Çocuk Hakları ve Uygulama Stratejileri Bağlamında Sokakta Çalıştırılan Çocuklar

Yıl 2016, Cilt: 6 Sayı: 12, 1 - 35, 01.12.2016

Fethi Güngör Yasin Erdurak

https://doi.org/10.17828/yalovasosbil.288237

Cited By: 2

Öz

Çocuk işçiliği çocukların biyolojik, psikolojik, sosyal ve zihinsel yönden sömürülmesine yol açmakla birlikte çocuk emeğinin en yoğun sömürüldüğü alan sokaklardır. Geniş bir alanı kapsadığı için çocuk açısından diğer çalışma ortamlarından daha fazla tehlike ve riskleri barındıran sokağın denetlenmesi çok daha zordur. Çocuk işçiliğini genelde insan hakları, özelde ise çocuk hakları bağlamında ele alan bu araştırma, sokakta çalıştırılan çocuklar sorununa odaklanmıştır. Kuramsal yaklaşımlarla ortaya konan sorun sosyal hizmet ekseninde; çocuk hakları, eğitim ve uygulama stratejileri bağlamında değerlendirilmiş ve karar mercilerine yönelik bazı öneriler sunulmuştur.

Anahtar Kelimeler

Çocuk Hakları, Sokakta Çalıştırılan Çocuklar, Sokak Çocukları, Çocuk İşçiliği, Sosyal Hizmet

Kaynakça

• Alacahan, Osman, (2010), “Çocuğunu Sokakta Çalıştıran Ailelerin Sosyo-Ekonomik Profili, Tutum ve Beklentileri”, İstanbul Üniversitesi Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 59(2): 133-147.
• Alparslan, Özgür, Bahattin KARAOĞLAN, (2012), “Sokakta Çalışan Çocukların Yaşam Koşulları”, Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4): 268-274.
• Alptekin, Kamil, (2011), “Sokakta Çalışan Çocuklar ve Aileleri: Düzce Örneği”, Hacettepe Üniversitesi Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22(1): 25-48.
• Austin, David M., (2002), Human Services Management Organizational Leadership in Social Work Practice, Columbia University Press, New York.
• Avşar, Zakir, Eren Öğütoğulları, (2012), “Çocuk İşçiliği ve Çocuk İşçiliği İle Mücadele Stratejileri”, Sosyal Güvenlik Dergisi, 2(2): 9-40.
• Baştaymaz, Tahir, (1990), 6-15 Yaş Grubu Bursa’da Çalışan Çocuklar Üzerine Bir Araştırma, Friedrich Elbert Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Bequele, Assefa ve William E.Myers, (1998), Çocuk İşçiliğinde Öncelikler: Çocuklar İçin Zararlı Olan İşlerde Çocuk Çalıştırılmasının Önlenmesi, Çev. Rasim Baykaldı, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Ankara.
• Bilgin, Rıfat, (2012), “Sokakta Çalışan Çocukları Bekleyen Risk ve Tehlikeler: Diyarbakır Örneği”, ZKÜ Sosyal Bilimler Dergisi, 8(15): 79-96.
• Cılga, İbrahim, (2004), Bilim ve Meslek Olarak Türkiye’de Sosyal Hizmet, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Hizmetler Yüksekokulu, Ankara.
• Ennew, Judith, (1998), Sokak Çocukları ve Çalışan Çocuklar: Planlama İçin Bir Rehber, Çev. Çiçek Öztek, UNICEF, Ankara.
• Erder, Sema, Kuvvet Lordoğlu, (1993), Geleneksel Çıraklıktan Çocuk Emeğine Bir Alan Araştırması, Friedrich Ebert Vakfı, İstanbul.
• Fidan, Fatma, (2004), “Çalışan Çocuk Olgusuna Sosyo-Psikolojik Bakış Sanayide Çalışan Çocuklar Örneği”, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1): 30-49.
• Genç, Yusuf, (2016), “Sokakta Yaşayanlar: Evsizler ve Sokak Çocukları”, Sokak Sosyal Hizmeti ve Adli Sosyal Hizmet, Ed. Hasan Hüseyin Taylan, Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları.
• Güneş, Sadık ve A. Rasim Kalaycı, (2004), Sokakta Yaşayan/Çalışan Çocuklar: Tespitler ve Çözüm Önerileri, Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, http://ailetoplum.aile.gov.tr/data/5429366a369dc32358ee2a92/sokakta_yasayan_calisan_cocuklar_tespitler_ve_cozum_onerileri_10.doc, Erişim Tarihi: 20.06.2016.
• Güngör, Fethi, (2016), İnsan Hakları ve Sosyal Hizmet, İstanbul Üniversitesi Auzef. Yayını, İstanbul.
• Günşen İçli, Tülin, (2009), Çocuk Suç ve Sokak: Sokakta Yaşayan Suç İşleyen ve Suça Maruz Kalan Çocuklar, Başbakanlık Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Dumat Ofset Matbaa, Ankara.
• Karabulut, Özcan, (1996), Türkiye’de Çalışan Çocuklar, Friedrich Ebert Vakfı Yayınları, İstanbul.
• Karaman, Banu, Melih Özçalık, (2007), “Türkiye’de Gelir Dağılımı Eşitsizliğinin Bir Sonucu: Çocuk İşgücü”, Yönetim ve Ekonomi Dergisi, 14(1): 25-42. Keskinkılıç Kara, Sultan Bilge, Temel Çalık, (2012), “Sokakta Çalışan Çocukların Eğitim İhtiyaçları”, Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32(3): 673-695.
• Kızmaz, Zahir, Rıfat Bilgin, (2010), “Sokakta Çalışan/Yaşayan Çocuklar ve Suç: Diyarbakır Örneği”, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 9(32): 269-311.
• Köksal, Sema Erder, Kuvvet Lordoğlu, (1993), “Çıraklık ve Çocuk Emeği Araştırması”, Çalışma Ortamı Dergisi, Fişek Özel Sağlık Hizmetleri ve Araştırma Enstitüsü Yayını, http://calismaortami.fisek.org.tr/wp-content/uploads/calisma_ortami8.pdf, Erişim Tarihi: 20.06.2016.
• Okumuş, Ejder, (2009), “Sokak Çocukları'nın Sosyolojisi: Diyarbakır Örneği”, Din Bilimleri Akademik Araştırma Dergisi, 9(1): 9-37.
• Özer, Y. Emre, (2013), “Çocuk Hakları, Katılım ve Yerel Düzeyde Uygulaması: Türkiye Örneği”, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14 (1): 245-258.
• Rodgers, Gerry, Guy Standing, (1981), “The economic roles Of Children: Issues for Analysis”, Childwork, Poverty and Underdevelopment, Ed. Gerry Rodgers, Guy Standing, Ilo, Geneva.
• Sokak Çocukları Çalıştayı, (2012), Güneydoğum Derneği, Ankara, Http://Www.Guneydogum.Org.Tr İmages/Docs/Sokak_Cocuk.Pdf, Erişim Tarihi: 15.06.2016.
• Şen, Bülent, Fatih Kahraman, (2012), “Oyun Hakkının Uzağında Yaşamak: Türkiye’de İçgöç ve Çocuk Emeği”, Sdü Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, S.27: 167-189. Tor, Hacer, (2010), “Türkiye’de Çocuk İşçiliğinin Boyutları”, Zeitschriftfürdie Welt Der Türken Dergisi, 2 (2): 25-42.
• Tunçcan, Nilgün, (2000), “Çocuk İşçiliği: Nedenleri, Boyutları ve Küreselleşen Dünyadaki Konumu”, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, S.43-44: 243-259.
• Vassaf, Gündüz, (2013), Cennetin Dibi: Modern Zamanlarda Eğlencelik Hayat, İletişim Yayınları, İstanbul.
• Yetim, Nalan, Mustafa Çağlayandereli, (2007), “Toplumsal Algı Boyutuyla Sokakta Çalışan Çocuklar: Mersin Örneği”, Sosyoloji Dergisi, 3(14): 31-55.
• Yıldız, Özkan, (2007a), “Toplumsal Değişme Sürecinde Sokak Çocukları ve Sosyal Dışlanma”, Eğitim, Bilim ve Toplum Dergisi, 5(20): 56-72.
• Yıldız, Özkan, (2007b), “Çalışan Çocuklar: ‘Sorun’ Mu? ‘Çözüm’ Mü?”, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2): 134-143.
• Yolcuoğlu, İ. Galip, (2010), “Çocukların İhmal-İstismara Uğramasında Aile ve Çocuklara Yönelik Risk Faktörleri ve Sosyal Hizmet Müdahalesi”, Hacettepe Üniversitesi Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 21 (1): 73-83.
• Zeytinoğlu, Sezen, (2001), Çalışan Çocukların İstismarı ve İhmali, Ege Üniversitesi Basımevi, İzmir.
• http://ifsw.org/sosyal-hizmet-nedir, Erişim Tarihi: 01.06.2016.
• http://www.behzisti.ir, Erişim Tarihi: 01.09.2016.
• http://www.mobileschool.org/en/solutions/empower-street-kids, Erişim Tarihi: 10.06.2016.
• http://www.mobileschool.org/en/solutions/empower-street-workers, Erişim Tarihi:10.06.2016
• http://www.mobileschool.org/nl/products/mobiele-school, Erişim Tarihi: 10.06.2016.
• http://www.unicef.org/turkey/crc/_cr23c.html, Erişim Tarihi: 20.06.2016
• http://cocukhizmetleri.aile.gov.tr/mevzuat/yonetmelikler, Erişim Tarihi: 25.06.2016.
• http://www.ilo.org/ankara/conventions-ratified-by-turkey/WCMS_377311/lang--tr/index.htm, Erişim Tarihi: 20.06.2016.
• http://www.ilo.org/ankara/about-us/WCMS_412372/lang--tr/index.htm, Erişim Tarihi: 20.06.2016.