Bireysel kariyer yönetimi süreci, kişisel ve çevresel faktörlerin keşfedilmesini, gerçekçi ve ulaşılabilir hedeflerin belirlenmesini içerir. Kariyer öz-yönetim yaklaşımı, dış çevre faktörlerini dikkate alırken, kariyer davranışlarının esas sorumlusunu birey olarak kabul eder. Ancak özellikle gelişmekte olan ülkelerde, işgücü piyasalarındaki işgücü arzının artması nedeniyle kariyer öz-yönetimi bireyler için zorlayıcı hale gelmektedir. Ekonomik ve politik faktörler nedeniyle bu tür ülkelerde bireyler, diğer ülkelere kıyasla daha proaktif davranışlar sergileyebilmek zorunda kalabilmektedirler. Türkiye’de mevcut kariyer yazını, çeşitli kavramsal ve görgül çalışmalarla işgücü piyasasına yeni giren bireyler için kariyer kavramının kendisine odaklansa da diğer kariyer öz-yönetimi kavramlarının anlamı yeterince incelenmemiştir. Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin kariyer öz-yönetimi unsurları olan kariyer kavramına ilaveten kariyer planlama, kariyer keşfi ve hedef belirleme konularına yönelik bakış açılarını incelemeyi amaçlamaktadır. Bu araştırmada iki farklı devlet üniversitesinde öğrenim gören 386 üniversite öğrencisinden veri elde edilmiş ve fenomenolojik yaklaşım için bir analiz yöntemi olan metafor analizi kullanılmıştır. Verilerin analizi sonucunda kariyer yazınına paralel şekilde kariyerin anlamı, kariyer planlamanın anlamı, kariyer keşfinin anlamı ve hedef belirlemenin anlamı isimli dört tema ve her temanın altında farklı alt kategoriler belirlenmiştir. En sık kullanılan metaforların “maraton” ve “merdiven” olduğu görülmüştür. Bu araştırmanın sonuçlarının yeni nesil işgücünün kariyer kavramlarına bakış açılarının anlaşılmasının yükseköğretim kurumlarına ve kariyer psikolojik danışmanlarına yol gösterebileceğine inanılmaktadır.
Kariyer Kariyer Planlama Kariyer Keşfi Kariyer Hedefi Belirleme Metaforlar.
Araştırma etik kurallara uygundur. Etik kurul kararı sisteme yüklenmiştir.
Destekleyen kurum yoktur.
Individual career management involves exploring personal and environmental factors and setting realistic, achievable goals. The career self-management approach holds the individual solely responsible for career behaviors while also considering external factors. However, career development and management have been particularly challenging in developing countries due to the increasing surplus in labor markets. Economic and political factors in such countries may lead individuals to demonstrate more proactive behaviors. In Türkiye, although the current career literature focuses on the concept of career for individuals entering the labor market, through various conceptual and empirical studies, the meaning of other self-career management concepts has not been sufficiently explored. Therefore, this study examines university students’ perspectives on career self-management elements, including the notions of career, career planning, career exploration, and goal setting. Data were collected from 386 university students at two different public universities, and metaphor analysis—a method associated with the phenomenological approach—was used. As a result of the data analysis, four themes were identified: the meaning of career, the meaning of career planning, the meaning of career exploration, and the meaning of goal setting, along with various subcategories under each theme, in alignment with career literature. The most common metaphors regarding careers were “marathon” and “stairs.” Gaining insights into the perspectives of the emerging workforce on career concepts may provide valuable information for higher education institutions and career counselors.
Career Career Planning Career Exploration Career Goal Setting Metaphors.
| Birincil Dil | İngilizce |
|---|---|
| Konular | Yükseköğretim Çalışmaları (Diğer) |
| Bölüm | Ampirik Araştırma |
| Yazarlar | |
| Erken Görünüm Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Yayımlanma Tarihi | 30 Nisan 2025 |
| Gönderilme Tarihi | 28 Kasım 2023 |
| Kabul Tarihi | 1 Haziran 2024 |
| Yayımlandığı Sayı | Yıl 2025 Cilt: 15 Sayı: 1 |
Yayıncı
Vedat Dalokay Caddesi No: 112 Çankaya 06670 ANKARA
(+90) (212) 513 48 24
tuba-her@tuba.gov.tr
Yükseköğretim Dergisi / TÜBA Higher Education Research/Review (TÜBA-HER), dergide yayımlanan makalelerde ifade edilen görüşleri resmî olarak benimsememekte ve derginin basılı ya da çevrim içi sürümlerinde yer alan herhangi bir ürün veya hizmet reklamı konusunda garanti vermemektedir. Yayımlanan makalelerin bilimsel ve hukuki sorumluluğu yazar(lar)a aittir.
Makalelerle birlikte gönderilen resim, şekil, tablo vb. materyaller özgün olmalı ya da daha önce yayımlanmışlarsa, hem basılı hem de çevrim içi sürümlerde yayımlanmak üzere eser sahibinden alınmış yazılı izinle birlikte sunulmalıdır. Yazar(lar), dergide yayımlanan çalışmalarının telif hakkını saklı tutar. Makale dergide yayımlandığında, mali haklar ve umuma iletim hakları, işleme, çoğaltma, temsil, basım, yayın ve dağıtım hakları TÜBA’ya devredilecektir. Yayımlanan tüm içeriklerin (metin ve görsel materyaller) telif hakları dergiye aittir. Dergide yayımlanmak üzere kabul edilen makaleler için telif hakkı ya da başka bir ad altında ödeme yapılmaz ve yazar(lar)dan makale işlem ücreti alınmaz; ancak yeniden baskı (reprint) talepleri yazarın sorumluluğundadır.
Bilimsel bilgi ve araştırmalara küresel açık erişimi teşvik etmek amacıyla TÜBA, çevrim içi olarak yayımlanan tüm içeriklerin (aksi belirtilmedikçe) okuyucular, araştırmacılar ve kurumlar tarafından serbestçe kullanılmasına izin vermektedir. Bu kullanım, eserin kaynağının belirtilmesi koşuluyla ve ticari amaç dışında, herhangi bir değişiklik yapılmaksızın Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Uluslararası Lisansı kapsamında mümkündür. Ticari kullanım için lütfen yayıncı ile iletişime geçiniz.