Öğretmen Adaylarının “Sınıfta Disiplin Sağlamak” Kavramına İlişkin Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması

Yıl 2018, Sayı: 33, 26 - 37, 01.04.2018

Gülay Ekici , Hasan Akdeniz

https://doi.org/10.14582/DUZGEF.1854

Öz

Bu araştırmanın amacı, öğretmen adaylarının sınıfta disiplin sağlamak kavramıyla ilgili geliştirdikleri metaforları belirlemektir. Araştırmada nitel araştırma modeli kullanılmıştır. Bu kapsamda olgubilim deseninin kullanımı tercih edilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu toplam 115 öğretmen adayı oluşturmuştur. Araştırmada öğretmen adaylarının sınıfta disiplin sağlamak kavramıyla ilgili metaforları yarı yapılandırılmış bir formla belirlenmiştir. Bu formda öğretmen adaylarından “Sınıfta disiplin sağlamak ……. gibidir/benzer; Çünkü…….” cümlesini tamamlamaları istenmiştir. Bu çalışmada sosyal bilimlerdeki nitel araştırmalarda kullanılan veri değerlendirme yöntemlerinden içerik analizi kullanılmıştır. Kodlayıcılar arasındaki ortalama güvenirlik değeri % 98 olarak bulunmuştur. Araştırmada öğretmen adayları sınıfta disiplin sağlamak kavramıyla ilgili toplam 38 metafor geliştirmişlerdir. En fazla belirttikleri metaforların deveye hendek atlatmak, sürüyü gütmek, çobanlık, devlet yönetmek, askerlik, askeri kamp vb şeklinde sıralandığı tespit edilmiştir. Bu metaforlar öğretmenin öğrencileri kontrol edebilme mekanizmasını vurgulamaktadırlar. Bu metaforlar analizleri sonunda toplam 4 farklı kategoride toplanmıştır. Bu kategoriler en fazla metafor kapsamaları bakımından “kontrol altında tutmak, özel çaba harcamak, zoraki bir şeyler yaptırmak, güç gösterisi yapmak” olarak sıralanmaktadır. Öğretmen adayları sınıfta disiplin sağlamanın temel amacının sınıf yönetimini sağlamak olduğunu belirtmişlerdir. Öğretmen adayları sınıf yönetimi kavramına yönelik olarak olumsuz görüşlere sahiptirler.

Anahtar Kelimeler

Öğretmen adayı, sınıfta disiplin sağlamak, metafor, nitel araştırma modeli.

Determination of Perception Regarding the “Discipline in the classroom” of Teacher Candidates: A work of Metaphor Analysis

Öz

The aim of this research is to determine metaphors developed by teacher candidates about the concept of discipline in the classroom. In the research phenomenological method has been used in the scope of qualitative research method. The sample of the study consists of 115 teacher candidates. Teacher candidates’ metaphors are determined via semi-structured form. In this form, teacher candidates asked to fill in the blanks of sentences such as “Discipline in the classroom is like.......”.Because......”. Content analysis technique has been used in data analysis process. Average reliability of study between these coding is determined as 98%. In the research, teacher candidates have developed 38 metaphors at total about concept of “discipline in the classroom”. Mostly, “camel jump through the ditch, keep under the control of herd, shepherding, managing the country, military service, military camp” etc. metaphors have been used. These metaphors emphasize the student control mechanism of the teacher’s. Developed metaphors combined in 4 different categories. These categories ranked based on how much they contain metaphors; categories named such as ”to keep under control, to make special efforts, to do forced things, to show strength “. Teacher candidates stated that the main purpose of discipline in the classroom is to provide classroom management. Teacher candidates have negative views about discipline in the classroom.

Anahtar Kelimeler

Teacher candidate, discipline in the classroom, metaphor, qualitative research.

Kaynakça

• Akın U., & Koçak R. (2007). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 353-370.
• Akın U. (2006). Öğretmenlerin sınıf yönetimi becerileri ile iş doyumları arasındaki ilişki. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Akturan, U., & Esen, A. (2008). Fenomenoloji. İçinde T. Baş ve U. Akturan (Ed.), Nitel araştırma yöntemleri (ss. 83-98). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Aküzüm, C. & Nazlı, K. (2017). Sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetiminde karşılaştıkları disiplin sorunları, nedenleri ve bu sorunlarla baş etme yöntemlerinin değerlendirilmesi. International e-Journal of Educational Studies (IEJES), 1 (2), 88-102.
• Armstrong, S.L., Davis, H.S., & Paulson, E.J. (2011). The subjectivity problem: Improving triangulation approaches in metaphor analysis studies. International Journal of Qualitative Methods, 10 (2), 151-163.
• Aydoğdu, E. (2008). İlköğretim okullarındaki öğrenci ve öğretmenlerin sahip oldukları okul algıları ile ideal okul algılarının metaforlar yardımıyla analizi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Bilgin, N. (2006). Content analysis techniques and case studies in social sciences. Ankara: Siyasal Publication.
• Bogdan, R.C., & Biklen, S.K. (2007). Qualitative research for education (5th ed). Boston: Pearson Education, Inc.
• Boyacı, A. (2009). İlköğretim öğrencilerinin disipline sınıf kurallarına ve cezalara ilişkin görüşlerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi (Türkiye-Norveç örneği). Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 15 (60), 523-553.
• Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2007). Research methods in education. New York, NY: Routledge.
• Coyne, I. (1997). Sampling in qualitative research. Purposeful and theoretical sampling: Merging or clear boundaries? Journal of Advanced Nursing, 26 (3), 623-630.
• Corbin, J.M., & Strauss, A.C. (2007). Basics of qualitative research: Techniques and procedures for developing grounded theory. Thousand Oaks, CA: Sage Publication.
• Corbett, E., & Connors, R. (1999). Classical rhetoric for the modern student (4th Ed.). New York: Oxford University Press.
• Çapan, B.E. (2010). Öğretmen adaylarının üstün yetenekli öğrencilere yönelik metaforik algıları. Uluslararası Sosyal Bilimler Dergisi, 3 (12), 140-154.
• Çelik, K. (2009). Disiplin oluşturma ve kural geliştirme. İçinde H. Kıran & K. Çelik (Ed.). Etkili sınıf yönetimi (ss.237- 268). Ankara. Anı yayıncılık.
• Demirtaş, H. (2005). Sınıf yönetiminin temelleri. İçinde H. Kıran (Edt) Etkili sınıf yönetimi (ss. 1-33). Ankara:Anı Yayıncılık.
• Döş, İ. (2010). Aday öğretmenlerin müfettişlik kavramına ilişkin metafor algıları. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 607-629.
• Ekici, G., & Kurt, H. (2014). Öğretmen adaylarının disiplin öz-yeterlik algılarının sınıf yönetimi profillerine göre analizi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 13 (4), 1137-1164.
• Ekici, G. (2016a). Öğretmen adaylarının “Bilgisayar” kavramına ilişkin metaforik algıları. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 15(3), 755-781.
• Ekici, G. (2016b). Biyoloji öğretmeni adaylarının mikroskop kavramına ilişkin algılarının belirlenmesi: Bir metafor analizi çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 17( 1), 615-636.
• Ercoşkun, M. H., & Ada, Ş. (2014). Etkili sınıf yönetimi oluşturmada sınıf öğretmenlerinin yeni rollerinin nicel açıdan incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 171-194.
• Evans, E.D., & Richardson, R.C. (1995). Corporal Punishment: What Teachers should know. Teaching Exceptional Children, 27(2), 33-36.
• Forceville, C. (2002). The identification of target and source in pictorial metaphors. Journal of Pragmatics, 34, 1- 14.
• Gilpatrick, R.S.H. (2010). Classroom management strategies and behavioral interventions to support academic achievement. (Degree of doctor of education teacher leadership). Walden University College of Education.
• Given, L.M. (Ed.) (2008). The sage encyclopedia of qualitative research methods. Sage: Thousand Oaks, CA, Vol.2, pp.697‐698.
• Gökçe, O. (2006). İçerik analizi: Kuramsal ve pratik bilgiler. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Gözütok, F.D. (2004). Öğretmenliğimi geliştiriyorum. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Hruschka, D.J., Schwartz, D., St.John, D.C., Picone-Decaro, E., Jenkins, R.A., & Carey, J.W. (2004). Reliability in coding open-ended data: Lessons learned from HIV behavioral research. Field Methods, 16 (3), 307-331.
• İnce, Ö. (2002). Yazınsal söylem üzerine. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
• Jensen, D. F. N. (2006). Metaphors as a bridge to understanding educational and social contexts. International Journal of Qualitative Methods, 5(1). Retrieved from http://www.ualberta.ca/~iiqm/backissues/5_1/pdf/jensen.pdf
• Knight, S.L., Nolan, J., Lloyd, G., Arbaugh, F., Edmondson, J., & Whitney, A. (2013). Quality teacher education research: How do we know it when we see it? Journal of Teacher Education, 64(2), 114-116.
• Lakoff, G., & Johnson, M. (2005). Metaforlar hayat, anlam ve dil. G. Y. Demir (Çeviri). İstanbul: Paradigma.
• Leblebici, D.N., & Kılıç, M. (2004). İçerik analizi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Yayınları.
• Lichtman, M. (2010). Qualitative research in education. Los Angeles: Sage Publications, Inc.
• Linn, G.B., Sherman, R., & Gill, P.B. (2007). Making meaning of educational leadership: The principal ship in metaphor. NASSP Bulletin, 91 (2), 161-171.
• Luborsky, M.R., & Rubinstein, R.L. (1995). Sampling in qualitative research: Rationale, issues, and methods. Journal of Aging Research, 17 (1), 89-113.
• McMillan, J.H. (2000). Educational research: Fundamentals for the consumer. New York: Longman.
• Miles, M.B., & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Mish, F. C. (Ed.) (1991). Webster’s ninth new collegiate dictionary. Springfield, MA: Merriam-Webster.
• Örücü, D. (2012). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin sınıfa ve sınıf yönetimine ilişkin metaforik bakışları: Karşılaştırmalı bir durum çalışması. İlköğretim Online, 11 (2), 342-352.
• Özcan, A. (2010). İlköğretim öğrencilerinin İngilizce öğrenmeye yükledikleri anlamlar: Metaforik bir analiz. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Tokat.
• Patton, M.Q. (1990). Qualitative evaluation and research methods. USA: Sage.
• Pishghadam, R. ve Pourali, S. (2011). Metaphorical analysis of Iranian MA Students’ beliefs: A qualitative study. Higher Education Studies, 1 (1), 27-37. Ratcliff, D. (1995). Validity http://qualitativeresearch.ratcliffs.net/Validity.pdf and reliability in qualitative research. Retrieved from
• Saban, A. (2010). Computer teacher candidates’ metaphors about the internet. Education, 131 (1), 93-105.
• Sarıtaş, M. (2000). Sınıf yönetimi ve disiplinle ilgili kurallar geliştirme. İçinde L. Küçükahmet (Edt.) Sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar (ss.43-85). Ankara: Nobel Yayınları.
• Scheffler, I. (1979). Beyond the letter: A philosophical inquiry into ambiguity, vagueness, and metaphor in language. London: Routledge and Kegan Paul.
• Shuell, T.J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29(2), 102-108.
• Stemler, S. (2001). An overview of content analysis. Practical assessment. Research & Evaluation, 7 (17), 1-8.
• Sucuoğlu B., Ünsal P., & Özokçu O. (2004). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin önleyici sınıf yönetimi becerilerinin incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5 (2), 65-77.
• Taşdemir, M., Taşdemir, F., Erol Baktaş, F. B., Buyuran, N., & Cesur, S. (2016). Öğretmenlerin okullardaki disiplin uygulamaları hakkında öğretmen adayı görüşleri. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5 (2), 218- 229.
• Tawney, J. W., & Gast, D. L. (1984). Single-subject research in special education. Columbus, OH: Merrill.
• Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon Yayınları.
• Topal, T. (2007). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin sınıf yönetimi davranışlarının karşılaştırılması ve öğrenci başarısı ile ilişkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi.
• Türk Dil Kurumu. (1988). Türkçe sözlük (8 Baskı). Ankara: Türk Dil Kurumu Basımevi.
• Turhan, M, & Yaraş, Z. (2013). Öğretmen ve öğrencilerin öğretmen, disiplin, müdür, sınıf kuralları, ödül ve ceza kavramlarına ilişkin metafor algıları. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23 (1), 129-145.
• Tutkun, Ö. F. (2011). Sınıf düzeni. İçinde Z. Kaya (Ed.), Sınıf Yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Tümkaya, S. (2005). Öğretmenlerin sınıf içi disiplin anlayışları ve tükenmişlikle ilişkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44, 549-568.
• Vadeboncoeur, J.A., & Torres M.N. (2003). Constructing and reconstructing teaching roles: A focus on generative metaphors and dichotomies. Discourse: Studies in the Cultural Politics of Education, 24 (1), 87-103.
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Yob, I.M. (2003). Thinking constructively with metaphors. Studies in Philosophy and Education, 22, 127-138.
• Ekici, G. & Akdeniz, H. (2018). Öğretmen Adaylarının “Sınıfta Disiplin Sağlamak” Kavramına İlişkin Algılarının Belirlenmesi: Bir Metafor Analizi Çalışması. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 26-37.