Democratic Attitudes of Prospective Teachers

Yıl 2011, Sayı: 17, 1 - 14, 01.12.2011

Mehmet Nuri Gömleksiz Sare Çetintaş

Öz

One of the most important functions of any educational system is to bring up democratic individuals. Democracy survives and develops only in the societies formed of people who have grasped it as behaviour and who can apply its principles their lives. Maintaining democracy will be possible by bringing up individuals who accept democratic values. The purpose of this research is to assess the democratic attitudes of prospective teachers enrolled in Education Faculties. "Democratic Attitude Scale" adapted into Turkish by Gözütok (1995) was used in the study. Democratic attitudes of prospective teachers differed significantly in terms of gender, university, department, education level of their mothers, economic status of their parents and number of sibling but did not differ in terms of education level of thei father

Anahtar Kelimeler

Democracy, democratic attitudes, education faculty, prospective teachers.

ÖĞRETMEN ADAYLARININ DEMOKRATİK TUTUMLARI

Öz

Eğitim sistemlerinin en önemli işlevlerinden birisi demokratik bireyler yetiştirmektir. Demokrasi ancak demokrasiyi davranış biçimi olarak özümsemiş ve demokrasi ilkelerini yaşama uygulayabilmiş insanlardan oluşan toplumlarda yaşamakta ve gelişmektedir. Demokrasiyi yaşatma, demokratik değerleri benimsemiş bireyleri yetiştirmekle mümkündür. Bu araştırmanın amacı Eğitim Fakültelerinde öğrenim gören öğretmen adaylarının demokratik tutumlarını belirlemektir. Araştırmada Gözütok (1995) tarafından Türkçeye uyarlanan ”Demokratik Tutum Ölçeği” kullanılmıştır. Öğretmen adaylarının demokratik tutumları cinsiyet, üniversite, bölüm, anne eğitim düzeyi, gelir düzeyi, kardeş sayısı değişkenleri açısından farklılaşırken, baba eğitim düzeyine göre farklılaşmanın olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Demokrasi, Demokratik tutumlar, eğitim fakültesi, öğretmen adayları.

Kaynakça

• Ada, Ş. ve Koç, M. (2000). Üniversite Öğrencilerinin Lisans Eğitimleri Süresince Demokratik Tutumlardaki Değişmelerin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, IX. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi, 27–30 Eylül 2000, Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi, Erzurum.
• Arıbaş, S. (1999). Milli Kültür, Bilim ve Eğitim Alanındaki İlişki, Milli Eğitim, Sayı: 141, 19- 21.
• Aycan, N. ve Çalık, D. (2003). İlköğretim Okullarında Demokrasi Eğitimi: Manisa İli Örneği, C.B.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(2), 19–29.
• Bulut Serin, N. (2006). Buca Eğitim Fakültesi, Psikolojik Danışma ve rehberlik Bölümü Öğrencilerinin (Okul Psikolojik Danışmanı Adayları) Demokratik Tutumları, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 12-22.
• Büyükkaragöz, S. (1995). Yüksek Öğretim Programları ve Demokratik Tutumlar. Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Cüceloğlu, D. (2000). İçimizdeki Biz, İstanbul: Sistem Yayıncılık.
• Demoulin, D.F. & Kolstad, R. (2000). Assessing the Gains of Behavioral Dynamics Essential for Success in Democracy for Teacher Education Students. College Student Journal, 34 (3), 417-424.
• Duman, B. (2004). Öğrenme Öğretme Sürecindeki Entelektüel Şizofrenizm, Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, 20-21 Mayıs 2004, Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Çanakkale.
• Duman, T. ve Koç, G. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Öğretim Elemanlarının Demokratik Tutum ve Davranışlarına İlişkin Görüşleri, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı, 6-9 Temmuz 2004, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Ekiz, D. (2003). Öğretmen Adaylarının Öğretim Elemanları ve Dersler Hakkındaki Olumsuz Algılarının Tespit Edilmesi: Etnografik Bir Araştırma, Eğitim Araştırmaları, 12, 91- 103.
• Ektem, I. S. ve Sünbül, A. M. (2011). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Bir Araştırma, Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 31, 159- 168.
• Ercoşkun, M. H. ve Nalçacı, A. (2008).Sınıf Öğretmeni Adaylarının Empatik Beceri ve Demokratik Tutumlarının İncelenmesi. Milli Eğitim, Sayı: 180, 204-215.
• Ertürk, S. (1985). Diktacı Tutum ve Demokrasi, Dördüncü Baskı, Yelkentepe Yayınları:8, Ankara: Sistem Ofset Matbaası.
• Genç, S. Z. ve Kalafat, T. (2007). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları İle Problem Çözme Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(22), 10-22.
• Genç, S. Z. ve Kalafat, T. (2008). Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları ile Empatik Becerilerinin Değerlendirilmesi Üzerine Bir Araştırma, Manas Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, Sayı: 19, 211-222.
• Gömleksiz, M. N. ve Kan A. Ü. (2008). Eğitim Fakültesi ve Tezsiz Yüksek Lisans Programlarına Değerlendirilmesi (Fırat Üniversitesi Örneği), Milli Eğitim, Sayı: 178, 44-63
• Gözütok, D. (1995). Öğretmenlerin Demokratik Tutumları, Ankara: Türk Demokrasi Vakfı Yayınları.
• Gürol A. ve Yalçın, H. (2009). İlköğretim Programının Öğrenci Sayısının Fazla Olduğu Sınıflarda Uygulanmasında Karşılaşılan Sorunlar, VIII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumu’nda Sunulan Bildiri (21-23 Mayıs 2009), Osmangazi Üniversitesi Eğitim Fakültesi İlköğretim Bölümü, Eskişehir.
• Güven, İ. (2004). Sosyal Bilgiler Alan Öğretmen Adaylarının Okul Uygulamalarına Yönelik Görüşleri Üzerine Nitel Bir Araştırma, Kuramdan Uygulamaya Eğitim Bilimleri, 4(2), 270-299.
• Güvenç, B. (1997). Türk Kimliği, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Hassan, Ü. (1990). Türkiye Tarihi I, Düşünce ve Bilim Tarihi, İstanbul: Cem Yayınları.
• Karahan, T. F., Sardoğan, M. E., Özkamalı, E. ve Dicle, A. N. (2006). Öğretmen Adaylarında Demokratik Tutum, Nevrotik Eğilimler ve Kendini Gerçekleştirme, Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 149-158
• Kepenekçi, K. Y. (2003). Demokratik Okul, Eğitim Araştırmaları Dergisi, 11,44-53
• Kongar, E. (1993). Demokrasi ve Kültür, İstanbul: Remzi Kitapevi.
• Mumcu, A. (1994). Tarih Açısından Türk Tarihinin Temelleri ve Gelişimi, İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
• Ömerustaoğlu, A. (2004). Felsefe Grubu Öğretmenliği ve Diğer Anabilim Dallarında Öğrenim
• Gören Öğrencilerin Demokratik Tutumlarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi, Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, Sayı: 7, 216-226.
• Özbek, R. (2004). Vatandaşlık ve İnsan Hakları Eğitimi Amaçlarının Gerçekleşme Düzeyine İlişkin Öğretmen ve Öğrenci Tutumlarının Değerlendirilmesi. Uluslararası Demokrasi Eğitimi Sempozyumu, 20-21 Mayıs 2004 Bildiriler, Onsekiz Mart Üniversitesi Yayını.
• Sağlam, H. İ. (1997). “İlköğretim Okullarında Türkiye Cumhuriyeti İnkılâp Tarihi ve Atatürkçülük Dersi Öğretiminin Değerlendirilmesi.” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
• Sağlam, H. İ. (2000). Sosyal Bilgiler Dersinin Demokratik Tutum Geliştirmedeki Rolü, Milli Eğitim, Sayı: 146, 67-71.
• Saracaloğlu, A. S., Evin, İ. & Varol, S. R. (2004). İzmir İlinde Çeşitli Kurumlarda Görev Yapan Öğretmenler ile Öğretmen Adaylarının Demokratik Tutumları Üzerine Karşılaştırmalı Bir Araştırma, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4 (2), 335-364.
• Taçman, M. (2009). İlköğretim Sınıf Öğretmenlerinin Demokratik Tutumları, İlköğretim sınıf öğretmenlerinin center.org/index.php/cjes/article/.../6/9. Erişim Tarihi: 21.05.2011. tutumları.
• www.world-education
• Tanilli, S. (1982). Devlet ve Demokrasi, 3. Basım, İstanbul: Say Kitap Pazarlama.
• Touraine, A. (1997). Demokrasi Nedir? Çev: Olcay Kural, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları.
• Ulusoy, K. (2007). “Lise Tarih Programımda Yer Alan Geleneksel ve Demokratik Değerlere Yönelik Öğrenci Tutumlarının ve Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından Değerlendirilmesi.” Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yağcı, E. (1998). Demokrasi ve Eğitim, Eğitim ve Bilim, 22(107), 15-22.
• Yalar, T. (2010). İlköğretim 3.Sınıflarda Türkçe Dersi Öğretiminde Karşılaşılan Sorunların Öğretmen Görüşlerine Göre Belirlenmesi, Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, 30-41
• Yanardağ, A. (2000). “Üniversite Gençliğinin Demokratik Tutum ve Davranışları Üzerine Bir Araştırma (Selçuk Üniversitesi Örneği).” Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sakarya.
• Yüksel, S. (2004). Eğitim Fakültesi Öğrencilerinin Meslek Bilgisi Derslerine Yönelik Direnç Davranışları, Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 4(1), 171-200.