Türkiye Üniversite Sistemine Genel Bir Bakış, Yaşanan Sorunlar ve Çözüm için Bir Model Önerisi

Yıl 2012, Cilt: 2 Sayı: 2, 61 - 72, 01.08.2012

Ahmet Özer

Öz

Üniversitenin başat işlevi bilimsel araştırma yapmak, bilim adamı yetiştirmek ve belli bir mesleğin öğrenilmesi için temel nitelikteki bilimsel bilgileri aktarmaktır. Bunun için öncelikle üniversitenin yönetsel ve mali açıdan özerk, bilimsel açıdan da özgür olması gerekir. Akademik özerkliğin ve bilimsel özgürlük olmaksızın gerçek bilim, yaratıcılık, çağdaş üretim ve refahtan söz edilemez. Bu çalışmada öncelikle üniversitenin tarihi süreç içerisindeki yeri ve gelişimini kısaca ortaya koymaya çalışacağız. Ayrıca, YÖK sistemi ve getirdikleri irdelenecek, bu anlamda bir durum tespiti yapılacaktır. Son olarak nasıl bir üniversiter yapı ve üniversite eğitimi sorunu üzerinde durulacak; çağdaş, demokratik ve bilimsel üniversitenin fonksiyonları tartışılacaktır.

Anahtar Kelimeler

Bilimsel özgürlük, gelecekteki üniversite, tarihsel perspektif, üniversite, üniversiter yapının fonksiyonları, yönetsel özerklik.

An overview of the university system in Turkey, a new model for the problems and solutions

Öz

The primary function of the university is to allow environment for scientific research, to train scientists and to learn certain basic qualities of a profession to convey scientific information. For this purpose, university must be administratively and financially autonomous and has free scientific perspectives. Without academic autonomy and scientific freedom, it impossible to develop real science, creativity, and prosperity and make modern production. In this study, the firstly, the historical process and development of the university will be introduced briefly. In addition, the Higher Education System in Turkey will be examined and in a sense situation will be identified. Finally, focus on the question of how a university education and university structure and then modern, democratic and scientific functions of the university will be discussed.

Anahtar Kelimeler

Managerial autonomy, scientific freedom, structure functions of university, the future of university, the university, the historical perspective.

Kaynakça

• Aktay, Y. (2003). Taşra üniversitelerine sosyolojik bir yaklaşım deneme- si-üniversiteden multiveristeye taşra- merkez diyalektiği. Toplum ve Bilim Dergisi, 97.
• Akyol, T. (1998). Bilim ve yanılgı. İstanbul: Milliyet Yayınları.
• Altan, Ç. (1991). Öldürülmüş şehzadeler ve devrilmiş padişahlar. İstanbul: Afa Yayınları.
• Çelik, H. C.(2003). Özgür Üniversite Soruları. Radikal Gazetesi, 8 Ağus- tos 2003.
• Erdem, F. H. (2003). Türkiye’de devlet-üniversite ilişkisinin tarihsel- siyasal analizi. Toplum ve Hukuk Dergisi, 8,3-30.
• Eyüpoğlu, İ. Z. (1999). Cumhuriyet Kitap, 10.06.1999.
• İnal, K. (1996). Eğitimde ideolojik boyut. Ankara: Doruk.
• Kılıçbay, M. A.(2000). Dinin fiziği, demokrasinin kimyası. Ankara: İmge Yayınları.
• Önder, İ. (2002). Üniversiteler ve YÖK. Cumhuriyet Gazetesi, 08.01.2002.
• Özkan, T. (2000). Operasyon. İstanbul: Doğan Kitap.
• San, C. (1992). Bir toplumsal kurum olan üniversitede özerklik ve bilim özgürlüğü. III. Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi, Ankara, 21-23 Ekim 1992.
• Tesbi, M. A. (2003). Yargı yolunda geçen yedi yıl: Bir profesörlük öyküsü. Mersin: TMMOB Ziraat Müh. Odası Mersin Şubesi.