, 1986a, s. 77)… (Baykara, 1986b, s. 59)
A.7. Alıntılayan veya Nakleden Kaynaklar (İkincil Kaynaklar)
1. Çalışmalarda birincil kaynaklara ulaşmak esastır, ama bazı güçlükler nedeniyle ulaşılamamışsa, göndermede alıntılanan veya naknedilen kaynak belirtilir.
Örnek: Çobanoğlu’nun çalışmasında (naklen Köprülü, 2004)…
A.8. Bir Kaynağın Belli Bir Kısmına Göndermede Bulunma
1. Bir kaynağın belli bir kısmına göndermede bulunulurken söz konusu ögenin bölüm, sayfa, tablo ve şekil numarası belirtilir. Bu şekilde kaynak bildirirken ekler için “ek.”, bölüm için “Böl.”, paragraf için “para.” kısaltmaları kullanılır.
Örnek: (Öztürk, 2011, ek. 3), (Öztürk, 2012, Böl. 3), (Öztürk, 2012, Tablo 2), (Öztürk, 2019, para. 2)
2. Bir çalışmada ardışık iki sayfaya veya farklı sayfalara göndermede bulunulacaksa sayfa numaraları arasına virgül (,), ardışık ikiden fazla sayfalara atıf söz konusu ise kısa çizgi (-) konur. İngilizce makalelerde sayfa aralığını belirtmek için “pp.” kısaltması kullanılır.
Örnek: Vergilerin kimi bölgelerde kendi çıkarlarını önde tutan mültezimler eliyle toplanmaya başlaması ve ayarı düşük nomisma darbına girişilmesi ile birlikte değerlendirdiğimizde devletin nasıl önemli vergi kayıpları yaşadığını tasavvur etmek güç değildir (Ostrogorsky, 1991, s. 305,306).
Örnek: Türklerde “Kollektif hakimiyet sistemi” diye bir uygulama gerçekten var mı idi? Yoksa tek hükümdarlık ve hepsi ona bağlı olmak üzere kanat krallıkları usulü mü yürürlükte idi? (Kafesoğlu, 1977, s. 233, 235, 237).
Örnek: Melikşah’ın Kutalmışoğullarına karşı bir düşmanlığının söz konusu değildi. Onlar Anadolu’da bir devlet kuracaklarsa bu ancak kendisinin yüksek hâkimiyetini tanımakla mümkün olabilecekti.(Koca, 2016, s. 322-329)
A.9. Kişisel İletişimler
E-postayla, telefonla, yüz yüze veya başka biçimlerde yapılan kişisel görüşmelere dayalı bilgiler, metin içinde gösterilir, ancak kaynakçaya yazılmazlar.
Örnek: (A. Alp, kişisel iletişim, 27 Nisan 2018)
A.10. Ayet ve Hadisler
Ayetler kaynak gösterilirken sırayla sure numarası ve ayet numaraları verilir.
Örnek: (Kur’an-ı Kerim 5: 3-4)
Hadisler Concordance usülüne göre kaynak gösterilmelidir.
Örnek: (Buhari, Es-Sahih, İman 1)
A.11. Yasa ve Yönetmelikler
1. Yasa veya yönetmeliğin adı ve kabul edildiği yıl parantez içinde verilir.
Örnek: (İlköğretim ve Eğitim Kanunu, 1961)
2. Yasa veya yönetmeliğin ismi çok uzunsa kısaltma yapılabilir.
Örnek: Kanunun adı: İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun
Cümle içinde gönderme: (İnternet Ortamında Yapılan, 2007)
A.12. Yazma Eserler
1. El yazması bir eser kaynak gösterilirken, müellif adından sonra yz. kısaltması konulmalı, katalog numarası ile varak/sayfa numarası belirtilmelidir. Tam künye ise kaynakçada gösterilmelidir.
Örnek: (Taşköpri-zâde, yz. 1269, 2b)
2. Yazma eserin müellifi bilinmiyorsa eserin adı ve bulunduğu kütüphanedeki katalog numarası yazılmalıdır.
Örnek: (Mecmua-i Eş’ar, yz. 13400, 5a)
A.13. Arşiv Belgeleri
Arşiv belgeleri kaynak gösterilirken, metin içindeki kısaltma örnekteki gibi olmalı, açılımı kaynakçada verilmelidir.
Örnek: (BOA, C.HR 146: 7297).
A.14. Yayım Yılı Bulunmayan Basılı Kaynaklar
Bir basılı kaynakta yayım tarihi bulunmuyorsa bunu belirtmek için “t.y.” kısaltması kullanılır. İngilice makalelerde ise “n.d.” kısaltması kullanılır.
Örnek: (Akdoğan, t.y., s. 25)
A.15. Parantez İçindeki Açıklamalarda Gönderme Yapma
Parantez içinde yapılacak bir açıklama esnasında gönderme yapılması gerekirse tarih için köşeli parantez değil, virgül kullanılmalıdır.
Örnek: (Bu konuda daha ayrıntılı bilgi için bk. Togan, 1969)
B. Kaynakça
Makalede kullanılan bütün kaynaklar “Kaynakça”ya alınmalı, makalenin konusu ile ilgili olsa dahi, yazıda değinilmeyen belge ve eserler kaynakçaya dâhil edilmemelidir.
Kaynaklar ana metnin sonunda yazar soyadlarına göre alfabetik olarak verilmelidir. Soyadı Kanunundan öncekiler için yazar adı esas alınmalı, kısaltma yapılmamalıdır.
Kaynaklar, mutlaka Latin alfabesi ile yazılmış olmalıdır.
B.1. Kitaplar, Danışma Kaynakları ve Kitap Bölümleri
Kitap adlarının yazımında başlık ve alt başlıkların sadece ilk kelimeleri ve var ise özel isimler büyük harfle yazılmalıdır. Kitap adları italik yazılır. Yayınevi adlarındaki “Yayınları” kelimesi “Yay.” olarak kısaltılabilir.
B.1.1. Tek Yazarlı Kitaplar
Yazarın Soyadı, A. (Yayım Yılı). Kitabın adı (İtalik). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Örnek: Konyalı, İ. H. (1965). Abideleri ve kitabeleri ile Konya tarihi. Konya: Yeni Kitap Basımevi.
B.1.2. İki Yazarlı Kitaplar
İki yazarlı kitaplarda yazar soyad ve adları arasında & işareti kullanılır.
Örnek: Sevim, A. & Merçil, E. (2014). Selçuklu devletleri tarihi siyaset, teşkilat ve kültür. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
B.1.3. Üç veya Daha Fazla Yazarlı Kitaplar
1. Yazar sayısı yedi veya daha az ise tüm yazar adları künyede verilir.
Örnek: Akyüz, K., Beken, S., Yüksel, S. & Cunbur, M. (2000). Fuzulî dîvânı. Ankara: Akçağ Yay.
2. Yazar sayısı sekiz veya daha fazla ise ilk altı yazarın bilgisi verilerek üç nokta (…) konur, ardından son yazarın bilgisi verilerek bu kısım kapatılır.
Yazar, A., Yazar, B., Yazar, C., Yazar, D., Yazar, E., Yazar, F., … Yazar, H. (Yayım Yılı). Kitabın adı (İtalik). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
B.1.4. Bir Yazarın Aynı Yıl Yayımlanmış Kitapları
1. Bir yazarın aynı yıl yayımlanan eserlerini ayırt etmek için “a, b, c…” harfleri kullanılır.
Örnek: Merçil, E. (1989a). Kirman Selçukluları. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
Merçil, E. (1989b). Gazneliler devleti. Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay
B.1.5. Tüzel Kişi Yazarlı Kitaplar
Yazar kısmına tüzel kişi adı kısaltılmadan yazılır. Eğer yayıncı (yayınevi) ve yazar aynı ise yayıncı yerine Türkçe için “Yazar”, İngilizce için “Author” yazılmalıdır.
Örnek: Türk Dil Kurumu. (2012). Yazım kılavuzu. Ankara: Yazar.
B.1.6. Editörlü Kitaplar
Editörü olan bir kitabın künyesi kaynakçaya yazılırken editör adlarına yazar kısmında yer verilir ve son editörün adından sonra parantez içinde “Ed.” kısaltması kullanılır. Editör bilgisi yerine yayıma hazırlayan kişi belirtilecekse yine parantez içinde “Haz.” kısaltması kullanılabilir.
Örnek: Ceyhan, S. (Ed.). (2015). Türkiye’de tarikatlar. İstanbul: İSAM Yay.
Editörlü bir kitaptaki bir bölüme atıf yapılmışsa bunu kaynakçada gösterirken editör adına yazar kısmında değil, ilgili bölümün başlığından sonra yer verilir. Bölüm başlığı italik yazılmaz.
Yazarın Soyadı, A. (Yayım Yılı). Bölümün başlığı. Editör A. Soyadı & Editör A. Soyadı (Ed.), Kitabın başlığı içinde (sayfa aralığı). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Örnek: Bezer, G. Ö. (2020). Kavramsal çerçeveden Selçuklu- Abbasi halifeliği ilişkilerine farklı bir bakış. M. A. Hacıgökmen & M. Kesik vd. (Ed.), Selçuklu tarihi ve tarihçiliğinin temel meseleleri (s. 173-178). Konya: Selçuklu Araştırmaları Merkezi Yay.
B.1.7. Çeviri Kitaplar
Bir kitabın herhangi bir yabancı dilden Türkçeye çevirisi kaynak gösterilecekse kitap adından sonra çevirmenin adı belirtilir ve sonrasında “Çev.” kısaltması kullanılır. İngilizce makalelerde “Trans.” kısaltması kullanılır.
Örnek: Cüveynî, A. M. (2013). Tarih-i Cihan Güşa (Öztürk, M. Çev.). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
B.1.8. Ansiklopedi Maddeleri
Yazarın Soyadı, A. (Yayım yılı). Maddenin başlığı. Ansiklopedinin adı (Cilt no, sayfa aralığı). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Örnek: Sümer, F. (2009). Selçuklular. İslâm ansiklopedisi (C. 36, s. 365-371). İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay.
B.1.9 Yazar Adı Belirtilmeyen Kitaplar
Kitabın adı italik olarak yazar kısmına yazılır.
Örnek: Malazgirt meydan muharebesi, 26 Ağustos 1071 (1971). Ankara: Gnkur. Bşk. Harp Tarihi Dairesi Bşk. Yay.
B.1.10. Kitapların Cilt ve Baskı Numaralarının Belirtilmesi
Kitap ciltlerden oluşuyorsa cilt numarası kitap adından sonra parantez içinde “C.” kısaltması ile belirtilir. Kaçıncı baskı olduğu belirtilecekse yayınevinden sonra “bs.” kısaltması kullanılır.
Örnek: Köymen, M. A. (2011). Büyük Selçuklu imparatorluğu tarihi (C. 1-3). Ankara: Türk Tarih Kurumu Yay.
Devellioğlu, F. (2002). Osmanlıca-Türkçe ansiklopedik lûgat (19. bs.). Ankara: Aydın Kitabevi Yay.
Not: Eğer yayıncı bir üniversite ise ve üniversite adında şehir adı geçiyorsa basım yerinin yazılmasına gerek yoktur.
Örnek: Yıldız, H. D. (1976). İslâmiyet ve Türkler. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yay.
Not: Kaynakçada soyadları ve adlarının ilk harfleri aynı olan farklı iki yazar bulunuyorsa yazar adları künyede köşeli parantez içerisinde verilmelidir.
Örnek: Arık, R. [Rüçhan]. (2000)… Arık, R. [Remzi]. (1969)…
C. Süreli Yayımlar
Düzenli olarak yayımlanan bilimsel dergi, popüler dergi ve gazeteleri içerir. Yazar sayısı ile ilgili hususlarda kitap kaynakçasının yazımındaki kurallar geçerlidir. Süreli yayımlara ilişkin genel kaynakça düzeni şu şekildedir:
Yazarın Soyadı, A., Yazarın Soyadı, B. & Yazarın Soyadı, C. (Yayım yılı). Yazının başlığı. Süreli Yayımın Adı, (Varsa) Cilt no (Sayı numarası), sayfa aralığı. (Varsa) DOI numarası.
C.1. Dergi Makaleleri
1. Dergi ciltler hâlinde yayımlanıyorsa;
Örnek: Köprülü, M. F. (1943). Anadolu Selçukluları tarihinin yerli kaynakları. Belleten, VII/(27), 379-521.
Cilt numarası yoksa;
Örnek: Ögel, B. (1986). Türkiye Selçuklularında devlet ve ordu mehteri. Selçuk Üniversitesi Selçuk Dergisi, 1, 1-20.
2. DOI numarası bulunmayan bir makaleye internet üzerinden erişim sağlandıysa bu çalışmanın bulunduğu web sayfasının URL adresi verilmelidir.
Örnek: Koca, S. (2016). Türkiye Selçuklu devletinin temel iç ve dış politikaları ve sultan I. Gıyâseddîn Keyhüsrev (1192-1196, 1205-1211) . Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi, 5, 25-67. Erişim adresi: https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/285677.
3. Çevrimiçi sunulan içeriğin değişebileceği düşünülüyorsa ilgili makalenin alındığı URL adresinden sonra web sitesine erişim tarihi de belirtilmelidir.
Örnek: Tunca, A. & Durmuş, E. (2019). Büyükannelerin torun büyütme yaşantılarının incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 41, 209-226. http://sefad.selcuk.edu.tr/sefad/article/view/969. Erişim tarihi: 18.12.2019.
4. Popüler dergi makaleleri kaynak gösterilirken yayım yılından sonra ay bilgisine de yer verilir. Bu makalelere internet üzerinden erişim sağlandıysa erişim adresi de yazılmalıdır.
Örnek: Odabaşı, Zehra. (2018, Nisan-Mayıs). Vezir Ata Fahreddin Ali Selçuklu- Moğol ittifakını kurdu. Atlas Tarih , 52, 85-89.
C.2. Gazete Yazıları
Kaynakçada gazete yazılarının sayfa numaraları verilirken “s.” kısaltması kullanılır. Gazete adları italik yazılır.
Örnek: Toker, Ç. (2015, 26 Haziran). Unutma notları. Cumhuriyet, s. 13.
Gazete yazısına internet üzerinden erişim sağlandıysa ilgili web sayfasının URL adresi verilmelidir.
Örnek: Karaca, S. (2020, 12 Şubat). Kararlıyım ve yapacağım. Yeni Meram
Erişim adresi: http://www.yenimeram.com.tr/12-subat-2020-yeni-meram gazetesi-393458.htm/3.
D. Tezler
D.1. Kurumsal Bir Veri Tabanında Yer Alan Tezler
YÖK tez veritabanından erişim sağlanan tezler örnekteki gibi kaynak gösterilmelidir.
Örnek: Piyadeoğlu, C. (2008). Büyük Selçuklular döneminde Horasan 1040 1157 (Doktora tezi).
Erişim adresi: https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
D.2. Yayımlanmamış Tezler
Yazarın Soyadı, A. (Yıl). Tezin başlığı (Yayımlanmamış yüksek lisans/doktora tezi). Kurum adı, Yer bilgisi.
Örnek: Solmaz, S. (2001). Danişmendliler Devleti ve Kültürel Mirasları (Yayımlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
D.3. Kişisel Web Sayfalarından Erişilen Tezler
Örnek: Tonta, Y. A. (1992). An analysis of search failures in online library catalogs (Doktora tezi, Kaliforniya Üniversitesi, Berkeley). Erişim adresi: http://yunus.hacettepe.edu.tr/~tonta/publicat.html.
E. Sempozyum ve Kongre Bildirileri
E.1. Yayımlanmış Bildiriler
Yazarın Soyadı, A. (Yayım Yılı). Bildiri adı. Editör/Hazırlayan A. Soyadı (Ed./Haz.), Kitabın başlığı içinde (sayfa aralığı). Basıldığı Şehir: Yayınevi.
Örnek: Öztürk , M. (2001). Selçuklu araştırmalarında Farsçanın önemi. O. Eravşar (Haz.), I. Uluslararası Selçuklu Kültür ve Medeniyeti Kongresi Bildirileri içinde (s. 181-189). Konya: Selçuk Araştırmaları Merkezi Yay.
E.2. Yayımlanmamış Bildiriler
Yazarın Soyadı, A. (Tarih). Bildiri adı. Etkinliğin Adı, Etkinliğin Yapıldığı Şehir.
Örnek: Köklü, N. (1996). Üniversite öğrencilerinin istatistik kaygı puanlarına etki eden faktörler. Devlet İstatistik Enstitüsü Araştırma Sempozyumu, Ankara.
F. Elektronik Kaynaklar
F.1. E-kitaplar
Yazarın Soyadı, A. (Yayım yılı): Eserin başlığı. Erişim adresi.
Örnek: Pınarbaşı, S. Ö. (2004). Çağlar boyu tahtın simgesel anlamları ışığında Türk tahtları. Erişim adresi: https://ekitap.ktb.gov.tr/TR-81063/caglar-boyu-tahtin-simgesel-anlamlari-isiginda-turk-tah-.html
Kitabın yayım yılı bilinmiyorsa “t.y.” kısaltması kullanılır ve siteye erişim tarihi yazılır.
Örnek:
Akdoğan, Y. (t.y.). Ahmedî Dîvân. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/TR,78357/ahmedi-divani.html. Erişim tarihi: 22.12.2015.
F.2. Web Sitelerinden Yapılan Alıntılar
1. Web sitelerinden yapılan alıntılar kaynakçada belirtilirken yazar ve yayım tarihi biliniyorsa siteye erişim adresi yazılır, erişim tarihinin yazılmasına gerek yoktur.
Örnek: Kenesarı, S. (2020, 15 Ağustos). Şehabettin Uzluk ve eşi Nimet Uzluk sağlıklarında Nafiz Bey’den kalan diğer kitap, dergi, fotoğraf ve tıp aletlerini, kendi kitaplarını, resim ve tablolarını, tarihî kartpostallarını Selçuk Üniversitesi’ne bağışladı. Erişim adresi: https://www.yenihaberden.com/susam-tarafindan-yazma-ve-matbu-eserler-kurtarildi-1576918h.htm
2. Yazar biliniyor, ancak tarih belli değilse “t.y.” kısaltması kullanılır ve siteye erişim tarihi yazılır.
Örnek: Razon, N. (t.y.). Gencin meslek seçimini etkileyen faktörler. https://www.ekipnormarazon.com/makalelerimiz/meslek-secimi/gencin-meslek-secimini-etkileyen-faktorler/. Erişim tarihi: 13.03.2020.
3. Yazar bilgisi yoksa yazının başlığı yazar kısmına yazılır ve yine siteye erişim tarihine yer verilir.
Örnek: Hatun kelimesinin etimolojik kökeni hakkında tam anlamıyla uzlaşılamamış ancak Hatun kelimesinin kökenine dair yaygın iki görüş üzerinde durulmuştur. https://www.tarihikadim.com/selcuklu-saltanat-mucadelesinde-hirsli-bir-kadin-terken-hatun/ Erişim tarihi: 16.04.2021.
G. Yasa ve Yönetmelikler
Mevzuatın Adı. (Yıl, Gün ve Ay). T.C. Resmî Gazete (Sayı: …). Erişim adresi.
Örnek: Nükleer İhracat Kontrolü Yönetmeliği. (2020, 13 Şubat). T.C. Resmî Gazete (Sayı: 31038). Erişim adresi: https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2020/02/20200213-3.htm.
H. Yazma ve Basma (Matbû) Eserler
1. Müellifin adı. Eserin adı. Bulunduğu Kütüphane. Koleksiyon, Katalog numarası, Varak/sayfa aralığı.
Örnek: el- Kütübî Muhammed b. Sakir. Uyûnû’t- tevûrih. Millet Kütüphanesi. Feyzullah Efendi Kitapları, 1491, vr. 70.
2. Basma (matbû) eserlerde yayınevi yerine eserin basıldığı matbaanın adı yazılır. Hicrî tarihler miladî tarihe çevrilmeden yazılır.
Örnek: Ebüzziya Tevfik (1306). Lûgat-ı Ebüzziya. İstanbul: Ebüzziya Matbaası.
I. Arşiv Belgeleri
Arşivin Adı. Belgenin Adı (Sayısı).
Örnek: VGMA (Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi). 2176 No’lu Defter (17).
***
Atıfta bulunma ve kaynakça yazımına dair bu rehberin hazırlanmasında Bilimsel Yayınlarda Kaynak Gösterme,Tablo ve Şekil Oluşturma Rehberi APA 6 Kuralları (Şencan & Doğan, 2017) adlı kitaptan ve Çukurova Üniversitesi SBE Tez Yazım Kılavuzu’ndan (2015) yararlanılmıştır. Bu rehberde bulunmayan veya belirtilmeyen hususlar için bu iki kaynağa müracaat edilmelidir.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SELÇUKLU ARAŞTIRMALARI DERGİSİ
ETİK DEĞERLER
Amaç: Selçuklu kültür ve sanatı üzerine yapılmış çalışmaları yayınlamak
Kapsam: X-XV. yüzyıllar arası, Orta Asya, Irak, Suriye, Anadolu coğrafyasında kurulu devletlerin siyasi, sosyal, ekonomik faaliyetlerini içine alan çalışmalara, projelere destek vermek, yayınlamak.
Kısıtlamalar ve Değerlendirmeye Kabul Edilmeyen Başvurular
Yayımlanacak yazılar "Selçuklu Tarihi, Medeniyeti ve Sanatı, Ortaçağ Türk İslâm Medeniyeti, İslâm Öncesi Türk Kültürü ve Tarihi" ile ilgili daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış, araştırmaya dayalı özgün makaleler olmalıdır.
Bilimsel toplantılarda sunulan bildiriler, daha önce başka bir dergide veya bildiri kitapçığında yayımlanmamış olması şartıyla değerlendirmeye alınabilir. Ayrıca derleme, çeviri, hatırat ve kitap tanıtımı yazılarına da yer verilebilir. Dergi editör kurulu, gönderilen yazıların daha önce başka bir yerde yayımlanıp yayımlanmadığını araştırmakla mükellef değildir. Durumun hukuki ve etik sorumluluğu yazara aittir.
Üniversite öğrencilerinin (Lisans) çalışmaları yayına kabul edilmez. Ancak, yüksek lisans ve / veya doktora öğrencilerinin özgün araştırmaları kabul edilebilir bulunmuştur.
Küçük bir araştırma grubu veya küçük bir örnekleme oranı ile yapılan çalışmalar yayın için kabul edilmemektedir.
Ayrıca, bu çalışmalar eğitim bilimleri, iktisadi ve idari bilimler gibi destekleyici alanlara yönlendirilir. Ders kitaplarını analiz etmek ve değerlendirmek ve edebiyat derlemeleri USAD yayın kapsamına girmemektedir.
Yayın Sıklığı
Uluslararası hakemli bir dergi olan USAD, Bahar (Haziran) ve Güz (Aralık) olmak üzere yılda iki kez yayınlanmaktadır.
Yayın Dili
Derginin yazım dili Türkiye Türkçesidir. Ancak her sayıda derginin üçte birini geçmeyecek şekilde İngilizce, Almanca, Fransızca, Arapça, Farsça veya Rusça yazılan makalelere de yer verilebilir. Gönderilen makale gramer kurallarına ve ilgili bilimsel literatüre uygun olmalıdır.
Sunulan son kopyalar USAD'ın editör kurulu (İngilizce, Almanca, Fransızca, Arapça, Farsça, Rusça ve Türkçe) tarafından kontrol edilir. Dil editörleri, yetersizlik durumunda düzeltme yazımı talep edebilir. Belgenin tesliminden yazarlar sorumludur.
Dizinler
DERGİPARK/ MLA / İSAM /ACARİNDEX / ARASTIRMAX/ COSMOS/ CİTE FACTOR /ASOS / SOBIAD/ ERIHPLUS
Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci
Kör hakemlik, bilimsel yayınların en yüksek kalite ile yayınlanması için uygulanan bir yöntemdir. Bu yöntem, bilimsel çalışmaların nesnel (objektif) bir şekilde değerlendirilme sürecinin temelini oluşturmaktadır ve birçok bilimsel dergi tarafından tercih edilmektedir. Hakem görüşleri, USAD’ın yayın kalitesinde belirleyici bir yere sahiptir. USAD’a gönderilen tüm çalışmalar aşağıda belirtilen aşamalara göre körleme yoluyla değerlendirilmektedir.
Körleme Hakemlik Türü
USAD, tüm çalışmaların değerlendirme sürecinde çifte körleme yöntemini kullanmaktadır. Çift körleme yönteminde çalışmaların yazar ve hakem kimlikleri gizlenmektedir.
İlk Değerlendirme Süreci
USAD’a gönderilen çalışmalar ilk olarak editör kurulu tarafından değerlendirilir. Bu aşamada, derginin amaç ve kapsamına uymayan, dil ve anlatım kuralları açısından zayıf, bilimsel açıdan kritik hatalar içeren, özgün değeri olmayan ve yayın politikalarını karşılamayan çalışmalar reddedilir. Reddedilen çalışmaların yazarları, gönderim tarihinden itibaren en geç iki ay içerisinde bilgilendirilir. Uygun bulunan çalışmalar ise ön değerlendirme için çalışmanın ilgili olduğu alana yönelik bir alan editörüne gönderilir.
Ön Değerlendirme Süreci
Ön değerlendirme sürecinde alan editörleri çalışmaların, giriş ve alanyazın, yöntem, bulgular, sonuç, değerlendirme ve tartışma bölümlerini dergi yayın politikaları ve kapsamı ile özgünlük açısından ayrıntılı bir şekilde inceler. Bu inceleme sonucunda uygun bulunmayan çalışmalar en geç bir ay içerisinde alan editörü değerlendirme raporu ile birlikte iade edilir. Uygun bulunan çalışmalar ise hakemlendirme sürecine alınır.
Hakem Atama Süreci
Çalışmalar içeriğine ve hakemlerin uzmanlık alanlarına göre hakem ataması yapılır. Çalışmayı inceleyen alan editörü, USAD hakem havuzundan uzmanlık alanlarına göre en az iki hakem önerisinde bulunur veya çalışmanın alanına uygun yeni hakem önerebilir. Alan editöründen gelen hakem önerileri editörler tarafından değerlendirilir ve çalışmalar hakemlere iletilir. Hakemler değerlendirdikleri çalışmalar hakkındaki hiçbir süreci ve belgeyi paylaşmayacakları hakkında garanti vermek zorundadır.
Hakem Raporları
Hakem değerlendirmeleri genel olarak çalışmaların; özgünlük, kullanılan yöntem, etik kurallara uygunluk, bulguların ve sonuçların tutarlı bir şekilde sunumu ve alanyazın açısından incelenmesine dayanmaktadır. Bu inceleme aşağıdaki unsurlara göre yapılır:
1. Giriş ve alanyazın: Değerlendirme raporu çalışmada ele alınan problemin sunumu ve amaçları, konunun önemi, konuyla ilgili alanyazının kapsamı, güncelliği ve çalışmanın özgünlüğü hakkında görüş içerir.
2. Yöntem: Değerlendirme raporu, kullanılan yöntemin uygunluğu, araştırma grubunun seçimi ve özellikleri, geçerlik ve güvenilirlik ile ilgili bilgilerin yanı sıra veri toplama ve analiz süreci hakkında görüş içerir.
3. Bulgular: Değerlendirme raporu, yöntem çerçevesinde elde edilen bulguların sunumu, analiz yöntemlerinin doğruluğu, araştırmanın amaçları ile erişilen bulguların tutarlılığı, ihtiyaç duyulan tablo, şekil ve görsellerin verilmesi, kullanılan testlerin kavramsal açıdan değerlendirilmesine yönelik görüşler içerir.
4. Değerlendirme ve tartışma: Değerlendirme raporu, bulgulara dayalı olarak konunun tartışılması, araştırma sorusuna/larına ve hipoteze/lere uygunluk, genellenebilirlik ve uygulanabilirlik ile ilgili görüş içerir.
5. Sonuç ve öneriler: Değerlendirme raporu alanyazına katkı, gelecekte yapılabilecek çalışmalara ve alandaki uygulamalara yönelik öneriler hakkında görüş içerir.
6. Stil ve anlatım: Değerlendirme raporu, çalışma başlığının içeriği kapsaması, Türkçe'nin kurallara uygun kullanımı, gönderme ve referansların Klasik Usul[1] kurallarına uygun olarak tam metnin diline uygun verilmesi ile ilgili görüş içerir.
7. Genel değerlendirme: Değerlendirme raporu çalışmanın bir bütün olarak özgünlüğü, eğitim alanyazınına ve alandaki uygulamalara sağladığı katkı hakkında görüş içerir.
Değerlendirme sürecinde hakemlerin çalışmanın tipografik özelliklerine göre düzeltme yapmaları beklenmemektedir.
Hakem Değerlendirme Süreci
Hakem değerlendirme süreci için hakemlere verilen süre 21 gündür. Bu sürede raporunu göndermeyen hakeme ulaşılarak değerlendirme için 7 gün ek süre verilir. Hakem bu süre içerisinde de raporunu göndermezse hakemliği düşürülür.
Hakem raporlarının birisinin olumsuz olması halinde makale üçüncü hakeme gönderilir. O rapor da olumsuz geldiği takdirde makale yayımlanmaz.
Hakemlerden veya editörlerden gelen düzeltme önerilerinin yazarlar tarafından 2 hafta içerisinde tamamlanması zorunludur. Hakemler bir çalışmanın düzeltmelerini inceleyerek uygunluğuna karar verebilecekleri gibi gerekliyse birden çok defa düzeltme talep edebilir. Hakemlerden gelen raporlar 5 yıl süre ile saklanır.
Değerlendirme Sonucu
Hakemlerden gelen görüşler, alan editörü tarafından en geç 2 hafta içerisinde incelenir. Bu inceleme sonucunda alan editörü çalışmaya ilişkin nihai kararını editörlere iletir.
Yayın Kurulu Kararı
Editörler, alan editörü ve hakem görüşlerine dayanarak çalışma ile ilgili yayın kurulu görüşlerini hazırlar. Hazırlanan görüşler editör tarafından alan editörü ve hakem önerileri ile birlikte en geç 1 hafta içerisinde yazar(lar)a iletilir.
Çevrimiçi Çalışma Gönderme
USAD’da değerlendirilmek üzere çalışma gönderecek yazar(lar) http://usad.selcuk.edu.tr/usad/user/register linkinde yer alan dergi yönetim sistemine üye olarak makalelerini sisteme yükleyebilirler.
Düzeltme Yönergesi ve Yükleme Rehberi
USAD'da değerlendirme sürecindeki çalışmalar için editörler, alan editörleri ve/veya hakemler tarafından bir defa veya daha fazla düzeltme ve iyileştirme talep edilebilir.
Yazar(lar) talep edilen düzeltme ve iyileştirme önerilerinin nesnel ve çalışmanın özgünlüğünü artırıcı nitelikte olduğunun bilinciyle düzeltme ve iyileştirmeleri eksiksiz, açıklayıcı ve zamanında tamamlamakla yükümlüdür.
Yazarlar
Yazar(lar)ın yayınlanmış veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, geri çekme işlemlerinde dergi editörüyle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Değerlendirme aşamasındaki çalışmasını geri çekme talebinde bulunmak isteyen yazar(lar), usad.selcuk@gmail.com adresi üzerinden e-posta aracılığıyla yayın kuruluna bildirmekle yükümlüdür. Yayın Kurulu geri çekme bildirimini inceleyerek en geç bir hafta içerisinde dönüş sağlar. Yayın kurulu tarafından telif hakları USAD gönderim aşamasında devredilmiş çalışmaların geri çekme isteği onaylanmadıkça yazarlar çalışmasını başka bir dergiye değerlendirme için gönderemezler.
Editörler
USAD yayın kurulu; yayımlanmış veya değerlendirme aşamasındaki bir çalışmaya ilişkin telif hakkı ve intihal şüphesi oluşması durumunda çalışmaya ilişkin bir soruşturma başlatma yükümlülüğü taşır.
Yayın kurulu yapılan soruşturma sonucunda değerlendirme aşamasındaki çalışmada telif hakkı ve intihal yapıldığını tespit etmesi durumunda çalışmayı değerlendirmeden geri çeker ve tespit edilen durumları detaylı bir şekilde kaynak göstererek yazarlara iade eder.
Yayın kurulu, yayınlanmış bir çalışmada telif hakkı ihlali ve intihal yapıldığını tespit etmesi durumunda, en geç bir hafta içerisinde aşağıdaki geri çekme ve bildiri işlemlerini gerçekleştirir.
Ayrıca USAD Yayın Kurulu etik ihlalde bulunulan çalışma yazar(lar)ının daha önce yayınlanmış çalışmalarının yayınevlerine veya yayın kurullarına, yayınlanan çalışmaların geçerlik ve güvenilirliğini güvence altına almalarını veya geri çekmelerini önerebilir.
Değerlendirme Sonucuna İtiraz Etme
USAD’da değerlendirme sonucu yazar(lar)a iletilen yayın kurulu ve bilim kurulu görüşlerine yazar(lar)ın itiraz etme hakkı saklıdır. Yazar(lar), çalışmaları için yapılan değerlendirme sonucu görüş ve yorumlara ilişkin itiraz gerekçelerini bilimsel bir dille ve dayanaklarını referans göstererek usad.selcuk@gmail.com adresine e-postayla iletmelidir. Yapılan itirazlar yayın kurulu tarafından en kısa süre içerisinde incelenerek (Çalışmanın alan editörü ve hakemlerine yapılan itirazlar hakkında görüş talep edilebilir) yazar(lar)a olumlu veya olumsuz dönüş sağlanır.
Yazar(lar)ın değerlendirme sonucuna itirazları olumlu bulunması durumunda, yayın kurulu çalışmanın konu alanına uygun yeni hakemlendirme yaparak değerlendirme sürecini yeniden başlatır.
Etik Sorumluluklar
Yayın Etiği
USAD’da uygulanan yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına temel teşkil etmektedir. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesini doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşlarının (yazarlar, okuyucular ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. USAD yayın etiği kapsamında tüm paydaşların aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.
Aşağıda yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.
Yazarların Etik Sorumlulukları
USAD’a çalışma gönderen yazar(lar)ın aşağıdaki etik sorumluluklara uyması beklenmektedir:
Yazar(lar)ın gönderdikleri çalışmaların özgün olması beklenmektedir. Yazar(lar)ın başka çalışmalardan yararlanmaları veya başka çalışmaları kullanmaları durumunda eksiksiz ve doğru bir biçimde atıfta bulunmaları ve/veya alıntı yapmaları gerekmektedir.
Çalışmanın oluşturulmasında içeriğe entelektüel açıdan katkı sağlamayan kişiler, yazar olarak belirtilmemelidir.
Yayınlanmak üzere gönderilen tüm çalışmaların varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
Yazar(lar)dan değerlendirme süreçleri çerçevesinde makalelerine ilişkin ham veri talep edilebilir, böyle bir durumda yazar(lar) beklenen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna sunmaya hazır olmalıdır. Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır.
Yazar(lar)ın yayınlanmış veya değerlendirme aşamasındaki çalışmasıyla ilgili bir yanlış ya da hatayı fark etmesi durumunda, dergi editörünü veya yayıncıyı bilgilendirme, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle işbirliği yapma yükümlülüğü bulunmaktadır.
Yazarlar çalışmalarını aynı anda birden fazla derginin başvuru sürecinde bulunduramaz. Her bir başvuru önceki başvurunun tamamlanmasını takiben başlatılabilir. Başka bir dergide yayınlanmış çalışma USAD’a gönderilemez.
Değerlendirme süreci başlamış bir çalışmanın yazar sorumluluklarının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar sırası değiştirme, yazar çıkartma gibi) teklif edilemez.
Editörlerin Etik Görev ve Sorumlulukları
USAD editör kurulu, açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE) tarafından yayınlanan "COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors " ve "COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors" rehberleri temelinde aşağıdaki etik görev ve sorumluluklara sahip olmalıdır:
Genel Görev ve Sorumluluklar
Editörler, USAD’da yayınlanan her yayından sorumludur. Bu sorumluluk bağlamında editörler, aşağıdaki rol ve yükümlülükleri taşımaktadır:
Okuyucuların ve yazarların bilgi ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik çaba sarfetme; derginin gelişimini sağlama, dergide yayınlanan çalışmaların kalitesini geliştirmeye yönelik süreçleri yürütme; düşünce özgürlüğünü destekleme; akademik açıdan bütünlüğü sağlama; fikri mülkiyet hakları ve etik standartlardan taviz vermeden iş süreçlerini devam ettirme; düzeltme, açıklama gerektiren konularda yayın açısından açıklık ve şeffaflık gösterme.
Okuyucu İle İlişkiler
Editörler tüm okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcıların ihtiyaç duydukları bilgi, beceri ve deneyim beklentilerini dikkate alarak karar vermelidir. Yayınlanan çalışmaların okuyucu, araştırmacı, uygulayıcı ve bilimsel alanyazına katkı sağlamasına ve özgün nitelikte olmasına dikkat etmelidir. Ayrıca editörler okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılardan gelen geri bildirimleri dikkate almak, açıklayıcı ve bilgilendirici geri bildirim vermekle yükümlüdür.
Yazarlar İle İlişkiler
Editörlerin Yazarlara Karşı Görev ve Sorumlulukları Aşağıdaki Şekildedir:
Editörler, çalışmaların önemi, özgün değeri, geçerliliği, anlatımın açıklığı ve derginin amaç ve hedeflerine dayanarak olumlu ya da olumsuz karar vermelidir.
Yayın kapsamına uygun olan çalışmaların ciddi problemi olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalıdır.
Editörler, çalışma ile ilgili ciddi bir sorun olmadıkça, olumlu yöndeki hakem önerilerini göz ardı etmemelidir. Yeni editörler, çalışmalara yönelik olarak önceki editör(ler) tarafından verilen kararları ciddi bir sorun olmadıkça değiştirmemelidir.
"Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" mutlaka yayınlanmalı ve editörler tanımlanan süreçlerde yaşanabilecek sapmaların önüne geçmelidir.
Hakemler İle İlişkiler
Editörlerin hakemleri çalışmanın konusuna uygun olarak belirlenmelidir.
Hakemlerin değerlendirme aşamasında ihtiyaç duyacakları bilgi ve rehberleri sağlamakla yükümlüdür. Yazarlar ve hakemler arasında çıkar çatışması olup olmadığını gözetmek durumundadır. Körleme hakemlik bağlamında hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
Hakemleri tarafsız, bilimsel ve nesnel bir dille çalışmayı değerlendirmeleri için teşvik etmelidir. Hakemleri zamanında dönüş ve performans gibi ölçütlerle değerlendirmelidir.
Hakemlerin performansını artırıcı uygulama ve politikalar belirlemelidir.
Hakem havuzunun dinamik şekilde güncellenmesi konusunda gerekli adımları atmalıdır. Nezaketsiz ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
Hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması için adımlar atmalıdır.
Yayın Kurulu İle İlişkiler
Editörler, tüm yayın kurulu üyelerinin süreçleri yayın politikaları ve yönergelere uygun ilerletmesini sağlamalıdır. Yayın kurulu üyelerini yayın politikaları hakkında bilgilendirmeli ve gelişmelerden haberdar etmelidir. Yeni yayın kurulu üyelerini yayın politikaları konusunda eğitmeli, ihtiyaç duydukları bilgileri sağlamalıdır.
Ayrıca editörler;
Yayın kurulu üyelerinin çalışmaları tarafsız ve bağımsız olarak değerlendirmelerini sağlamalıdır. Yeni yayın kurulu üyelerini, katkı sağlayabilir ve uygun nitelikte belirlemelidir.
Yayın kurulu üyelerinin uzmanlık alanına uygun çalışmaları değerlendirme için göndermelidir. Yayın kurulu ile düzenli olarak etkileşim içerisinde olmalıdır.
Yayın kurulu ile belirli aralıklarla yayın politikalarının ve derginin gelişimi için toplantılar düzenlemelidir.
Dergi Sahibi ve Yayıncı İle İlişkiler
Editörler ve yayıncı arasındaki ilişki editöryal bağımsızlık ilkesine dayanmaktadır. Editörler ile yayıncı arasında yapılan yazılı sözleşme gereği, editörlerin alacağı tüm kararlar yayıncı ve dergi sahibinden bağımsızdır.
Editöryal ve Kör Hakemlik Süreçleri
Editörler; dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamakla yükümlüdür. Bu bağlamda editörler her çalışmanın adil, tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlar.
Kalite Güvencesi
Editörler; dergide yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
Kişisel verilerin korunması
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda yer alan deneklere veya görsellere ilişkin kişisel verilerin korunmasını sağlamakla yükümlüdür. Çalışmalarda kullanılan bireylerin açık rızası belgeli olmadığı sürece çalışmayı reddetmekle görevlidir. Ayrıca editörler; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumaktan sorumludur.
Etik Kurul, İnsan Ve Hayvan Hakları
Editörler; değerlendirilen çalışmalarda insan ve hayvan haklarının korunmasını sağlamakla yükümlüdür.
Çalışmalarda kullanılan deneklere ilişkin etik kurul onayı, deneysel araştırmalara ilişkin izinlerin olmadığı durumlarda çalışmayı reddetmekle sorumludur.
Olası Suistimal Ve Görevi Kötüye Kullanmaya Karşı Önlem:
Editörler; olası suistimal ve görevi kötüye kullanma işlemlerine karşı önlem almakla yükümlüdür. Bu duruma yönelik şikâyetlerin belirlenmesi ve değerlendirilmesi konusunda titiz ve nesnel bir soruşturma yapmanın yanı sıra, konuyla ilgili bulguların paylaşılması editörün sorumlulukları arasında yer almaktadır.
Akademik Yayın Bütünlüğünü Sağlamak:
Editörler çalışmalarda yer alan hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirme içeren yargıların hızlı bir şekilde düzeltilmesini sağlamalıdır.
Fikri Mülkiyet Haklarının Korunması
Editörler; yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla, olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla yükümlüdür. Ayrıca editörler yayınlanan tüm makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi adına gerekli önlemleri almakla yükümlüdür.
Yapıcılık ve tartışmaya açıklık
Editörler;
Dergide yayınlanan eserlere ilişkin ikna edici eleştirileri dikkate almalı ve bu eleştirilere yönelik yapıcı bir tutum sergilemelidir.
Eleştirilen çalışmaların yazar(lar)ına cevap hakkı tanımalıdır.
Olumsuz sonuçlar içeren çalışmaları göz ardı etmemeli ya da dışlamamalıdır.
Şikâyetler
Editörler; yazar, hakem veya okuyuculardan gelen şikâyetleri dikkatlice inceleyerek aydınlatıcı ve açıklayıcı bir şekilde yanıt vermekle yükümlüdür.
Politik ve Ticari kaygılar
Dergi sahibi, yayıncı ve diğer hiçbir politik ve ticari unsur, editörlerin bağımsız karar almalarını etkilemez.
Çıkar çatışmaları
Editörler; yazar(lar), hakemler ve diğer editörler arasındaki çıkar çatışmalarını göz önünde bulundurarak, çalışmaların yayın sürecinin bağımsız ve tarafsız bir şekilde tamamlamasını garanti eder.
Hakemlerin Etik Sorumlulukları
Tüm çalışmaların "Körleme Hakemlik" ile değerlendirilmesi yayın kalitesini doğrudan etkilemektedir. Bu süreç yayının nesnel ve bağımsız değerlendirilmesi ile güven sağlar. USAD değerlendirme süreci çift taraflı kör hakemlik ilkesiyle yürütülür. Hakemler yazarlar ile doğrudan iletişime geçemez, değerlendirme ve yorumlar dergi yönetim sistemi aracılığıyla iletilir. Bu süreçte değerlendirme formları ve tam metinler üzerindeki hakem yorumları editör aracılığıyla yazar(lar)a iletilir. Bu bağlamda USAD için çalışma değerlendiren hakemlerin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması beklenmektedir:
Sadece uzmanlık alanı ile ilgili çalışma değerlendirmeyi kabul etmelidir. Tarafsızlık ve gizlilik içerisinde değerlendirme yapmalıdır.
Değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşünürse, çalışmayı incelemeyi reddederek, dergi editörünü bilgilendirmelidir.
Gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaları değerlendirme sürecinden sonra imha etmelidir. İnceledikleri çalışmaların sadece nihai versiyonlarını ancak yayınlandıktan sonra kullanabilir.
Değerlendirmeyi nesnel bir şekilde sadece çalışmanın içeriği ile ilgili olarak yapmalıdır. Milliyet, cinsiyet, dini inançlar, siyasal inançlar ve ticari kaygıların değerlendirmeye etki etmesine izin vermemelidir. Değerlendirmeyi yapıcı ve nazik bir dille yapmalıdır. Düşmanlık, iftira ve hakaret içeren aşağılayıcı kişisel yorumlar yapmamalıdır.
Değerlendirmeyi kabul ettikleri çalışmayı zamanında ve yukarıdaki etik sorumluluklarda gerçekleştirmelidir.
Yayıncının Etik Sorumlukları
USAD yayıncısı olan Selçuk Üniversitesi, kar amacı gütmeyen kamu yararına çalışan bir sivil toplum kuruluşudur. Selçuk Üniversitesi kuruluş felsefesi gereği, USAD ilişkisini uluslararası standartlarda kamuya mal etmek amacıyla USAD dergisini yayınlamaktadır. Bu bağlamda Selçuk Üniversitesi ve Yönetim Kurulu, USAD dergisi ile ilgili aşağıdaki etik sorumlulukların bilinciyle hareket etmektedir:
Editörler, USAD'a gönderilen çalışmaların tüm süreçlerinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişiler editörlerdir.
Bağımsız editör kararı oluşturulmasını taahhüt eder.
USAD'da yayınlanmış her makalenin mülkiyet ve telif hakkını korur ve yayınlanmış her kopyanın kaydını saklama yükümlülüğünü üstlenir.
Editörlere ilişkin her türlü bilimsel suistimal, atıf çeteciliği ve intihalle ilgili önlemleri alma sorumluluğuna sahiptir.
Etik Olmayan Bir Durumla Karşılaşırsanız
USAD’da yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen usad.selcuk@gmail.com adresine e-posta yoluyla bildiriniz.
Kabulden Sonra
USAD’da değerlendirme sonucu kabul edilen çalışmalar sırasıyla; kaynakça düzenlemesi, gönderme ve atıf kontrolü, mizanpaj ve dizgisinin yapılması süreçlerinden geçer. Ardından çalışmalar yayın kurulunun uygun bulduğu cilt ve sayıda yayınlanır.
USAD makale işlem ücreti (değerlendirme ücreti veya basım ücreti) ve makalelere erişim için abonelik ücreti talep etmediği için hiç bir gelir kaynağı bulunmamaktadır.
Kaynakça, Gönderme ve Atıf Kontrolü
Bilimsel araştırmalar daha önce yapılmış olan çalışmaların üzerine geliştirilir. Yapılan çalışmalarda daha önce yapılmış çalışmalara belirli kurallar çerçevesinde gönderme ve atıf yapılarak kaynak gösterilir. Bilimsel çalışmalarda bilerek ya da bilmeyerek yapılan hatalar çalışmanın ve yayının güvenilirliğini zedelemektedir.
USAD yayın etiği kapsamında değerlendirme sonucu kabul edilen çalışmaların gönderme ve atıflarının doğru ve eksiksiz verilmesini zorunluluk olarak görmektedir.
Kabul edilen çalışmaların kaynakça, gönderme ve atıf kontrolü Türkçe ve İngilizce tam metin için aşağıdaki adımlarda yapılmaktadır:
Kaynakça Klasik Usul ve esaslarına uygun olarak düzenlenir. Kaynakçada yer alan her bir atıfa ait metin içi göndermelerin usul ve esaslara göre verilip verilmediği kontrol edilir, hatalı olanlar düzeltilir.
Metin içindeki atıflar kontrol edilir. Eksik olanlar yazarlardan talep edilir, hatalı olanlar düzeltilir. Türkçe tam metin için Türkçe, İngilizce tam metin için İngilizce kaynak gösterme usul ve esasları dikkate alınır.
Mizanpaj ve Dizgi İşlemleri
USAD makalelerin şekilsel bütünlüğü, okunabilirliği ve standartlar gereği tek tip ve eksiksiz bir sayfa düzeni ile baskı biçimini zorunlu kılar. Bu bağlamda düzenlemeleri tamamlanan çalışmaların sayfa düzeni ve dizgisi yayın kurulunun uygun bulduğu bir firma tarafından gerçekleştirilir.
Dil Düzenlemesi
USAD'a gönderilen çalışmalar tam metin dilinin (Türkçe –İngilizce, Rusça, Farsça, Almanca) dil bilgisi kurallarına ve bilimsel alanyazınına uygun, sade ve açık bir dil kalitesine sahip olmalıdır.
Ücret Politikası
USAD makale işlem ücreti (değerlendirme ücreti veya basım ücreti) ve makalelere erişim için abonelik ücreti talep etmediği için hiç bir gelir kaynağı bulunmamaktadır.
Selçuk Üniversitesi Selçuklu Araştırmaları Dergisi Creative Commons Atıf-GayriTicari 4.0 Uluslararası Lisansı (CC BY NC) ile lisanslanmıştır.