A REVIEW ON NURSING PROFESSION STEREOTYPES

Yıl 2019, , 650 - 657, 28.10.2019

Dilek Kocabaş , Ramazan Erdem

https://doi.org/10.21076/vizyoner.566158

Cited By: 4

Öz

In the society, it is seen that there have been some stereotypes about nursing profession from past to present. These stereotypes in the society affect the thoughts and behaviours of individuals and direct their thoughts and behaviours, whether they want it or not. In the study, it is aimed to make an evaluation about the nature of the stereotypes about the profession of nursing in the light of the concepts related to attitude, stereotype and social information theory. It is seen that the profession of nursing is perceived by the society as “a lower occupational group that is the assistant of the physician who just gives an injection and take blood”. For the stereotypes about nursing profession in the society it is necessary to take actions for the professionalization of the nursing profession. It is thought that these negative stereotypes in the society can to a certain amount be reduced by presenting the profession of nursing as a professional profession, by improving working conditions of nurses, and by offering promotion and career opportunities.

Anahtar Kelimeler

Nursing Profession, Professional Stereotype, Health Service Delivery.

Destekleyen Kurum

BAP

Proje Numarası

6719

HEMŞİRELİK MESLEĞİNE YÖNELİK KALIPYARGILAR ÜZERİNE BİR DERLEME

Öz

Toplum içerisinde hemşirelik mesleğine yönelik geçmişten günümüze kadar süregelen birtakım kalıpyargıların olduğu görülmektedir. Toplumda var olan bu kalıpyargılar birey istese de istemese de bireyin düşünce ve davranışlarını etkilemekte, bireyin düşünce ve davranışlarına yön vermektedirler. Bu çalışmada, tutum, kalıpyargı ve sosyal bilgi teorisi ile ilgili kavramlar ışığında hemşirelik mesleğine yönelik kalıpyargıların mahiyetine ilişkin bir değerlendirme yapılması amaçlanmıştır. Hemşirelik mesleğinin toplum tarafından “hekimin yardımcısı, sadece iğne yapıp kan alan, alt bir meslek grubu” olarak algılandığı görülmüştür. Hemşirelik mesleğine yönelik toplumda var olan bu kalıpyargıların kırılması için hemşirelik mesleğinin profesyonelleşmesine yönelik çalışmaların yapılması gerekmektedir. Medyada hemşirelik mesleğinin profesyonel bir meslek olarak sunulması, hemşirelerin çalışma koşullarının iyileştirilmesi, terfi ve kariyer imkânlarının arttırılması ile toplumda var olan bu olumsuz kalıpyargıların bir nebze de olsa azaltabileceği düşünülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Hemşirelik Mesleği, Mesleki Kalıpyargılar, Sağlık Hizmet Sunumu.

Proje Numarası

6719

Kaynakça

• Ahmad, E.A. (1996). “Nursing’s Image as a Dirty Job”, Proffessional Nurse, 23(1), 21.
• Allport, G.W. (1935). “Attitudes”, A Handbook of Social Psychology, içinde (798-844), Worcester: Clark University Press.
• Anthony, M.J. ve Barkell, N.P. (2008). “Nurse’s Professional Concerns: Letters to the Editor for 1900-2005”, Journal of Professional Nursing, 24(2), 96-104.
• Aronson, E., Wilson, T.D. ve Akert, R.M. (2012). Sosyal Psikoloji, O. Gündüz, (Çev.), İstanbul: Kaknüs Yayınları.
• Ashmore, R.D. ve Del Boca, F.K. (1981). “Conceptual Approaches to Stereoytpe and Stereotyping”, D.L. Hamilton (Ed.), Cognitive Processes in Stereotyping and Intergroup Behavior, içinde (1-35), Hillsdale, NJ: Erlbaum.
• Austin, J.K., Champion, V.L. ve Tzeng, O.C.S. (1985). “Crosscultural Comparison on Nursing Image”, International Journal of Nursing Studies, 22(3), 231-239.
• Bridges, J.M. (1990). “Literature Review on the Images of the Nurse and Nursing in the Media”, Journal of Advanced Nursing, 15, 850-854.
• Buchan, J. (2001). “Nurse Migration and International Recruitment”, Nursing Inquiry, 8, 203-204.
• Darbyshire, P. (2010). “Heroines, Hookers and Harridans: Exploring Popular Images and Representations of Nurses and Nursing”, Contexts of Nursing, 53-69.
• Derin, N., Şimşek Ilkım, N. ve Yayan, H. (2017). “Hemşirelerde Mesleki Bağlılığın Mesleki Prestijle Açıklanması”, Hacettepe Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Dergisi, 4(3), 24-37.
• Dönmez, A. (1992). “Bilişsel Sosyal Şemalar”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi, 14, 131-146.
• Eagly, A.H. ve Chaiken, S. (1998). “Attitude Structure and Function”, D. T. Gilbert, S. T. Fiske vd. (Ed.), Handbook of Social Psychology, içinde (269-322), New York: McGraw-Hill.
• Eagly, A.H. ve Chaiken, S. (2007). “The Advantages of an Inclusive Definition of Attitude”, Social Cognition, 25(25), 582-602.
• Emiroğlu, O.N. (2000) “Sağlık Personelinin ve Toplumun Hemşirelik İmajı”, Hemşirelik Araştırma Dergisi, 2(1), 9-18.
• Errasti-Ibarrondo, B., Arantzamendi-Solabarrieta, M. ve Canga-Armayor, A. (2012). “The Public Image of Nursing: A Profession to Learn About”, An Sist Sanit Navar, 35(2), 269-283.
• Eşer, İ., Orkun, N. ve Çetin, P. (2017). “Hemşirelik İmajı ve 1950’li Yıllarda Bir Seri İlan”, Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi, 10(4), 275-278.
• Fletcher, K. (2007). “Image: Changing how Women Nurses Think about Themselves. Literature Review”, Journal of Advanced Nursing, 58(3), 207-215.
• Hamilton D.L. ve Sherman S.J. (1989). “Illusory Correlations: Implications for Stereotype Theory and Research”, içinde Bar-Tal D., Graumann C.F. vd. (Ed.) Stereotyping and Prejudice, New York: Springer Series in Social Psychology.
• Harlak, H. (2000). Önyargılar: Psikososyal Bir İnceleme, İstanbul: Sistem Yayınları.
• Hortaçsu, N. (2012). En Güzel Psikoloji Sosyal Psikoloji, Ankara: İmge Kitabevi Yayınları.
• http://sozluk.gov.tr/, (Erişim Tarihi: 01 Şubat 2019).
• http://www.turkhemsirelerdernegi.org.tr/tr.aspx, (Erişim Tarihi: 01 Ocak 2019.)
• https://www.nursingworld.org/ana/about-ana/, (Erişim Tarihi: 01Mart 2019.
• İnanç, N. ve Üstünsöz, A. (1998). “Kadın, Güç ve Hemşirelik”, Hemşirelik Forumu, 1(2), 5-70.
• Johnson, M. ve Bowman, C.C. (1997). “Occupational Prestige for Registered Nurses in the Asia Pacific Region: Status Consensus”, International Journal for Nursing Studies, 34(3), 201-207.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Cemalcılar, Z. (2014). Dünden Bugüne İnsan ve İnsanlar, İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kahraman, A.B., Ozansoy Tunçdemir, N. ve Özcan, A. (2015). “Toplumsal Cinsiyet Bağlamında Hemşirelik Bölümünde Öğrenim Gören Erkek Öğrencilerin Mesleğe Yönelik Algıları”, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 18(2), 108-144.
• Kaler, S. R., Levy, D.A. ve Schall, M. (1989). “Stereotypes of Professional Roles”, Image Journal Nursing School, 21(2), 85-89.
• Karadağ, M., Akman, N. ve Demir, C. (2013). “Hemşirelik Hizmetlerinde Yönetsel ve Örgütsel Sorunlar”, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 16(1), 16-26.
• Kunene, P.J., Nzimande, P.N. ve Ntuli, P.A. (2001). “The Image of Nursing Profession as Perceived by the Community Members of Three Adjacent Residential Areas of Empangenş in KwaZulu-Natal”, Curationis, 1, 35-41.
• Lippman, W. (1992). Public Opinion, London: Transaction Publishers.
• Luciana, B.L., Isabel, A.C., Gillberto, T.S. ve Moacyt, L.C. (2009). “An Instrument to Analyze Secondary-Level Student’s Images about Nurse’s”, Revista da Escola de Enfermagem da USP, 43(2), 272-278.
• Malchau, S. (2007). “Angels in Nursing: Images of Nursing Sisters in a Lutheran Context in Thenineteenth and Twentieth Centuries”, Journal Compilation, 14(4), 289-298.
• McArthur, L.Z. ve Baron, R.M. (1983). “Toward an Ecological Theory of Social Perception”, Psychological Review, 90(3), 215-238.
• Milisen, K., De Busser, T., Kayaert, A., Abraham, I. ve De Casterle, B.D. (2010). “The Evolving Professional Nursing Self-image of Students in Baccalaureate Programs: A Cross-sectional Survey”, International Journal of Nursing Studies, 47, 688-698.
• Petty, R.E., Briñol, P. ve DeMarree, K.G. (2007). “The Meta–Cognitive Model (MCM) of Attitudes: Implications for Attitude Measurement, Change and Strength”, Social Cognition, 25(5), 657-686.
• Pratkanis, A.R. (1989), “The Cognitive Representation of Attitudes”, A.R. Pratkanis, S.J. Breckler vd. (Ed.), Attitude Structure and Function, içinde (71-82), New Jersey: Lawrence Erlbaum Publishers.
• Reiskin, H. ve Haussler, S.C. (1994). “Multicultural Students' Perceptions of Nursing as a Career”, Journal of Nursing Scholarship, 26(1), 61-64.
• Roth, J.E. ve Coleman, C.L. (2008). ”Perceived and Real Barriers for Men Entering Nursing: Implications for Gender Diversity”, Journal of Cultural Diversity, 15(3), 148-152.
• Sakallı Uğurlu, N. (2018). Sosyal Psikolojide Tutumlar ve Tutum Değişimi, Ankara: İmge Kitapevi.
• Smith, M.B. (1968). “Attitude Change”, C.Collier ve M.Millan (Ed.), International Encyclopedia of Social Sciences, içinde (458-467), New York.
• Sümbüloğlu, V., Özcanarslan F. ve Gürhan N. (1987). “Ortaokul ve Lise Son Sınıf Kız Öğrencilerine göre Kadınlar için İdeal Meslek Olarak Hemşirelik”, Türk Hemşireler Dergisi, 37(4), 36-41.
• Takaese, M., Maude, P. ve Manias, E. (2006). “Impact of Perceived Public Image of Nursing on Nurse’s Work Behaviour”, Journal of Advanced Nursing, 53, 333-343.
• Takase, M., Kershaw, E. ve Burt, L. (2002). “Does Public Image of Nurses Matter?”, Journal of Professional Nursing, 18(4), 196-205.
• Tan, M., Polat, H. ve Akgün Şahin, Z. (2012). “Hemşirelerin Çalışma Ortamlarına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi”, Sağlıkta Performans ve Kalite Dergisi, 4, 67-78.
• Ten Hoeve, Y., Jansen, G. ve Roodbol, P. (2014). “The Nursing Profession: Public Image, Self-concept and Professional Identity. A Discussion Paper”, Journal of Advanced Nursing, 70(2), 295-309.
• Tutkun, Ö.F. ve Koç, M. (2008). “Mesleklere Atfedilen Kalıpyargılar”, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 41(1), 255-273.
• Ünlütürk Ulutaş, Ç. (2011). Türkiye’de Sağlık Emek Sürecinin Dönüşümü, Ankara: Notabene Yayınları.
• Watt, H.M.G. (2010). “Gender and Occupational Choice”, J.C. Chrisler ve D.R. McCreary (Ed.), Handbook of Gender Research in Psychology, Gender Research in Social and Applied Psychology, içinde (379-400), New York: Springer Science.
• Wlodarczyk, D. ve Tobalska, B. (2011). “Professional Image of Nurses as Perceived by Doctors, Patients and Nurses Themselves”, Medycyna Pracy, 62(3), 269-279.