EĞİTİM DENETMENLERİNİN MESLEKLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞLERİ VE BEKLENTİLERİ

Yıl 2015, Sayı: 25, 93 - 118, 01.08.2015

Suzan Canlı , Hasan Demirtaş

Öz

Bu araştırmanın temel amacı, eğitim denetmenlerinin mesleklerine yönelik görüşlerini ve beklentilerini belirlemektir. Araştırmada genel tarama modeline dayalı betimsel yöntem kullanılmıştır. Araştırma verileri nitel araştırma yöntemiyle elde edilmiş olup, nitel araştırma desenlerinden olgubilim deseniyle yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Yarı yapılandırılmış görüşme formunda eğitim denetmenlerinin mesleklerine yönelik görüşlerini ve beklentilerini belirlemek amacıyla cevaplayacakları 5 soru yer almıştır. Elde edilen verilerin analizinde betimsel ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubu, amaçlı örnekleme yöntemine göre kolay ulaşılabilir durum örneklemesi tekniği ile belirlenmiş olup 56 eğitim denetmeninden oluşmaktadır. Araştırma sonucunda eğitim denetmenlerinin mesleklerini tercih etmelerinde en sık vurgulanan etkenin “Kariyer yapmak” olduğu belirlenmiştir. Eğitim denetmenlerinin çoğu görev alanlarının geniş; yetkilerinin, statülerinin, maaş ve ücretlerinin yetersiz olduğunu belirtmişlerdir. Eğitim denetmenlerinin çoğu görev alanında branşlaşmaya gidilerek uzmanlaşma sağlanmasını, görev-yetki ve sorumluluk dengesinin sağlanmasını, statülerinin yükseltilmesini ve kendilerine diğer kurumlardaki denetmenlerin maaşlarıyla eşit düzeyde maaş verilmesini istemektedir. Yine eğitim denetmenlerinin çoğu unvan değişikliğine olumsuz bakmaktadır. Bununla birlikte eğitim denetmenlerinin çoğu görevlerine devam etmek istediklerini belirtmiştir. Eğitim denetmenleri denetmen adaylarına, mesleğin avantaj ve dezavantajlarını göz önünde bulundurarak seçim yapmalarını tavsiye etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Denetim, eğitim denetimi, eğitim denetmenlerinin beklentileri.

Education Inspectors’ Opinions and Expectations of Their Profession

Öz

The main objective of this study is to establish education inspector’s opinions and expectations of their profession. Descriptive method based on general screening model was utilized in the research. The research data were obtained by qualitative research method and the study was conducted by phenomenological design, one of qualitative research designs. Semi-structured interview form was used as the means of data collection. In the semi-structured interview form, there were 5 questions aiming to identify education inspectors’ opinions and expectations of their profession. Descriptive and content analysis methods were used to analyze the data. Study group of the research was established by convenience sampling technique according to purposive sampling method and comprised of 56 education inspectors. As a result of the study, it was identified that the factor which was highlighted the most by education inspectors in choosing their profession was “to build a career”. Most of the education inspectors stated that they had a wide range of tasks, and inadequate status, and low salaries and wages. Most of the education inspectors requested that specialization is provided by branching out in most areas of task, that a balance is maintained between mission, powers and responsibilities, that their status level is raised, and that their salaries are made equal to the salaries of inspectors in other institutions. Furthermore, education inspectors have a negative opinion about any change in titles. However, most of them stated that they wanted to continue working in their positions. Education inspectors recommended prospective inspectors to make choices by considering advantages and disadvantages of the profession.

Anahtar Kelimeler

Inspection, education inspection, education inspectors’ expectations.

Kaynakça

• Akbaba Altun, S. ve Memişoğlu, S. P. (2010). İlköğretim müfettişlerinin denetimin yeniden yapılandırılmasına ilişkin görüşleri. İlkoğretim Online, 9(2), 643-657.
• Arabacı, İ. B. ve Akar, H. (2010). Eğitim denetmenlerinin bazı sosyal, demografik ve mesleki özelliklerine göre mesleki tükenmişlik düzeylerinin belirlenmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 78-91.
• Aydın, B. (2003). Bilgi toplumu oluşumunda bireylerin yetiştirilmesi ve matematik öğretimi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2 (14), 183-190.
• Aydın, M. (2000). Çağdaş eğitim denetimi (4. Baskı). Ankara: Hatipoğlu.
• Aydın, M. (2007). Eğitim yönetimi (8. Baskı). Ankara: Hatipoğlu.
• Burke, P. J., & Fessler, R. (1983). A collaborative approach to supervision, The Clearing House, 57 (3), 107-110.
• Dağlı, A. (2006). İlköğretim denetmenlerinin eğitim ve yaşam ile ilgili karşılaştıkları sorunlar ve bu sorunların çözümüne ilişkin öneriler. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi,6, 1-8.
• Ehren, M. C. M., & Visscher, A. J. (2006). Towards a theory on the impact of school inspections. British Journal of Educational Studies, 54 (1), 51- 72.
• Elo, S., & Kyngäs, H. (2008). The qualitative content analysis process. Journal of Advanced Nursing, 62 (1), 107–115.
• Erdem, R. ve Kocabaş, İ. (2005). Eğitim denetçilerinin kültürel değerleri. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 15 (2), 199-207.
• Ergün, M. (1987). Eğitim sosyolojisi. http://www.egitim.aku.edu.tr/egsos.pdf, adresinden 20/03/2013 tarihinde alındı.
• Eserpek, A. (1978). Eğitim ve sosyal değişme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 11 (1), 123-141.
• Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., & Hyun, H. H. (2012). How to design and evaluate research in education (8th ed.). New York: McGraw-Hill.
• Gedikoğlu, T. (2005). Avrupa Birliği sürecinde Türk Eğitim Sistemi: Sorunlar ve çözüm önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,1 (1), 66-80.
• Göksoy, S. ve Yenipınar, Ş. (2012). İstanbul ilinde görev yapan il eğitim denetmenlerinin denetim hizmetlerinin etkililiğine ilişkin görüşleri. Eğitim ve İnsani Bilimler Dergisi: Teori ve Uygulama, 3 (5), 37-54.
• Harris, B. M. (1985) Supervisory behavior in education (3rd ed). New Jersey: Prentice-Hall.
• Harris, B. M., & Valverde, L. A. (1976). Supervisors and educational change. Theory into Practice, 15 (4), 267-273.
• Kasapçopur, A. (2007). Avrupa Birliği ülkelerinde eğitim denetimi. Milli Eğitim http://rdb.meb.gov.tr/yayinlar/AB%20egitim.pdf, 12/05/2013 tarihinde alındı. Kurulu Başkanlığı, Ankara. adresinden
• Kayıkçı, K. (2005). Milli Eğitim Bakanlığı Müfettişlerinin denetim sisteminin yapısal sorunlarına ilişkin algıları ve iş doyum düzeyleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 44, 507-527.
• Kayıkçı, K. ve Şarlak, Ş. (2013). İlköğretim okullarında denetimin etkili işleyişini zorlaştıran örgütsel engeller. İlköğretim Online, 12 (2), 461- 478.
• Köklü, N., Büyüköztürk, Ş. ve Çokluk, Ö. (1999). İlköğretim müfettişlerinin araştırma yeterlikleri ve araştırma eğitimine ilişkin görüşleri. . Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 19, 325-339.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expande source book (2nd ed.). London: Sage.
• Neuendorf, K. A. (2002). The content analysis guide book. Thousand Oaks, CA: Sage.
• Resmi Gazete, (2011). Milli Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname, (Eylül 2011, 28054), http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2011/09/20110914-1.htm, adresinden 10/05/2013 tarihinde alındı.
• Sağlam Arı, G. ve Çına Bal, E. (2008). Tükenmişlik Kavramı: Birey ve örgütler açısından önemi. Celal Bayar Üniversitesi İİBFYönetim ve Ekonomi, 15 (1), 131-148.
• Sarpkaya, R. (2004). İlköğretim denetmenlerinin denetim sürecinde karşılaştıkları sorunlar. Burdur Eğitim Fakültesi Dergisi, 5 (8), 114- 129.
• Sergiovanni, T. J., & Starratt, R. J. (2002). Supervision: A redefinition (7th ed). Boston, MA: McGraw-Hill.
• Sezgin, F., Kavgacı, H., Kılınç, A. Ç. ve Aslan, H. (2012). Eğitim denetmenlerinin mesleki tükenmişlik düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5 (9), 175-191.
• Söbü, A. (2005). İlköğretim müfettişlerinin sorunları (IV. Hizmet bölgesi örneği), Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sivas.
• Şahin, S., Aydoğdu, B. ve Yoldaş, C. (2011). Duygusal zekâ ve iş doyumu arasındaki ilişkiler: Eğitim müfettişleri üzerinde bir araştırma. İlköğretim Online, 10 (3), 974-990.
• Şahin, S., Çek, F. ve Zeytin, N. (2011). Eğitim müfettişlerinin mesleki memnuniyet ve memnuniyetsizlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17 (2) 221-246.
• Taymaz, H. (2005). Eğitim sisteminde teftiş: Kavramlar, ilkeler, yöntemler (6. Baskı). Ankara: Pegem.
• Tem-Der’in müfettiş konulu raporu Nabi AVCI’ya sunuldu. (31 Mart 2013), http://memurnethaber.com/2013/03/31/tem-derin-mufettis-konulu- raporu-nabi-avciya-sunuldu/, adresinden 10/05/2013 tarihinde alındı.
• Terzi, A. R. (1996). İlköğretim müfettişlerinin teftiş sorunları (Ankara ili örneği), Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Tok, T. N. (2013). Türkiye’de eğitim denetmenlerinin profili. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 119-138.
• Töker Gökçe, A. (2009). Bilimsel yönetim anlayışında denetim. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (18), 74-89.
• Tükel, H. (1997). İlköğretim müfettişlerinin iş doyumu, Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Uras, M. ve Kunt, M. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğinden beklentileri ve beklentilerinin karşılanmasını umma düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19 (1).
• Ünal, A., ve Gürsel, M. (2007). İlköğretim denetçilerinin öğrenen organizasyon Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18, 463-482. açısından değerlendirilmesi.
• Selçuk Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. Baskı). Ankara: Seçkin.
• Yılmaz, K., Taşdan, M., & Oğuz, E. (2009). Supervision beliefs of primary school supervisors inTurkey. Educational Studies, 35 (1), 9-20.
• Weber, R. P. (1990). Basic content analisys (2nd ed.). Newbury Park, CA: Sage.