Bilgi Ekonomisi - Ekonomik Büyüme İlişkisi: Yapısal Kırılmalı Testler ile Türkiye Ekonomisi Üzerinde Analiz

Yıl 2022, Cilt: 8 Sayı: 2, 82 - 93, 26.01.2023

İbrahim Çütcü Aysun Akkurt

Öz

Bilgi ekonomisi, günümüz küresel dünyasında birçok gelişmekte olan ülke için önemli bir rekabet unsuru haline gelmiştir. Bilgi ekonomisine yatırım yapan ve üretim proseslerinde bilgi ekonomisinin unsurlarını barındıran ülkeler, özellikle dış ticaretleri üzerinden ekonomik büyüme performanslarını arttırmaktadırlar. Bilgi ekonomisi kapsamında Ar-Ge, bilişim teknolojileri, patent sayıları, telif hakları gibi birçok değişken bulunmaktadır. Bu kapsamda çalışmada, bilgi ekonomisi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişki incelenmektedir. Analizlerde 1984-2019 dönemi yıllık verileri üzerinden Türkiye ekonomisi test edilmektedir. Kurulan modelde bilgi ekonomisi değişkenleri olarak patent sayısı ve iletişim hizmet ihracatı kullanılırken kontrol değişken olarak dış ticaret dengesi analizlere dahil edilmiştir. Yapısal kırılmalı testlerin kullanıldığı çalışmada, Lee-Strazicich birim kök testi ile Hatemi-J eşbütünleşme testi sonunda Hacker ve Hatemi- J nedensellik analizleri gerçekleştirilmiştir. Amprik bulgulara göre modele dahil edilen değişkenler aynı seviyede durağandır. Eşbütünleşme testi sonucunda ise Türkiye ekonomisi üzerinden bilgi ekonomisi ile ekonomik büyüme arasında uzun dönemli ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca ekonomik büyümeden iletişim hizmet ihracatına yönelik tek yönlü nedensellik ilişkisi görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Bilgi ekonomisi, dış ticaret dengesi, ekonomik büyüme, patent başvuruları., Knowledge economy, foreign trade balance, economic growth, patent applications.

The Relationship Between Knowledge Economy and Economic Growth: Analysis on Turkish Economy with Structural Breaks

Öz

The knowledge economy has become an important element of competition for many developing countries in today's global world. Countries that invest in the knowledge economy and use the elements of the knowledge economy in their production processes can increase their economic growth performances, especially through their foreign trade. Within the scope of the knowledge economy, there are many variables such as R&D, information technologies, number of patents and copyrights. In this context, the relationship between the knowledge economy and economic growth is examined in this study. In the analyses, the Turkish economy is tested by using the annual data of the 1984-2019 period. In the model, while number of patents and communication service export were used as knowledge economy variables, the foreign trade balance was included in the analysis as a control variable. In the study in which structural break tests were used Hacker and Hatemi-J causality analyzes were performed at the end of Lee-Strazich unit root test and Hatemi-J cointegration test. According to the empirical findings, the variables included in the model are stationary at the same level. As a result of the co-integration test, a long-term relationship was determined between the knowledge economy and economic growth in the Turkish economy. In addition, a one-way causality relationship has been observed from economic growth to communication service exports.

Anahtar Kelimeler

Bilgi ekonomisi, dış ticaret dengesi, ekonomik büyüme, patent başvuruları., Knowledge economy, foreign trade balance, economic growth, patent applications.