Araştırma Makalesi
BibTex RIS Kaynak Göster

Covid-19 Salgınında Sanal Alışveriş Platformlarının Performanslarının Ölçülmesi: AHP-MAIRCA Modeli

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 34, 619 - 641, 20.05.2022
https://doi.org/10.21076/vizyoner.949281

Öz

İnternetin keşfedilmesiyle birlikte insanların yaşam tarzlarında ve alışkanlıklarında önemli ölçüde değişimler meydana gelmiştir. İnternetle birlikte işletmeler satışlarını internet üzerinden yapma eğilimine girmiş ve insanlar giderek daha fazla ihtiyacını internet üzerinden karşılamaya başlamışlardır. 2019 yılında ortaya çıkan Covid-19 ile internet tüketicilerin hayatında daha da önemli bir yere sahip olmaya başlamıştır. Tüketiciler hastalık korkusuyla ihtiyaçlarını sanal alışveriş platformları üzerinden gidermeye yönelmişlerdir. Bu çerçevede bu çalışmada beş ana kriter ve bunlara ilişkin yirmi üç alt kriter doğrultusunda sanal alışveriş platformlarının salgın dönemindeki performansları AHP ve MAIRCA bütünleşik modeliyle analiz edilmiştir. Bu bağlamda AHP yöntemiyle kriterlerin önem ağırlıkları tespit edilmiştir. MAIRCA yöntemi ise sanal alışveriş sitelerinin sıralanması amacıyla kullanılmıştır AHP sonuçları sırasıyla “uygun fiyat”, “karantina süreci” ve “enfekte olma korkusu” kriterlerinin sanal alışveriş platformlarının performanslarının en önemli belirleyicileri olduğunu göstermiştir. Ayrıca Trendyol, en başarılı alışveriş sitesi olarak belirlenmiştir. Bu çalışma sanal alışveriş platformları için salgın dönemindeki kendi performans değerlendirmelerinde kullanabilecekleri bir kılavuz niteliğinde olabilir.

Kaynakça

  • Abdullah, A., Azhari, M. S., ve Yusoff, A. A. M. (2021). Coronavirus ımpact on online purchases behavior in Japan. WILAYAH: The International Journal of East Asian Studies, 10(1), 141-156.
  • Agcadağ, İ. (2014). Sanal alışveriş. Mediterranean Journal of Humanities, 4(1), 21-33.
  • Akarsu, Y. ve Alacahan, N. D. (2018). Tüketicilerin online satın alma davranışlarını etkileyen faktörler: Gökçeada örneği. Journal of Life Economics, 5(3), 77-92.
  • Aksoy, E. (2021). An analysis on turkey's merger and acquisition activities: MAIRCA method. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(1), 1-11.
  • Aksoy, E., Ömürbek, N. ve Karaatlı, M. (2015). AHP temelli MULTIMOORA ve COPRAS yöntemi ile Türkiye Kömür İşletmeleri’nin performans değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 33(4), 1-28.
  • Altın, H. (2021). MAIRCA yöntemi kullanılarak hisse senedi şemsiye fonların finansal performansının analizi. İşletme Bilimi Özgün Çalışmaları, Duvar Yayınları, 1-220.
  • Altıntaş, F. F. (2021). Akdeniz ülkelerinin destinasyon rekabetçilik performanslarının analizi: MAIRCA ve MARCOS yöntemleri ile bir uygulama. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1833-1856.
  • Altun, Y. (2020). Covid-19 pandemisinde kaygı durumu ve hijyen davranışları. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 312-317.
  • Amiri, M. P. (2010). Project selection for oil-fields development by using the AHP and fuzzy TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 37(9), 6218-6224.
  • Arıbaş, M. ve Özcan, U. (2016). Akademik araştırma projelerinin AHP ve TOPSIS yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 19(2), 163-173.
  • Ari, Y. O. Türkiye’de ve dünyada sınır ötesi elektronik ticaret. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 11-22.
  • Ayçin, E. (2020). Personel seçim sürecinde CRITIC ve MAIRCA yöntemlerinin kullanılması. İşletme, 1(1), 1-12.
  • Ayçin, E. ve Orçun, Ç. (2019). Mevduat bankalarının performanslarının ENTROPİ ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 175-194.
  • Ayçin, E. ve Güçlü, P. (2020). BIST ticaret endeksinde yer alan işletmelerin finansal performanslarının Entropi ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 287-312.
  • Aydın, S. ve Kahraman, C. (2012). Evaluation of e-commerce website quality using fuzzy multi- criteria decision making approach. IAENG International Journal of Computer Science, 39(1), 64–70.
  • Aydın, S. ve Derer, E. (2015). E-Ticarette güven unsurunun müşterilerin satın alma davranışlarına olan etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 127-150.
  • Azami, S. (2019). Factors affecting customers’ purchasing behavior in online shopping. Available at SSRN 3377148.
  • Bahar, A., Çuhadar, D., ve Bahar, G. Covid-19 pandemisi: karantina ve izolasyon sürecinde ruh sağlığı. Erü Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(2), 42-48.
  • Bayır, T. (2020). Online alışveriş sitelerinin seçim kriterlerinin AHP yöntemi ile belirlenmesi. Kesit Akademi Dergisi, 6(25), 641-653.
  • Bedir, N. ve Eren, T. (2015). AHP-PROMETHEE yöntemleri entegrasyonu ile personel seçim problemi: Perakende sektöründe bir uygulama. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(4), 46-58.
  • Bedirhanoğlu, B. Ş. (2015). Kobi’lerin banka tercihini etkileyen kriterlerin AHP yöntemi ile belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi.
  • Belke, M. (2020). CRITIC ve MAIRCA yöntemleriyle G7 ülkelerinin makroekonomik performansının değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (Özel Ek), 120-139.
  • Bulak, M. E., Kozanoğlu, O., Aydoğduoğlu, Ş. N., Göçer, F. ve Algül, R. (2021). E-ticaret sitelerinin kullanılabilirliğinin AHP ve TOPSİS yöntemleriyle karşılaştırılması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (26), 493-509.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
  • Chandra, A. K. ve Sinha, D. K. (2013). Factors affecting the online shopping behaviour: A study with reference to bhilai durg. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 2(5), 160-177.
  • Chen, K., Kou, G. ve Shang, J. (2013). An analytic decision making framework to evaluate multiple marketing channels. Industrial Marketing Management, 48(3), 1420–1434.
  • Çelik, H. (2009). Bireysel müşterilerin sanal mağazaları kullanma eğilimlerini açıklarken çevrim içi alışveriş yapma kaygısını daha ne kadar görmezlikten gelebiliriz?. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 93-118
  • Çifçi, E. ve Borat, O. (2020). İşletmelerde veri analiziyle istisnaların saptanması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 19(38), 139-151.
  • Duygun, A. (2020). Covid-19 pandemisi sırasında tüketicilerin yaşam tarzlarının değerlendirilmesi. Econder International Academic Journal, 4(1), 232-247.
  • Düger, Y. S. ve Kahraman, H. (2017). Online alışverişte hizmet kalitesinin ve algılanan değerin müşteri memnuniyeti ile tekrar satın alma niyeti üzerindeki etkisi. Journal of International Social Research, 10(54).
  • Ecer, F. (2014). A hybrid banking websites quality evaluation model using AHP and COPRAS-G: A Turkey case. Technological and Economic Development of Economy, 20(4), 758-782.
  • Ecer, F. (2018a). Third-party logistics (3PLs) provider selection via Fuzzy AHP and EDAS integrated model. Technological and Economic Development of Economy, 24(2), 615-634.
  • Ecer, F. (2018b). An integrated Fuzzy AHP and ARAS model to evaluate mobile banking services. Technological and Economic Development of Economy, 24(2), 670-695.
  • Ecer, F. (2020a). Çok kriterli karar verme geçmişten günümüze kapsamlı bir yaklaşım. Seçkin Yayınevi
  • Ecer, F. (2020b). Multi-criteria decision making for green supplier selection using interval type-2 fuzzy AHP: A case study of a home appliance manufacturer. Operational Research, 1-35.
  • Ecer, F. (2021a). Sürdürülebilir Tedarikçi seçimi: FUCOM sübjektif ağırlıklandırma yöntemi temelli MAIRCA yaklaşımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 26-48.
  • Ecer, F. (2021b). A consolidated MCDM framework for performance assessment of battery electric vehicles based on ranking strategies. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 143, 110916.
  • Ecer, F. (2022). An extended MAIRCA method using intuitionistic fuzzy sets for coronavirus vaccine selection in the age of COVID-19. Neural Computing and Applications, 1-21.
  • Ecer, F. ve Küçük, O. (2008). Tedarikçi seçiminde analitik hiyerarşi yöntemi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 355-369.
  • Ecer, F., Kinay, A. O. ve Nasiboglu, E. (2018). Determination of the financial support required by the families with disabilities to achieve standard life conditions with the AHP method. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Economics and Administrative Sciences Faculty, 5(3), 687-704.
  • Erdoğan, M. G. (2020). Covid-19 döneminde e-ticaret ve dijital reklam yatırımları. Selçuk İletişim, 13(3), 1296-1318.
  • Eren, T. ve Gür, S. (2017). Onlıne alışveriş siteleri için AHP ve TOPSIS yöntemleri ile 3PL firma seçimi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 819-834.
  • Ertuğrul, M. (2008). Değer-fiyat ayrımı ve işletme değeri: Kuramsal bir bakış. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 143-154.
  • Fidan, H. (2021). CRITIC ve MAIRCA çok kriterli karar verme yöntemi ile uluslararası hedef pazar seçimi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(41), 291-309.
  • Genzileli, E. Y. (2019). Web sitesi kalitesi ve satış geliştirme faaliyetlerinin online anlık satın alma davranışına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Grashuis, J., Skevas, T. ve Segovia, M. S. (2020). Grocery shopping preferences during the Covid-19 pandemic. Sustainability, 12(13), 5369.
  • Gurleen, K. (2012). Consumers' perception towards online shopping-the case of Punjab. International journal of management & Information Technology, 1(1), 1-6.
  • Gültaş, P. ve YILDIRIM, Y. (2016). Internetten alişverişte tüketici davranişini etkileyen demografik faktörler. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 32-51.
  • Günay, F. ve Ecer, F. (2020). Cash flow based financial performance of Borsa İstanbul tourism companies by Entropy-MAIRCA integrated model. Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 5(1), 29-37.
  • Güneş, E. (2016). Destinasyon seçiminde etkili olan destinasyon kalite unsurlarının analizi: Antalya örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Hacıfettahoğlu, Ö., ve Perçin, S. (2019). Üniversite öğrencilerinin online alışveriş sitesi seçim kriterlerinin bütünleşik yapısal eşitlik modeli ve analitik hiyerarşi süreci yaklaşımı ile incelenmesi.
  • Hatipoğlu, S. (2021). Online alışverişte hedonik motivasyon, satış promosyonları, web sitesi kalitesi ve durumsal faktörlerin anlık satın alma davranışına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Huang, J., Jiang, X. ve Tang, Q. (2009). An e-commerce performance assessment model: its development and an initial test on e-commerce applications in the retail sector of china. Information and Management, 46(2), 100-108.
  • Islam, M. S. (2015). An analysis of factors affecting on online shopping behavior of consumers. European Journal of Business and Management, 7(28).
  • İşler, D. B., Yarangümelioğlu, D. ve Gümülü, E. (2014). Online tüketici satın alma davranışlarını etkileyen faktörlere yönelik bir durum değerlendirmesi: Isparta ilinde bir uygulama. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 77-94.
  • Jain, R. ve Sharma, M. S. (2020). Determinants of customer satisfaction in online shopping. Maharshi Dayanand University Research Journal ARTS, 19(1), 51-66.
  • Kahraman, C., Yazıcı, İ. ve Karaşan, A. (2018). A literature survey on the usage of fuzzy MCDM methods for digital marketing. Intelligent Systems: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications, 54-72.
  • Kara, İ. ve Ecer, F. (2016). AHP-VIKOR entegre yöntemi ile tedarikçi seçimi: Tekstil sektörü uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 255-272.
  • Kaya, B. E. ve Erbaş, İ. (2021). Covid-19 pandemi döneminin tüketicinin tüketim alışkanlıkları ve tüketim mekanlarına bakış açısı üzerindeki etkisi. İDEALKENT, (COVID-19 Sonrası Kentsel Kamusal Mekânların Dönüşümü), 277-300.
  • Kayabaşı, E. T. (2020). Covıd-19’un piyasalara ve tüketici davranışlarına etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 15-25.
  • Keleş, A. (2018). Türkiye’nin e-ticaret işlem hacmi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler. Electronic Turkish Studies, 13(6).
  • Kidane, T. T. ve Sharma, R. R. K. (2016). Factors affecting consumers’ purchasing decision through e-commerce. Proceedings of the 2016 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management Kuala Lumpur, Malaysia, 8(10), 159-165.
  • Kim, R. Y. (2020). The impact of covid-19 on consumers: preparing for digital sales. IEEE Engineering Management Review, 48(3), 212-218.
  • Küçük, O. ve Ecer, F. (2008). İmalatçı işletmelerde uygun tedarikçi seçimi: Analitik hiyerarşi yöntemi ile bir KOBİ uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 435-450.
  • Li, R. ve Sun, T. (2020). Assessing factors for designing a successful B2C E-Commerce website using fuzzy AHP and TOPSIS-Grey methodology. Symmetry, 12(3), 363.
  • Marangoz, M. (2011). Girişimciler için sınırsız ticaret: e-ticaret. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(1), 181-201.
  • Neger, M. ve Uddin, B. (2020). Factors affecting consumers’ internet shopping behavior during the Covid-19 pandemic: Evidence from Bangladesh. Chinese Business Review, 19(3), 91-104.
  • Nguyen, D. H., de Leeuw, S., Dullaert, W. ve Foubert, B. P. (2019). What is the right delivery option for you? consumer preferences for delivery attributes in online retailing. Journal of Business Logistics, 40(4), 299-321.
  • Öcal, H. (2019). Elektronik ticarette tüketicinin davranış ve seçimlerini etkileyen faktörler: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Özbay, F. ve Özcan, A. (2021). the examıned of the influence of covid-19 on e-commerce and consumer behavıor: A study on turkey. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 6(1), 21-33.
  • Özdağoğlu, A., Keleş, M. K. ve Işıldak, B. (2020). Isparta Süleyman Demirel Havalimanını kullanan havayolu firmaları performanslarının BWM, MAIRCA ve MABAC ile değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, (29), 175-194.
  • Özdağoğlu, A., Özdağoğlu, G. ve Keleş, M. K. (2020). YÖK izleme ve değerlendirme ölçütlerine göre üniversite sıralamaları: farklı yöntemler sıralamaları ne kadar etkileyebilir?. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41), 326-350.
  • Özdemir, Ö. (2016). Online giyim sitelerinde itkisel satın alma davranışlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi.
  • Özden, A. T. (2020). Onlıne alışverış yapan tüketıcılerın etnosentrık eğılımlerı üzerıne bır çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 21(1), 47-66.
  • Öztürk, L. ve Başarı, S. (2002). Yeni ekonomi ve elektronik ticaret: dünyadaki gelişmeler ve türkiye açısından bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4).
  • Öztürk, R. ve Dündar, A. O. (2020). Özel alışveriş sitelerinin kampanya dönemlerindeki lojistik hizmet kalitesinin müşteri memnuniyetine etkisi. 12. Uluslararası Güncel Araştırmalarla Sosyal Bilimler Kongresi (s. 1098-1107). Antalya, Turkey.
  • Pamucar, D., Vasin, L. ve Lukovac, L. (2014, October). Selection of railway level crossings for investing in security equipment using hybrid DEMATEL-MARICA model. XVI International Scientific-expert Conference on Railway, Railcon (s. 89-92).
  • Pham, V. K., Nguyen, T. L., Do, T. T. H., Tang, M. H. ve Thu Hoai, H. L. (2020). A study on switching behavior toward online shopping of vietnamese consumer during the Covid-19 time. SSHO-D-20-00553, 1-27.
  • Rekik, R. (2019, December). An ıntegrated fuzzy ANP-TOPSIS approach to rank and assess e-commerce web sites. International Conference on Hybrid Intelligent Systems (s. 197-209). Springer, Cham.
  • Richards, T. J. ve Rickard, B. (2020). Covid‐19 impact on fruit and vegetable markets. Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue Canadienne D'agroeconomie, 68(2), 189-194.
  • Saaty, T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process, McGraw Hill.
  • Sharma, A. ve Jhamb, D. (2020). Changing consumer behaviours towards online shopping-an impact of Covid 19. Academy of Marketing Studies Journal, 24(3), 1-10.
  • Sungunay, S. S. (2020). İşletmelerin itibar yönetiminde sosyal medya kullanımı: Türkiye’deki koronavirüs salgını süreci. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(7), 177-189.
  • Tehci, A. ve Ersoy, Y. (2021). Firms and consumer attitudes in the digital market: analytical hierarchy process approach. Innovation, and Analytics for Optimal Customer Engagement (s. 149-167). IGI Global.
  • Türker, P. (2019). Tüketicilerin online alışveriş alışkanlıklarının incelenmesi: Mersin ili örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Ulutaş, A. (2019). SWARA ve MAIRCA yöntemleri ile caterıng firması seçimi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1467-1479.
  • Ural, A. ve Kılıç, İ. (2018). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık.
  • Uygun, M., Özçifçi, V. ve Divanoğlu, S. U. (2011). Tüketicilerin online alışveriş davranışını etkileyen faktörler. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 373-385.
  • Uzun, H. ve Poturak, M. (2014). Factors affecting online shopping behavior of consumers. European Journal of Social and Human Sciences, 3, 163-170.
  • Ülger,T. H. (2018). E-Ticarette tüketici davranışlarının satın alma tutumlarına etkisinin cinsiyet bazında incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Ürgüp, S. E. ve Demir, E. (2021). Finansal performans ile sportif başarı arasındaki ilişkinin belirlenmesi Türkiye’deki 4 büyük futbol kulübü üzerine bir analiz. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 240-250.
  • Wang, C. N. Dang, T. T., Nguyen, N. A. T. ve Le, T. T. H. (2020). Supporting better decision-making: a combined grey model and data envelopment analysis for efficiency evaluation in e-commerce marketplaces. Sustainability, 12(24), 10385.
  • Yemez, İ., Umut, M. Ö., ve Karaca, Ş. (2018). Tüketicilerin indirimli ürün satın alma niyet ve davranışının hazcı yaklaşım ile açıklanması. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 29-51.
  • Yesir, S. (2021). Türkiye’de online alışverişin tüketici davranışları üzerindeki etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Avrasya Üniversitesi.
  • Yılmaz, A. (2012). Özel alışveriş sitelerinde uygulanan satış geliştirme aktivitelerinin tüketicilerin satın alma davranışları üzerine etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Yılmaz, E. S. ve Mutlu, H. M. (2020). Online market alışverişinin (kuru gıda, yaş meyve sebze ve paketli gıda ürünleri vb.) benimsenmesi: Covıd-19 anksiyetesinin düzenleyici rolü. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(Covıd-19 Special Issue), 486-505.
  • Yılmaz, E. ve Karakadılar, İ. S. (2019). Türkiye'deki elektronik ticaret uygulamalarına müşteri gözünden bakış ve iyileştirme önerileri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 53-75.
  • Yu, X., Guo, S., Guo, J. ve Huang, X. (2011). Rank B2C e-commerce websites in e-alliance based on AHP and fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 38(4), 3550–3557.
  • Zolfani, S. H., Ecer, F., Pamučar, D. ve Raslanas, S. (2020). Neighborhood selection for a newcomer via a novel BWM-based revised MAIRCA integrated model: A case from the Coquimbo-La Serena conurbation, Chile. International Journal of Strategic Property Management, 24(2), 102-118.

Measuring the Performance of Online Shopping Platforms in the Covid-19 Pandemic: AHP-MAIRCA Model

Yıl 2022, Cilt: 13 Sayı: 34, 619 - 641, 20.05.2022
https://doi.org/10.21076/vizyoner.949281

Öz

With the discovery of the internet, there have been significant changes in people's lifestyles and habits. Businesses have tended to make their sales with the internet, and people have started to meet their needs more on the internet. With Covid-19, which emerged in 2019, the internet has begun to have an even more important place in consumers' lives. Consumers have tended to meet their needs through online shopping platforms due to the fear of illness. In this context, in the study, the performance of online shopping platforms during the outbreak period is analyzed with the AHP and MAIRCA integrated model, in line with the five main criteria and their twenty-three sub-criteria. In this context, the importance weights of the criteria are highlighted with the AHP method. The MAIRCA method, on the other hand, is utilized to rank online shopping sites. The AHP results reveal that “affordable price”, “quarantine period”, and “fear of being infected” are the most crucial determinants of the performance of online shopping platforms, respectively. Further, Trendyol is highlighted as the most successful shopping site. The study can be a guide for online shopping platforms in assessing their own performances during the pandemic period.

Kaynakça

  • Abdullah, A., Azhari, M. S., ve Yusoff, A. A. M. (2021). Coronavirus ımpact on online purchases behavior in Japan. WILAYAH: The International Journal of East Asian Studies, 10(1), 141-156.
  • Agcadağ, İ. (2014). Sanal alışveriş. Mediterranean Journal of Humanities, 4(1), 21-33.
  • Akarsu, Y. ve Alacahan, N. D. (2018). Tüketicilerin online satın alma davranışlarını etkileyen faktörler: Gökçeada örneği. Journal of Life Economics, 5(3), 77-92.
  • Aksoy, E. (2021). An analysis on turkey's merger and acquisition activities: MAIRCA method. Gümüshane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Elektronik Dergisi, 12(1), 1-11.
  • Aksoy, E., Ömürbek, N. ve Karaatlı, M. (2015). AHP temelli MULTIMOORA ve COPRAS yöntemi ile Türkiye Kömür İşletmeleri’nin performans değerlendirmesi. Hacettepe Üniversitesi İİBF Dergisi, 33(4), 1-28.
  • Altın, H. (2021). MAIRCA yöntemi kullanılarak hisse senedi şemsiye fonların finansal performansının analizi. İşletme Bilimi Özgün Çalışmaları, Duvar Yayınları, 1-220.
  • Altıntaş, F. F. (2021). Akdeniz ülkelerinin destinasyon rekabetçilik performanslarının analizi: MAIRCA ve MARCOS yöntemleri ile bir uygulama. Türk Turizm Araştırmaları Dergisi, 5(3), 1833-1856.
  • Altun, Y. (2020). Covid-19 pandemisinde kaygı durumu ve hijyen davranışları. STED/Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi, 29(5), 312-317.
  • Amiri, M. P. (2010). Project selection for oil-fields development by using the AHP and fuzzy TOPSIS methods. Expert Systems with Applications, 37(9), 6218-6224.
  • Arıbaş, M. ve Özcan, U. (2016). Akademik araştırma projelerinin AHP ve TOPSIS yöntemleri kullanılarak değerlendirilmesi. Politeknik Dergisi, 19(2), 163-173.
  • Ari, Y. O. Türkiye’de ve dünyada sınır ötesi elektronik ticaret. Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2), 11-22.
  • Ayçin, E. (2020). Personel seçim sürecinde CRITIC ve MAIRCA yöntemlerinin kullanılması. İşletme, 1(1), 1-12.
  • Ayçin, E. ve Orçun, Ç. (2019). Mevduat bankalarının performanslarının ENTROPİ ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 22(42), 175-194.
  • Ayçin, E. ve Güçlü, P. (2020). BIST ticaret endeksinde yer alan işletmelerin finansal performanslarının Entropi ve MAIRCA yöntemleri ile değerlendirilmesi. Muhasebe ve Finansman Dergisi, (85), 287-312.
  • Aydın, S. ve Kahraman, C. (2012). Evaluation of e-commerce website quality using fuzzy multi- criteria decision making approach. IAENG International Journal of Computer Science, 39(1), 64–70.
  • Aydın, S. ve Derer, E. (2015). E-Ticarette güven unsurunun müşterilerin satın alma davranışlarına olan etkisi: Süleyman Demirel Üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (21), 127-150.
  • Azami, S. (2019). Factors affecting customers’ purchasing behavior in online shopping. Available at SSRN 3377148.
  • Bahar, A., Çuhadar, D., ve Bahar, G. Covid-19 pandemisi: karantina ve izolasyon sürecinde ruh sağlığı. Erü Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi, 7(2), 42-48.
  • Bayır, T. (2020). Online alışveriş sitelerinin seçim kriterlerinin AHP yöntemi ile belirlenmesi. Kesit Akademi Dergisi, 6(25), 641-653.
  • Bedir, N. ve Eren, T. (2015). AHP-PROMETHEE yöntemleri entegrasyonu ile personel seçim problemi: Perakende sektöründe bir uygulama. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 4(4), 46-58.
  • Bedirhanoğlu, B. Ş. (2015). Kobi’lerin banka tercihini etkileyen kriterlerin AHP yöntemi ile belirlenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi.
  • Belke, M. (2020). CRITIC ve MAIRCA yöntemleriyle G7 ülkelerinin makroekonomik performansının değerlendirilmesi. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19 (Özel Ek), 120-139.
  • Bulak, M. E., Kozanoğlu, O., Aydoğduoğlu, Ş. N., Göçer, F. ve Algül, R. (2021). E-ticaret sitelerinin kullanılabilirliğinin AHP ve TOPSİS yöntemleriyle karşılaştırılması. Avrupa Bilim ve Teknoloji Dergisi, (26), 493-509.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Anket geliştirme. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 3(2), 133-151.
  • Chandra, A. K. ve Sinha, D. K. (2013). Factors affecting the online shopping behaviour: A study with reference to bhilai durg. International Journal of Advanced Research in Management and Social Sciences, 2(5), 160-177.
  • Chen, K., Kou, G. ve Shang, J. (2013). An analytic decision making framework to evaluate multiple marketing channels. Industrial Marketing Management, 48(3), 1420–1434.
  • Çelik, H. (2009). Bireysel müşterilerin sanal mağazaları kullanma eğilimlerini açıklarken çevrim içi alışveriş yapma kaygısını daha ne kadar görmezlikten gelebiliriz?. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 28(2), 93-118
  • Çifçi, E. ve Borat, O. (2020). İşletmelerde veri analiziyle istisnaların saptanması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 19(38), 139-151.
  • Duygun, A. (2020). Covid-19 pandemisi sırasında tüketicilerin yaşam tarzlarının değerlendirilmesi. Econder International Academic Journal, 4(1), 232-247.
  • Düger, Y. S. ve Kahraman, H. (2017). Online alışverişte hizmet kalitesinin ve algılanan değerin müşteri memnuniyeti ile tekrar satın alma niyeti üzerindeki etkisi. Journal of International Social Research, 10(54).
  • Ecer, F. (2014). A hybrid banking websites quality evaluation model using AHP and COPRAS-G: A Turkey case. Technological and Economic Development of Economy, 20(4), 758-782.
  • Ecer, F. (2018a). Third-party logistics (3PLs) provider selection via Fuzzy AHP and EDAS integrated model. Technological and Economic Development of Economy, 24(2), 615-634.
  • Ecer, F. (2018b). An integrated Fuzzy AHP and ARAS model to evaluate mobile banking services. Technological and Economic Development of Economy, 24(2), 670-695.
  • Ecer, F. (2020a). Çok kriterli karar verme geçmişten günümüze kapsamlı bir yaklaşım. Seçkin Yayınevi
  • Ecer, F. (2020b). Multi-criteria decision making for green supplier selection using interval type-2 fuzzy AHP: A case study of a home appliance manufacturer. Operational Research, 1-35.
  • Ecer, F. (2021a). Sürdürülebilir Tedarikçi seçimi: FUCOM sübjektif ağırlıklandırma yöntemi temelli MAIRCA yaklaşımı. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 8(1), 26-48.
  • Ecer, F. (2021b). A consolidated MCDM framework for performance assessment of battery electric vehicles based on ranking strategies. Renewable and Sustainable Energy Reviews, 143, 110916.
  • Ecer, F. (2022). An extended MAIRCA method using intuitionistic fuzzy sets for coronavirus vaccine selection in the age of COVID-19. Neural Computing and Applications, 1-21.
  • Ecer, F. ve Küçük, O. (2008). Tedarikçi seçiminde analitik hiyerarşi yöntemi ve bir uygulama. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(1), 355-369.
  • Ecer, F., Kinay, A. O. ve Nasiboglu, E. (2018). Determination of the financial support required by the families with disabilities to achieve standard life conditions with the AHP method. Journal of Mehmet Akif Ersoy University Economics and Administrative Sciences Faculty, 5(3), 687-704.
  • Erdoğan, M. G. (2020). Covid-19 döneminde e-ticaret ve dijital reklam yatırımları. Selçuk İletişim, 13(3), 1296-1318.
  • Eren, T. ve Gür, S. (2017). Onlıne alışveriş siteleri için AHP ve TOPSIS yöntemleri ile 3PL firma seçimi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(2), 819-834.
  • Ertuğrul, M. (2008). Değer-fiyat ayrımı ve işletme değeri: Kuramsal bir bakış. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 3(2), 143-154.
  • Fidan, H. (2021). CRITIC ve MAIRCA çok kriterli karar verme yöntemi ile uluslararası hedef pazar seçimi. Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Sosyal ve Ekonomik Araştırmalar Dergisi, 23(41), 291-309.
  • Genzileli, E. Y. (2019). Web sitesi kalitesi ve satış geliştirme faaliyetlerinin online anlık satın alma davranışına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Marmara Üniversitesi.
  • Grashuis, J., Skevas, T. ve Segovia, M. S. (2020). Grocery shopping preferences during the Covid-19 pandemic. Sustainability, 12(13), 5369.
  • Gurleen, K. (2012). Consumers' perception towards online shopping-the case of Punjab. International journal of management & Information Technology, 1(1), 1-6.
  • Gültaş, P. ve YILDIRIM, Y. (2016). Internetten alişverişte tüketici davranişini etkileyen demografik faktörler. Dicle Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 6(10), 32-51.
  • Günay, F. ve Ecer, F. (2020). Cash flow based financial performance of Borsa İstanbul tourism companies by Entropy-MAIRCA integrated model. Journal of Multidisciplinary Academic Tourism, 5(1), 29-37.
  • Güneş, E. (2016). Destinasyon seçiminde etkili olan destinasyon kalite unsurlarının analizi: Antalya örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Akdeniz Üniversitesi.
  • Hacıfettahoğlu, Ö., ve Perçin, S. (2019). Üniversite öğrencilerinin online alışveriş sitesi seçim kriterlerinin bütünleşik yapısal eşitlik modeli ve analitik hiyerarşi süreci yaklaşımı ile incelenmesi.
  • Hatipoğlu, S. (2021). Online alışverişte hedonik motivasyon, satış promosyonları, web sitesi kalitesi ve durumsal faktörlerin anlık satın alma davranışına etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi.
  • Huang, J., Jiang, X. ve Tang, Q. (2009). An e-commerce performance assessment model: its development and an initial test on e-commerce applications in the retail sector of china. Information and Management, 46(2), 100-108.
  • Islam, M. S. (2015). An analysis of factors affecting on online shopping behavior of consumers. European Journal of Business and Management, 7(28).
  • İşler, D. B., Yarangümelioğlu, D. ve Gümülü, E. (2014). Online tüketici satın alma davranışlarını etkileyen faktörlere yönelik bir durum değerlendirmesi: Isparta ilinde bir uygulama. Alanya İşletme Fakültesi Dergisi, 6(3), 77-94.
  • Jain, R. ve Sharma, M. S. (2020). Determinants of customer satisfaction in online shopping. Maharshi Dayanand University Research Journal ARTS, 19(1), 51-66.
  • Kahraman, C., Yazıcı, İ. ve Karaşan, A. (2018). A literature survey on the usage of fuzzy MCDM methods for digital marketing. Intelligent Systems: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications, 54-72.
  • Kara, İ. ve Ecer, F. (2016). AHP-VIKOR entegre yöntemi ile tedarikçi seçimi: Tekstil sektörü uygulaması. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18(2), 255-272.
  • Kaya, B. E. ve Erbaş, İ. (2021). Covid-19 pandemi döneminin tüketicinin tüketim alışkanlıkları ve tüketim mekanlarına bakış açısı üzerindeki etkisi. İDEALKENT, (COVID-19 Sonrası Kentsel Kamusal Mekânların Dönüşümü), 277-300.
  • Kayabaşı, E. T. (2020). Covıd-19’un piyasalara ve tüketici davranışlarına etkisi. Avrasya Sosyal ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(5), 15-25.
  • Keleş, A. (2018). Türkiye’nin e-ticaret işlem hacmi ve iletişim teknolojilerindeki gelişmeler. Electronic Turkish Studies, 13(6).
  • Kidane, T. T. ve Sharma, R. R. K. (2016). Factors affecting consumers’ purchasing decision through e-commerce. Proceedings of the 2016 International Conference on Industrial Engineering and Operations Management Kuala Lumpur, Malaysia, 8(10), 159-165.
  • Kim, R. Y. (2020). The impact of covid-19 on consumers: preparing for digital sales. IEEE Engineering Management Review, 48(3), 212-218.
  • Küçük, O. ve Ecer, F. (2008). İmalatçı işletmelerde uygun tedarikçi seçimi: Analitik hiyerarşi yöntemi ile bir KOBİ uygulaması. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 22(2), 435-450.
  • Li, R. ve Sun, T. (2020). Assessing factors for designing a successful B2C E-Commerce website using fuzzy AHP and TOPSIS-Grey methodology. Symmetry, 12(3), 363.
  • Marangoz, M. (2011). Girişimciler için sınırsız ticaret: e-ticaret. Girişimcilik ve Kalkınma Dergisi, 6(1), 181-201.
  • Neger, M. ve Uddin, B. (2020). Factors affecting consumers’ internet shopping behavior during the Covid-19 pandemic: Evidence from Bangladesh. Chinese Business Review, 19(3), 91-104.
  • Nguyen, D. H., de Leeuw, S., Dullaert, W. ve Foubert, B. P. (2019). What is the right delivery option for you? consumer preferences for delivery attributes in online retailing. Journal of Business Logistics, 40(4), 299-321.
  • Öcal, H. (2019). Elektronik ticarette tüketicinin davranış ve seçimlerini etkileyen faktörler: üniversite öğrencileri üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
  • Özbay, F. ve Özcan, A. (2021). the examıned of the influence of covid-19 on e-commerce and consumer behavıor: A study on turkey. Aydın İktisat Fakültesi Dergisi, 6(1), 21-33.
  • Özdağoğlu, A., Keleş, M. K. ve Işıldak, B. (2020). Isparta Süleyman Demirel Havalimanını kullanan havayolu firmaları performanslarının BWM, MAIRCA ve MABAC ile değerlendirilmesi. Uluslararası İktisadi Ve İdari İncelemeler Dergisi, (29), 175-194.
  • Özdağoğlu, A., Özdağoğlu, G. ve Keleş, M. K. (2020). YÖK izleme ve değerlendirme ölçütlerine göre üniversite sıralamaları: farklı yöntemler sıralamaları ne kadar etkileyebilir?. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (41), 326-350.
  • Özdemir, Ö. (2016). Online giyim sitelerinde itkisel satın alma davranışlarını etkileyen faktörler üzerine bir araştırma [Yüksek Lisans Tezi]. Uludağ Üniversitesi.
  • Özden, A. T. (2020). Onlıne alışverış yapan tüketıcılerın etnosentrık eğılımlerı üzerıne bır çalışma. Dokuz Eylül Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 21(1), 47-66.
  • Öztürk, L. ve Başarı, S. (2002). Yeni ekonomi ve elektronik ticaret: dünyadaki gelişmeler ve türkiye açısından bir değerlendirme. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 16(3-4).
  • Öztürk, R. ve Dündar, A. O. (2020). Özel alışveriş sitelerinin kampanya dönemlerindeki lojistik hizmet kalitesinin müşteri memnuniyetine etkisi. 12. Uluslararası Güncel Araştırmalarla Sosyal Bilimler Kongresi (s. 1098-1107). Antalya, Turkey.
  • Pamucar, D., Vasin, L. ve Lukovac, L. (2014, October). Selection of railway level crossings for investing in security equipment using hybrid DEMATEL-MARICA model. XVI International Scientific-expert Conference on Railway, Railcon (s. 89-92).
  • Pham, V. K., Nguyen, T. L., Do, T. T. H., Tang, M. H. ve Thu Hoai, H. L. (2020). A study on switching behavior toward online shopping of vietnamese consumer during the Covid-19 time. SSHO-D-20-00553, 1-27.
  • Rekik, R. (2019, December). An ıntegrated fuzzy ANP-TOPSIS approach to rank and assess e-commerce web sites. International Conference on Hybrid Intelligent Systems (s. 197-209). Springer, Cham.
  • Richards, T. J. ve Rickard, B. (2020). Covid‐19 impact on fruit and vegetable markets. Canadian Journal of Agricultural Economics/Revue Canadienne D'agroeconomie, 68(2), 189-194.
  • Saaty, T. L. (1980). The Analytic Hierarchy Process, McGraw Hill.
  • Sharma, A. ve Jhamb, D. (2020). Changing consumer behaviours towards online shopping-an impact of Covid 19. Academy of Marketing Studies Journal, 24(3), 1-10.
  • Sungunay, S. S. (2020). İşletmelerin itibar yönetiminde sosyal medya kullanımı: Türkiye’deki koronavirüs salgını süreci. Avrasya Sosyal Ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 7(7), 177-189.
  • Tehci, A. ve Ersoy, Y. (2021). Firms and consumer attitudes in the digital market: analytical hierarchy process approach. Innovation, and Analytics for Optimal Customer Engagement (s. 149-167). IGI Global.
  • Türker, P. (2019). Tüketicilerin online alışveriş alışkanlıklarının incelenmesi: Mersin ili örneği [Yüksek Lisans Tezi]. Gazi Üniversitesi.
  • Ulutaş, A. (2019). SWARA ve MAIRCA yöntemleri ile caterıng firması seçimi. Business & Management Studies: An International Journal, 7(4), 1467-1479.
  • Ural, A. ve Kılıç, İ. (2018). Bilimsel araştırma süreci ve SPSS ile veri analizi. Detay Yayıncılık.
  • Uygun, M., Özçifçi, V. ve Divanoğlu, S. U. (2011). Tüketicilerin online alışveriş davranışını etkileyen faktörler. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi, 3(2), 373-385.
  • Uzun, H. ve Poturak, M. (2014). Factors affecting online shopping behavior of consumers. European Journal of Social and Human Sciences, 3, 163-170.
  • Ülger,T. H. (2018). E-Ticarette tüketici davranışlarının satın alma tutumlarına etkisinin cinsiyet bazında incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi.
  • Ürgüp, S. E. ve Demir, E. (2021). Finansal performans ile sportif başarı arasındaki ilişkinin belirlenmesi Türkiye’deki 4 büyük futbol kulübü üzerine bir analiz. Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(2), 240-250.
  • Wang, C. N. Dang, T. T., Nguyen, N. A. T. ve Le, T. T. H. (2020). Supporting better decision-making: a combined grey model and data envelopment analysis for efficiency evaluation in e-commerce marketplaces. Sustainability, 12(24), 10385.
  • Yemez, İ., Umut, M. Ö., ve Karaca, Ş. (2018). Tüketicilerin indirimli ürün satın alma niyet ve davranışının hazcı yaklaşım ile açıklanması. Tüketici ve Tüketim Araştırmaları Dergisi, 10(1), 29-51.
  • Yesir, S. (2021). Türkiye’de online alışverişin tüketici davranışları üzerindeki etkisi [Yüksek Lisans Tezi]. Avrasya Üniversitesi.
  • Yılmaz, A. (2012). Özel alışveriş sitelerinde uygulanan satış geliştirme aktivitelerinin tüketicilerin satın alma davranışları üzerine etkileri [Yüksek Lisans Tezi]. Sakarya Üniversitesi.
  • Yılmaz, E. S. ve Mutlu, H. M. (2020). Online market alışverişinin (kuru gıda, yaş meyve sebze ve paketli gıda ürünleri vb.) benimsenmesi: Covıd-19 anksiyetesinin düzenleyici rolü. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 19(Covıd-19 Special Issue), 486-505.
  • Yılmaz, E. ve Karakadılar, İ. S. (2019). Türkiye'deki elektronik ticaret uygulamalarına müşteri gözünden bakış ve iyileştirme önerileri. İstanbul Gelişim Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 53-75.
  • Yu, X., Guo, S., Guo, J. ve Huang, X. (2011). Rank B2C e-commerce websites in e-alliance based on AHP and fuzzy TOPSIS. Expert Systems with Applications, 38(4), 3550–3557.
  • Zolfani, S. H., Ecer, F., Pamučar, D. ve Raslanas, S. (2020). Neighborhood selection for a newcomer via a novel BWM-based revised MAIRCA integrated model: A case from the Coquimbo-La Serena conurbation, Chile. International Journal of Strategic Property Management, 24(2), 102-118.
Toplam 99 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular İşletme
Bölüm Araştırma Makaleleri
Yazarlar

Yüksel Erdaş 0000-0002-3160-5673

Fatih Ecer 0000-0002-6174-3241

Erken Görünüm Tarihi 20 Mayıs 2022
Yayımlanma Tarihi 20 Mayıs 2022
Gönderilme Tarihi 7 Haziran 2021
Yayımlandığı Sayı Yıl 2022 Cilt: 13 Sayı: 34

Kaynak Göster

APA Erdaş, Y., & Ecer, F. (2022). Covid-19 Salgınında Sanal Alışveriş Platformlarının Performanslarının Ölçülmesi: AHP-MAIRCA Modeli. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 13(34), 619-641. https://doi.org/10.21076/vizyoner.949281

570ceb1545981.jpglogo.pngmiar.pnglogo.pnglogo-minik.pngdownloadimageedit_26_6265761829.pngacarlogoTR.png5bd95eb5f3a21.jpg26784img.pngoaji.gifdownloadlogo.pngLogo-png-768x897.png26838