Etik İlkeler ve Yayın Politikası

Etik İlkeler ve Yayın Politikası
Ulusal Spor Bilimleri Dergisi (USBD), 2017 yılında yayın hayatına başlayan ve yılda 2 kez yayınlanan Ulusal Hakemli bir dergidir. Dergi Türkçe yazılara yer vermektedir. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, Spor Bilimleri alanına ilişkin olarak; Beden Eğitimi ve Spor Öğretimi, Spor Yönetimi, Rekreasyon, Hareket ve Antrenman Bilimleri, Sporda Psiko-sosyal Alanlar, Spor-Sağlık Bilimleri, Olimpizm ve Olimpik Hareket, Sporda Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları ve Engelliler ve Spor alanlarında kavramsal veya araştırmaya dayanan, sahasına katkı sağlayacağı düşünülen özgün araştırmaları ve derleme makaleleri yayımlamaktadır. Ayrıca dergide kitap incelemesine de yer verilmektedir.
Dergiye gönderilen makalelerin başka bir yerde yayınlanmamış veya yayınlanmak üzere eş zamanlı olarak başka bir dergiye gönderilmemiş olması gerekmektedir. Ulusal Spor Bilimleri Dergisi, yayınlanmak üzere kabul edilen makalelerin tüm yayın haklarına sahiptir. Dergiye gönderilecek makalelerin dergipark bünyesinde yer alan https://dergipark.org.tr/tr/pub/usbd adresi kanalıyla dergi sistemine yüklenmesi gerekmektedir. Editörlere, Yayın Kurulu üyelerine veya dergi iletişim e-posta adresine gönderilen makaleler resmi başvuru yapılmış olarak kabul edilmez ve değerlendirmeye alınmaz. Çok yazarlı makalelerde makale yayınlanmak üzere dergiye gönderildikten sonra yazarlardan hiçbiri, tüm yazarların yazılı izni olmadan yazar listesinden silinemez. Ayrıca süreç başladıktan sonra hiçbir isim, yazar olarak eklenemez ve yazar sırası değiştirilemez.
Dergiye gönderilen tüm makaleler Yayın Kurulu'nca ön değerlendirilmeye alınır. Ön değerlendirmede, makaleler:
a) Yayın etiği,
b) Dergi yayın ilkeleri,
c) Bilimsel açıdan özgünlük ve güncellik,
d) Spor bilimleri alan yazınına katkı,
e) Dergi yazım kuralları ve makale şablonuna uygunluk kriterleri açısından denetlenir.
Ön değerlendirmeyi geçen makaleler, konu alanında uzman en az iki hakemin değerlendirmesine sunulur. Makalelerin değerlendirilmesi sürecinde çift taraflı kör hakemlik sistemi uygulanmaktadır. Yazar(lar)la hakemler arasındaki iletişim sadece editörler aracılığıyla sağlanmaktadır. Hakemlerden gelecek raporlar doğrultusunda makalenin yayınlanmasına, hakem raporları çerçevesinde düzeltilmesine ya da makalenin ret edilmesine karar verilebilir. Makalelerinin hakem süreci hakkında yazarlar en kısa sürede bilgilendirilir. Yazarın hakem raporlarına itirazı veya hakemlerden gelen raporların birbiriyle çelişmesi durumunda makale yeni bir hakeme (üçüncü hakeme) yönlendirilir. Son hakem raporları doğrultusunda makalenin yayımlanıp yayımlanmayacağına ilişkin nihai karar verilir. Düzeltme istenen makalelerin, yazarlar tarafından gerekli düzeltmeler yapılarak, en kısa süre içerisinde Yayın Kuruluna ulaştırılması gerekmektedir. Yazarın hakem değerlendirme raporlarına uygun bir zaman dilimi içerisinde cevap vermemesi durumunda ilgili makale bir sonraki sayıya bırakılabilir. Gerekçesiz bir şekilde yazar(lar)ın hakemler tarafından kendilerinden istenilen düzeltmeleri bir yayın dönemi içerisinde gerçekleştirmemeleri durumunda ise makale ile ilgili karar dergi editör kuruluna aittir.
Yayına kabul edilen makalelerin basılması için, dergi web sayfamızda yer alan “Yayın Hakları Devir Formu’nun makalede ismi yer alan tüm yazar tarafından imzalanmasının yanı sıra makaleye ilişkin “Etik Onam Belgesi ya da Etik Sorumluluk Bilgi Metni” ile birlikte dergi sistemi aracılığı ile tarafımıza iletilmiş olması gerekmektedir. ULAKBİM TR Dizin kuralları gereği, makalelerde yer alan tüm yazarların ORCID numaralarının makalenin son şekline eklenerek gönderilmesi gerekmektedir. ORCID numarası eksik yazarlara ait makalelere DOI numarası verilmez ve erken görünüm olarak yayına açılmaz.
Ulusal Spor Bilimleri Dergisi’nde uygulanan makale kabul süreçleri ve yayın süreçleri, bilginin tarafsız ve saygın bir şekilde gelişimine ve dağıtımına esas oluşturmaktadır. Bu doğrultuda uygulanan süreçler, yazarların ve yazarları destekleyen kurumların çalışmalarının kalitesine doğrudan yansımaktadır. Hakemli çalışmalar bilimsel yöntemi somutlaştıran ve destekleyen çalışmalardır. Bu noktada sürecin bütün paydaşların (yazarlar, okurlar ve araştırmacılar, yayıncı, hakemler ve editörler) etik ilkelere yönelik standartlara uyması önem taşımaktadır. USBD, yayın etiği kapsamında tüm paydaşlarının aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir. Dergimizde yer alan etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Committee on Publication Ethics (COPE (https://publicationethics.org/)) tarafından yayınlanan rehberler ve politikalar dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Yazarlara ait etik sorumluluklar
Ulusal Spor Bilimleri Dergisi’ne gönderilen makalelerin spor bilimleri alanında özgün çalışmalar olması gerekmektedir. Makalelerde yararlanılan tüm kaynaklar (yazarlar, çevrimiçi sayfalar, kişisel görüşmeler, vb.) doğru ve dergi yazım kurallarına uygun bir şekilde gösterilmelidir.
Dergiye gönderilen makalelere ilişkin Yayın Hakları Devir Formu (https://dergipark.org.tr/tr/download/journal-file/22193) tüm yazarlar tarafından imzalandıktan sonra taratılarak dergi sistemi aracılığı ile ilk gönderim esnasında tarafımıza iletilmelidir.
Makaleye fikren katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.
Yayınlanma başvurusu yapılan makaleyle ilgili çıkar çatışması-çıkar birliği olan kişileri editörlere bildirmelidir.
Yazarların, hakem sürecindeyken çalışmalarına ilişkin ham verileri editör kuruluna iletmesi istenebilir. Bu durumda yazarların ham verilerini editörler kuruluyla paylaşmaları beklenmektedir. Yazarlar, yayımlanan bir makaleye ilişkin verileri 5 yıl süreyle saklamakla yükümlüdür.
Yazar(lar) kullanılan verilerin kullanım haklarına, araştırma/analizlerle ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye sahip olmalıdır. Dergiye gönderilen aday makalelerin editör kurulumuzca değerlendirmeye alınabilmesi için araştırmaya ilişkin “Etik Onam Belgesi” veya Etik Sorumluluk Bilgi Metni mevcut olması ve dergi sistemi aracılığı ile tarafımıza iletilmesi gerekmektedir. Etik Kurul Onay Belgesi (Çalışmanız için etik kurul onayı gerekli değil ise; "Bu çalışma için..... gerekçe ile etik kurul onayına gerek yoktur" ifadesi ile hazırladığınız belgeyi yükleyebilirsiniz (PDF).
Yazar(lar), değerlendirme ve erken görünüm aşamasındaki ya da elektronik ortamda yayımlanmış makaleleriyle ilgili herhangi bir hata fark ettiklerinde bilgi vermek, düzeltmek ya da geri çekmek için editörle zamanında iletişime geçmelidir. Yazar(lar)dan erken görünüm süresi ya da dergipark sisteminin editörlere değişiklik yapma olanağı sunduğu süreler içerisinde dergi sistemi yada dergi e posta adresimiz aracılığı ile makaleleri ile ilgili düzeltme ya da yayından çekme taleplerini iletmeleri gerekmektedir. Bu süreçlerin aşılması durumunda oluşabilecek tüm sorumluluk yazar(lar)a aittir.
Değerlendirme süreci tamamlanan makalenin ORCID ID numaraları da dâhil olmak üzere yayınlanacak onaylanmış son hali yazarlardan istenmektedir. Gelen belge incelenerek dizgi oluşabilecek bir hatanın önlenmesi amacıyla yayın öncesi son kontrol için sayfa numarası verilmiş şekli ile makale tekrar yazar(lar)a iletilmektedir. Yazar(lar)ın son onayı alındıktan sonra makale erken görünüme açılmaktadır.
Yazar(lar), veri toplama sürecinde etik ilkelere özen gösterdiklerinin kanıtlarını (başkalarının ölçek, anket, fotoğraf gibi belgelerinin kullanılması için kendilerinden izin alınması gibi) makale içinde sunmalıdır. Makalelerde araştırma ve yayın etiği ile fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine uyulduğu mutlaka belirtilmelidir.


Dergi editörlerine ait etik sorumluluklar
Editörler, hakemlerin, yazar(lar)ın, araştırmacı, uygulayıcı ve okuyucuların bilgi gereksinimlerini karşılamalı, gerektiğinde dönüt vermeli, yayın sürecinde düzeltme, açıklama gerektiren konularda şeffaflık ilkelerine göre hareket etmelidir.
Editör, yayımlanan makalelerin dergi okuyucularının bilgi ve becerileriyle uyumlu olabilmesi için çaba sarf etmelidir.
Editörler, makalelerin yayımlanmasına karar verirken, makalelerin özgün olmasına, bilimsel alan yazına, okuyucu, araştırmacı ve uygulayıcılara katkı sağlamasına özen göstermelidir. Makalelerle ilgili olumlu ya da olumsuz karar verirken, makalelerin özgün değeri, alana katkısı, araştırma yönteminin geçerli ve güvenirliği, anlatımın açıklığı ile derginin amaç ve kapsamını göz önünde tutmalıdır.
Editörler, başvurusu yapılan makalelerin önemli sorunu olmadığı sürece ön değerlendirme aşamasına almalı, olumlu hakem önerilerini göz önünde bulundurmalı, ciddi sorun olmadıkça önceki editör(ler)ce verilen kararları değiştirmemelidir.
Editör, hakem değerlendirme sürecinin çift taraflı kör hakemlik ile sürdürüldüğünden emin olmalı ve yazarlara hakemleri, hakemlere de yazarları ifşa etmemelidir.
Editörler, makaleleri hakemlerin uzmanlık alanlarını dikkate alarak göndermeli, gelen makaleye göre konu alanı uzmanlarına ulaşarak hakemlik talebinde bulunmalı, değerlendirmelerin yansız ve bağımsız bir şekilde yapılmasını desteklemelidir. Editörler, dergi hakem havuzunun geniş bir yelpazeden oluşması ve güncel tutulması için sürekli bir arayış içinde olmalıdır.
Editörler, makalenin yansız değerlendirilmesi için editörler, hakemler ve yazar(lar) arasındaki çıkar çatışması-çıkar birliği olup olmamasını göz önüne almalıdır.
Editörler, akademik görgü kurallarına uymayan ve bilimsel olmayan değerlendirmeleri engellemelidir.
Editörler, dergi yayın süreçlerini yayın politikaları ve kılavuzlara uygun işletilmesini sağlamalı, süreçte görev alanları yayın politikaları konusundaki gelişmelerden bilgilendirmeli, gerektiğinde eğitim programı hazırlamalıdır.
Editörler, yayın sürecinde görev alan herkesle etkili bir iletişim içinde olmalı, belirli aralıklarla toplantılar düzenlemelidir.
Editörler, değerlendirilen makalelerdeki kişisel verilerin korunmasını sağlamalı; yazar, hakem ve okuyucuların bireysel verilerini korumalıdır.
Editörler; makalelerde insan ve hayvan haklarının korunmasına özen göstermelidir. Makalenin katılımcılarının açık onayının belgelendirilmesini önemsemeli, etik kurul onayı ve deneysel araştırmalarda alınması gerekli izinlerin alınıp alınmadığını denetlemelidir.
Editörler; görevi kötüye kullanmaya karşı önlem almalıdır. Görevi kötüye kullanmaya yönelik yakınmalar olduğunda, nesnel bir soruşturma yaparak, konuyla ilgili bulguları paylaşmalıdır.
Editörler, makalelerdeki hata, tutarsızlık ya da yanlış yönlendirmelerin ve hakemlerden gelen düzeltmelerin takibini yapmalıdır.
Editörler, yayınlanan makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumalıdır, ihlal olması durumunda derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunur. Ayrıca yayımlanan makalelerin içeriğinin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi konusunda gerekli önlemleri almalı; özgünlük-benzerlik denetimini yapmalıdır.
Editörler, Dergide yayımlanan makalelere yönelik tutarlı eleştirileri dikkate almalı, eleştirilen makalelerin yazar(lar)ına yanıt hakkı tanımalıdır.
Editörler olumsuz sonuçları içeren çalışmaları da göz önünde bulundurmalıdır.
Editörler, Dergiye iletilen talep ve şikayetleri inceleyip ve gerekli açıklamaları yapmalıdır.

Hakemlere ait etik sorumluluklar
Hakemler yalnız uzmanlık alanı ile ilgili makaleleri değerlendirmeyi kabul etmelidir.
Hakemler makaleleri yansız ve nesnel olarak değerlendirmelidir.
Değerlendirmelerde gizlilik kurallarına uyulmalıdır. Değerlendirme raporları içerisinde hakem kimliklerini ifşa edecek bir veriye yer verilmemeli; makalenin yazar(lar)ı ile hakem raporu haricinde başka bir iletişim kanalı ile iletişim kurulmamalıdır. Bu ilke gereğince inceledikleri makaleleri yayın öncesinde üçüncü kişilerle ya da her hangi bir iletişim platformunda paylaşmamalı, yayın öncesinde makalede yer alan hiçbir veriyi kullanmamalı ve değerlendirme sürecinden sonra yok etmelidir. Gerekiyorsa, ancak makalenin yayınlanma süreci tamamlandıktan sonra ilgili makaleyi kullanmalıdır.
Hakemler makaleye ilişkin doldurdukları hakem değerlendirme formunu dikkatlice ve detaylı şekilde doldurmalıdır. Ayrıca kendilerine gönderilen belge üzerinde istedikleri değişiklikleri açık ve anlaşılır bir şekilde not etmelidir.
Hakem(ler) incelediği makaleye ilişkin ret kararı verecek ise editör kurulu ve makale yazar(lar)ının makalenin neden ret edildiğini nesnel ve bilimsel açıdan ortaya koyan raporunu sistem üzerinden göndermelidir. Düzeltme ile giderilebilecek durumlarda doğrudan ret verilmemeli, detaylı bir düzeltme raporu hazırlayarak yazar(lar)a yayın sürecinde ışık tutmalıdır.
Uyruk, cinsiyet, dinsel inanç, siyasal inanç ve ticari kaygılar, değerlendirmenin yansızlığını bozmamalıdır.
Hakemler, çıkar çatışması-çıkar birliği olduğunu anladıklarında, makaleyi değerlendirmeyi reddederek, editörlere bilgi vermelidir.
Hakemler, değerlendirmelerini akademik görgü kurallarına uygun biçimde, yapıcı bir dille yapmalı; hakaret, küçümseme ve düşmanlık içeren öznel yorumlardan kaçınmalıdır.
Hakemler değerlendirmesini kabul ettikleri makaleyi süresi içinde değerlendirmelidir.

Etik dışı bir durumla karşılaşıldığında
Ulusal Spor Bilimleri Dergisi’nde yukarıda bahsedilen etik sorumluluklar ve bunların dışında etik olmayan bir davranış veya içerikle karşılaşırsanız lütfen usbdergisi@gmail.com adresine e-posta yoluyla tarafımıza bildiriniz.