Modernizm, Postmodernizm: Ihab Hassan’ı Okumak

Yıl 2020, Sayı: 5, 210 - 215, 06.04.2020

Eren Ekin Ercan

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2020.5.95

Öz

Modernizm, Postmodernizm: Ihab Hassan’ı Okumak

Ihab Hassan tarafından 1985 yılında yayınlanan The Culture of Postmodernism makalesi, alana ilişkin Türkiye’deki pek çok okurun gözden kaçırdığı bir metindir. Bu kısa ancak çarpıcı makaleyi böylesine etkili kılan ise, Hassan’ın modernizm ve postmodernizmi kültürel, estetik, ideolojik vb. açılardan sınıflandırmasıdır. Küreselleşme ve postmodernizm tartışmalarının henüz yeni yeni başladığı 1985 yılında Hassan, konuya dair tartışmalı ancak üstbelirlenimsel bir çizgi çeker. Metin tartışmalıdır; çünkü Hassan metnin çeşitli yerlerinde vurguda bulunsa da, ekonomi politik açıdan postmodernizmin dinamiklerine değinmez. Öte yandan özellikle Türkiye’de 2000 sonrasında yükselen postmodern epistemolojik kültür ve siyaset, akademiden gündelik yaşam estetiğine kadar pek çok şeye sirayet etse ve ‘postmodern’ kelimesi belli-belirsiz bir anlam genişliği içinde kullanılsa da, çeviri metinler dışında Türkiye’de postmodernizmin ne gibi özgül etkileri olduğuna yönelik etraflı bir çalışma yoktur. Oysaki modernleşmemizi tarihsel, kültürel ve ekonomik bağlamlarıyla ele alan Niyazi Berkes’inki ya da Doğan Avcıoğlu’nunki gibi bütünlüklü metinler bulunmakta. Bu anlamda Hassan’ın metnini, bilhassa görece erken bir zamanda modernizm ve postmodernizmi kıyasladığı şemasını, Türkiye’deki kültürel, estetik ve doğallıkla ideolojik ‘postmodern durum’u tartışmaya açması bakımından değerli görüyorum. 

Anahtar Kelimeler

.., -, --

Kaynakça

• Akay, A. (2005). Postmodernizm. İstanbul: L&M Yayınları.
• Althusser, L. (2014). İdeoloji ve Devletin İdeolojik Aygıtları. (A. Tümertekin, çev.). İstanbul: İthaki Yayınları.
• During, S. (1995). “Günümüzde Postmodernizm ya da Post-Kolonyalizm”. Y. Alogan (der. ve çev.) Postmodernist Burjuva Liberalizmi. (105-128). İstanbul: Sarmal Yayınevi.
• Hassan, I. (1971). “POSTmodernISM”. New Literary History. 3(1). 5-30.
• --------------- (1975). Paracriticism: Seven Speculations of the Time. Urbana: University of Illinois Press.
• --------------- (1985). “The Culture of Postmodernism”. Theory, Culture & Society. 2. 119-131.
• --------------- (1995). Rumors of Change: Essays of Five Decades. Tuscaloosa: University of Alabama Press.
• Küçük, M. (der.) (2018). Modernite versus Postmodernite. İstanbul: Say Yayınları.
• Olderman, R. M. (1976). “Paracriticism”. Contemporary Literature. 17(4). 584-592.
• Žižek, S. (2005). Yamuk Bakmak: Popüler Kültürden Jacques Lacan'a Giriş. (T. Birkay, çev.). İstanbul: Metis Yayınları.