DEĞERLER EĞİTİMİ ARACILIĞIYLA SOSYAL UYUM: SURİYELİ VE TÜRKİYELİ LİSE ÖĞRENCİLERİ ÖZELİNDE BİR UYGULAMA

Yıl 2019, Cilt: 12 - C-IASOS ÖZEL SAYISI, 72 - 89, 27.10.2019

Elif Negiz Elif Ezgi Demircioğlu Melike Tekindal

Öz

Göç sonrası farklı kültürlerden gelen bireylerin
karşılaştığı güçlüklerin temelinde, yeni ve farklı kültüre ve sosyal yapıya
uyum süreci yatmaktadır. Farklı kültürel değerlere sahip bireylerin sosyal uyum
sürecine değerler eğitimi grup çalışması katkı sağlamaktadır. Bu kapsamda
araştırmanın amacı, Suriyeli ve Türkiyeli lise öğrencilerinin sosyal uyum
sürecinde kültürel değerler farkındalığı arttırmak, sosyal dışlanmayı azaltmak
ve akran zorbalığını önlemek için değerler eğitimi grup çalışmasını
uygulamaktır.

Nitel araştırma yönteminin kullanıldığı bu
araştırmada veriler, yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ve amaçsal örnekleme
yöntemi ile 12 lise öğrencisinden elde edilmiştir. Mayıs 2018 tarihinde; 7 oturum
gerçekleşmiştir. Grup kolaylaştırıcısı tarafından çalışma ayrıntılı not
alınarak yazılı hale getirilmiş ve tematik içerik analizi yapılmıştır.

Yarı yapılandırılmış görüşme tekniği ile elde edilen
veriler 6 alt temalarından oluşmaktadır. Ön görüşmede öğrenciler soruları
cevaplamada zorlanırken, son görüşmede geniş perspektifte bakış açısı ile
cevaplamışlardır.

Sonuç olarak, Türk Kızılay İzmir Toplum Merkezi
bünyesinde gerçekleştirilen çalışma ile Suriyeli ve Türkiyeli lise öğrencileri;
akran ağlarıyla etkileşime girerek değerler üzerindeki farkındalıkları artmış
olup, akran zorbalığının önlenmesine katkı sağlamıştır. İkincil fayda olarak,
arkadaşlık ilişkileri güçlenmiştir. Bu alanda çalışan sosyal hizmet uzmanları,
müracaatçı gruplarının sosyal uyumu sağlamaya yönelik gerçekleştireceği mesleki
uygulamalar arasında değerler eğitiminin de yer alması önerilmektedir.

Anahtar Kelimeler

Değerler Eğitimi, Sosyal Uyum, Sosyal Hizmet

Destekleyen Kurum

Türk Kızılay İzmir Toplum Merkezi

Proje Numarası

C-19081

Kaynakça

• Akıncı B, Nergiz A, Gedik E. (2015). Uyum süreci üzerine bir değerlendirme: Göç ve toplumsal kabul. Göç araştırmaları dergisi, 1(2), 58-83.
• Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. Siyasal Kitabevi.
• Çelikkaya, H. (2013). Fonksiyonel Eğitim Sosyolojisi Pedagojik Formasyon Amaçlı. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. 978-605-133-103-4.
• Doğanay, A. (2006). Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Yapılandırmacı Bir Yaklaşım. C.Öztürk (Ed.). Ankara: Pegem A Yayıncılık. 9944-919-19-5.
• Güngör, E. (2010). Değerler Psikolojisi Üzerinde Araştırmalar. İstanbul: Ötüken Yayıncılık. 978975-437-271-7.
• Gündoğan, A. O. (2010). Çokkültürlülük ve Değer Sorunu. Eğitim-Öğretim Bilim Araştırma Dergisi, 6(18),33-38.
• Özcan, E., Uslu, G., İbişoğlu, Ş. C., Dinçer, E. N. (2018). Ergenlerde Akran Zorbalığının Sosyal Medyada Üretimi ve Yeniden Üretiminin Okul Sosyal Hizmeti Bağlamında Değerlendirilmesi. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2(2), 78-102.
• Süleymanov, A. ve Sönmez, P. (2016, Kasım). Suriyeli Çocukların Sosyo-Kültürel ve Sosyo- Psikolojik Sorunları: İstanbul Sultanbeyli Örneği. Suriyeli Mülteci Çocuklarla El Ele Uluslararası Göç ve Çocuk Sempozyumu, Üsküdar Üniversitesi.
• Şimşir, Z. ve Dilmaç, B. (2018). Yabancı Uyruklu Öğrencilerin Eğitim Gördüğü Okullarda Öğretmenlerin Karşılaştığı Sorunlar ve Çözüm Önerileri. İlköğretim Online, 17(2), 1116-1134. doi 10.17051/ilkonline.2018.419647
• Kağnıcı, D. Y. (2017). Suriyeli Mülteci Çocukların Kültürel Uyum Sürecinde Okul Psikolojik Danışmanlarına Düşen Rol ve Sorumluluklar. İlköğretim Online, 16(4), 1768-1776. doi: 10.17051/ilkonline.2017.342990
• Karataş, K. ve Baloğlu, M. (2018). Kültürleşme Stresi Kıskacındaki Suriyeli Öğrenciler. Turkish Studies Educational Sciences, 13, 971-990. doi: 10.7827/TurkishStudies.14174
• Karataş, K. ve Oral, B. (2016). Kültürel Değerlere Duyarlı Pedagoji. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 34, 431-447.
• Kılcan, B., Çepni, O., ve Kılınç, A. Ç. (2017). Mülteci öğrencilere yönelik tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(2), 1045-1057. doi:10.14687/jhs.v14i2.4324
• Kuçuradi, İ. (1998). İnsan ve Değerleri (Değer Problemi). Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu. 975-7748-19-6.