EXAMINATION OF SCIENCE AND ART CENTER TEACHERS' APPROACHES TO TWICE EXCEPTIONAL STUDENTS

Yıl 2022, Sayı: 42, 87 - 109, 31.12.2022

Galip Öner , Betül Kaya

Öz

Educational support is provided in science and art centers affiliated with the Ministry of National Education for gifted children in the field of art or general talent in Turkey. Students here receive education in homogeneous groups according to their art or general ability. Although the groups are homogeneous, it can be said that there are individual differences in these classes as in every school. The focus group of this research is students who are both gifted and have attention deficit and hyperactivity disorder. Because of these features, these students are called “Twice Exceptional”. It is important for an effective teaching process that teachers know the individual differences between two different students. In this context, the research aims to reveal the thoughts of the teachers working in the science and art center about twice exceptional students and their approaches to the teaching process. The study group of the research consists of 20 teachers from different branches. In this research, in which basic qualitative research, one of the qualitative research methods, was used, the data were collected through a semi-structured interview form. The data were analyzed by descriptive and content analysis, one of the qualitative data analysis techniques. As a result of the research, it was concluded that the teachers did not have sufficient knowledge and practice approaches to twice exceptional students.

Anahtar Kelimeler

Twice exceptional, ADHD, gifted students, science and art center, teachers

Proje Numarası

1919B012003934

İKİ KERE FARKLI ÖĞRENCİLERE YÖNELİK BİLİM VE SANAT MERKEZİ ÖĞRETMENLERİNİN YAKLAŞIMLARININ İNCELENMESİ

Öz

Millî Eğitim Bakanlığına bağlı bilim ve sanat merkezlerinde sanat veya genel yetenek alanında özel yetenekli çocuklara yönelik öğretim desteği verilmektedir. Her ne kadar homojen bir grup olduğu varsayılsa da her okulda karşılaşıldığı gibi bilim ve sanat merkezlerinde de farklı özel gereksinimlere sahip öğrenciler bulunmaktadır. Bu öğrenciler özel yeteneğine ek olarak sahip oldukları farklılıklar nedeniyle “iki kere farklı” olarak adlandırılmaktadır. Özel yetenekli öğrencilerin bu farklılıklarının öğretmenler tarafından bilinmesi ve buna göre öğrenme-öğretme sürecini tasarlaması bu öğrencilerin daha iyi kazanımlar elde etmesi için önemlidir. Bu araştırmanın odak noktasını ise her 25 çocuktan birinde görülmekte olan dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu oluşturmaktadır. Bu bağlamda araştırmanın amacı iki kere farklı öğrencilere yönelik bilim ve sanat merkezi öğretmenlerinin düşünce ve yaklaşımlarını ortaya koymaktır. Araştırmanın çalışma grubunu bir bilim ve sanat merkezinde görev yapmakta olan farklı branşlardan 20 öğretmen oluşturmaktadır. Nitel araştırma yöntemlerinden temel nitel araştırmanın kullanıldığı bu araştırmada veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu aracılığıyla toplanmıştır. Veriler nitel veri tekniklerinden betimsel ve içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucunda öğretmenlerin iki kere farklı öğrencilere ilişkin yeterli bilgiye ve uygulama yaklaşımına sahip olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır.   

Anahtar Kelimeler

İki kere farklı, DEHB, özel yetenekli öğrenci, bilim ve sanat merkezi, öğretmenler, Twice exceptional, ADHD, gifted students, science and art center, teachers

Destekleyen Kurum

TÜBİTAK BİDEB

Proje Numarası

1919B012003934

Kaynakça

• Baum, S. M. (2004). Introduction. In T. M. Newman & R. J. Sternberg (Eds.), Students with both gifts and learning disabilities: ldentification, assessment, and outcomes, (pp. 1-16), Springer Science+Busmess Media
• Batdal Karaduman, G. (2013). Underachievement in gifted students. International Journal on New Trends in Education and Their Implications, 4(4), 165-172.
• Bayram, B. (2019). Sosyal bilgiler öğretmenlerinin kapsayıcı eğitime yönelik algı ve uygulamaları. Yüksek lisans tezi. Erciyes Üniversitesi.
• Bell, S. M., Taylor, E. P., McCallum, R. S., Coles, J. T., & Hays, E. (2015). Comparing prospective twice exceptional students with high-performing peers on high-stakes tests of achievement. Journal for the Education of the Gifted, 38(3), 294-317. doi: 10.1177/0162353215592500
• Bolat, Y. (2019). Öğretmenlerin üstün yetenekli öğrencileirn özelliklerine yönelik farkındalık düzeylerinin farklı değişkenler açısından incelenmesi. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 13(30), 25-41. doi:10.29329/mjer.2019.218.2
• Dağlıoğlu, H. E. (2010). Üstün yetenekli çocuklarIn eğitiminde öğretmen yeterlikleri ve özellikleri. Millî Eğitim, 186, 72-84.
• Davis, R. (2019). Inclusive education: an examination of general education teacher’s attitudes on the effectiveness of inclusion practices within general education classrooms: A qualitative case study. Doctoral dissertation. Northcentral University.
• Didin, E., & Köksal Akyol, A. (2019). Annelerinin görüşlerine göre DEHB tanılı çocukların okullarda karşılaştıkları sorunlar. Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 50, 80-95. doi:10.15285/maruaebd.586824
• DuPaul, G. J., & Langberg, J. M. (2018). Educational impairments in children with ADHD. In R. A. Barkley (Ed.), Attention-deficit hyperactivity disorder: a handbook for diagnosis and treatment, (pp. 169-190). The Guilford Press.
• Fırat, E. (2021). Sosyal bilgiler dersinde kapsayıcı eğitim: Fenomenolojik bir araştırma. Doktora tezi. Anadolu Üniversitesi.
• Fonseca, C. (2011). Emotional ıntensity in gifted students: helping kids cope with explosive feelings. Prufrock Press.
• Glesne, C., & Peshkin, A. (1992). Becoming qualitative researchers: An introduction. Longman
• Göl, İ., & Bayık, A. (2013). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin çocuklarda dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu tanıma yeterlikleri. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Elektronik Dergisi, 6(4), 207-213.
• Guba, E. G. (1981). Criteria for assessing the trustworthiness of naturalistic ınquiries. ERIC/ECTJ Annual Review Paper, 29(2), 75-91.
• Hacker Hadwin, M. J. (2017). Meeting the needs of middle grades social studies students with language based learning disabilities an analysis of students’ and teachers’ perspectives. Doctoral Dissertation. University of South Carolina.
• Harper, D. L. (2017). The peripheral factors of inclusive education and teacher self efficacy. Doctoral dissertation. Concordia University – Portland.
• Hebert, T. P. (2011). Understanding the social and emotional lives of gifted students. Prufrock Press.
• Kaplan Sayı, A. (2018). Üstün zekâlı çocuklar ve dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu ilişkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 54-68. doi:10.17860/mersinefd.320229
• Karabulut, R. (2020). Türkiye'de üstün yetenekliler eğitiminin tarihi süreci. Eğiten Kitap
• Karakaş, S., Erdoğan-Bakar, E., & Işık-Taner, Y. (2013). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu olgularındaki zekâ puanında dikkatin rolü. Türk Psikoloji Dergisi, 28(72), 62-82.
• Kaya, N. G. (2019). Sınıf öğretmenlerinin üstün zekâlı ve yeteneklilerin eğitimine ilişkin tutum ve görüşlerinin belirlenmesi. Eğitim ve Bilim, 44(199), 239-256. doi:10.15390/EB.2019.7978
• Kaya-Şekeral, C., & Güngörmüş-Özkardeş, O. (2013). Üstün zekâlı öğrencilerde özel öğrenme güçlüğü belirtilerinin taranması. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimleri Dergisi, 12(23), 197-219.
• Levent, A. F. (2020). Bilim ve sanat merkezlerinde eğitim mevcut durum ve politika (Politika Notu: 2020/16). İstanbul: İLKE İlim Kültür Eğitim Vakfı.
• MEB. (2013). Özel yetenekli bireyler strateji ve uygulama planı 2013 – 2017. Milli Eğitim Bakanlığı Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Genel Müdürlüğü.
• MEB. (2022). Özel yetenekli öğrenciler için özel etkinlikler hazırlandı. https://orgm.meb.gov.tr/www/ozel-yetenekli-ogrenciler-icin-ozel-etkinlikler-hazirlandi/icerik/2101
• Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber, (S. Turan, Çev. Ed.). Nobel yayıncılık
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: a guide to design and implementation. Jossey-Bass A Wiley Brand.
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: qualitative data analysis. Sage publications.
• Morse, A. R. (2020). Barriers to inclusive education: A qualitative case study among inclusive elementary teachers in the general education classroom. Doctoral dissertation. Northcentral University.
• Muhanna, M. (2018). The inclusion of students with disabilities in Jordan: The impact of teachers’ attitudes, beliefs, knowledge and resources. Doctoral dissertation. Western Sydney University.
• Murdoch, D. C. (2019). Lived experience and inclusıve education: An exploration of the phenomenon of inclusive education in the life world of young people, parents and teachers. Doctoral Dissertation. The University of Edinburgh.
• Odden, K. A. (2015). Secondary social studies teachers’ perceptions of special education. Doctoral dissertation. University of North Dakota.
• Oğurlu, Ü. (2010). Üstün zekâlı ve yeteneklilerde sosyal uyum ve arkadaşlık ilişkileri: literatür taraması. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(39), 90-99.
• Öner, G. (2022). Kapsayıcı eğitim yaklaşımıyla sosyal bilgiler öğretimi: bir eylem araştırması, Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi.
• Özdemir, G. (2017). Üstün yetenekli öğrencilere yönelik zenginleştirilmiş öğretim programının bilimsel süreç becerilerine ve başarıya katkısına ilişkin eylem araştırması. Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi.
• Özdemir, L., Çiftçi, H., & Sayan, Ö. (2022). Tarihsel süreçte özel eğitim uygulamalari, kurumlari ve görevli personellerin incelenmesi. Atlas Sosyal Bilimler Dergisi, 1(9), 1-20.
• Sousa, D. A., & Tomlinson, C. A. (2011). Differentiation and the brain: How neuroscience supports the learner-friendly classroom. Solution Tree Press.
• Şimşek, Ş., Yıldırım, V., & Bostan, R. (2015). Psikolojik danışmalık ve rehberlik öğretmenlerinin dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu hakkındaki bilgi ve inançları. Van Tıp Dergisi, 22(1), 34-40.
• Reis, S. M., & McCoach, D. B. (2000). The underachievement of gifted students: what do we know and where do we go?, Gifted Child Quarterly, 44(3), 152–170.
• Reis, S. M., & McCoach, D. B. (2002). Underachievement in gifted students. In M. Neihart, S. M. Reis, N. M. Robinson, & S. M. Moon (Eds.), The social and emotional development of gifted children: What do we know? (pp. 81–91). Prufrock Press.
• Rizza, M. G., & Morrison, W. F. (2007). Identifying twice exceptional children: A toolkit for success. TEACHING Exceptional Children Plus, 3(3), 1-9.
• Sağlam, A., & Polat, İ. (2020). Özel yetenekli öğrencilerin sınıf ortamındaki davranışlarına yönelik öğretmenlerin görüşleri. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 24, 473-494.
• Tomlinson, C. A. (2005). Grading and differentiation: Paradox or good practice?. Theory into Practice, 44(3), 262-269.
• Tyler, D. P. (2021). Instructional practices used with students with disabilities in inclusive classrooms: A qualitative study. Doctoral dissertation. University of Phoenix.
• UNESCO. (2001). Open file on ınclusive education: Support materials for managers and administrators. UNESCO.
• UNICEF. (2017). Inclusive education. https://www.unicef.org/eca/sites/unicef.org.eca/files/IE_summary_accessible_220917_brief.pdf
• Urban, D. J. (2013). Toward a framework of ınclusive social studies: Obstacles and opportunities in a preservice teacher education program. Doctoral dissertation. Columbia University
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin yayıncılık
• Yıldırım, E. (2017). Sosyal bilgiler dersinde sığınmacılara yönelik kapsayıcı eğitimin incelenmesi. Doktora tezi. Gazi Üniversitesi.
• Yılmaz-Yenioğlu, B., & Melekoğlu, M. A. (2021). Öğrenme güçlüğü ve özel yeteneği olan iki kere farklı bireylere yönelik yapılan çalışmaların gözden geçirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 22(4), 999-1024. doi:10.21565/ozelegitimdergisi.696065