Eğitim Hukukunda Yükseköğretim Öğrencilerine Yönelik Disiplin Suçları ve Cezaları: Hukuki Esaslarıyla Bazı Sorunsallar Üzerine

Yıl 2021, , 191 - 214, 01.08.2021

Erdem Hareket

https://doi.org/10.2399/yod.20.691437

Öz

Kamusal yaşam içerisindeki tüm görevlilerin ve kamu tüzel kişiliğine sahip yükseköğretim kurumları bünyesinde öğrenim görmekte olan üniversite öğrencilerinin, bulundukları kurumsal alan içerisindeki hak, sorumluluk, görev veya statüden kaynaklı hal ve eylemlerinin, hukuka uygunluğu kamusal yaşamın vazgeçilmez bir gerekliliğidir. Bu gereklilik, pozitif norm hükümleri ile çerçevelenmektedir. Yükseköğretim öğrencilerine yönelik disiplin suçlarına konu eylemler ve bunlara ilişkin öngörülen cezalar mevzusu, başta idare olmak üzere, ceza, disiplin ve eğitim hukuku gibi çeşitli hukuk alanlarının konu sınırlarına temas etmektedir. Dolayısıyla, öğrenci disiplin suçları ve cezalarına ilişkin mevzuat hükümlerinin hukuki ilke ve esaslara dayalı olarak ortaya konulmuş olması gerekmektedir. Bu gereklilik doğrultusunda çalışmada, Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği'ne ve buna dayalı yürütülen soruşturma ve ceza tesisi süreçlerine hukuki hükümler ve esaslar ekseninde ışık tutulmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Eğitim hukuku, disiplin yönetmeliği, hukuki esaslar ve sorunsallar, öğrenci disiplin suçları ve cezaları, yükseköğretim öğrencileri

Disciplinary Offenses and Punishments Related to Higher Education Students in Educational Law: On Some Problematics with Legal Principles

Öz

For all public officials serving within the public sphere and university students studying in higher education institutions with public legal personality, compliance with the law as regards their rights, responsibilities, duties or statuses is an indispensable requirement of public life. This requirement is framed by positive norms provisions. Actions and penalties for disciplinary offenses against higher education students fall within the subject boundaries of various law fields such as administrative, criminal, disciplinary and educational law. Therefore, the provisions of the legislation on higher education students' disciplinary offenses and penalties must be clearly stated on the basis of legal principles. Based on this necessity, this study attempts to shed light on the investigation and punishment processes executed as per the Higher Education Institutions Student Disciplinary Regulations, from the perspective of the legal provisions and principles involved.

Anahtar Kelimeler

Educational law, disciplinary regulations, higher education students, legal principles and problems, student disciplinary offenses and penalties

Kaynakça

• Akan, D. (2016). Akademisyenlerin inceleme/soruşturma görev zorluklarına ilişkin görüşleri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(33), 212–226.
• Akyılmaz, B. (2003). Anayasal esaslar çerçevesinde kamu personeli disiplin hukuku ve uygulamadaki sorunlar. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 6(1/2), 241–262.
• Arpacıoğlu, I. T., & Morgül, Ş. (2013). Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Hukukuna 18.08.2012 Tarih ve 28388 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Yükseköğretim Kurumları Öğrenci Disiplin Yönetmeliği ile getirilen yenilikler üzerine bir değerlendirme. Electronic Journal of Vocational Colleges, 3(4), 79–86.
• Aslan, M. Y. (2009). İdari yaptırımlar. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (85), 173–188.
• Avrupa Konseyi (1978). İdarenin işlemleri karşısında bireyin korunması hakkında karar. Amme İdaresi Dergisi, (Çev. İ. Kuntbay), 11(4), 3–11.
• Boz, S. S. (2017). Memur disiplin hukukuna hâkim olan temel ilkeler. Selçuk Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 25(2), 15–41.
• Bucaktepe, A. (2015). Disiplin makamlarının disiplin cezası verme yetkileri üzerine bir değerlendirme. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 19(2), 199–224.
• Canoğlu, V. C. (2018). Disiplin soruşturmasında delil ve ispat. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (138), 232–272.
• Çakmak, V. (2012). Yükseköğretim kurumları öğrenci disiplin suç ve cezaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Çeçen, A. (2015). Adalet kavramı (Adalet kavramının göreliliği üzerine bir deneme). Ankara: Seçkin Yayınları
• Eraslan, Y. (2019). Disiplin hukukunda tevhiden cezalandırma. Uyuşmazlık Mahkemesi Dergisi, (13), 167–186.
• Erdem, J. G. (2013). Ölçülülük ilkesinin idarenin takdir yetkisinin kullanımındaki yeri. Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 62(4), 971–1005
• Ersoy, A. (2014). İnternet kaynaklarından intihal yaptığımın farkında değildim: Bir olgubilim araştırması. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35(1), 47–60.
• Eryılmaz, A. (2011). Ceza ve disiplin muhakemesinde hukuka aykırı delillerin değerlendirilmesi sorunu. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Polis Akademisi Güvenlik Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Fiş Üstün, G. (2018). Disiplin soruşturmalarında hukuka aykırı deliller. Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Araştırmaları Dergisi, 24(1), 17–35.
• Foucault, M. (2017). Hapishanenin doğuşu. Ankara: İmge Kitapevi
• Gerçek, H., Güven, M. H., Özdamar, Ş. O., Yelken, T. Y., & Korkmaz, T. (2011). Yükseköğretim kurumlarında etik ilkeler, sorumluluklar ve davranış kuralları. Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 1(2), 80–88.
• Göçgün, M. (2012). Disiplin cezalarına karşı başvuru yolları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Gündüz, F. E. (2016). Disiplin cezalarının geri alınması. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 20(1), 411–424.
• Gürer, O. (2010). Danıştay kararları ışığında öğrencilere verilen disiplin cezalarının yargısal denetimi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Hareket, E. (2018). Eğitim hukuku bağlamında çocuk hakları eğitimi: Bir eylem araştırması. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• İsmailoğlu, G. Z. (2017). Yükseköğretim personeli ve öğrencileri hakkında soruşturma usulü ve rapor yazma tekniği. İstanbul: Marmara Üniversitesi.
• Kaşka, H., & Şenyiğit, Z. B. (2013). Türk ceza muhakemesi mevzuatındaki bazı hükümlerin çelişme ilkesi açısından değerlendirilmesi. Süleyman Demirel Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 3(2), 130–167.
• Kaya, S. (2019). İdari usul ilkeleri açısından disiplin hukuku. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Ankara.
• Korkmaz, K. (2009). Takdir yetkisinin disiplin hukukunda kullanımı ve yargısal denetimi. Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi 13(1/2), 241–252.
• Koz, M. (2006). Yükseköğretim’de öğrenci disiplin suç ve cezaları (Türkiye–İngiltere–ABD örnekleri ve karşılaştırması). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Molu, B., Demir Gürsel, E., Kurt, G., Dinçer, H., & Kıvılcım, Z. (2013). Üniversitelerde disiplin soruşturmaları: Öğrencileri ifade ve örgütlenme özgürlüğü AİHS çerçevesinde bir değerlendirme. İstanbul: On İki Levha Yayıncılık.
• Seven, Ö., Altınışık, S., & Elmas, A. (2018). Türk Hukukunda öğretmenlerin disiplin hakkı. International Journal of Disciplines Economics & Administrative Sciences Studies, 4(8), 223–244.
• Şanlı Atay, Y. (2011). İdari işlemde başvuru yollarının gösterilmesi yükümlülüğü. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (96), 294–318.
• Şen, E. (2015). Öğrenci disiplin cezalarının silinmesi. Erişim adresi http://www.haber7.com (1 Ağustos 2019).
• Şirin, A., & Dal, S. (2019). Okul müdürlerinin muhakkiklik görevine ilişkin görüşleri: Bağcılar, Bakırköy, Başakşehir, Esenler ve Zeytinburnu Örneği. İstanbul Aydın Üniversitesi Dergisi, 11(3), 215–240.
• Topsakal, C. (2011). Eğitim fakültesi öğretmen adaylarının aldıkları disiplin cezaları üzerine bir inceleme. Türkiye Adalet Akademisi Dergisi, 1(7), 287–316
• Uz, A. (2013). Disiplin hukukunda tekerrür ve tekerrüre bağlanan hukuki sonuçlar üzerine farklı bir yaklaşım. Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 15(1), 73–106.
• Ülgen, Ö. (2014). Anayasaya uygunluk denetiminde çelişme ilkesi. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, (111), 298–324.