İLKÖĞRETİM 4-5. SINIF FEN VE TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMLARINDAKİ ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

Yıl 2013, Sayı: 20, 25 - 36, 01.06.2013

Nurhan Öztürk , H.gamze Yalvaç Ramazan Demir

Öz

Bu çalışmanın amacı, sınıf öğretmenlerinin 2005 fen ve teknoloji dersi öğretim programının yürürlüğe girmesiyle kullanılmaya başlanan alternatif ölçme ve değerlendirme tekniklerinde olumlu gördükleri yönler, yaşadıkları sorunlar ve sorunlara getirdikleri çözüm önerilerine ilişkin görüşlerini almaktır. Çalışmada nitel araştırma deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, Kocaeli İli Merkez İlçesi’nde bulunan üç ilköğretim okulunda görev yapan öğretmenler oluşturmaktadır. Veriler, 26 sınıf öğretmeni ile açık uçlu sorulardan oluşan görüşme formu kullanılarak toplanmıştır. Nitel boyutlu veriler içerik analizine tabi tutularak belirli kategoriler altında sayısallaştırılmıştır. Araştırma sonuçlarına bakıldığında, öğretmenlerin ilköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programını benimsedikleri, ancak programı yeterince tanımamaları nedeniyle uygulamada bazı problemler yaşadıkları ortaya çıkmıştır.

Anahtar Kelimeler

Fen ve teknoloji dersi öğretim programı, sınıf öğretmenleri, ölçme ve değerlendirme

Teachers’ Opinions about the Assessment and Evaluation Methods Employed in Elementary 4-5thgrades School Science and Technology Teaching Programs

Öz

The purpose of this study is to elicit the teachers’ opinions about the positive aspects of alternative assessment methods started to be used with the incorporation of science and technology course into the curriculums of elementary schools, the problems they have experienced and solutions they suggested to these problems. The present study employs qualitative research method. The sampling of the study consists of the teachers working in three elementary schools in Kocaeli central district selected among the universe through purposeful sampling method. The data were collected through interviews conducted with 26 classroom teachers where open-ended questions were used. Qualitative data were subjected to content analysis and then classified under some certain categories. When the results of the study were examined, it was seen that the science and technology teachers adopted the teaching program but some problems emerged in the implementation of the program as they were not familiar enough with the program.

Anahtar Kelimeler

Science and technology course teaching program, classroom teachers, assessment and evaluation.

Kaynakça

• Acad, M. B. ve Demir, E. (15-17 Kasım 2007). İlköğretim Programlarındaki Alternatif Değerlendirme Yöntemlerinin Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Sınıf Öğretmenlerinin Görüleri. I.Ulusal İlköğretim Kongresinde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Akbayır, S., Baki, A., Baysal, N., Çepni, S. ve Öztürk, C. (2006). Öğretenler ve Öğrenenler İçin Ek Açıklamalarla Yeni İlköğretim Programları: 1-5. Sınıflar (1. Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
• Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 44-61.
• Ayas, A. (1995). Fen Bilimlerinde Program Geliştirme ve Uygulama Teknikleri Üzerine Bir Çalışma: İki Çağdaş Yaklaşımın Değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 149-155.
• Ayas, A. (2005). Kavram öğretimi. Salih Çepni (Ed.). Kuramdan uygulamaya fen ve teknoloji Öğretimi. Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Aydın, F. (28-30 Eylül 2005). Öğretmenlerin Alternatif Ölçme Değerlendirme Konusundaki Düşünceleri ve Uyguladıkları. XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresinde sunulmuş bildiri, Denizli.
• Bağdatlı, A. (2005). Değişen İlköğretim Programlarındaki 4.Sınıf Fen ve Teknoloji Dersinin Taslak Öğretim Programının, Öğrenci Başarısına Etkisi ve Sınıf Öğretmenlerinin Programa İlişkin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Hatay.
• Baki, A. ve Birgin, O. (2002). Matematik Eğitiminde Alternatif Bir Değerlendirme Olarak Bireysel Gelişim Dosyası Uygulaması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi Bildiriler Kitabı, Cilt II, 913-920. Ankara: Devlet Kitapları Müd. Basımevi.
• Bryant, S. L. & Timmins, A. A. (2000). Using Portfolio Assessment as an Innovation to Assess Problem-Based Learning in Hong Kong Schools. China: Hong Kong Institute of Education, Hong Kong, SAR.
• Candur, F. (2007). Öğretmenlerin Fen ve Teknoloji Öğretimi, Kullanılan Ölçme ve Değerlendirme Yöntemleri ve Bu Yöntemlerin Öğretim Sürecindeki Önemi Hakkındaki Düşüncelerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
• Crawley, F. E. & Salyer, B. (1995). Origins of Life Science Teachers’ Beliefs Underlying Curriculum Reform in Texas. Science Education, 79, 611-635.
• Çakır, İ. ve Çimer, S. O. (15–17 Kasım 2007). Fen ve Teknoloji Öğretmenlerinin Alternatif Ölçme Değerlendirme Konusundaki Yeterlilikleri ve Uygulamada Karşılaşılan Problemler. I. Ulusal İlköğretim Kongresinde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Çalık, S. (5-7 Eylül 2007). Sınıf Öğretmenlerinin Yenilenen İlköğretim Programlarının Ölçme ve Değerlendirme Süreci Hakkındaki Düşünceleri Üzerine Bir Araştırma. 16. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, Tokat.
• Çepni, S. (2007). Araştırma ve Proje Çalışmalarına Giriş (3. Baskı). Trabzon: Celepler Matbaacılık.
• Doğanay, A. ve Sarı, M. (8–9 Mart 2007). Öğretmen Gözüyle Yeni Sosyal Bilgiler Programı: Adana ilinde Bir Araştırma. Birinci Uluslar Arası Katılımlı Bilim Çalıştayında sunulmuş bildiri, Çanakkale.
• Ercan, F. ve Altun, S. A. (14-16 Kasım 2005). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi 4. ve 5. Sınıflar Öğretim Programına İlişkin Öğretmen Görüşleri. Eğitimde Yansımalar: VII Yeni İlköğretim Programlarını Değerlendirme Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Kayseri.
• Erdal, H. (2007). 2005 İlköğretim Matematik Programı Ölçme Değerlendirme Kısmının İncelenmesi (Afyonkarahisar İli Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyonkarahisar Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
• Erdoğan M. (2007). Yeni Geliştirilen Dördüncü ve Beşinci Sınıf Fen ve Teknoloji Dersi Öğretim Programının Analizi, Nitel Bir Çalışma. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(2), 221-254.
• Flowers C., Delzell L. A., Browder D. & Spooner F. (2005). Teachers’ Perceptions of Alternate Assessments. Research and Practice for Persons with Severe Disabilities, 30(2), 81–92.
• Gömleksiz, M.N. & Bulut, İ. (2007). Yeni fen ve teknoloji dersi öğretim programının uygulamadaki etkililiğinin değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 32, 76-88.
• Güven, S. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Yeni İlköğretim Ders Programlarının Uygulanmasına İlişkin Görüşleri. Milli Eğitim Dergisi, 177, 224–236.
• Hambleton, R. K. & Murphy, E. (1992). A Psychometric Perspective on Authentic Measurement. Applied Measurement in Education, 5(1), 1–16.
• Kabaş O. (2007). Portfolyo Değerlendirme Yönteminin İlköğretim Birinci Kademede Uygulanma Düzeyi (Sakarya Örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Kartallıoğlu, F. (2005). Yeni İlköğretim Programlarının Uygulandığı Pilot Okullardaki Öğretmenlerin Yeni Program ve Pilot Çalışmalar Hakkındaki Görüşleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Korkmaz, H. (14-16 Nisan 2006). Yeni İlköğretim Programının Öğretmenler Tarafından Değerlendirilmesi. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Kongresinde sunulmuş bildiri, Ankara.
• Kuran, K. ve Kanatlı, F. (2009). Alternatif Ölçme Değerlendirme Teknikleri Konusunda Sınıf Öğretmenlerinin Görüşlerinin Değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(12), 209-234.
• Kutlu, Ö. (14-16 Kasım 2005). Yeni İlköğretim Programlarının ‘Öğrenci Başarısındaki Gelişimi Değerlendirme. Değerlendirme Sempozyumunda sunulmuş bildiri, Kayseri. Yansımalar: VIII Yeni İlköğretim Programlarını
• Lock, C. & Munby, H. (2000). Changing Assesment Practices in the Classroom: A Study of one Teacher’s Challenge. Alberta Journal of Educational Research, 46(3), 267-279.
• MEB. (2004). İlköğretim Fen ve Teknoloji Dersi (4-5. Sınıflar) Öğretim Programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
• MEB. (2005). İlköğretim 1–5 Sınıf Programları Tanıtım El Kitabı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basım Evi.
• Miles, M. B. & Huberman, A. M. (1994). Qualitative Data Analysis: An Expanded Source Book. Thousand Oaks: Sage Publications.
• Neukom, J. R. (2000). Alternative assessment: rubrics-students’ self assessment process. Master Thesis, The Faculty of Pacific Lutheran University, U.S.A.
• Okur, M. (2008). 4. ve 5. Sınıf Öğretmenlerinin Fen ve Teknoloji Dersinde Kullanılan Alternatif Ölçme Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Zonguldak Karaelmas Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak. Tekniklerine İlişkin Görüşlerinin Belirlenmesi.
• Orbeyi, S. (2007). “İlköğretim Matematik Dersi Öğretim Programının Öğretmen Görüşlerine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Çanakkale.
• Ornstein, A. C. & Hunkins, F. P. (1993). Curriculum: Foundation, principles and issues. London: Allyn & Bacon.
• Sağlam Arslan, A., Avcı, N. ve İyibil, Ü. (2008). Fizik Öğretmen Adaylarının Alternatif Ölçme- Değerlendirme Yöntemlerini Algılama Düzeyleri. D.Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 115–128.
• Schremer, O. D. (1991). The Teacher - A Category in Curriculum Evaluation. Studies in Educational Evaluation, 17, 23-39.
• Şekel, S. (2007). Yeni Fen ve Teknoloji Öğretim Programının Öğretmen Görüşleri Işığında Değerlendirilmesi: Gümüşhane İli Örneği. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
• Şenel Çoruhlu, T., Er Nas, S. ve Çepni, S. (2008). Fen ve Teknoloji Öğretmenleri İçin Alternatif Ölçme ve Değerlendirme Tekniklerine Yönelik Bir HİE Programından Yansımalar: Trabzon örneği. Necatibey Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 1-22.
• TTKB. (2007). Eğitim bilimleri derneği TTKB raporu. Eğitim programlarındaki değişikliklere bağlı http://www.egitimbilimleridernegi.org/gpage6.html adresinden 3 Şubat 2011 tarihinde indirilmiştir. çıkan eğitim uzmanı ihtiyacı [Online]
• Yangın, S. (2007). 2004 Öğretim Programı Çerçevesinde İlköğretimde Fen ve Teknoloji Dersinin Öğretimine ilişkin Öğretmen ve Öğrenci Görüşleri. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2008). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri (7. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Wang Y. & Liao H. (2008). The Aplication of Learning Portfolio Assessment for Students in the Technological and Vocational Education. Asian EFL Journal, 10, 132-154.
• White, R.C. (1997). Curriculum İnnovation a Celebration of Classroom Practice. London: Open University Press.
• Wiles, J. & Bondi, J. (1989). Curriculum Development: A Guide to Practice (3rd Edition). Columbus, OH: Merrill.