TONALİTE-ATONALİTE KARŞITLIĞI AÇISINDAN A. SCHÖNBERG'İN MÜZİK ESTETİĞİ

Yıl 2018, Sayı: 40, 173 - 186, 28.06.2018

Fırat İlim

Öz

Bu makalenin amacı, yirminci yüzyılda yaşamış olan Avusturyalı

müzisyen ve teorisyen Arnold Schönberg'in atonal müzik uygulaması

üzerinde somutlaştırdığı müzik estetiği anlayışını tarihsel ve teorik koşulları

içerisinde açıklamaktır. Bu bağlamda, öncelikle Schönberg'in müziğinin

eleştirel bir şekilde eklemlendiği klasik üçlüsel armoni ve onun tarihsel önseli

kabul edilen antik armoni kavrayışlarının ana uğraklarını kışça açıklayacağız.

Söz konusu kapsamda, Antik Yunan dünyasından Pythagorasçıların ve

Aristoxenus’un çalışmalarının önemi belirtilecek ve Avrupa Orta Çağ

organum müziği, Musica Enchiriadis ve Scolia Enchiriadis gibi tonal dönem

öncesi temel uğraklara değinilecektir. Ardından üçlüsel armoni fikrinin kısa

bir yapısal analizi sunularak tonalite fikri açıklanacaktır. Son olarak,

yukarıda verili olan arka plandan yola çıkarak Schönberg'in atonal müziğinin

olanaklı bir yapısal analizini sunacak ve nihayet, onu müzik estetiği açısından

klasik batı müziği geleneği içerisinde konumlandırmaya çalışacağız. Bu son

bölüm konu ile ilgisinde 12 ton müziğinin dizi, matris, yansıtma, tersine

çevirme ve yansıtıp tersine çevirme gibi temel kavramlarının kimi teknik

analizlerini de içerecektir.

Anahtar Kelimeler

Antik Yunan Müziği, Organum, Üçlüsel Armoni, Tonalite, Atonalite

Kaynakça

• Adorno, T. W. (1990). Kompositionen. [CD, Album), Mainz: Wergo. Adorno, T. W. (1975). Philosophie der neuen Musik. Frankfurt am Main: Suhrkamp Verlag. Agnew, V. (2008). The Power of Music in Other Worlds. New York: Oxford University Press. Apel, W. (1974). Harvard Dictionary of Music. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press. Bower, C. (2006). M., The Transmission Of Ancient Music Theory İnto The Middle Ages, “Collective, The Cambridge History of Western Music Theory, Edited by Thomas Christensen, Cambridge University Press, Cambridge, 2006” içinde, s. 136- 168. Burney, C. (1789). A General History of Music. Volume I, New York: Harcourt, Brace and Company. Burney, C. (1957). A General History of Music. Volume II, New York : Dover Publications, Inc. Cherlın, M. (2007). Schoenberg’s Musical Imagination. New York: Cambridge University Press. Eraydın, M. (2006). Müziğin Doğasında Varolan Fizik ve Matematik Öğelerinin Çağdaş Teoremler İçerisinde İncelenmesi. İstanbul: Y.Ö.K. Ulusal Tez Merkezi. Fubini, E. (2006). Müzikte Estetik. Çeviren: Fırat Genç, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. Kaygısız, M. (2009). Müzik Tarihi: Başlangıçtan Günümüze Müziğin Evrimi. İstanbul: Kaynak Yayınları. Kelley, R. (2017, 30 Ekim). Introduction to Post-Tonal Music Analysis. Kaynak: http://www.robertkelleyphd.com/12-tone.htm Küçük, D. (2015). 20. Yüzyıl Başı Modernizmi Kapsamında Arnold Schönberg’in Op. 17 Erwartung Operası’nın İncelenmesi. Eskişehir: Y.Ö.K. Ulusal Tez Merkezi. Mathıesen, T. J. (1999). Apollo’s Lyre, Greek Music and Music Theory in Antiquity and the Middle Ages. Lincoln and London: University of Nebraska Press. Mathıesen, T. J. (2006). Greek Music Theory, “Collective, The Cambridge History of Western Music Theory, Edited by Thomas Christensen, Cambridge University Press, Cambridge, 2006” içinde, s. 109-136. Mcdonald, M. (2008). Schoenberg (Master Musicians Series. New York: Oxford University Press. Nettles, B. (1987). Berklee College of Music, Harmony. Volume I-IV, Berklee Press. Schoenberg, A. (1988). Theory of Harmony. Translated by Roy E. Carter, Berkeley and Los Angeles: University of California Press. Schoenberg, A. (1970). Fundamentals of Musical Composition. Translated by Gerald Strang, London: Faber and Faber Limited. Tagore, R. S. S. M. (1963). Universal History of Music. Volume XXXI, Varanasi: The Chowkhamba Sanskrit Series Office.