Ortaokul Öğretmenlerinin Öğretim Programına Bağlılıklarının İncelenmesi

Yıl 2020, Cilt: 17 Sayı: 1, 175 - 199, 25.12.2020

Mecit Aslan , Rezzan Zeliha Erden

https://doi.org/10.33711/yyuefd.691525

Cited By: 16

Öz

Bu araştırmanın amacı ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının çeşitli değişkenlere göre incelenmesidir. Araştırmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2018-2019 eğitim-öğretim yılında Van ilinin köy, ilçe ve merkez ortaokullarında görev yapan 356 öğretmen oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Öğretim Programına Bağlılık Ölçeği” kullanılmıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel istatistikler (aritmetik ortalama ve standart sapma), bağımsız gruplar için t testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Araştırmanın sonucunda ortaokul öğretmenlerinin genel olarak öğretim programına bağlılık düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Alt boyutlar bazında incelendiğinde, en olumlu görüş belirtilen boyutların uygulamanın kalitesi ve katılımcıların tepkileri; en olumsuz görüş belirtilen boyutların ise süre ve öğretmen eğitimi boyutları olduğu belirlenmiştir. Ortaokul öğretmenlerinin öğretim programına bağlılıklarının cinsiyet, mesleki deneyim ve görev yapılan yerleşim yeri değişkenlerine göre anlamlı farklılık göstermediği; eğitim düzeyi ve branş değişkenlerine göre ise anlamlı farklılık gösterdiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

ğretim programı, öğretim programına bağlılık

Kaynakça

• Akpınar, B. ve Aydın, K. (2007). Eğitimde değişim ve öğretmenlerin değişim algıları. Eğitim ve Bilim, 32(144), 71-80. Akpınar, B. ve Gezer, B. (2010). Öğrenen merkezli yeni eğitim yaklaşımlarının öğrenme-öğretme sürecine yansımaları. Dicle University Journal of Ziya Gökalp Education Faculty, 14, 1-12. Aslan, M. ve Erden, R. Z. (2018). Beşinci sınıf fen bilimleri öğretim programının değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 12(2), 508-537. Aslan, M. ve Çıkar, İ. (2017). 4. sınıf matematik öğretim programının Tyler’ın hedefe dayalı program değerlendirme modeline göre değerlendirilmesi. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 11(2), 172-196. Aslan, M. ve Çökük, K. (2018). 2013 4. Sınıf Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı’nın Ünite Bazlı Değerlendirilmesi. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 156-192. Atilla, M. E. (2012). Fen ve teknoloji dersi öğretim programındaki yapılandırmacılığa dayalı öğelerin öğretmenler tarafından algılanışı ve uygulanışı. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum. Aykaç, N. ve Ulubey, Ö. (2012). Öğretmen adaylarının ilköğretim programının uygulanma düzeyine ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 45(1), 63-82. Baki, A. (2010). Öğretmen eğitiminin lisans ve lisansüstü boyutlardan değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(3), 15-31. Bal, A. P. (2008).Yeni ilköğretim matematik öğretim programının öğretmen görüşleri açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 17(1), 53-68. Baş, G. ve Şentürk, C. (2017). Öğretme-öğrenme anlayışları ve öğretim programına bağlılık: İlişkisel bir araştırma. 1.Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitim Araştırmaları Sempozyumu, 3-5 Kasım, Antalya. www.nobelyayin.com/sunumlar/iscer-ozet-2017.pdf adresinden 14.04.2019 tarihinde alınmıştır. Bay, E., Kahramanoğlu, R., Döş, B. ve Turan-Özpolat, E. (2017). Programa bağlılığı etkileyen faktörlerin analizi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 43, 110-137. Burul, C. (2018). Öğretmenlerin eğitim programı tasarım yaklaşımı tercihlerinin öğretim programına bağlılıklarıyla olan ilişkisinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Balıkesir Üniversitesi, Balıkesir. Butakın, V. ve Özgen, K. (2007). Yeni ilköğretim matematik dersi öğretim programının (4. ve 5. sınıf) uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi: Diyarbakır ili örneği. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 82-94. Bümen, N. T., Çakar, E. ve Yıldız, D. G. (2014). Türkiye’de öğretim programına bağlılık ve bağlılığı etkileyen etkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 203-228. Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö.E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi Caner, A. ve Tertemiz, N. (2010). Uygulamayı etkileyen faktörler açısından ilköğretim 1. kademe öğretim programları uygulamalarının değerlendirilmesi: Sınıf öğretmeni görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 14(2), 155-187. Çelik-Şen, Y. ve Şahin-Taşkın, Ç. (2010). Yeni ilköğretim programının getirdiği değişiklikler: Sınıf öğretmenlerinin düşünceleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 26-51. Çiftçi, O. ve Tatar, E. (2015). Güncellenen ortaöğretim matematik öğretim programı hakkında öğretmen görüşleri. Turkish Journal of Computer and Mathematics Education (TURCOMAT), 6(2), 285-298. Çiftçi, Z. B., Akgün, L. ve Deniz, D. (2013). Dokuzuncu sınıf matematik öğretim programı ile ilgili uygulamada karşılaşılan sorunlara yönelik öğretmen görüşleri ve çözüm önerileri. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 3(1), 1-21. Çiftçioğlu, R. (2009). İlköğretim beşinci sınıf fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulanmasına yönelik öğretmen görüşlerinin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Kahramanmaraş. Dikbayır, A. ve Bümen, N. (2016). Dokuzuncu sınıf matematik dersi öğretim programına bağlılığın incelenmesi. International Journal of Curriculum and Instructional Studies, 6(11), 17-38. Dinç, E. ve Doğan, Y. (2010). İlköğretim ikinci kademe sosyal bilgiler öğretim programı ve uygulanması hakkında öğretmen görüşleri. Sosyal Bilgiler Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 1(1), 17-49. Dusenbury, L., Brannigan, R., Falco, M. ve Hansen, W. B. (2003). A review of research on fielity of implementation: Implications for drug abuse prevention in school settings. Health Education Research, 18(2), 237-256. Ertürk, S. (1984). Eğitimde program geliştirme (5.baskı). Ankara: Yelkentepe Yayınları. Gömleksiz, M. N. ve Bulut İ. (2007). Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 76-88. Gözütok, D. (2003). Türkiye’de program geliştirme çalışmaları. Milli Eğitim Dergisi 160, 44–64. Gülbaş-Çatak, Ç. (2008). Yeni ilköğretim 1. sınıf ilk okuma yazma dersi öğretim programı uygulanmasına yönelik öğretmen görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Muğla Üniversitesi, Muğla. Güneş, B. ve Baki, A. (2011). Dördüncü sınıf matematik dersi öğretim programının uygulanmasından yansımalar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 192-205. Güzel, A. ve Karadağ, Ö. (2013). Anlatma becerileri açısından “Türkçe Dersi Öğretim Programı (6,7,8. Sınıflar)”na eleştirel bir bakış. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 1(1), 45-52. Han, Ç. (2013). Öğretmenlerin işlevsel paradigmaları ve eğitim reformu. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 59-79. Kamber, T., Acun, Ġ. ve Akar, C. (2011). İlköğretim birinci kademe sosyal bilgiler öğretim programının uygulanabilirliği. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 4(2), 195-218. Karacaoğlu, C. ve Acar, E. (2010). Yenilenen programların uygulanmasında öğretmenlerin karşılaştığı sorunlar. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 45-58. Karasar, N. (2005 ). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. Kaya N., Artvinli, E. ve Bulut İ. (2008). 2005 yılı coğrafya öğretim programının uygulanma düzeyi: 9. sınıf coğrafya programı örneği. Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(19), 40-59. Kenan, O. ve Özmen, H. (2010). Bir reform olarak yeni öğretim programları. II. Uluslararası Eğitim Araştırmaları Kongresi’nde sunulan bildiri, Çanakkale 18 Mart Üniversitesi, Antalya. Kovaleski, J. F., Gickling, E. E., Morrow, H. ve Swank, H. (1999). High versus low implementation of instructional support teams: A case for maintaining program fidelity. Remedial and Special Education, 20, 170-183. Kozikoğlu, İ. (2014). Ortaokul 7.sınıf İngilizce öğretim programının değerlendirilmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14 (1), 361-375. Kurt, S. ve Yıldırım, N. (2010). Ortaöğretim 9. sınıf kimya dersi öğretim programının uygulanması ile ilgili öğretmenlerin görüşleri ve önerileri. On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 91 -104. Marsh, C. J. ve Willis, G. (2007). Curriculum: Alternative approaches, ongoing issues. Upper Saddle River, N. J.: Merrill / Prentice Hall. Meşin, D. (2008). Yenilenen altıncı sınıf matematik öğretim programının uygulanması sürecinde öğretmenlerin karşılaştıkları sorunlar. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Sakarya Üniversitesi, Sakarya. Özçelik, D. A. (1992). Eğitim programları ve öğretim. Ankara: ÖSYM Yayınları. Öztürk, İ. H. (2012). Öğretimin planlanmasında öğretmenin rolü ve özerkliği: Ortaöğretim tarih öğretmenlerinin yıllık plan hazırlama ve uygulama örneği. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12, 271-299 Öztürk, E. ve Demircioğlu, H. (2002). Lise biyoloji öğretim programı uygulanmasında öğretmen rolü. 5. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, 16-18 Eylül 2002, Ankara, Bildiriler, Cilt 1, 122-128. Öztürk-Akar, E. (2005). Lise biyoloji dersi öğretim programının uygulanmasında okul düzeyinde görülen farklılıklar. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4(7), 51-67. Pence, K. L., Justice, L. M. ve Wiggins, A. K. (2008). Preschool teachers' fidelity in implementing a comprehensive language-rich curriculum. Language, Speech, and Hearing Services in Schools, 39, 329-341. Ringwalt, C. L., Ennett, S., Johnson, R., Rohrbach, L. A., Simons-Rudolph, A., Vincus, A. ve Thorne, J. (2003). Factors associated with fidelity to substance use prevention curriculum guides in the nation's middle schools. Health Education & Behavior, 30(3), 375-391. Taşçı, Ş. (2011). Fizik öğretim programının uygulanmasının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Trabzon. Tekbıyık, A. ve Akdeniz, A. R. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını kabullenmeye ve uygulamaya yönelik öğretmen görüşleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(2), 23-37. Uşun, S. (2016). Eğitimde program değerlendirme süreçler-yaklaşımlar ve modeller (2.baskı). Ankara: Anı Yayıncılık. Yaşaroğlu, C. ve Manav, F. (2015). Öğretim programına bağlılık ölçeği: Geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Uluslararası Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 247-258. Zengin, M. (2010). Yeni ilköğretim DKAB öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 12(22), 121 -160.