Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Akademik Öz-Yeterlik Durumlarının İncelenmesi

Yıl 2017, Cilt: 14 Sayı: 1, 73 - 101, 15.01.2017

Agâh Tuğrul Korucu Derya Çınar

Öz

Öğretmen adaylarının
akademik öz-yeterlik durumlarının; akademik yaşantılarında önemli bir etkiye
sahip olduğundan; bu çalışmanın amacı eğitim fakültesi öğrencilerinin akademik öz-yeterlik
durumlarının farklı değişkenler açısından belirlenip yorumlanmasıdır.
Araştırmada araştırma yöntemi olarak nicel araştırma benimsenmiş olup, tarama
modeli kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu Necmettin Erbakan
Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi’ndeki 18 ayrı bölümde öğrenimine
devam eden 913 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak
araştırmacılar tarafından geliştirilen ve çalışma grubu öğrencilerinin
demografik verilerinin elde edildiği kişisel bilgi formu, Owen ve Froman (1988)
tarafından geliştirilen ve Ekici (2012) tarafından Türkçe’ye uyarlanan “Akademik
Öz-Yeterlik Ölçeği” kullanılmıştır. Ölçeğin Türkçeye uyarlanmış hali 33 madde
ve 5’li likert tip, 3 alt boyuttan oluşmaktadır. Ölçeğin iç tutarlılık katsayısı
Cronbach’s alfa değeri .86 bulunmuştur. Verilerin çözümlenmesinde bilgisayar
destekli istatistik paket programı olan SPSS kullanılmış; betimsel
istatistikler, t-testi, tek yönlü varyans analizi ve basit korelasyon
tekniklerinden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda, öğretmen adaylarının;
akademik öz-yeterlik durumları öğrenim gördükleri bölümlere göre, öğrenim
gördükleri sınıflara göre, mezun oldukları lise türlerine göre değişmektedir.
Ayrıca, Öğretmen adaylarının; akademik öz-yeterlik durumları ile yaşları
arasında; düşük düzeyde, pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki bulunmuştur.

Anahtar Kelimeler

Akademik Öz-yeterlik, Öz-yeterlik, Öğretmen Adayı, Bireysel Farklılıklar.

The Examination of Faculty of Education Students’ Academic Self-Efficacy

Öz

Since teacher
candidates’ academic self-efficacy has a significant impact on their academic
life, the purpose of this paper is to determine and interpret academic
self-efficacy of faculty of education students in terms of different variables.
In this research, the quantitative research method is adopted and survey model
is used. Working group includes 913 pre-service teachers from 18 various
department of Necmettin Erbakan University Ahmet Keleşoğlu Faculty of
Education. As data collection tool, personal information form developed by
researchers and used to obtain demographic data of working group students and
Academic self-efficacy scale developed by Owen and Froman (1988) and adapted to
Turkish by Ekici (2012) are used. Turkish version of the scale consists of 33
items in 5-item likert type and 3 sub-dimensions. The internal consistency
coefficient Cronbach’salfa is calculated as .86. In order to analyze data,
computer supported statistics package program SPSS is used; descriptive
statistics, t-test, One-way analysis of variance and simple correlation
techniques are utilized. As a result of the research, Academic self-efficacy
status varies according to the level of education they graduate according to
the classes they graduate from. In addition, Teacher candidates’ between academic
self-efficacy status and ages; There was a, positive and meaningful and at a
lower level relationship.

Anahtar Kelimeler

Academic Self-efficacy, Self-efficacy, Teacher Candidate, Individual Differences.

Kaynakça

• Aşkar, P. ve Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili öz-yeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Azar, A., ve Akıncı, M. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmen öz-yeterlik inancı, akademik başarı ve kpss başarıları arasındaki ilişkinin çeşitli değişkenler açısından yordanması. 7. Ulusal Fen ve Matematik Eğitimi Kongresi.
• Bandura, A. (1977). Social learning theory. Engle wood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
• Bandura, A. (1994). Self-efficacy in V. S. Ramachaudran (Ed.) Encyclopedia of Human Behavior, 4, 71-81. New York: Academic Press.
• Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. Self-efficacy in changing societies. Cambridge University Press.
• Bandura, A. (1997). Self-efficacy: the exercise of control. New York: W. H. Freeman and Company.
• Bandura, A. (1997a). Self-efficacy in changing societies. In Bandura, A. (Ed.) Exercise of personal and collective efficacy in changing societies (1-45). New York: Cambridge University Press.
• Bedel, E. F. (2016). Exploring academic motivation, academic self-efficacy and attitude stoward teaching in pre-service early childhood education teachers. Journal of Educationand Training Studies, 4(1), 142-149.
• Çapri, B., ve Çelikkaleli, Ö. (2008). Öğretmen adaylarının öğretmenliğe ilişkin tutum ve mesleki yeterlik inançlarının cinsiyet, program ve fakültelerine göre incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(15), 33-53.
• Demirok, S.(1990). ÖSS ve ÖYS puanları ile lise ve dengi okullardaki başarının yükseköğretimdeki başarıyla ilişkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi: Hacettepe Üniversitesi: Ankara
• Durdukoca, Ş. F. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz-yeterlik algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Dergisi, 10(1).
• Ekici, G. (2012). Akademik öz-yeterlik ölçeği: Türkçe’ye uyarlama, geçerlik ve güvenirlik çalışması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43(43).
• Erisen, Y., ve Çeliköz, N. (2003). Öğretmen adaylarının genel öğretmenlik davranışları açısından kendilerine yönelik yeterlilik algıları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(4), 427-439.
• Gerçek, C., Yılmaz, M., Köseoğlu, P., ve Soran, H. (2006). Biyoloji eğitimi öğretmen adaylarının öğretiminde öz-yeterlik inançları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 39(1), 57-73.
• Gibbone, A., Rukavina, P. and Silverman, S. (2010). Technology integration in secondary physical education: teachers‘ attitudes and practice. Journal of Educational Technology Development and Exchange, 3(1), 27-42.
• Jerusalem, M. (2002). Theroretischer Teil. Einleitung I, Zeitschrift für Pädagogik, 44, 8-12.
• Kyounghee-Lim, C. (2009). Computer self‐efficacy, academic self‐concept, and other predictors of satisfaction and future participation of adult distance learners. American Journal of Distance Education, 15(2), 41-51.
• Lent, R. W., Brown, S. D., and Larkin, K.C. (1986). Self-efficacy in the prediction of academic performance and perceived career options. Journal of Counseling Psychology, 33, 265-269.
• Matoti, S. N. (2011) Measuring the academic self-efficacy of students at a south african higher education institution, Journal of Psychology in Africa, 21(1), 151-154.
• Orhan, F. (2005). Bilgisayar öğretmen adaylarının, bilgisayar kullanma özyeterlik inancı ile bilgisayar öğretmenliği öz-yeterlik inancı üzerine bir çalışma. Eğitim Araştırmaları, 21, 173-186
• Owen, S. V., and Froman, R. D. (1988). Development of a College Academic Self-Efficacy Scale. Paper presented at the Annual Meeting of the National Council on Measurement in Education.
• Schunk, D.H. (1991). Self-efficacy and academic motivation. Educational Psychologist, 26, 207-231.
• Schunk, D.H. ve Zimmerman, Barry J.,(1998). Self- Regulated Learning From Teaching to Self Reflective Practice. New York: Guilford Press.
• Shell, D. F., Murphy, C. C., and Bruning, R. H. (1989). Self-efficacy and outcome expectancy mechanisms in reading and writing achievement. Journal of Educational Psychology, 81, 91-100.
• Sorgo, A., Verckovnik, T. and Kocijancic, S. (2010). Information and communication technologies (ict) in biology teaching in slovenian secondary schools. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 6(1), 37-46.
• Tsai, C.-C., Lin, S. S. J. and Tsai, M.-J. (2001). Developing an internet attitude scalefor high school students. Computers and Education, 37(1), 41-51.
• Turgut, M. (2013). Academic self- efficacy beliefs of undergraduate mathematics education students. Acta Didactica Napocensia, 6(1),33-39.
• Yılmaz, M., Gürçay, D. ve Ekici, G. (2007). Akademik öz-yeterlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253-259.
• Zimmerman, B. J. (2000). Self-efficacy: An essential motive to learn. Contemporary Educational Psychology,25, 82-91.