‘Ne Önemi Var?’ Okuyucuların Haberden Kaçınma Davranışları Üzerine Nitel Bir Araştırma

Yıl 2023, Sayı: 11, 266 - 290, 21.04.2023

Mehmet Ramazan Yıldızgörür

https://doi.org/10.32739/etkilesim.2023.6.11.197

Öz

Haber toplumlar için önemli bir bilgi biçimidir. Bireylerin haberdar olması bireysel ve toplumsal düzeylerde daha doğru kararlar verebilmeleri için bir gerekliliktir. Ancak özellikle son yıllarda habere gösterilen ilgi zayıflamaya başlamıştır. Haberden kaçınmak dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yıllar içinde giderek artan bir eğilim olarak belirmektedir. Özellikle gençlerin habere olan ilgisi oldukça düşüktür. Bu durumun birçok nedeni olmakla birlikte alanyazında en sık tekrar eden nedenler arasında çok fazla habere maruz kalmak, gündemin büyük oranda olumsuz olması, gazeteciliğin güven kaybı, gibi faktörler yer almaktadır. Bu çalışmada haberden kaçınma eğiliminin nedenleri araştırılmıştır. Lisans ve lisansüstü eğitim almakta olan öğrencilerle derinlemesine görüşmeler yapılmış ve kendi deneyimleri çerçevesinde neden haberden uzak durdukları anlaşılmaya çalışılmıştır. Sonuç olarak özellikle genç bireylerin haberden uzak durma nedenleri gazetecilik içinde ortadan kaldırılabilir nedenler olarak gözükmektedir.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Haberden kaçınma, Haber yükü, Kutuplaşma, Olumsuz gündem

Destekleyen Kurum

Yok

Proje Numarası

Yok

Teşekkür

Yok

What Does It Matter? A Qualitative Research On Behavior Of Audience Avoiding News

Öz

News is an important form of information for societies. Being aware of individuals is a necessity for them to make more accurate decisions at individual and societal levels. However, interest in the news has decreased in recent years. Avoiding the news appears to be an increasing trend over the years in Turkey as well as in the world. Especially young people have little interest in the news. Although there are many reasons for this situation, the most recurring reasons in the literature include being exposed to too much news, a negative agenda to a large extent, and loss of confidence in journalism. In this study, the reasons for the tendency to avoid news were investigated. In-depth interviews were conducted with students who are receiving undergraduate and graduate education and it was tried to understand why they stayed away from the news within the framework of their own experiences. As a result, the reasons for young individuals to stay away from the news seem to be the reasons that can be eliminated in journalism.

Anahtar Kelimeler

Gazetecilik, Haberden kaçınma, Haber yükü, Kutuplaşma, Olumsuz gündem

Proje Numarası

Yok

Kaynakça

• Aharoni, T., Kligler-Vilenchik, N., & Tenenboim-Weinblatt, K. (2020). “Be less of a slave to the news”: A texto-material perspective on news avoidance among young adults. Journalism Studies, 22(1), 42-59.
• Aitamurto, T., & Varma, A. (2018). The constructive role of journalism: Contentious metadiscourse on constructive journalism and solutions journalism. Journalism Practice, 12(6), 695-713.
• Aydın, G. (2017). Gazetelerin genç okurlara yönelik gerçekleştirdiği faaliyetler üzerine bir araştırma. Global Media Journal: Turkish Edition, 8(15), 35-56.
• Başkale, H. (2016). (2016). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik ve örneklem büyüklüğünün belirlenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 9(1), 23-28.
• Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274.
• Blekesaune, A., Elvestad, E., & Aalberg, T. (2012). Tuning out the world of news and current affairs-An empirical study of Europe’s disconnected citizens. European Sociological Review, 28(1), 110-126.
• Creswell, J. W. (2015). Karma yöntem araştırmaları: Tasarımı ve yönetilmesi. Anı Yayıncılık.
• Donsbach, W. (2004). Psychology of news decisions Factors behind journalists’ professional behavior. Journalism, 5(2), 131-157.
• Edgerly, S. (2021). The head and heart of news avoidance: How attitudes about the news media relate to levels of news consumption. Journalism, 23(9), 1828-1845.
• Flew, T. (2019). Digital communication, the crisis of trust, and the post-global. Communication Research and Practice, 5(1), 4-22.
• Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK). (2022). Gençlerin Medya Kullanımı ve Dijital Okuryazarlık Araştırması 2022. https://www.rtuk.gov.tr/Media/FM/Kamuoyu/genclerin_medya_kullanimi_ve_dijital_okuryazarlik_arastirmasi_.pdf
• Geray, H. (2006). Toplumsal araştırmalarda nicel ve nitel yöntemlere giriş: İletişim alanından örneklerle. Siyasal Kitabevi.
• Goyanes, M., Ardèvol-Abreu, A., & Gil de Zúñiga, H. (2021). Antecedents of news avoidance: Competing effects of political ınterest, news overload, trust in news media, and “news finds me” perception. Digital Journalism, 1-18.
• Harcup, T., & O’Neill, D. (2017). What is news? News values revisited (again). Journalism Studies, 18(12), 1470-1488.
• Ünal, Y., Şencan, İ., & Kurbanoğlu, S. (2022). Gerçek ötesi dönemde Türkiye’deki lisans öğrencilerinin haber tüketim ve paylaşım davranışları. Türk Kütüphaneciliği, 36(3), 334-359.
• Kamer, H. (2022, 3 Mayıs). Türkiye, basın özgürlüğü endeksinde 180 ülke arasında 149’uncu sırada yer aldı. BBC News Türkçe: https://www.bbc.com/turkce/haberler-turkiye-61307115 adresinden erişilmiştir.
• Karlsen, R., Beyer, A., & Steen-Johnsen, K. (2020). Do high-choice media environmentsfacilitate news avoidance? A longitudinal study 1997–2016. Journal of Broadcasting & Electronic Media. 64(5), 794-814.
• Kormelink, G. T., & Gunnewiek, A. K. (2022). From “Far Away” to “Shock” to “Fatigue” to “Back to Normal”: How Young People Experienced News During the First Wave of the COVID-19 Pandemic. Journalism Studies, 23(5-6), 669-686.
• Meer, V., Gla, T., Anne, C., Vliegenthart, K., & Vliegenthart, R. (2022). Do news media kill? How a biased news reality can overshadow real societal risks, the case of aviation and road traffic accidents. Social forces, 101(1), 506-530.
• Mindich, D. T. (2005). Tuned out: Why Americans under 40 don’t follow the news. Oxford University Press.
• Mitchell,n A., Jurkowitz, M., Oliphant, B. J., & Shearer, E. (2020, 07 30). Americans who mainly get their news on social media are less engaged, less knowledgeable. Pew Research Center: https://www.pewresearch.org/journalism/2020/07/30/americans-who-mainly-get-their-news-on-social-media-are-less-engaged-less-knowledgeable/ adresinden erişilmiştir.
• Molyneux, L., & Coddington, M. (2020). Aggregation, clickbait and their effect on perceptions of journalistic credibility and quality. Journalism Practice, 14(4), 429-446.
• Neuman, L. W. (2008). Toplumsal araştırma yöntemleri: Nicel ve nitel yaklaşımlar (2.Cilt). Yayın Odası.
• Newman, N. (2011). Mainstream media and the distribution of news in the age of social discovery. Reuters Institute.
• Newman, N., Fletcher, R., Kalogeropoulos, A., Levy, D. A., & Nielsen, R. K. (2017).Reuters Institute digital news report. Reuters Institute: https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/Digital%20News%20Report%202017%20web_0.pdf adresinden erişilmiştir.
• Newman, N., Fletcher, R., Robertson, C. T., Eddy, K., & Nielsen, R. K. (2022). Digitalnews report 2022. Reuters Institute: https://reutersinstitute.politics.ox.ac.uk/sites/default/files/2022-06/Digital_News-Report_2022.pdf adresinden erişilmiştir.
• Overgaard, C. S. (2021). Constructive Journalism in the face of a crisis: The effects of social media news updates about COVID-19. Journalism Studies, 22(12), 1875-1893.
• Palmer, R., & Toff, B. (2020). What does ıt take to sustain a news habit? The role of civic duty norms and a connection to a “news community” among news avoiders in the UK and Spain. International Journal of Communication, 14(20), 1634–1653.
• Park, S., Fisher, C., Flew, T., & Dulleck, U. (2020). Global mistrust in news: The impact of social media on trust. International Journal on Media Management, 22(2),83-96.
• Ravindran, V. (2019). Data analysis in qualitative research. Indian Journal of Continuing Nursing Education, 20, 40-45. Salman, G. (2022). Dijital iletişimde yanlış bilgi: Teknolojik ve psikolojik faktörler açısından bir değerlendirme. Ö. Silsüpür (Der.) Dijital iletişim: Fırsatlar ve tehditler içinde (s. 135-150). Eğitim.
• Skovsgaard, M., & Andersen, K. (2020). Conceptualizing news avoidance: Towards a shared understanding of different causes and potential solutions. JournalismStudies, 21(4), 459-476.
• Song, H., Jung, J., & Kim, Y. (2017). Perceived news overload and its cognitive and attitudinal consequences for news usage in South Korea. Journalism & Mass Communication Quarterly, 94(4), 1172-1190.
• Strömbäck, J., Boomgaarden, H., Broda, E., Damstra, A., Lindgren, E., Tsfati, Y., & Vliegenthart, R. (2022). From low-choice to high-choice media environments: Implications for knowledge resistance. J. Strömbäck (Ed.) Knowledge resistance in high-choice ınformation environments içinde (s. 49-68). Routledge.
• Syvertsen, T. (2020). Digital detox: The politics of disconnecting. Emerald.
• Türnüklü, A. (2000). Eğitimbilim araştırmalarında etkin olarak kullanılabilecek nitel bir araştırma tekniği: Görüşme. Kuram ve uygulamada eğitim yönetimi, 24(24), 543-559.
• Tandoc Jr., E. C., Jenkins, J., & Craft, S. (2019). Fake news as a critical ıncident in journalism. Journalism Practice, 13(6), 673-689.
• Tandoc, E. C., & Johnson, E. (2016). Most students get breaking news first from Twitter. Newspaper Research Journal, 153-166.
• Tandoc, E. J. (2018). Defining “Fake News. Digital Journalism, 6(2), 137-153.
• Thorne, S. (2000). Data analysis in qualitative research. Evidence-based nursing, 3(3), 68-70.
• Toff, B., & Palmer, R. A. (2019). Explaining the gender gap in news avoidance:“-News-is-for-men” perceptions and the burdens of caretaking. Journalism Studies,20(11), 1563-1579.
• Tsfati, Y., & Ariely, G. (2014). Individual and contextual correlates of trust in media across 44 countries. Communication Research, 41(6), 760–782.
• Tsfati, Y., Boomgaarden, H. G., Strömbäck, J., Vliegenthart, R., Damstra, A., & Lindgren, E. (2020). Causes and consequences of mainstream media dissemination of fake news: literature review and synthesis. Annals of the International Communication Association, 44(2), 157-173.
• Wardle, C., & Derakhshan, H. (2017, 27 Eylül). Information Disorder. Strasbourg:Council of Europe report. Council of Europe report: https://rm.coe.int/information-disorder-report-version-august-2018/16808c9c77 adresinden erişilmiştir.
• Will, M., Ahoroni, T., Tenenboim-Weinblatt, K., Boczkowski, B. J., Hayashi, K., Mitchelstein,E., & Kligler-Vilenchik, N. (2022). Taking a break from news: A five-nation study of news avoidance in the digital era. Digital Journalism, 10(1), 148-164.
• ------------------------------------ (2022). Taking a break from news: A five-nation study of news avoidance in the digital era. Digital Journalism, 10(1), 148-164.
• Wong, L. P. (2008). Data analysis ın qualitative research: A brief guide to using Nvivo. Malaysian Family Physician, 3(1), 14-20.
• World Without News. (2020, 14 Ekim). Newsworks: https://www.newsworks.org. uk/research/world-without-news/ adresinden erişilmiştir.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara:Seçkin.
• Yanardağlıoğlu, E. (2021). Just the way my generation reads the news’: News consumption habits of youth in Turkey and the UK. Global Media and Communication, 17(2), 149-166.
• Ytre-Arne, B., & Moe, H. (2021). Doomscrolling, monitoring and avoiding: News use in COVID-19 Pandemic Lockdown. Journalism Studies, 22(13), 1739-1755.
• Zúñiga, D. H., Weeks, B., & Ardèvol-Abreu, A. (2017). Effects of the news-findsme perception in communication: Social media use ımplications for news seeking and learning about politics. Journal of Computer-Mediated Communication, 22(3), 105-123.
• Zerba, A. (2011). Young adults’ reasons behind avoidances of daily print newspapers and their ideas for change. Journalism & mass communication quarterly, 88(3), 597-614.