Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalıklarının Belirlenmesi

Yıl 2021, Sayı: 40, 45 - 55, 31.12.2021

Şuheda Dal , Nilüfer Okur Akçay

Öz

Bu araştırmada, fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmanın örneklem grubu Ağrı il merkezi ve merkez köylerde görev yapan toplam 102 fen bilimleri öğretmeninden oluşmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak “Sürdürülebilir Kalkınma Farkındalığını Belirleme Ölçeği (SKFBÖ)” kullanılmıştır. SKFBÖ’den elde edilen verilerin analizinde SPSS 22 paket programından yararlanılmış ve bağımsız t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA) kullanılmıştır. Çalışma verilerinin analizi sonucunda fen bilimleri öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarında yaş ve kıdem yılı değişkenine göre istatistiksel olarak anlamlı bir fark görülmüştür. Cinsiyet ve eğitim durumu değişkenine göre ise anlamlı bir farklılık bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

sürdürülebilir kalkınma, farkındalık, fen bilimleri

Kaynakça

• Ahi, B., & Özsoy, S. (2015). İlkokullarda görev yapan öğretmenlerin çevreye yönelik tutumları: cinsiyet ve mesleki kıdem faktörü. Kastamonu Eğitim Dergisi, 23(1), 31-56.
• Alkış, S. (2007). Coğrafya eğitiminde yükselen paradigma: sürdürülebilir bir dünya. Marmara Coğrafya Dergisi, 15, 55-64.
• Atmaca, C. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Arat, G., Türkeş, M. & Saner, E. (2002). Uluslararası sözleşmeler ön rapor, vizyon 2023. Bilim ve Teknoloji Stratejileri Teknoloji Öngörü Projesi Çevre ve Sürdürülebilirlik Kalkınma Paneli.
• Barlas, N. (2013). Küresel krizlerden sürdürülebilir topluma çağımızın çevre sorunları. Boğaziçi Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
• Çemrek, F., & Bayraç, H. (2013). Sürdürülebilir kalkınma skorunun hesaplanması. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(2) , 131-152 .
• Çımrın, F. K. (2014). Kapitalizm, çevre ve çok uluslu şirketler. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 13(50), 175-187.
• Çobanoğlu, O., & Türer, B. (2015). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmenlerinin sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi. Uluslararası Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 235-247.
• Demirbaş, M. & Pektaş, H. M. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevre sorunu ile ilişkili temel kavramları gerçekleştirme düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2), 195-211.
• Demirbaş, Ç.Ö. (2015). Öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalık düzeyleri. Marmara Coğrafya Dergisi, 31, 300-316.
• Engin, H. (2010). Coğrafya eğitiminde sürdürülebilir kalkınma, sürdürülebilirlik eğitimi ve çevre eğitimi konularının kazandırılması. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi Eğitim Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
• Erdinç, B. (2016). Avrupa birliğinde sürdürülebilir kentleşme: türkiye’nin yansımaları. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Aydın.
• Kavaz, D. & Öztoprak, H. (2019). Sürdürülebilir kalkınma farkındalığı ve çevresel duyarlılık üzerine bir durum çalışması: uluslararası kıbrıs üniversitesi. Folklor/Edebiyat , 25(97) , 146-165.
• Kahyaoğlu, M. (2011). Öğretmen adaylarının öğrenme stilleri ile çevre eğitimi öz-yeterlilikleri arasındaki ilişki. Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(2), 68-82.
• Karabıçak, M., & Armağan, R. (2004). Çevre sorunlarının ortaya çıkış süreci çevre yönetiminin temelleri ve ekonomik etkileri. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(2), 203-228.
• Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayın, Ankara.
• Koçulu, A. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıkları ile çevre sorunlarına yönelik tutum ve davranışları arasındaki ilişkinin incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Fen bilimleri öğretim programı. Ankara: Devlet Basımevi.
• Özcan, A. (2016). Sürdürülebilirlik ekseninde yeni çevresel haklar deneyimi ve eko-politik bir analiz: güneş ve rüzgar hakları. Alternatif Politika, 8(1), 34-66.
• Öztürk, L. (2007). Sürdürülebilir kalkınma. İmaj Yayıncılık, Ankara.
• Sandel, K., Öhman, J., & Östman, L. (2006). Education for sustainable development: nature, school and democracy. Lund: Student literattur.
• Şahin, Ü. (2004). Truva atı olarak sürdürülebilir kalkınma. Üç Ekoloji Dergisi, 2, 1-23.
• Şanlı, İ.D., & Armağan, R. (2017). Sürdürülebilir kalkinma perspektifinden yenilenebilir enerji: kamu politikalarinin gerekliliği. Süleyman Demirel Üniversitesi Vizyoner Dergisi, 8(19), 93-109.
• Teksöz, G. (2014). Geçmişten ders almak: sürdürülebilir kalkınma için eğitim. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31(2), 74-97.
• Tıraş, H. (2012). Sürdürülebilir kalkınma ve çevre: teorik bir inceleme. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2(2), 57-73.
• Toprak, D. (2006). Sürdürülebilir kalkınma çerçevesinde çevre politikaları ve mali araçlar. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(4), 146- 169.
• Türer, B. (2010). Fen bilgisi ve sosyal bilgiler öğretmen adaylarının sürdürülebilir kalkınma farkındalıklarının belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
• Uzun, N. (2007). Orta öğretim öğrencilerinin çevreye yönelik bilgi ve tutumları üzerine bir çalışma. (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Yıldız, E., & Aydın A.S. (2013). Olimpiyat oyunlarının sürdürülebilir kalkınma açısından değerlendirilmesi. Hacettepe Üniversitesi Spor Bilimleri ve Teknolojisi Yüksekokulu Spor Bilimleri Dergisi, 24(4), 271.
• WEB1 https://www.mavt.ethz.ch/concent/dam/ethz/specialinterest/mavt/processengin. (03.11.2019).