THE IMPORTANCE OF INFORMATION SYSTEMS IN FOREIGN TRADE TRANSACTIONS

Yıl 2020, , 169 - 184, 20.12.2020

Burcu Güldüren , Sezai Öztop

https://doi.org/10.21076/vizyoner.649512

Cited By: 1

Öz

The aim of the study is to examine and determine the importance of information systems and software used by the companies dealing substantially with foreign trade in international trade sector. For this purpose, a research is conducted in 106 enterprises dealing with foreign trade in Istanbul by means of the interview technique. In the scope of the research, the interviews are conducted with the officials/employees in the foreign trade, human resources and trade departments of the enterprises. In these interviews, a form of 24 multiple-choice questions is used to collect the data. SPSS 20 statistical program and the content analysis method are used for analysis of the data collected. In line with the findings collected with the research, it is determined that the information systems used by the foreign trade companies have significant effects on foreign trade transactions and therefore in foreign trade volume. As a result, it is concluded that the information technologies and systems seems as an important lever in foreign trade transactions, and especially the foreign trade software plays an important role in the success of companies’ foreign trade transactions.

Anahtar Kelimeler

Information Systems, International Trade, Software for Foreign Trade

DIŞ TİCARET İŞLEMLERİNDE BİLİŞİM SİSTEMLERİNİN ÖNEMİ

Öz

Bu çalışmanın amacı, uluslararası ticaret sektöründe faaliyet gösteren ve yoğun olarak dış ticaret işlemleri gerçekleştiren işletmeler tarafından kullanılan, bilişim sistemlerini ve yazılımlarını inceleyerek dış ticaret işlemleri açısından önemini tespit etmektir. Bu amaçla, İstanbul'daki 106 dış ticaret işletmesinde, görüşme tekniği kullanılarak bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırma kapsamında, işletmelerin dış ticaret, insan kaynakları ve/veya ticaret birimlerindeki yetkililer/çalışanlar ile görüşmeler yapılmıştır. Bu görüşmelerde verileri toplamak amacıyla, cevapları çoktan seçmeli 24 sorudan oluşan bir görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde ise SPSS 20 istatistik programı ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular doğrultusunda, uluslararası ticaret faaliyeti gerçekleştiren işletmeler tarafından kullanılan bilişim sistemlerinin dış ticaret işlemleri üzerinde ve dolayısıyla dış ticaret hacmi üzerinde önemli etkisi olduğu belirlenmiştir. Sonuç olarak, dış ticaret işlemlerinde bilişim teknolojisi ve sistemlerinin önemli bir kaldıraç görevi olduğu ve özellikle dış ticaret yazılımlarının işletmelerin dış ticaret işlemlerindeki başarısında önemli rol oynadığı görülmüştür. 

Anahtar Kelimeler

Bilişim Sistemleri, Uluslararası Ticaret, Dış Ticaret Paket Programları

Kaynakça

• Akyıldız, H. ve Eroğlu, Ö. (2004). Türkiye Cumhuriyeti dönemi uygulanan iktisat politikaları. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(1), 43-62.
• Anameriç, H. (2005). Bilgi çağı, bilgi yönetimi ve bilgi sistemleri, Konya: Çizgi Kitabevi.
• Aras, O. N., Öztürk, M. ve Erdoğan, E. (2012). Türkiye’nin cari açık sorunu ve soruna çözüm noktasında yeni yatırım teşvik sisteminin değerlendirmesi. Ekonomi Bilimleri Dergisi, 4(1), 91-104.
• Argın, N. ve Bakkalcı A. C. (2011). Türkiye'nin dış ticaret tarihi. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Atabey, A., Saraç, T. B. ve Develi, A.. (2006). Dış ticarete giriş. Konya: Nobel Yayın Evi.
• Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu. (2019). Mevzuat hakkında. Erişim adresi: https://www.bddk.org.tr/ContentBddk/dokuman/mevzuat_0867.pdf, (15 Ekim 2019).
• Beceren, E. (2020). Dış ticaret uygulamaları el kitabı. Isparta: Süleyman Demirel Üniversitesi.
• Bensghir, K. T. (1996). Bilgi teknolojileri ve örgütsel değişim, Ankara: Orta Doğu Amme İdaresi Enstitüsü.
• Ceylan, C. ve Gürsoy, B. (2011). 2000 sonrası Türkiye iktisadının değişimi. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Çarıkçı, O. (2010). Türkiye'de e-devlet uygulamaları üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(12), 95-122.
• Davenport, T. ve Prusak, L. (1998). İş dünyasında bilgi yönetimi: Kuruluşlar ellerindeki bilgiyi nasıl yönetirler. G. Günay (Çev.), İstanbul: Rota Yayınları.
• Durmaz, S. (2009). Dış ticarette karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri. Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Elibol, H. ve Kesici, B. (2004). Çağdaş işletmecilik açısından elektronik ticaret. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(1), 303-329.
• Eşiyok, B. A. (2006). İktisadi dönemler itibariyle Türkiye ekonomisinde kalkınma (1923-2004). Ankara: Türkiye Kalkınma Bankası Yayınları.
• Evrim Yazılım Danışmanlık. (2019). Tarihçe. Erişim adresi: http://www.evrim.com/icerik/detay/117, (17 Ekim 2019).
• Gelir İdaresi Başkanlığı. (2019a). Erişim adresi: https://www.gib.gov.tr/node/87217, (16 Ekim 2019).
• Gelir İdaresi Başkanlığı. (2019b). Erişim adresi: https://intvrg.gib.gov.tr/bilgilendirme.html, (16 Ekim 2019).
• Güçlüay, S. (2001). Ortaçağda ticari müesseseler (bankalar, birlikler, şirketler). Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 11(2), 295-304.
• Güldüren, B. (2019). Dış ticaret işlemleri kapsamında bilişim sistemlerinin değerlendirilmesi, Yüksek Lisans Tezi, Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Burdur.
• Güleş, H.K. (2000). Bilişim sistemlerinin toplam kalite yönetimindeki yeri ve önemi. Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(1),103-113.
• İyibozkurt, E. (2002). Türkiye'nin dış ticareti. İstanbul: Alfa Yayıncılık.
• Karakoç, M. (2016). Giyilebilir bilişim sistemlerinin askeri uygulamalarının TSK'da tek er seviyesinde 2023 yılı için tanımlanması. Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi Bilişim Enstitüsü, Ankara.
• Karayel, S. (2010). Gümrük işlemleri ve mevzuatı, Konya: Dizgi Ofset Matbaacılık.
• Karluk, R. (1999). Türkiye ekonomisi, tarihsel gelişim yapısal ve sosyal değişim. İstanbul: Beta Basım.
• Kaya, Ş.M. (2014). İnşaat sektöründe yönetim bilişim sistemlerinin yaygınlaşmasını engelleyen faktörler ve Sivas ilinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
• Kaymakçı, O., Avcı, N. ve Şen, R. (2007). Uluslararası ticarete giriş. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
• Kırcova, İ. (2010). Dünyada ve Türkiye'de e-ihracat uygulamaları. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Kıymaz, M. (2013). Muhasebe bilişim sisteminin küçük ve orta boy işletmeler (KOBİ) üzerindeki etkisi: Sakarya ilinde bir uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Koçtürk, M. ve Gölalan, M. (2010), 1923-1950 Türkiye ekonomisinin yapısal analizi. Üçüncü Sektör Kooperatifçilik Dergisi, 2(45), 48-65.
• Nusret, E. (1998). Bilgi ekonomisinde elektronik ticaret. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• O'Brien, J. A. (2002). Management of information systems, Arizona: Mcgraw Hill.
• ODTÜ (Orta Doğu Teknik Üniversitesi). (2019). Hakkında. Erişim adresi: https://bidb.metu.edu.tr/tarihce, (17 Ekim 2019).
• Oğuz Berksoy, B. (2012). Sektörel olarak komşu ülkelerde Türkiye'nin ihracat potansiyeli. İstanbul: İstanbul Ticaret Odası Yayınları.
• Oktayer, A. (2010). Türkiye'de bütçe açığı, para arzı ve enflasyon ilişkisi. Maliye Dergisi, 1(1), 431-447.
• Ömürbek, N. ve Altın, F. G. (2009). Sağlık bilişim sistemlerinin uygulanmasına ilişkin bir araştırma: İzmir örneği. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 1(19), 211-232.
• Önder, Ş., Önder. H. ve Hekimoğlu, H. (2015). Dış ticaret paket programı kullanımı. Bursa: Ekin Basım Yayın Dağıtım.
• Özel, H.A. (2011). Türkiye’de ticari serbestleşmenin tarihsel gelişimi. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(2), 73-92.
• Özmen, G., Orakdöğen, E. ve Darılmaz, K. (2015). Örneklerle SAP2000-V17. İstanbul: Birsen Yayınevi.
• Özmen, Ş. (2012). Ağ ekonomisinde yeni ticaret yolu e-ticaret. İstanbul: Bilgi İletişim Grubu Yayıncılık.
• Porter, M. E. ve Millar, V. E. (1985). How information gives you competitive advantage. Boston: Harvard Business Review.
• SAP Uzman. (2019). Erişim adresi: https://sapuzman.com/sap-abap-ekran-gezintisi-baslangic/, (17 Ekim 2019).
• SAP. (2019). Hakkında, Erişim adresi: https://www.sap.com/corporate/en/company/history.html, (17 Kasım 2019).
• Sökmen, N. (2010). Türkiye'de yazılım üreticilerinin yetkinlik düzeyi firmaların ve sektörün gelişimi. İstanbul: Ada Ofset Matbaacılık.
• Süygün, M. S. (2007). Çukurova bölgesinde faaliyet gösteren ihracatçı KOBİ'lerin bilişim teknolojileri kullanımlarının belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
• Takım, A. (2011). Türkiye’de 1960-1980 yılları arasında uygulanan kalkınma planlarında maliye politikaları. Maliye Dergisi, 1(160), 154-176.
• Taşlıyan, M. (2003). Dış ticaret işlemler ve uygulamalar. Konya: Adım Matbaacılık.
• Temiz, D. (2010). Türkiye’de reel ihracat ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki: 1965-2009 Dönemi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 71-82.
• Ticaret Bakanlığı. (2019a). Erişim adresi: https://ticaret.gov.tr/data/5b90d20a13b8760beca887fa/Ekonomik_Gorunum_Haziran.pdf, (18 Ekim 2019).
• Ticaret Bakanlığı. (2019b). Erişim adresi: http://strateji.gtb.gov.tr/data/531994c2487c8e3d0cbce92d/EBYS%20Y%C3%B6nerge%20Tasla%C4%9F%C4%B1.docx, (18 Ekim 2019).
• Tomanbay, M. (1998). Dış ticaret rejimi ve ihracatın finansmanı. Ankara: Hatiboğlu Yayınevi.
• Tutar, H. (2006). Yönetim bilgi sistemleri. Ankara: Seçkin Kitabevi.
• TÜBİSAD (Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği) (2019a). Erişim adresi: http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/tubisad290419.pdf, (18 Ekim2019).
• TÜBİSAD (Türkiye Bilişim Sanayicileri Derneği). (2019b). Erişim adresi: http://www.tubisad.org.tr/tr/images/pdf/tubisad_2019_e-ticaret_sunum_tr.pdf, (18 Ekim 2019).
• Türk Eximbank Kurumu. (2019). Hakkında. Erişim adresi: https://www.eximbank.gov.tr/tr/hakkimizda/kurumsal/bankamiz-hakkinda, (15 Ekim 019).
• Zerenler, M. (2007). Dijital iş yaşamı: Tüm boyutlarıyla elektronik ticaret. Ankara: Gazi Kitabevi.