Evaluation of the structure of the Ministry of National Education of the Republic of Türkiye

Yıl 2024, Cilt: 6 Sayı: 10, 61 - 86, 01.04.2024

Damla Ayduğ

Öz

Yapı, bir organizasyonun algılanan anatomisidir. Örgütteki görevlerin mantıksal bir örüntüsünden oluşan örgütsel yapı, örgütsel performansı doğrudan etkileyen bir unsurdur. Bu anlamda örgütsel yapı tüm örgütler için kritik öneme sahiptir. Okullardaki yapı da eğitsel, örgütsel ve yönetsel hedeflerin gerçekleştirilmesi için büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle eğitim örgütlerinin yapısı sıklıkla araştırma konusu olmaktadır. Bu çalışmada okullarda yapı kavramının ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle örgütlenme biçimleri ve örgütsel yapının temelini oluşturan Weber'in rasyonel bürokrasi modeli incelenmiştir. Daha sonra Burns ve Stalker'ın mekanik ve organik örgüt sınıflandırması ile Minztberg'in yapı modellerine değinilmiştir. Son olarak Mintzberg'in yapı modellerine göre Türk Eğitim Sisteminin yapısı incelenmiştir. Milli Eğitim Bakanlığı'nın makine bürokrasisi ve profesyonel bürokrasinin bir karışımı olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul, Yapı, Milli Eğitim Bakanlığı, Mintzberg

Evaluation of the structure of the Ministry of National Education of the Republic of Türkiye

Öz

Structure is the perceived anatomy of an organization. The organizational structure, which consists of a logical pattern of tasks in the organization, is an element that directly affects organizational performance. In this sense, organizational structure is critical for all organizations. The structure in schools is of great importance for realizing educational, organizational and managerial goals. For this reason, the structure of educational organizations is frequently the subject of research. In this study, it is aimed to reveal the concept of structure in schools. For this purpose, first of all, organizing forms and Weber's rational bureaucracy model, which forms the basis of the organizational structure, were examined. Then, Burns and Stalker's classification of mechanical and organic organization and Minztberg's structure models are mentioned. Finally, the structure of the Turkish Education System was examined according to Mintzberg's structure models. It is concluded that Ministry of National Education is a mixture of machine bureaucracy and professional bureaucracy.

Anahtar Kelimeler

School, Structure, Ministry of Education, Mintzberg

Kaynakça

• Ahmady, G. A., Mehrpour, M., & Nikooravesh, A. (2016). Organizational structure. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 230, 455-462.
• Arslan, M. M., & Atasayar, H. H. (2008). Ideas of the provincial managers of the Ministry of National Education about localization. Ankara University Journal of Faculty of Educational Sciences, 41(2), 59-79.
• Aydın, M. (2010). Eğitim yönetimi (9. Baskı). Hatiboğlu.
• Barnard, C.I. (1938). The functions of the executive. Harvard University.
• Başaran, İ. E. (2000). Eğitim yönetimi: Nitelikli okul (4th edition). Feryal.
• Başaran, İ. E., & Çınkır, Ş. (2011). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Ekinoks.
• Bierstedt, R. (1970). The social order (3rd edition). McGraw-Hill.
• Bolman, L.G. & Deal, T.E. (2013). Örgütleri anlamak: Yetenek, tercih ve liderlik. Ahmet Aypay ve Abdurrahman Tanrıöğen (Çev.) (4. Baskı). Seçkin.
• Bursalıoğlu, Z. (2010). Eğitim yönetiminde yeni yapı ve davranış (15. Basım). Pegem.
• Çınkır, Ş. (2010). Eğitim örgütlerinde yeniden yapılanma ve kapasite geliştirme: AB ülkelerinden örnekler. Ekinoks.
• Dalton, D. R, Todor, W. D., Spendolini, M. J., Fielding, G. J., & Porter, L. W. (1980). Organizational structure and performance: a critical review. Academy of Management Review, 5(1), 49-64.
• Demir, H., & Okan, T. (2009). Teknoloji, örgüt yapısı ve performans arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 10(1), 57-72.
• Demir-Tümen, S. (2014). Liselerde bürokratikleşme düzeyine ilişkin öğretmen algıları: Bolu ili örneği [Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Doğan, İ. (2004). Toplum ve eğitim. Pegem.
• Efil, İ. (2010). İşletmelerde yönetim ve organizasyon (11th edition). Dora.
• Erdoğan, İ. (1991). İşletmelerde davranış. İşletme Fakültesi İşletme İktisadı Enstitüsü.
• Erkut, H. (2009). Yönetimin izleri: Yönetim düşüncesinin evrimi. Yalın.
• Ghani, K. A., Jayabalan, V., & Sugumar, M. (2002). Impact of advanced manufacturing technology on organizational structure. The Journal of High Technology Management Research, 13, 157-175.
• Griffin, R. W., & Moorhead, G. (2013). Organizational behavior: Managing people and organizations (11. Basım). South Western Cengage Learning.
• Gürsel, M. (1997). Okul yönetimi. Mikro.
• Hedberg, B. L. T., Nystrom, P. C., & Starbuck, W.H. (1976). Camping on seesaws: Prescriptions for a self-designing organization. Administrative Science Quarterly, 21, 41-65.
• Hoy, W. K., & Miskel, C.G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (7.Baskıdan Çeviri). S. Turan (Çev. Ed.). Nobel.
• Hunt, R. G. (1970). Technology and organization. Academy of Management Journal, 13, 236-252.
• Katıtaş, S. (2019). Organizma metaforunun eğitim örgütlerine yansımaları. IBAD Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 329-342.
• Kondakçı, Y., & Zayim, M. (2013). Yönetim süreçleri. S. Özdemir (Edt.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama (s. 9-57). Pegem.
• Lam, A. (2010). Innovative organizations: Structure, learning, and adaptation. In Innovation Perspectives for the 21st Century (pp. 163-175). BBVA.
• Larsen, K. R., & McInerney, C. R. (2002). Preparing to work in the virtual organization. Information & Management, 39(6), 445-456.
• Memduhoğlu, H. B. (2010). Yönetim Düşüncesinin evrimi ve yönetişim. H.B. Memduhoğlu ve K. Yılmaz (Eds.), Yönetimde yeni yaklaşımlar içinde (pp.1-29). Pegem.
• Mintzberg, H. (1979). The structuring of organizations. Prentice Hall.
• Mintzberg, H. (1983). Structure in fives: designing effective organizations. Prentice-Hall.
• Mintzberg, H. (2014). Örgütler ve yapıları. Ahmet Aypay (Çev. Edt.). Nobel.
• Muijen van, J. J., & Koopman, P. L. (1994). The influence of national culture on organizational culture: A Comparative study between 10 countries. European Work and Organizational Psychologist, 4(4), 367-380.
• Önday, Ö. (2016). Modern structural organization theory: From mechanistic vs. organic systems of burns & stalker to technology of Burton & Obel. Global Journal of Human Resource Management, 4(2), 30-46.
• Özalp, İ. (1992). Yönetim ve organizasyon. Anadolu Üniversitesi Açıköğretim.
• Özalp, İ. (2012). Örgütleme. In C. Koparal (Edt.), Yönetim ve organizasyon (pp. 106-123). Anadolu Üniversitesi Açıköğretim.
• Özden, Y. (2010). Eğitimde yeni değerler: Eğitimde dönüşüm. (8. Baskı). Pegem.
• Özer, A., & Görgülü, Z. (2020). Planning and writing a scientific review. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(3), 698-713.
• Özkalp, E. & Kırel, Ç. (2011). Örgütsel davranış (5. Baskı). Ekin.
• Parthasarthy, R. & Sethi, S. P. (1992). The impact of flexible automation on business strategy and organizational structure. Academy of Management Review, 17(1), 86-111.
• Resmî Gazete (2011). Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname (Karar Sayısı: KHK/652).
• Resmî Gazete (2018). Cumhurbaşkanlığı Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi (Karar Sayısı: 1).
• Sezgin, F. (2013). Sosyal bir sistem olarak okul. S. Özdemir (Ed.), Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama (ss. 63-98). Pegem.
• Taymaz, H. (2011). Okul yönetimi (10. Baskı). Pegem.
• Tekarslan, E., Baysal, A. C, Şencan, H. & Kılınç, T. (1989). Sosyal psikoloji. Filiz.
• Türk Dil Kurumu (2022). Hiyerarşi. Retrieved November 14, 2023 from https://sozluk.gov.tr/
• Yeloğlu, H.O. (2011). Türk toplumsal kültürünün örgüt yapılarına olan etkilerinin belirlenmesine yönelik bir çalışma. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2(4), 153-170.