Toplumsal Cinsiyet Kavramı Bağlamında Feminist Yaklaşımların Bir Analizi

Yıl 2021, Sayı: 53, 31 - 54, 30.09.2021

Abdullah Erol

https://doi.org/10.53568/yyusbed.1003401

Cited By: 2

Öz

Aydınlanma sonrası toplumsal değişim ve dönüşümü anlamaya çalışan birçok kuram; toplum, aile, kişi ve devlet gibi unsurlara da yeni roller belirlemeye yönelik söylemler geliştirdi. Söz konusu sosyal kuramlar toplumsal, ulusal ve uluslararası arenada önemli etkiler oluşturdu. Birçok açıdan etkili olan kuramlardan bir tanesi de feminizm ideolojisidir. Bu ideoloji homojen bir eleştiri kümesine sahip olmamakla beraber özellikle 1970’lerden sonra tanımlanan gender/toplumsal cinsiyet, sex/cinsiyet “ana akım” kavramlar üzerinden uluslararası hukuk ve sözleşmelerde daha fazla etkili olmaya başlamıştır. Toplumsal cinsiyet kavramının “hegemonik” okunuşu cinsiyet kavramının “anarşist” duruşu yeni anlam kümeleri oluşturarak önemli tartışmalar geliştirmiştir. Bu çalışmada ana akım olarak isimlendirilen toplumsal cinsiyet kavramı içinde kümelenen destekleyici kavramlar üzerinden çeşitli problem cümleleri tanımlanmıştır. Birinci problem cümlesinde özellikle temel argümanları oluşturan ana akım “toplumsal cinsiyet” kavramı ile ilişkili olduğu düşünülen cinsiyet, cinsellik, cinsel kimlik, cinsel yönelim, heteronormatif, non-binary gender, ataerkil, anaerkil, biyolojik determinizm gibi kavramların teorik yaklaşımları ile bu kavramların lokal ve derin analizlerdeki yeterliliği tartışıldı. Daha sonraki problem cümlesi “gender” kavramının hedonistçi tutumu ile biyolojik determinizmin istisnalardan yola çıkarak radikal şekilde reddi tartışıldı. Üçüncü problem cümlesi ise insan türünün devamını sağlayan üreme özelliğini kültürel tercih ya da zorlamaların bir sonucu olarak görme düşüncesinin gender kavramında ön plana çıkmasının sonuçları üzerinde düşünüldü.

Anahtar Kelimeler

Feminizm, toplumsal cinsiyet, cinsel kimlik

An Analysis of Feminist Approaches in the Context of the Concept of Gender

Öz

Many theories trying to understand social change and transformation after the Enlightenment; He also developed discourses to determine new roles for elements such as society, family, person, and the state. These social theories have had significant effects in the social, national, and international arenas. One of the influential theories in many ways is the ideology of feminism. Although this ideology does not have a homogeneous set of criticism, especially after the 1970s, it has begun to be more influential in international law and conventions through the "mainstream" concepts of gender and sex. The "hegemonic" reading of the concept of gender and the "anarchist" stance of the concept of gender have created important debates by creating new meaning sets. In this study, various problem statements have been defined over the supporting concepts clustered within the concept of gender, which is called the mainstream. In the first problem sentence, the theoretical approaches of the concepts such as gender, sexuality, sexual identity, sexual orientation, heteronormative, non-binary gender, patriarchy, matriarchy, biological determinism, which are thought to be related to the mainstream concept of "gender", which constitutes the main arguments, and the local and cultural implications of these concepts. Its adequacy in the deep analysis was discussed. The next problem statement was the hedonistic attitude of the concept of gender and the radical rejection of biological determinism based on exceptions. In the third problem sentence, the consequences of seeing the reproductive feature, which ensures the continuation of the human species, as a result of cultural preference or coercion, came to the fore in the concept of gender.

Anahtar Kelimeler

Feminism, gender, sexual identity

Kaynakça

• Akgul, F. (2017). Patriarchal Theory Reconsidered: Torture and Gender-Based Violence in Turkey. Springer.
• Başar, K. (2020). Cinsel Kimlik ve Sağlıkta Eşitsizlik: Bireyin ve Kliniğin Ötesinde Tıp. Toplum ve Hekim Dergisi, Temmuz- Ağustos 35(4), 252-268.
• Bratianu, C. (2015). Emotional Knowledge, Chapter 3, Organizational Knowledge Dynamics: Managing Knowledge Creation, Acquisition, Sharing, and Transformation. Hershey: IGI Global.
• Butler, J. (1988). Performative acts and gender constitution: An essay in phenomenology and feminist theory. Theatre journal, 40(4), 519-531.
• Butler, J. (2011). Maddeleşen/Sorunlaşan Bedenler (Bela Bedenler). Cogito, (65-66), 52-86.
• Butler, J. (2014). Cinsiyet Belası, Feminizm ve Kimliğin Altüst Edilmesi, Ertür, B. (Çev). İstanbul: Metis Yayınları.
• Butler, J. (2004). Undoing gender. New York and London: Routledge.
• Castellanos-Cruz, L., Bao, A. M. Ve Swaab, D. F. (2017). Sexual identity and sexual orientation. Hormones, Brain, and Behavior, 5(3rd edition), 279-290.
• Colebrook, C. (2011). Queer Kuramın Olasılığı Üzerine. Cogito, (65-66), 213-227.
• Cortez, M., Gaudenzi, P. ve Maksud, I. (2019). Gender: pathways and dialogues between feminist and biomedical studies from the 1950s to 1970s. Physis: Revista de Saúde Coletiva, 29(01).
• Daniel W. (2021) “Gender, Sex, and Other Nonsense”, commonweal, march, 1-20 Erişim: https://www.scielo.br/j/physis/a/p4dXbydkK3jShSKdxxpgpCm/? lang=en&format=pdf
• Dembroff, R. A. (2016). What is sexual orientation? Philosophers, 16 (3), 1-27.
• Direk, Z. (2011). Butler ve Hegel: Arzu, Tanıma ve Akrabalık. Cogito, (65-66), 37-50.
• Doellinger von, O. (2018) From Gender Binarism To Gender... Binarism: Gender İdentity And New Expressions Of Gender Stereotypes, Internatıonal Journal Of And Clınıcal Neuroscıences Mental Health, 1-4. Erişim: http://www.chts.min-saude.pt/wp-content/uploads/sites/4/2019/01/from-gender-binarism-to-gender-binarism.pdf
• Engels, F. (2019). Ailenin, Özel Mülkiyetin ve Devletin Kökeni. Özalp E. (Çev.). İstanbul:Yordam Kitap.
• Ellison, G. T. ve Wet, T. (2018). Biological determinism. The International Encyclopedia of Biological Anthropology, 1-4.
• Fish, J. N. ve Russell, S. T. (2020). Sexual orientation and gender identity change efforts are unethical and harmful. American Journal of Public Health, 110(8), 1113-1114.
• Foucault, M. (2011). Herculine Barbin’e Giriş. Cogito, (65-66), 132-139.
• Goldner, V. (2011). Trans: Gender in free fall. Psychoanalytic Dialogues, 21(2), 159-171.
• Green, R. (2010). Robert Stoller’s sex and gender: 40 years on. Archives of sexual behavior, 39(6), 1457-1465.
• Grosz, E. (2011). Deneysel Arzu: Queer Öznelliğini Yeniden Düşünmek. Cogito, (65-66),7-36.
• Hall, W. J. (2019). Sexual orientation. In Encyclopedia of Social Work. Erişim: https://www.leedsconservatoire.ac.uk/media/3423/student-additional-protected- characteristics-analysis-1718.pdf
• Heywood, A. (2011). Siyasi İdeolojiler (3. Baskı). Bayram, A.K., Tüfekçi, Ö., İnaç H., Akın, Ş. ve Kalkan, B.K. (Çev.). Ankara: Adres Yayınları.
• Holmes, M. (2011). İnterseks: Tehlikeli Bir Farklılık. Cogito, (65-66), 99-122.
• Kaneko, Y. (2016). The History of Biology and its Importance for Gender Studies. GÉNEROS–Multidisciplinary Journal of Gender Studies, 5(2), 1039-1067.
• Kolker, Z. M., Taylor, P. C., & Galupo, M. P. (2020). “As a Sort of Blanket Term”: Qualitative Analysis of Queer Sexual Identity Marking. Sexuality & Culture, 24(5), 1337-1357.
• Kowalska, D. (2017). The Fouth Wave of American Feminism: Ideas, Activism, Social Media. Master Thessis, (Yayımlanmamış Yükseklisans Tezi) Warsaw University, Warsaw.1- 73.
• Lerner, G. (1986). The Creation of Patriarchy. Oxford: Oxford University Press.
• Marcus, D. E. ve Overton, W. F. (1978). The Development of Cognitive Gender Constancy and Sex Role Preferences. Child Development, 49(10), 434-444.
• Meyerowitz, J. (2008). A history of “gender”. The American Historical Review, 113(5), 1346-1356.
• Millet, K. (1977). Sexual Politics, London: Virago Press.
• Morrisey, S. (2003). Patriarchy on Trial: Suicide, Discipline and Governance in Imperial Russia, The Journal of Modern History,75 (March), 23-58.
• Murray, M. (1990). Theorizing Patriarchy. Book Reviews, Work, Employment & Society , September 1990, 4(3), 473-475.
• Nadal, K. L. (Ed.). (2017). The SAGE encyclopedia of psychology and gender. Sage Publications.
• Oakley, A. (2016). Sex, Gender And Society.London: Routledge.
• Oralgül, E. D. (2016). Judith Butler'ın Kimlik ve Siyaset Anlayışı. ETHOS: Felsefe ve Toplumsal Bilimlerde Diyaloglar, 9(1), 47-62.
• Özsungur, B. (2010). Cinsel Kimlik Gelişimi ve Cinsel Kimlik Bozukluğunda Psikososyal Değişkenler: Gözden Geçirme. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 17(3), 163-174.
• Powell, J. W. (1885). The patriarchal theory. Science, 5(116), 345-348.
• Sanday, P. R. (2002). Women at the center: Life in a modern matriarchy. Ithaca: Cornell University Press.
• Segal, L. (2008). After Judith Butler: identities, who needs them?. Subjectivity, 25(1), 381-394.
• Şeker, B. (2011). İnterseksüellik ve Cinsiyetin İnşası. Cogito, (65-66),124-131.
• Soble, A. (Ed.). (2002). The philosophy of sex: contemporary readings. New York: Rowman & Littlefield Publisher.
• Williams, J. (2001). Unbending Gender: Why Family And Work Conflict and What To Do About It. London: Oxford University Press.