Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

The Effect of Speaking Strategies Training on Speaking Skills and Speaking Anxiety

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 3, 603 - 629, 20.12.2025

Nurşen Yıldırım , Hasan Kavruk

https://doi.org/10.5281/zenodo.17860249

Öz

The aim of this research is to examine the effect of speaking strategies training on speaking skills and speaking anxiety of middle school students. An embedded mixed method was used in the study conducted with a total of 60 students, 30 in the experimental group and 30 in the control group. Within the scope of the research, students in the experimental group were given speaking strategies training based on activities over an eight-week period, while the control group was trained in line with the current curriculum and Turkish textbook. The quantitative data of the study were obtained through the “Speaking Skill Assessment Scale” and “Speaking Anxiety Scale”. Semi-structured interview forms and field notes were used to determine the impressions of the students, the teacher, and the researcher, who was involved in the study as a participant observer, on the strategy training process. In the data analysis process, statistical analyses conducted with the SPSS program were used for quantitative data, and descriptive analysis was used for qualitative data analysis. According to the results of the research, when the final measurement scores of the experimental and control groups were compared, there was a statistically significant difference in favor of the experimental group in terms of overall achievement in speaking skills and presentation and interaction skills. There was no significant difference between the two groups in terms of content organization. In addition, when the post-measurement scores of the experimental group and the control group were compared, a significant difference was found in favor of the experimental group in the total, physical, and emotional sub-dimensions of speech anxiety. However, no significant difference was found between the groups on the cognitive dimension of anxiety. The students in the experimental group expressed largely positive opinions about the speaking strategies training. According to the opinions expressed, speaking strategies training helped students to improve their speaking skills and to reduce their speaking anxiety. At this point, it was seen that quantitative and qualitative data supported each other.

Anahtar Kelimeler

Communication speaking anxiety speaking skills speaking strategies speaking training

Etik Beyan

Inonu University Scientific Research and Ethics Board, Date: 20.04.2022, Number: 2022/9-10

Kaynakça

  • Ahıskalı, E. E. (2020). Planlama ve yazma stratejileri öğretiminin planlama ve yazma başarısına, yazma özyeterliğine ve yazma kaygısına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Altunkaya, H. (2018). The impact of activity based oral expression course on speech self efficacy of students. Journal of Education and Training Studies, 6(1), 137- 150.
  • Asan, H. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine ve konuşma kaygılarına eğitsel oyunların etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Atik, B. B. (2006). The effect of strategies-based instruction on speaking skills of high school students [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
  • Aydın, E. ve Kayman, F. (2021). Akademik tartışma modelinin 8. sınıf öğrencilerinin konuşma kaygılarına ve sözlü anlatım öz yeterlik algılarına etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (54), 267-294.
  • Aydoğan, Y. (2019). Ortaokul öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesinde ve konuşma kaygılarında kavram haritalarının etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
  • Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Azizi, F. N., & Yusuf, F. N. (2024). Language learning strategies employed by proficient EFL students in learning speaking skills. JOALL (Journal of Applied Linguistics and Literature), 9(1), 84-101.
  • Başaran, M. (2022). Konuşma halkası tekniğinin ortaokul öğrencilerinin hazırlıksız konuşma becerisine ve konuşma kaygısına etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (25. Baskı). Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (25. Baskı). Pegem Akademi.
  • Bozkurt, B. (2020). Okuma stratejileri öğretiminin ortaokul öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıklarına, okuma başarılarına ve okuma öz yeterliklerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Christensen, J. D. (2000). High school preparation and experience in oral communication: Do they affect communication apprehension levels? [Unpublished master thesis]. Nebraska University.
  • Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2020). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. (Çev. A. Aypay). Anı.
  • Colbeck, J. J. (2011). The impact of a fundamental of speech course on public speaking anxiety. The Journal of Undergraduate Research, 9, 145-160.
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. SAGE Publications.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2020). Karma yöntem araştırmaları. Anı.
  • Demir, M. (2022). Konuşma halkası tekniğinin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Demirci, E. (2019). 5E öğrenme modelinin ortaokul öğrencilerinin konuşma becerileri ve konuşma kaygılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin kullandıkları dil öğrenme stratejileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 141-153.
  • Dewi, R. S., Kultsum, U., & Armadi, A. (2016). Using communicative games in improving students speaking skills. English Language Teaching, 10(1), 64-71.
  • Doğan, F. (2022). Hikâye anlatma becerisi ediniminin hazırlıksız konuşma becerisi gelişimine katkısı [Yayımlanmamış doktora tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Dörnyei, Z., & Scott, M. L. (1997). Communication strategies in a second language: Definitions and taxonomies. Language Learning, 47(1), 173-210.
  • Erol, T. ve Kavruk, H. (2021). Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 741-771.
  • Gündüz, A. (2020). Duygusal zekâ ile konuşma kaygısı arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Gündüz, A. ve Demir, S. (2021). Konuşma Kaygısı Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 145-159.
  • Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Anlatma teknikleri 2 uygulamalı konuşma eğitimi. Grafiker.
  • Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Gürgen, H. (1997). Örgütlerde iletişim kalitesi. Rota.
  • Hamzadayı, E. (2019). Konuşmaya ilişkin duyuşsal nitelikler. G. Çetinkaya (Ed.). Pegem.
  • Hiçyılmaz Şahin, P. (2023). Dijital hikayelere dayalı konuşma etkinliklerinin ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi.
  • Işık Aydın, R. (2022). Yansıtıcı düşünmenin ortaokul öğrencilerinin konuşma becerisine yönelik problemlerinin tespiti ve çözümüne etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Karagöz, Y. (2010). The power and effectiveness of nonparametric techniques. Electronic Journal of Social Sciences. 9(33),18-40.
  • Karatay, H. ve Uzun, O. (2019). Seçici dinleme stratejisi öğretimi ile 5. sınıf öğrencilerinin dinlediğini not alma ve özetleme becerilerinin geliştirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 9-30.
  • Kardaş, N. (2018). Drama etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerin Türkçe dersi konuşma becerisi ve kaygısına etkisi: Karma yöntem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
  • Kartallıoğlu, N. (2015). Bilişsel farkındalık stratejilerinin 7. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerini geliştirmeye etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Katrancı, M. ve Kuşdemir, Y. (2015). Öğretmen adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi: Sözlü anlatım dersine yönelik bir uygulama. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 24, 415-445.
  • Kemiksiz, Ö. (2016). Doğrudan öğretim modeliyle 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Keşaplı, G. ve Çifci, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin konuşma kaygısı. International Journal of Social Science, 54(1), 463-484.
  • Korkmaz, Z. (2007). Gramer terimleri sözlüğü (3. Baskı). Türk Dil Kurumu.
  • Köse, A. (2018). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik yaratıcı drama temelli izlence önerisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Kiraz, B. (2020). Hazırlıksız konuşma stratejileri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (20), 167-189.
  • MEB, (2019). Türkçe dersi öğretim programı. (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar), Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
  • MEB, (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Melendez, R. A. M., Zavala, G. G. Q., & Mendez, R. F. (2014). Teaching speaking strategies to beginners. European Scientific Journal, 1, 548-554.
  • Metcalfe, J., & Noom-Ura, S. (2013). Communication strategy use of high and low proficiency learners of English at a Thai university. LEARN Journal: Language Education and Acquisition Research Network, 6(1), 66–87.
  • Oxford, R. L. (1990). Language learning strategies. Heinle and Heinle.
  • Önen, A. (2004). Türkçeyi Türkçe konuşmak. İnkılap Kitabevi.
  • Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Öncü Kitap.
  • Özcan Reyhan, Ö. (2021). Tiyatro izlemenin konuşma kaygısı olan öğrencilerin konuşma kaygısı ve konuşma becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Özdemir, S. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygısını gidermede hazırlıklı konuşmaların rolü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 361-374.
  • Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu. Anı Yayıncılık.
  • Polat Demir, B. (2020). Akademik yazma becerilerinin değerlendirilmesi için analitik dereceli puanlama anahtarının geliştirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 318-327.
  • Sallabaş, M. E. (2011). Aktif öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Sunmaz Arslan, D. (2019). An investigation over the personality traits and the use of communication strategies in EFL context- İngilizcenin yabancı dil olarak öğretimindeki iletişim stratejilerinin kullanımı ve kişilik özellikleri üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Şeçkin.
  • Tarone, E. (1977). Conscious communication strategies in interlanguage: A progress report. On TESOL, 77(194-203).
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (6th edn). Pearson Education.
  • Temizkan, M. (2017). Sözsüz iletişim ve beden dili. F. Temizyürek, İ. Erdem ve M. Temizkan (Editörler), Konuşma eğitimi: Sözlü anlatım (7. Baskı içinde), ss. 18-44. Pegem Akademi.
  • Temizkan, M. ve Atasoy, A. (2016). Konuşma becerisinde aşamalı gelişim modelinin etkililiği üzerine bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 78-97.
  • Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük. (11. Basım). Türk Dil Kurumu.
  • Uğur, M. (2019). Dinleme stratejileri öğretiminin dinleme öz yeterlik algısına ve dinleme başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Uyar, S. S. (2022). Konuşma stratejilerinin öğretiminin konuşma başarımına ve konuşmanın duyuşsal niteliklerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Uzun, O. (2024). Çevrimiçi ortamda dinleme stratejileri eğitiminin Türkçe öğretmeni adaylarının akademik dinleme becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Wael, A., Asnur, M. N. A., & Ibrahim, I. (2018). Exploring students' learning strategies in speaking performance. International Journal of Language Education, 2(1), 65-71.
  • Yaman, E. (2007). Konuşma sanatı. (4. Baskı). Gazi Kitabevi.
  • Yardım, L. (2019). Okuma çemberi tekniğinin söz varlığına, konuşma becerisine ve okuma tutumuna etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Yavuzer, H. (2010). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
  • Yazıcı, M. H. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin sözlü iletişim stratejileri: Konuşma becerisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
  • Yıldırım, G. (2015). Ortaokul öğrencilerinin konuşma kaygısı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Yıldırım, N. (2025). Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın (Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli-2024) konuşma öğrenme alanı bağlamında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 14(2), 568-586.
  • Yılmaz, C. N. (2019). Video destekli öz değerlendirme etkinliklerinin öğrencilerin hazırlıklı konuşma becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Yılmaz, G. (2022). Dijital öykü kullanımının öğrencilerin konuşma becerisi tutum ve motivasyonuna etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekizmart Üniversitesi.

Konuşma Stratejileri Eğitiminin Konuşma Becerisi ve Konuşma Kaygısına Etkisi

Yıl 2025, Cilt: 5 Sayı: 3, 603 - 629, 20.12.2025

Nurşen Yıldırım , Hasan Kavruk

https://doi.org/10.5281/zenodo.17860249

Öz

Bu araştırmanın amacı; konuşma stratejileri eğitiminin ortaokul öğrencilerinin konuşma becerisine ve konuşma kaygısına etkisini incelemektir. 30’u deney, 30’u kontrol olmak üzere toplam 60 öğrenci ile yürütülen araştırmada iç içe karma desen kullanılmıştır. Çalışma kapsamında, deney grubundaki öğrencilere sekiz haftalık bir süre zarfında etkinliklere dayalı olarak konuşma stratejileri eğitimi verilmiş, kontrol grubunda ise mevcut öğretim programı ve Türkçe ders kitabı doğrultusunda eğitim yapılmıştır. Araştırmanın nicel verileri, “Konuşma Becerisi Değerlendirme Ölçeği” ve “Konuşma Kaygısı Ölçeği” ile elde edilmiştir. Öğrencilerin, uygulama öğretmeninin ve katılımcı gözlemci olarak çalışmaya dahil olan araştırmacının strateji eğitimi sürecine ilişkin izlenimlerini tespit etmek için ise yarı yapılandırılmış görüşme formlarından ve alan notlarından yararlanılmıştır. Veri analiz sürecinde nicel veriler için SPSS programı ile yürütülen istatistiksel analizlerden; nitel verilerin analizi için ise betimsel analizden yararlanılmıştır. Araştırma sonuçlarına göre; deney ve kontrol grubunun son ölçüm puanları karşılaştırıldığında, konuşma becerisindeki genel başarı durumu ile sunum ve etkileşim becerilerinde deney grubu lehine istatistiksel olarak anlamlı düzeyde farklılık görülmüştür. İçerik düzenleme bakımından ise iki grup arasında anlamlı bir fark oluşmamıştır. Ayrıca, deney grubu ve kontrol grubu konuşma kaygısı son ölçüm puanları karşılaştırıldığında, konuşma kaygısının toplamı ile fiziksel ve duygusal alt boyutları bakımından deney grubu lehine anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Ancak kaygının bilişsel boyutu hususunda gruplar arasında anlamlı farklılık elde edilmemiştir. Deney grubundaki öğrenciler konuşma stratejileri eğitimi ile ilgili olarak büyük oranda olumlu görüş bildirmiştir. Belirtilen görüşlere göre konuşma stratejileri eğitimi öğrencilerin konuşma becerilerinin gelişimini sağlarken, konuşma kaygılarının azalmasına yardımcı olmuştur. Bu noktada nicel ve nitel verilerin birbirini desteklediği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

İletişim konuşma becerisi konuşma eğitimi konuşma kaygısı konuşma stratejileri

Etik Beyan

İnönü Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Etik Kurulu, Tarih: 20.04.2022, Sayı: 2022/9-10

Kaynakça

  • Ahıskalı, E. E. (2020). Planlama ve yazma stratejileri öğretiminin planlama ve yazma başarısına, yazma özyeterliğine ve yazma kaygısına etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Altunkaya, H. (2018). The impact of activity based oral expression course on speech self efficacy of students. Journal of Education and Training Studies, 6(1), 137- 150.
  • Asan, H. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine ve konuşma kaygılarına eğitsel oyunların etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi.
  • Atik, B. B. (2006). The effect of strategies-based instruction on speaking skills of high school students [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çukurova Üniversitesi.
  • Aydın, E. ve Kayman, F. (2021). Akademik tartışma modelinin 8. sınıf öğrencilerinin konuşma kaygılarına ve sözlü anlatım öz yeterlik algılarına etkisi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (54), 267-294.
  • Aydoğan, Y. (2019). Ortaokul öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesinde ve konuşma kaygılarında kavram haritalarının etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kütahya Dumlupınar Üniversitesi.
  • Aykaç, M. (2011). Türkçe öğretiminde çocuk edebiyatı metinleriyle kurgulanan yaratıcı drama etkinliklerinin anlatma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Ankara Üniversitesi.
  • Azizi, F. N., & Yusuf, F. N. (2024). Language learning strategies employed by proficient EFL students in learning speaking skills. JOALL (Journal of Applied Linguistics and Literature), 9(1), 84-101.
  • Başaran, M. (2022). Konuşma halkası tekniğinin ortaokul öğrencilerinin hazırlıksız konuşma becerisine ve konuşma kaygısına etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Büyüköztürk, Ş. (2019). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. (25. Baskı). Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2018). Eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri. (25. Baskı). Pegem Akademi.
  • Bozkurt, B. (2020). Okuma stratejileri öğretiminin ortaokul öğrencilerinin okuma stratejileri üstbilişsel farkındalıklarına, okuma başarılarına ve okuma öz yeterliklerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Christensen, J. D. (2000). High school preparation and experience in oral communication: Do they affect communication apprehension levels? [Unpublished master thesis]. Nebraska University.
  • Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L. A. (2020). Araştırma yöntemleri desen ve analiz. (Çev. A. Aypay). Anı.
  • Colbeck, J. J. (2011). The impact of a fundamental of speech course on public speaking anxiety. The Journal of Undergraduate Research, 9, 145-160.
  • Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches. SAGE Publications.
  • Creswell, J. W., & Plano Clark, V. L. (2020). Karma yöntem araştırmaları. Anı.
  • Demir, M. (2022). Konuşma halkası tekniğinin ilköğretim 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine ve tutumlarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ağrı İbrahim Çeçen Üniversitesi.
  • Demirci, E. (2019). 5E öğrenme modelinin ortaokul öğrencilerinin konuşma becerileri ve konuşma kaygılarına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Demirel, M. (2012). Üniversite öğrencilerinin kullandıkları dil öğrenme stratejileri. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 141-153.
  • Dewi, R. S., Kultsum, U., & Armadi, A. (2016). Using communicative games in improving students speaking skills. English Language Teaching, 10(1), 64-71.
  • Doğan, F. (2022). Hikâye anlatma becerisi ediniminin hazırlıksız konuşma becerisi gelişimine katkısı [Yayımlanmamış doktora tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Dörnyei, Z., & Scott, M. L. (1997). Communication strategies in a second language: Definitions and taxonomies. Language Learning, 47(1), 173-210.
  • Erol, T. ve Kavruk, H. (2021). Üstbilişsel yazma stratejileri eğitiminin yazma becerisine ve yazmaya yönelik tutuma etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 18(2), 741-771.
  • Gündüz, A. (2020). Duygusal zekâ ile konuşma kaygısı arasındaki ilişki [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Fırat Üniversitesi.
  • Gündüz, A. ve Demir, S. (2021). Konuşma Kaygısı Ölçeği’nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 31(1), 145-159.
  • Gündüz, O. ve Şimşek, T. (2014). Anlatma teknikleri 2 uygulamalı konuşma eğitimi. Grafiker.
  • Güneş, F. (2007). Türkçe öğretimi ve zihinsel yapılandırma. Nobel Yayın Dağıtım.
  • Gürgen, H. (1997). Örgütlerde iletişim kalitesi. Rota.
  • Hamzadayı, E. (2019). Konuşmaya ilişkin duyuşsal nitelikler. G. Çetinkaya (Ed.). Pegem.
  • Hiçyılmaz Şahin, P. (2023). Dijital hikayelere dayalı konuşma etkinliklerinin ilkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ordu Üniversitesi.
  • Işık Aydın, R. (2022). Yansıtıcı düşünmenin ortaokul öğrencilerinin konuşma becerisine yönelik problemlerinin tespiti ve çözümüne etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi.
  • Karagöz, Y. (2010). The power and effectiveness of nonparametric techniques. Electronic Journal of Social Sciences. 9(33),18-40.
  • Karatay, H. ve Uzun, O. (2019). Seçici dinleme stratejisi öğretimi ile 5. sınıf öğrencilerinin dinlediğini not alma ve özetleme becerilerinin geliştirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 48(1), 9-30.
  • Kardaş, N. (2018). Drama etkinliklerinin 7. sınıf öğrencilerin Türkçe dersi konuşma becerisi ve kaygısına etkisi: Karma yöntem araştırması [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Siirt Üniversitesi.
  • Kartallıoğlu, N. (2015). Bilişsel farkındalık stratejilerinin 7. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerini geliştirmeye etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Katrancı, M. ve Kuşdemir, Y. (2015). Öğretmen adaylarının konuşma kaygılarının incelenmesi: Sözlü anlatım dersine yönelik bir uygulama. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı 24, 415-445.
  • Kemiksiz, Ö. (2016). Doğrudan öğretim modeliyle 5. sınıf öğrencilerinin konuşma becerilerinin geliştirilmesi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi.
  • Keşaplı, G. ve Çifci, M. (2017). Ortaokul öğrencilerinin konuşma kaygısı. International Journal of Social Science, 54(1), 463-484.
  • Korkmaz, Z. (2007). Gramer terimleri sözlüğü (3. Baskı). Türk Dil Kurumu.
  • Köse, A. (2018). İlköğretim ikinci kademede konuşma becerisinin geliştirilmesine yönelik yaratıcı drama temelli izlence önerisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Kurudayıoğlu, M. ve Kiraz, B. (2020). Hazırlıksız konuşma stratejileri. RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, (20), 167-189.
  • MEB, (2019). Türkçe dersi öğretim programı. (İlkokul ve Ortaokul 1,2,3,4,5,6,7 ve 8. Sınıflar), Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı, Ankara.
  • MEB, (2024). Ortaokul Türkçe dersi öğretim programı (5, 6, 7 ve 8. Sınıflar) Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli. Millî Eğitim Bakanlığı Yayınları.
  • Melendez, R. A. M., Zavala, G. G. Q., & Mendez, R. F. (2014). Teaching speaking strategies to beginners. European Scientific Journal, 1, 548-554.
  • Metcalfe, J., & Noom-Ura, S. (2013). Communication strategy use of high and low proficiency learners of English at a Thai university. LEARN Journal: Language Education and Acquisition Research Network, 6(1), 66–87.
  • Oxford, R. L. (1990). Language learning strategies. Heinle and Heinle.
  • Önen, A. (2004). Türkçeyi Türkçe konuşmak. İnkılap Kitabevi.
  • Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri I. Öncü Kitap.
  • Özcan Reyhan, Ö. (2021). Tiyatro izlemenin konuşma kaygısı olan öğrencilerin konuşma kaygısı ve konuşma becerisi üzerindeki etkisinin incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Özdemir, S. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının konuşma kaygısını gidermede hazırlıklı konuşmaların rolü. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 18(1), 361-374.
  • Pallant, J. (2016). SPSS kullanma kılavuzu. Anı Yayıncılık.
  • Polat Demir, B. (2020). Akademik yazma becerilerinin değerlendirilmesi için analitik dereceli puanlama anahtarının geliştirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(2), 318-327.
  • Sallabaş, M. E. (2011). Aktif öğrenme yönteminin ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin konuşma becerilerine etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Sunmaz Arslan, D. (2019). An investigation over the personality traits and the use of communication strategies in EFL context- İngilizcenin yabancı dil olarak öğretimindeki iletişim stratejilerinin kullanımı ve kişilik özellikleri üzerine bir araştırma [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kocaeli Üniversitesi.
  • Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenirlik ve geçerlilik. Şeçkin.
  • Tarone, E. (1977). Conscious communication strategies in interlanguage: A progress report. On TESOL, 77(194-203).
  • Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics. (6th edn). Pearson Education.
  • Temizkan, M. (2017). Sözsüz iletişim ve beden dili. F. Temizyürek, İ. Erdem ve M. Temizkan (Editörler), Konuşma eğitimi: Sözlü anlatım (7. Baskı içinde), ss. 18-44. Pegem Akademi.
  • Temizkan, M. ve Atasoy, A. (2016). Konuşma becerisinde aşamalı gelişim modelinin etkililiği üzerine bir değerlendirme. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 78-97.
  • Türk Dil Kurumu. (2011). Türkçe sözlük. (11. Basım). Türk Dil Kurumu.
  • Uğur, M. (2019). Dinleme stratejileri öğretiminin dinleme öz yeterlik algısına ve dinleme başarısına etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
  • Uyar, S. S. (2022). Konuşma stratejilerinin öğretiminin konuşma başarımına ve konuşmanın duyuşsal niteliklerine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Uzun, O. (2024). Çevrimiçi ortamda dinleme stratejileri eğitiminin Türkçe öğretmeni adaylarının akademik dinleme becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
  • Wael, A., Asnur, M. N. A., & Ibrahim, I. (2018). Exploring students' learning strategies in speaking performance. International Journal of Language Education, 2(1), 65-71.
  • Yaman, E. (2007). Konuşma sanatı. (4. Baskı). Gazi Kitabevi.
  • Yardım, L. (2019). Okuma çemberi tekniğinin söz varlığına, konuşma becerisine ve okuma tutumuna etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Yavuzer, H. (2010). Çocuk psikolojisi. Remzi Kitabevi.
  • Yazıcı, M. H. (2018). Yabancı dil olarak Türkçe öğrenen öğrencilerin sözlü iletişim stratejileri: Konuşma becerisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin.
  • Yıldırım, G. (2015). Ortaokul öğrencilerinin konuşma kaygısı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
  • Yıldırım, N. (2025). Ortaokul Türkçe Dersi Öğretim Programı’nın (Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli-2024) konuşma öğrenme alanı bağlamında değerlendirilmesi. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, 14(2), 568-586.
  • Yılmaz, C. N. (2019). Video destekli öz değerlendirme etkinliklerinin öğrencilerin hazırlıklı konuşma becerisine etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gaziantep Üniversitesi.
  • Yılmaz, G. (2022). Dijital öykü kullanımının öğrencilerin konuşma becerisi tutum ve motivasyonuna etkisi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Çanakkale Onsekizmart Üniversitesi.
Toplam 74 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Türkçe Eğitimi
Bölüm Araştırma Makalesi
Yazarlar

Nurşen Yıldırım 0000-0002-1977-9419

Hasan Kavruk 0000-0001-6352-4985

Gönderilme Tarihi 22 Mart 2025
Kabul Tarihi 11 Temmuz 2025
Erken Görünüm Tarihi 13 Aralık 2025
Yayımlanma Tarihi 20 Aralık 2025
Yayımlandığı Sayı Yıl 2025 Cilt: 5 Sayı: 3

Kaynak Göster

APA Yıldırım, N., & Kavruk, H. (2025). Konuşma Stratejileri Eğitiminin Konuşma Becerisi ve Konuşma Kaygısına Etkisi. Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi, 5(3), 603-629. https://doi.org/10.5281/zenodo.17860249

Amaç ve Kapsam

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisinin (UTÖAD) amacı, son yıllarda müstakil bir disiplin olarak gerek Türkiye gerekse de yurt dışında gittikçe önem kazanan Türkçe öğretimine dair disiplinlerarası bir perspektifle kaleme alınmış akademik çalışmaların ilgililerle buluşabileceği nitelikli bir yayın platformu oluşturarak alana dair evrensel bilgi birikimine katkıda bulunmaktır.

UTÖAD, kapsam bakımından kesin sınırları belirtmemekle birlikte, aşağıdaki konularda yayınlara yer vermektedir:

  • yabancı dil olarak Türkçe öğretimi
  • ikinci dil olarak Türkçe öğretimi
  • iki dillilere Türkçe öğretimi
  • Türk soylulara Türkçe öğretimi
  • özel amaçlı Türkçe öğretimi
  • ana dili olarak Türkçe öğretimi
  • dil öğretiminde yaklaşım, yöntem ve teknikler
  • dil öğretiminde program geliştirme
  • dil öğretiminde ölçme ve değerlendirme
  • bilgisayar destekli dil öğretimi
  • dil öğretimi ve harmanlanmış öğrenme
  • dil öğretimi ve dilbilim
  • dil öğretimi ve edebiyat
  • dil öğretimi ve kültür
  • dil öğretimi ve teknoloji

Başlıklar

Ana başlık (makale başlığı) bütün harfler büyük olacak şekilde, sayfa ortasında 12 punto büyüklüğünde ve bold harflerle yazılmalıdır. Makalenin başlığının içeriği yansıtmasına özen gösterilmelidir. Ayrıca çalışmadaki ikincil (alt) başlıklarda yalnızca kelimenin ilk harfi büyük ve bold olacak şekilde, sola dayalı olarak hazırlanmalıdır. Son olarak makalelerin “Giriş” ve “Sonuç” dışındaki bölümleri numaralandırılarak düzenlenmelidir.

Yazar Ad(lar)ı ve Adres(ler)i


Yazar(lar)ın ad(lar)ı ve soyad(lar)ı yazı başlığının sağ altında olmalı, soyadın tamamı büyük harflerle yazılmalı, yazarın unvanı, çalıştığı kurumu, elektronik posta adresi ve ORCID numarası dipnotta açıkça belirtilmelidir.

Özet

Makalenin girişinde 200-300 kelime arasında Türkçe ve İngilizce özet yer almalıdır. Özette, çalışmanın amacı, yöntemi, bulguları ve sonucundan kısaca bahsedilmelidir. Makale özeti New Times Roman yazı tipinde 10 puntoyla yazılmalıdır. Özetten hemen sonra çalışmanın genelyle uyumlu ve ilişkili beş anahtar sözcük (ibare) yer almalıdır.

Sayfa Düzeni

Kenar boşlukları sağdan, soldan, alttan ve üstten 3 cm olmalıdır. Makale metni New Times Roman yazı tipinde 12 puntoyla yazılmalı, paragraflardan önce ve sonra 0.6 nk boşluk bırakılmalı ve girinti sağdan ve soldan 0 olmalıdır. Paragraf başlarında “Tab Tuşu” paragraf aralarında “Enter Tuşu” kullanılmamalıdır. Satır aralığı 1.15 olmalıdır.

Tablo, Resim ve Şekiller

Tablo, resim ve şekillerin numarası ve başlığı bulunmalıdır. Tablo numarası yukarıda, tam sola dayalı olarak dik ve bold yazılmalıdır. Tablo adı ise her sözcüğün ilk harfi büyük olmak üzere italik yazılmalıdır. Tablolar metin içinde bulunması gereken yerlerde olmalıdır. Şekiller siyah beyaz baskıya uygun hazırlanmalıdır. Şekil numaraları ve adları şeklin üstüne tablolarla aynı şekilde yazılmalıdır. Kaynaklar ise tablo, resim ve şeklin altında verilmelidir.

Örnek

Tablo 1

Katılımcıların Cinsiyet Dağılımları

CinsiyetSayıYüzde
Erkek20%40
Kadın30%60


Şekil 1

İşlevsel Dil Bilgisi Öğretimi

(BU BÖLÜMDE ŞEKİL YER ALACAKTIR.)



Referans Sistemi

  • Makalelerde gerek metin içi göndermelerde gerekse de makale sonundaki kaynakçaların düzenlenmesinde APA 7’ye esas alınması talep edilmektedir. Bu sebeple dipnotların yalnızca gerektiği durumlarda kullanılması beklenmektedir. Ayrıntılı bilgi için bakınız.
Metin içinde (Durmuş, 2013, s. 145)

  • Alıntılar tırnak içinde verilmeli, 40 kelimeden az alıntılar metin içinde, daha uzun alıntılar ise satırın sağından ve solundan 1.5 cm içeride, blok hâlinde ve 1,15 satır aralığıyla 11 punto yazılmalıdır.
  • Aynı alıntıya birden fazla kaynak gösterileceği durumlarda, eserler aynı parantez içinde, en eski tarihli olandan yeni olana doğru, birbirinden noktalı virgülle ayrılarak sıralanır.
Örnek (Durmuş, 2013; Başar, 2017; Çelik, 2019 ve Boylu, 2020)

  • Yazarın aynı yıl yayınlanmış iki eseri varsa hem metinde hem de kaynakçada yayın yılına bir harf eklenmek suretiyle gösterilir.
Örnek (Çangal, 2020a, s. 45) ve (Çangal, 2020b, s. 356)

  • Metin içinde kullanılan kaynak iki yazarlı ise her geçtiği yerde ikisinin de soyadı yazılmalıdır. Türkçe yayınlanmış kaynaklarda yazarların soyadları “ve” bağlacı ile yabancı dilde yazılmış kaynaklarda “and” bağlacı ile bağlanmalıdır. İkiden fazla yazarlı kaynaklarda ise birinci yazarın soyadından sonra “vd.” kısaltması kullanılmalıdır.
Örnek (Durmuş ve Demir, 2015, s. 34), (Boylu vd., 2012, s. 34)

  • Görülmeyen bir kaynak işaret edilirken hem kaynağın kendisi hem de araştırmacının gördüğü kaynak metinde ve kaynakçada verilmelidir.
Örnek (Kalenderoğlu, 2015, s.67’den akt. Eker, 2018, s. 89).

  • Yazarın adı doğrudan metinde cümle içinde geçiyorsa parantez içinde tarih ve sayfanın belirtilmesi yeterlidir.
Örnek: Demir’e (2000, s. 35) göre veya Demir’e göre …………………….. (2000, s. 35).

Kaynakça

Kaynak göstermede APA 7 sisteminden yararlanılmalıdır. Kaynaklar Times New Roman yazı tipinde, 12 punto büyüklüğünde, 1,15 satır aralığında, ilk satır sola dayalı, diğer satırlar 1,25 cm içeriden yazılmalıdır.



1. Kitap

    Tek yazarlı kitap

Boylu, E. (2020). Kuramdan uygulamaya yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde ölçme ve değerlendirme. Pegem Akademi. https://doi.org/10.1000/pm0000000

Not: Kitap, kitap bölümü, makale çalışmalarında varsa DOİ numarası eklenebilir.

    Çok yazarlı kitap

Güzel, A. ve Barın, E. (2013). Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi. Akçağ Yayınları.

    Editörlü kitap

Durmuş, M. ve Okur, A. (Ed.). (2018). Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı. Grafiker Yayınları.

    Kitap bölümü

Çelik, M. E. (2019). Dil bilgisi öğretiminde ölçme ve değerlendirme. C. Epçaçan ve E. Akın (Ed.), Dil bilgisi öğretimi içinde (s. 227-251). Anı Yayınları.

Bağcı, H. ve Başar, U. (2018). Yazma eğitimi. M. Durmuş ve A. Okur (Ed.), Yabancılara Türkçe öğretimi el kitabı içinde (2. Baskı, s. 311-334). Grafiker Yayınları.

    Yazarı olmayan kitaplar

The Chicago manual of style. (1993). The University of Chicago Press.

    Sadece Elektronik Basılı Kitap

O’Keefe, E. (n.d.). Egoism & the cnsts in Western values. Erişim Adresi: http://www.onlineoriginals.com/ [Erişim Tarihi: 19.11.2019]

    Ansiklopediler

Balkans: History. (1987). Encyclopaedia Britannica içinde (15. Baskı. Cilt. 14, s. 570- 588). Chicago: En- cyclopaedia Britannica.

Metin İçinde: (Balkans: History, 1987)

    Sözlükler

Gerrymander. (2003). Merriam-Webster’s collegiate dictionary (11. Baskı). Springfield, MA: Merriam-Webster’s.

Metin İçinde: (Gerrymander, 2003)



2. Makale

Başar, U. (2016). Yunus Emre Enstitüsü Yedi İklim Türkçe setinin (Temel seviye: A1, A2) yapılandırmacılık bağlamında değerlendirilmesi. Aydın TÖMER Dil Dergisi, 1(2), 55-77.



3. Lisansüstü Tezler

    Yüksek lisans tezi

İltar, L. (2014). Yabancılara Türkçe öğretiminde Arapça-Türkçe ortak kelimeler yardımıyla etkinlik geliştirme ve uygulama: Mısır örneği. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi.

    Doktora tezi

Korkmaz, C. B. (2018). Yabancılara Türkçe öğretiminde dinleme metinlerinin incelenmesi ve değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi.



4. Bildiriler

    Sunulan bildiriler

Çangal, Ö. ve Yörüsün, S. (19-21 Mayıs 2016). Özel amaçlı Türkçe öğretimi: Bankacılık Türkçesi ve ders kitabı örneği [Konferans/Sempozyum Sunumu]. II. Uluslararası Yabancı Dil Olarak Türkçenin Öğretimi Sempozyumu, Münih, Almanya.

    Kitap bölümü olarak basılan bildiriler

Durmuş, M. ve Çangal, Ö. (2019). Yabancılara Türkçe öğretiminde öğrenicilerin çevrim içi yazışma becerilerine ilişkin yeterlilikleri ve ilgili kazanımların belirlenmesi. S. Şen ve M. Mangır (Ed.), XI. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı (s. 1629-1649). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayını.



5. Kurum yayınları

Millî Eğitim Bakanlığı. (2019). 2019-2023 Stratejik planı. Ankara: MEB.



6. Elektronik kaynaklar

Bilgisu, G. (2020). Feynman tekniği ve yabancılara Türkçe öğretimi. Web: https://www.gurkanbilgisu.com/2020/05/feynman-teknigi-ve-yabancilara-turkce-ogretimi.html adresinden 2 Ekim 2020 tarihinde alınmıştır.



7. Yazarı belli olan gazete ve dergi yazıları

Bruni, F. (2003, 26 Aralık). Pope pleads for end to terrorism and war. New York Times, s. 21.



Virgül Kullanımı Hakkında

  • Metin içinde ve veya yahut ya … ya bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz.
  • Tekrarlı bağlaçlardan önce ve sonra virgül konmaz. hem … hem ... | ya … ya | gerek … gerek … |
  • Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül konmaz.
  • Şart ekinden sonra virgül konmaz -sa, -se
  • Metin içinde / ve / veya / yahut / gibi / ile /
  • ile birlikte / ancak / fakat / ama / yani / hatta / bağlaçlarından önce ve sonra kullanılmaz.

ETİK İLKELER
        
Yayın Etiği

  • Dergimizde, yazar(lar), hakemler, editör ve yayıncı, başta olmak üzere tüm paydaşların etik ilkeler standartlarına uyması önem arz etmektedir. Dergimizin etik sorumlulukları kapsamında tüm paydaşlarının etik standartlara ve etik ilkelere uyma sorumluluğu vardır. Bu nedenle yazar(lar), hakemler, editör ve yayıncının aşağıdaki etik sorumlulukları taşıması beklenmektedir.
  • Etik görev ve sorumluluklar oluşturulurken açık erişim olarak Yayın Etiği Komitesi (COPE) “https://publicationethics.org/” tarafından yayınlanan politikalar ve rehberler dikkate alınarak hazırlanmıştır.


Yazar(lar)ın Etik Sorumlulukları

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi’ne (UTÖAD) gönderilen çalışmalarda yazar(lar)ın aşağıda belirtilen etik sorumluluklara uyması gerekmektedir:

  • Dergimize gönderilen makaleler orijinal olmalıdır. Dergimize gönderilen makaleler daha önce hiçbir yerde yayınlanmamış olmalıdır. Dergimize gönderilen makale, aynı süreçte başka dergilere incelenmek üzere gönderilmemiş olmalı/başka bir derginin hakem sürecinde olmamalıdır.
  • Daha önce herhangi bir yerde yayınlandığı belirtilmediği ya da belirlenemediği için yayınlanan çalışmalar ile ilgili telif haklarına ilişkin doğabilecek hukuki sonuçlar tamamen yazar(lar)a aittir.
  • Yazar(lar), makalenin değerlendirme sürecinde ve öncesinde, değerlendirme sürecine dâhil olan kişilerle temasa geçmemelidir.
  • Başka kaynaklardan yapılan alıntılar/atıflar doğru ve eksiksiz olarak belirtilmelidir.
  • Yazar(lar), hazırlanan makaleye daha geniş katkı sağlayacak bilimsel yayınlardan alıntı yapmalıdır. Özel olarak elde edilen bilgiler, kaynaktan yazılı izin alınmadan kullanılmamalı veya raporlanmamalıdır.
  • İntihal, bilimsel çalışmalardaki her türlü etik dışı davranışı oluşturur ve kabul edilemez. Dergimize gönderilen makalelerde intihal raporları hazırlanmalı, hazırlanan intihal raporu makaleyi sisteme yüklerken "intihal raporu yükle" bölümünden yüklenmelidir.
  • Makale gönderilmeden önce yazar(lar)ın kesin listesi belirlenmelidir. Değerlendirme sürecine başlanmış olan makalenin yazar(lar)ının değiştirilmesi (Yazar ekleme, yazar çıkartma, yazar sırası değiştirme vb. hususlar) teklif edilemez.
  • Makale herhangi bir kişi, kurum veya kuruluş tarafından desteklenmişse, bu kişi, kurum veya kuruluş çalışmada dipnot olarak belirtilmelidir. Kişi, kurum ve kuruluşlardan alınan izinlerden yazar(lar) sorumludur.
  • Yayınlanmak üzere gönderilen makalenin varsa çıkar çatışması teşkil edebilecek durumları ve ilişkileri açıklanmalıdır.
  • Makalenin değerlendirme sürecinde yazar(lar)dan makaleye ilişkin ham veri talep edilebilir. Bu durumda yazar(lar) istenilen veri ve bilgileri yayın kurulu ve bilim kuruluna en kısa sürede vermelidir.
  • Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen ve etik kurul kararı gerektiren çalışmalar için ayrı ayrı etik kurul onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir.
  • Makalelerde, Araştırma ve Yayın Etiğine uyulduğuna dair ifadeye yer verilmelidir.
  • Etik kurul izni gerektiren çalışmalarda, izinle ilgili bilgiler (kurul adı, tarih ve sayı no) yöntem bölümünde ve ayrıca makale ilk/son sayfasında yer verilmelidir. Olgu sunumlarında, bilgilendirilmiş gönüllü olur/onam formunun imzalatıldığına dair bilgiye makalede yer verilmesi gereklidir. .
  • Kullanılan fikir ve sanat eserleri için telif hakları düzenlemelerine riayet edilmesi gerekmektedir.
  • Üniversite mensubu olmayan araştırmacılar Etik Kurulu Raporu için bölgelerinde bulunan Etik Kurul’lara başvurabilirler.
  • Makalede kullanılan verilerin kullanım hakları ile ilgili gerekli izinlere sahip olduklarını veya deney yapılan deneklerin rızasının alındığını gösteren belgeye yazar(lar) sahip olmalıdır. İnsan deneklerin gizlilik haklarına uyulmalıdır
  • Yazar(lar) makalesinde önemli bir eksiklik veya hata tespit ettiğinde, dergi editörü/yayıncı ile hemen irtibata geçmeli ve bilgilendirmelidir.
  • Yazar(lar)ın, düzeltme veya geri çekme işlemlerinde editörle iletişime geçmesi gerekmektedir.
  • Yazar(lar), hakemin ve kurulun belirttiği düzeltme önerilerini yerine getirmek zorundadır.
  • Yazar(lar) hakemlerin olumsuz görüşlerine karşı kanıt göstermek koşuluyla itiraz edebilirler. Bu itiraz incelenir ve gerekli görülürse farklı hakem görüşüne başvurulur.
  • Çalışmaların yayınlanabilmesi için yazar(lar), Hakem ve Yayın Kurulu’nun görüş ve önerilerini dikkate almak zorundadırlar.
  • Dergide yayınlanan çalışmaların içeriğinden kaynaklanan yasal sorumluluklar, tamamen yazar(lar)a aittir.


Editörün Etik Sorumlulukları

Dergi editörü Yayın Etiği Komitesi’nin (Committe on Publication Ethics) – COPE (https://publicationethics.org/) yayınlamış olduğu “COPE Code of Conduct and Best Practice Guidelines for Journal Editors” (https://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf) yer alan etik görevlere ve sorumluluklara uymalıdır.

Ayrıca “COPE Best Practice Guidelines for Journal Editors” (https://publicationethics.org/files/u2/Best_Practice.pdf) yer alan etik sorumluluklara uyması gerekmektedir.

Editörün aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması ve uyması gerekmektedir:

  • Editör, dergide yayınlanan her makaleden sorumludur.
  • Editör, dergi sisteminde bulunan tüm kayıtları saklamalıdır.
  • Editör, makale değerlendirme sürecinin adil, şeffaf, objektif ve zamanında olmasını sağlamalıdır.
  • Editör, derginin sürekli gelişimini sağlamalı ve güncel bilimsel gelişmeleri takip etmelidir.
  • Editör, makalenin konusuna uygun olarak alanında uzman olan hakemleri atamalıdır.
  • Editör, körleme hakemlik uygulamasıyla hakemlerin kimlik bilgilerini gizli tutmalıdır.
  • Hakem değerlendirmeleri sonucunda elde edilen imtiyazlı fikir ve bilgiler gizli tutulmalıdır. Bireysel çıkarlar için kullanılmamalıdır.
  • Editör, hakemler ve yazar(lar) arasından çıkar çatışması olup olmadığını gözetmelidir.
  • Editör, yazar(lar) ve hakemler tarafından dergiye gönderilen tüm raporların ve içeriğin gizliliğini korumalıdır.
  • Editör, hakem değerlendirme sürecine göre makalenin onayına, reddine veya düzeltmelerden sonra yayınlanmasına karar verir. Dergiye gönderilen çalışmalarda düzenleme yapma, yayınlama ya da yayınlamama hakkına sahiptir.
  • Editör düşünce özgürlüğünü desteklemelidir. Yazarların ırk, cinsiyet, dini inanç, etnik köken, vatandaşlık veya siyasi düşüncesini göz önünde bulundurmadan makaleleri bilimsel ve entelektüel içerikleri ile tarafsızca değerlendirmelidir.
  • Editör, derginin yayın politikalarında ve süreçte şeffaflığı ve dürüst raporlamayı teşvik etmelidir. Yayıncı ile birlikte editoryal kararlara karşı temyiz için şeffaf bir sistem oluşturmalıdır.
  • Editör, yazarların ve hakemlerin kendilerinden ne beklendiğini net bir şekilde anlamalarını sağlamalıdır.
  • Editör, dergi iletişimleri için derginin standart elektronik gönderim sistemini kullanmalıdır.
  • Editör, kendisinin yazdığı veya ilişkili üyeler veya meslektaşları tarafından yazılan ya da editörün ilgilendiği ürün veya hizmetlerle ilgili makaleler hakkında karar vermemelidir. Herhangi bir olası editoryal çıkar çatışmasına mahal vermemelidir.
  • Editör, intihal gibi suistimallerin tespiti için yayıncının sistemlerinden uygun şekilde yararlanmalıdır.
  • Editör, dergide yayınlanan tüm makalelerin fikri mülkiyet hakkını korumakla sorumludur. Olası ihlallerde derginin ve yazar(lar)ın haklarını savunmakla da yükümlüdür.
  • Editör, yayınlanan makalelerdeki içeriklerin başka yayınların fikri mülkiyet haklarını ihlal etmemesi için gerekli önlemleri almakla sorumludur.
  • Editör, makale değerlendirmesi sürecinde en az iki dış ve bağımsız hakem atamalıdır. Hakemler gerektiğinde editörden ek görüş almalıdır.
  • Editör, ihtiyaç olması halinde makaleyi 3. veya 4. hakeme de gönderebilir.
  • Editör, makale değerlendirme aşamasında hakemlerin ihtiyaç duymaları durumunda hakemlere gerekli bilgiyi sağlamalı ve rehberlik yapmalıdır.
  • Hakemler seçilirken, alanında uzman kişilerden seçilmelidir. Hileli hakem seçiminden kaçınılmalıdır.
  • Editör, olası çıkar çatışmalarını önlemek için hakemler tarafından yapılan kendine atıf önerilerini gözden geçirmelidir.
  • Editör, yazarların kendi makalelerine veya editörün sahip olduğu ürün ve hizmetlere atıfta bulunmalarını istememelidir.
  • Editör, rapor edilen veya şüphelenilen suistimalli durum olduğunda, yayıncı ile birlikte objektif ve şeffaf olarak raporları inceleyerek değerlendirmeli ve kayda almalıdır.
  • Editör, herhangi bir dergi metriğini yapay olarak artırarak derginin sıralamasını etkilemeye çalışmamalıdır.
  • Editör, gerçek bilimsel nedenler dışında bu derginin (veya başka bir derginin) makalelerine yapılan atıfların dâhil edilmesini talep etmemelidir.
  • Editör, makalelerin tarafsız ve zamanında değerlendirme sürecinin tamamlanmasını sağlamalıdır. Dergi yayın politikalarında yer alan "Kör Hakemlik ve Değerlendirme Süreci" politikalarını uygulamalıdır.
  • Editör, yayınlanan her makalenin dergi yayın politikaları ve uluslararası standartlara uygun olarak yayınlanmasından sorumludur.
  • Editör; yazar, hakem ve okuyucuların kişisel verilerini korumakla sorumludur.


Hakemlerin Etik Sorumlulukları

İncelenen makalelerin objektif ve bağımsız olarak incelenmesi için “Kör Hakemlik” ile değerlendirilmesi yayın kalitesini artırır ve güven sağlar. Bu nedenle dergimizde makale değerlendirme sürecinde çift taraflı kör hakemlik ilkesi uygulanmaktadır. Dergimizde, incelenme sürecindeki makalelerde yazar(lar) ile hakemler doğrudan iletişime geçemez. Hakemlerin değerlendirmeleri ve yorumları dergi yönetim sistemi üzerinden yürütülür. Hakemlerin değerlendirme formları ve makale metni üzerindeki görüşleri, editör tarafından yazarlara ulaştırılır. Hakemlerin değerlendirme sürecini objektif, bağımsız ve etik olarak tamamlaması editör tarafından takip edilmelidir.

Dergimiz hakemlerinin aşağıdaki etik sorumluluklara sahip olması gerekmektedir:

  • Hakemler, makale değerlendirme sürecinde etik sorumluluklarını yerine getirmelidir.
  • Hakemler, kendi alanları ile ilgili çalışmaları incelemeyi kabul etmelidir. Alanları dışındaki makaleleri incelememelidir.
  • Hakemler, makale değerlendirme süresine uymalıdır.
  • Hakemler, makale değerlendirme sürecini tarafsızlık ve gizlilik içerisinde tamamlamalıdır.
  • Hakemler, değerlendirme sürecini cinsiyet, din, siyasi, ticari çatışmalar, vatandaşlık vb. kişisel özelliklere bakmadan objektif olarak gerçekleştirmelidir. Bu kişisel özellikler hakemlerin kararlarına etki etmemelidir. Değerlendirme süreci objektif olarak tamamlanmalıdır.
  • Hakemler, makale değerlendirme sürecinde çıkar çatışması ile karşı karşıya olduğunu düşündüklerinde, makaleyi değerlendirmeyi reddederek dergi editörünü bu konuda bilgilendirmelidir.
  • Hakemler, inceledikleri makaleyi değerlendirirken kibar/yapıcı bir dil ve üslup kullanmalıdır. Saldırgan, aşağılayıcı, hakaret, iftira ve düşmanlık içeren yorum ve ifadelerden kaçınmalıdırlar.
  • Hakemler, gizlilik ilkesi gereği inceledikleri çalışmaların içeriğini ancak yayınlandıktan sonra kullanabilirler. Reddedilen çalışmalardan herhangi bir bilgi kullanamazlar.
  • Hakemler, yazar(lar)ın çalışmasına bilimsel olarak katkı sağlayacak atıflar önerebilir. Ancak hakemler kendi atıf sayısını artırmak amacıyla öneride bulunmamalıdır.
  • Hakemler, yazar(lar)ın kimliği hakkındaki bilgilere erişmemelidir. Yazar(lar)ın bilgilerine erişilmesi veya bu bilgilerin alınması durumunda değerlendirme süreci sona erdirilmelidir.
  • Hakemler, hakemlik sürecinde oluşabilecek kişisel yanlılıkların farkında olmalı ve makaleyi incelerken bu durumu dikkate almalıdır.
  • Hakemler, ret verecekleri makaleler için gerekçelerini hakem raporunda açık ve ayrıntılı biçimde yazmalıdır.


Yayıncının Etik Sorumlulukları

Yayıncı aşağıdaki etik sorumluluklara uymak zorundadır:

  • Yayıncı, tarafsız editör kararlarının oluşturulmasını beyan ve taahhüt eder. Editör, dergiye gönderilen çalışmaların tüm sürecinden sorumludur. Bu çerçevede ekonomik ya da politik kazançlar göz önüne alınmaksızın karar verici kişi editördür.
  • Yayıncı, yayınlanan her çalışmanın mülkiyet ve telif hakkını korur.
  • Yayıncı, yayınlanan her çalışmanın bir kopyasının kaydını saklama yükümlülüğünü üstlenir.
  • Yayıncının, bilimsel sömürüyü önlemek, editöre karşı her türlü intihal ve bilimsel suistimal vb. suçları önlemek için tedbir alma sorumluluğu vardır.
  • Yayıncı, bilimsel süreçte besleyici, destekleyici ve yatırımcı rolünü üstlenmelidir.
  • Yayıncı, süreçte en iyi uygulamaların yapılmasını sağlamalıdır.


Yayın Kurulu Etik Sorumlulukları

  • Yayın kurulu, kendi uzmanlık alanlarındaki tecrübe ve deneyimlerini paylaşmalıdır.
  • Yayın kurulu, dergi politikası ve kapsamı hakkında tavsiyelerde bulunmalıdır.
  • Yayın kurulu, derginin gelişimini sağlamak amacıyla editör ile iş birliği halinde olmalıdır.
  • Yayın kurulu, derginin tanıtımını yapmalı, yeni ve köklü yazarları dergiye yönlendirmelidir.
  • Yayın kurulu, çıkar çatışması kurallarına uyulmasını sağlamalıdır.
  • Yayın kurulu, dergiye gönderilen makaleleri gözden geçirmelidir.
  • Yayın kurulu, güncel gelişmeleri ve değişiklikleri takip etmeli, dergi süreçlerinde katkı sağlamalıdır.

YAYIN POLİTİKASI

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi (UTÖAD) ücretsiz, uluslararası hakemli bir akademik dergidir. UTÖAD'a yayın kurallarına uygun olarak gönderilen makaleler, değerlendirilmek üzere alanında uzman iki hakeme gönderilir. UTÖAD, sürecin her aşamasında, hakem ve yazarların isimlerinin saklı tutulduğu çift-kör hakemlik sistemini kullanmaktadır. Hakem raporları beş yıl süreyle saklanır. Makaleyi değerlendiren iki hakemden birisinin olumlu diğerinin olumsuz rapor vermesi durumunda makale üçüncü hakeme gönderilerek üçüncü hakemin olumlu veya olumsuz görüşüne göre nihai karar verilmektedir.

UTÖAD'a gönderilen çalışmalarda yazarlar, hakemlerin ve yayın kurulunun eleştiri ve önerilerini dikkate almak zorundadırlar. Katılmadıkları hususlar varsa gerekçeleriyle birlikte itiraz etme hakkına sahiptirler. Dergideki hakemlik sürecinde, akademik unvana sahip kişilerin yayınları için ancak eşit ya da üst derecede akademik unvana sahip kişiler hakem olabilir.

UTÖAD'ın hakem değerlendirme süreci istenilmeyen nedenlerden dolayı bazen uzun sürebilmektedir. Normal koşullarda editör tarafından ön değerlendirme aşaması 10 gün; hakem değerlendirme süreci de 8 hafta olarak planlanmaktadır. Ancak hakemlerden zamanında dönüş olmaması nedeniyle yeniden hakem atama vb. nedenlerden dolayı hakem değerlendirme süreci uzun sürebilmektedir. Bu konuda yazarların makalelerini süreyi dikkate alarak göndermelerini rica ederiz.

UTÖAD'a makale gönderen yazar/yazarlar, derginin söz konusu hakem değerlendirme koşullarını ve sürecini kabul etmiş sayılırlar. Makaleye katkıda bulunmayan kişiler yazar olarak belirtilmemelidir.

UTÖAD'a gönderilen makalelerin telif hakkı gönderi tarihinden itibaren UTÖAD'a devredilir. Derginin kabul etmediği ya da hakemlik süreci sona eren ve kabul edilmeyen makalelerin telif hakkı yazarına aittir.

UTÖAD'a gönderilen makalelerin daha önce herhangi bir yerde yayımlanmamış olması gerekmektedir. Yayım süreci bitmeden 2. bir dergiye makale göndermek "duplikasyon" olarak nitelendirilmektedir. Bu şekilde makale gönderen yazarlar hukuki olarak suç işlemektedirler. "Duplikasyon" yaptığı tespit edilen yazarlar hakkında dergimiz gerekli gördüğü taktirde yasal işlem başlatabilir.

UTÖAD'la ilgili daha fazla bilgi almak için utoadergisi@gmail.com adresine yazabilirsiniz.

Uluslararası Türkçe Öğretimi Araştırmaları Dergisi (UTÖAD); makalelerin gönderim, değerlendirme ve yayınlanma olmak üzere hiçbir aşamasında ücret talep etmez. Yazarlar dergiye gönderdikleri çalışmalar için makale işlem ücreti ödemezler.

Atıf Dizinleri

TR Dizin

Diğer Dizinler

H. W. Wilson Education Full Text
Index Copernicus
CiteFactor
EuroPub
sindex.org
idealonline
Asos İndeks

Bilimsel Yayın Koordinatörü

Mustafa DURMUŞ
Türkçe Eğitimi

Baş Editör

Önder ÇANGAL
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Türkçe Eğitimi

Editör

Mehmet Emre ÇELİK
Eğitim, Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Türkçe Eğitimi

Editör Yardımcısı

Umut BAŞAR
Yeni Türk Dili (Eski Anadolu, Osmanlı, Türkiye Türkçesi), Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi, Çağdaş İran tarihi

Yayın Kurulu

Mehmet Celal VARIŞOĞLU
Nurettin DEMİR
Galina MİSKİNİENE
İhsan KALENDEROĞLU
Fatma BÖLÜKBAŞ KAYA
Adnan KADRİC
Barış Berhem ACAR
Menent SHUKRIEVA
Nurlana GASIMLI MUSTAFAYEVA
Behruz BEKBABAYİ

Danışma Kurulu

Bayram BAŞ
Najibullah AKBARİ
Zhixing SHEN
Mehmet Yalçın YILMAZ
Mustafa KURT
Zubaida SHADKAM
Edina SOLAK
Süer EKER

Yabancı Dil Sorumluları

Eser KOCAMAN GÜRATA
Gül Deniz DEMİREL AYDEMİR
Alp Kaan KILINÇ

Düzelti Sorumluları

Sezin KAYA
Türkçe Eğitimi
Yunus Emre UYAR
Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi
Beyza KOÇ
Türkçe Eğitimi

Genel Yazışmalar

İsa KOYUNCU

Alan Editörleri

Gürkan MORALI
Tarık DEMİR
Feyza ALTINKAMIŞ
Emrah BOYLU
Alparslan OKUR
Ersin AKBULUT