Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi Üzerine: Akademisyenler Ne Diyor?

Yıl 2022, Sayı: 10, 236 - 253, 21.10.2022

Süleyman İrvan

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2022.5.10.177

Öz

Türkiye’de gazetecilik eğitimi Batıdaki örneklerine nazaran oldukça geç başladı. İlk gazetecilik okulu, 1950 yılında İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi’ne bağlı olarak Gazetecilik Enstitüsü adıyla kuruldu. O günden bugüne kadar iletişim fakülteleri altında gazetecilik eğitimi veren programlar açılmaya devam ediyor. 2022 yılında öğrenci alan programlar üzerinde yapılan incelemeye göre devlet üniversitelerine bağlı iletişim fakültelerinde öğrenci kabul eden gazetecilik programı sayısı 35’e ulaşmış durumda. Ayrıca 6 vakıf üniversitesine bağlı iletişim fakültesinde de gazetecilik programları mevcut.

Türkiye’de sürekli olarak hem gazetecilik eğitiminin gerekli olup olmadığı tartışılıyor, hem mezunların iş bulamadığı ifade ediliyorsa da neredeyse hemen her yıl gazetecilik programlarına yenileri ekleniyor. 1998 yılından beri ders veren bir gazetecilik akademisyeni olarak hem gazetecilik eğitiminin kalitesi ve içeriği konusunda hem de bu eğitimin gerekli ve yeterli olup olmadığı konusunda birçok çalışma yaptım. Eğitimin kalitesinin artırılması çabalarına destek verdim. İletişim alanında akreditasyon veren İLEDAK’a başvuru yaparak, yöneticilik yaptığım gazetecilik programının akredite olmasını sağladım.

Bu makalede, Türkiye’de gazetecilik alanında dersler veren gazetecilik akademisyenlerinin gazetecilik eğitimine yönelik değerlendirmelerine yer vereceğim. Öncelikle Türkiye’de gazetecilik eğitimi veren iletişim fakültelerinin gazetecilik bölümlerinde kadrolu görünen akademisyenlere beş sorudan oluşan bir e-posta gönderdim. Faklı üniversitelerden toplamda 22 akademisyen dönüş yaptı. Bu sayının nitel bir araştırma için yeterli olduğunu varsayabiliriz. Gönderilen cevaplardan hareketle, gazetecilik akademisyenlerinin, gazetecilik eğitiminin güçlü yanları, zayıf yanları ve gazetecilik eğitiminin geleceği konusunda büyük ölçüde benzer değerlendirmeler yaptıkları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Eğitim, İLEDAK, Akademisyenler

Teşekkür

Teşekkürler

Kaynakça

• Arık, Bilal (2007). Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi: Tespitler ve Açmazlar, Bilal Arık & Mustafa Şeker (Eds.), Bir Sorun Olarak Gazetecilik, Konya: Tablet Yayınları, 11-35.
• Bayraktutan, Günseli vd. (2018). Gazetecilik Bölümü Öğrencilerinin Gözünden Yeni Medya Çağında Gazetecilik. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, sayı 29, 224-241.
• Balcı, Şükrü ve Birol Gülnar (2012). Journalism Education In Turkey: A Survey About Students’ Expectations, International Journal of Multidisciplinary Thought, 2 (2), 25-41.
• Bezirgan Arar, Yurdagül (2022). Gazetecilik Eğitimi Sonrası Mesleki Yönelim: 2010-2017 Ege Üniversitesi Gazetecilik Bölümü Mezunları Üzerine Bir Araştırma. Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi, Sayı 32, 734-768.
• Dağtaş, Erdal (2003). Gazetecilik Eğitiminde Kuram ve Uygulama İkilemi: Türkiye’deki İletişim Fakülteleri Üzerine Bir Araştırma, İletişim, 17,143-200.
• Dinçer, Özgün vd. (2021). Türkiye’de Yükseköğretim Politikaları Bağlamında Gazetecilik Bölümleri: Karşılaştırmalı Bir İnceleme. Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi, Sayı 37, 193-214.
• Dirik, Çiğdem ve Sinem Çambay (2019). Yeni Nesil Gazetecilik Eğitiminin Gazetecilik Bölümü Öğrencilerinin İş Bulma Avantajı Bağlamında Değerlendirilmesi. Turkish Studies, 14(1): s. 227-243.
• Gürkan, Nilgün ve Süleyman İrvan (2000). İletişim Eğitiminde Nereden Nereye. 1. İletişim Kongresi Bildiri Kitapçığı, 354-65.
• Güz, Nurettin vd. (2017). İletişim Fakülteleri Eğitim Sistemine Yönelik Yeni Bir Yaklaşım, International Journal of Social Sciences and Education Research, 3 (5), 1546-1560.
• Güzel, Mehmet ve Meltem Gönden (2022). Neoliberal politikalar ve teknolojik dönüşüm sarmalında Türkiye’de gazetecilik eğitimi: Sorunlar, arayışlar, öneriler. Eğitimde Nitel Araştırmalar Dergisi, 31, 223-245.
• Karaduman, Murad ve Betül AKBULUTGİLLER, (2017). Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi: Lisans Müfredat Programları Karşılaştırması. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Cilt 16, Sayı 4, 2017, 1161-1181.
• Korkmaz, Ali (2012), Gazetecilik Eğitimi Alan Öğrencilerin Gazetecilik Eğitimi ve Gazetecilik Mesleğine Bakışı, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı 16, 9-27.
• Laçiner, Murat Sinan (2014). Türkiye’de gazetecilik eğitimi: Güncel durum, sorun alanları ve çözüm önerileri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksek Okulu Dergisi, 17(2), 87-104.
• Özer, Ömer (2006). Türkiye'de İletişim Eğitimi: Ankara'da Ulusal Medyada Görev Yapan Muhabirlerin Düşünceleri ve Araştırmayla Gelen Öneriler. Kocaeli Üniversitesi İletişim Fakültesi Araştırma Dergisi, Sayı 8, 58-82.
• Tanacı, Fadimana ve Şükrü Balcı (2021). Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi: Akademi, Öğrenci ve Sektör Beklentileri Üzerine Bir Araştırma. İnönü Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, Cilt 6, Sayı 2, 409-429.
• Terkan, Banu ve Şükrü Balcı (2007). Gazetecilik Eğitiminin Aktörlerinden Biri Olan Üniversite Öğrencilerinin Gazetecilik Eğitimine İlişkin Düşünce ve Beklentileri Üzerine Bir Araştırma, Bilal Arık & Mustafa Şeker (Eds.), Bir Sorun Olarak Gazetecilik, Konya: Tablet Yayınları, 37-69.
• Tokgöz, Oya (2003). Türkiye’de İletişim Eğitimi: Elli Yıllık Bir Geçmişin Değerlendirilmesi, Kültür ve İletişim, 6 (1), 9-32.
• Uzun, Ruhdan (2011). Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi: Değişimler ve Eğilimler, Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, 15, 119-132.
• Yaşın, Cem (2015). Türkiye’de Gazetecilik Eğitiminin Bilginin Gelişimi Temelinde Çözümlenmesi, İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, 41, 39-63.
• Yıldırım, Besim (2012). Dünyada ve Türkiye’de Gazetecilik Eğitimi: Kısa Bir Kurumsallaşma Tarihi, Ömer Özer (Ed.), Haberin Doğası: Gazetecilikte İdealler ve Sorunlar, Konya: Literatürk Yayınevi, 413-464.