Crisis Management in Higher Education Institutions during COVID -19 Process (Mardin Artuklu University Case)

Yıl 2024, Sayı: 46, 23 - 49, 31.12.2024

Cebrail Öztürk , İmam Bakır Arabacı

Öz

The negative effects of the recent coronavirus crisis on educational organizations have increased the importance of crisis-related research. In line with the views of senior officials, academics, and administrative staff at Mardin Artuklu University, this research aimed to evaluate how efforts have been made to address the crisis that has arisen since the outbreak of coronaviruses. The research was conducted using the survey model. The population of the study consists of staff working at Mardin Artuklu University during the 2022-2023 academic year. Since all staff within the research population were accessible, there was no need for sampling, and data were collected from all staff. Research data were collected via the "Crisis Management Scale". In the research, it was concluded that, according to the participants' opinions in managing the coronavirus crisis, the preparedness of institutions has an important effect in preventing the crisis or reducing the magnitude of the damage that the crisis will cause to the institution. Moreover, no significant differences were found in participants' opinions regarding gender, age, educational level, and job role.

Anahtar Kelimeler

Crisis, Crisis Management, Coronavirus, COVİD-19, Higher Education

Covid-19 Sürecinde Yüksek Öğretim Kurumlarında Kriz Yönetimi (Mardin Artuklu Üniversitesi Örneği)

Öz

Yakın zamanda yaşanan koronavirüs krizinin eğitim örgütleri üzerinde olumsuz etkiler oluşturması, kriz ile ilgili araştırmaların öneminin artmasını sağlamıştır. Mardin Artuklu Üniversitesi üst düzey yöneticileri, akademisyenleri ve idari personelin görüşleri doğrultusunda bu araştırma, koronavirüs salgınının ortaya çıkmasından bu yana ortaya çıkan krize yönelik nasıl çaba sarf edildiğini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Araştırma, tarama modeli çerçevesinde yürütülmüştür. Araştırmanın evreni 2022-2023 eğitim-öğretim yılında Mardin Artuklu Üniversitesinde görev yapan çalışanlardan oluşmaktadır. Araştırma evrenindeki personel erişilebilir olması nedeniyle örneklem almaya gerek duyulmamış olup tüm personelden veri toplanmıştır. Araştırma verileri "Kriz Yönetim Ölçeği" ile toplanmıştır. Araştırmada, koronavirüs krizinin yönetilmesinde katılımcıların görüşlerine göre kurumların krize hazırlıklı olmasının krizi önlemede veya Krizin kuruma vereceği hasarın büyüklüğünün azaltılmasında önemli etkiye sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca katılımcı görüşlerinde cinsiyet, yaş, öğrenim durumu ve görev değişkeninde anlamlı farklılıklar bulunmamıştır.

Anahtar Kelimeler

Kriz, Kriz Yönetimi, Koronavirüs, Covid-19, Yükseköğretim.

Kaynakça

• Adıgüzel, S. (2007). İlköğretim okulu müdürlerinin deprem ile ilgili kriz yönetimine ilişkin yeterlikleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yıldız Teknik Üniversitesi.
• Akçınar, M. (2022). Pandemi döneminde özel hastanelerde kriz yönetimi faaliyetleri konusunda çalışan algıları: Ankara ili örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi.
• Aksu, M. (2009). Krizleri fırsata çevirmenin yolları: kriz yönetimi. Kum Saati Yayınları.
• Albayrak, E. E. (2022). Okul yöneticilerinin kriz yönetim becerileri ile okul sağlığı ilişkisine yönelik öğretmen görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Ayyürek, O. (2014). Eğitim örgütlerinde kriz yönetimi: Van depremi örneği. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Yüzüncü Yıl Üniversitesi.
• Balaban, S. (2016). Kriz yönetiminde liderlik ve liderlik özelliklerinin kriz yönetimine etkisi üzerine bir araştırma. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Gelişim Üniversitesi.
• Başaran, İ. E. (1996). Eğitim Yönetimi. Başaran Yayın.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
• Can, H. (2005). Organizasyon ve yönetim. Siyasal Kitabevi.
• Çakır, V. (2014). Kriz iletişimi teorileri. M. Akdağ & Ü. Arklan, (Ed.), Kriz yönetimi iletişimsel temelde çözüm odaklı stratejik yaklaşımlar (ss. 67-118) içinde. Literatürk Academia.
• Çelikten, S. S. (2022). Covid-19 Salgın sürecinde sınıf öğretmenlerinin yaşadığı sorunlar. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
• Düşünceli, F., Arı, Ö., Evren, M., & Kavak. O. (2020). Covid-19 sürecinde Mardin Artuklu Üniversitesi: uzaktan eğitim sistemi, eğitim öğretim ile araştırma faaliyetlerinin değerlendirilmesi, https://www.artuklu.edu.tr/upload/posterler/covid/covid_19_mau.pdf
• Dinler, S. S. (2022). Covid-19 salgın sürecinde sınıf öğretmenlerinin yaşadığı sorunlar. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Kırıkkale Üniversitesi.
• Ercan, F. (2021). Ortaokul müdürlerinin stratejik liderlikleri ve kriz yönetimi becerileri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Filiz, E. (2007). Türk kamu yönetiminde kriz yönetimi. Alfa Akademi.
• Fink, S. (1986). Crisis management planning for the ınavitable. Amacom.
• George, D., & Mallery, p. (2003). SPSS for windows step by step: a simple guide and reference 11.0 update. Allyn & Bacon.
• İnandı, Y. (2008). Resmi ilk ve ortaöğretim okulları müdürlerinin okullarındaki kriz durumlarına ilişkin yaklaşımlarının değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, (10), 36-55. https://dergipark.org.tr/en/pub/zgefd/issue/47959/606784
• World Healty Organization. (2022). Disease outbreak news. https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news
• Sağlık Bakanlığı. (2020). Covid-19. https://covid19.saglik.gov.tr/
• Kadıbeşegil, S. (2001). Kriz geliyorum der! kriz iletişimi ve yönetimi, (2. Baskı). MediaCat Yayınları.
• Karasar, N. (1994). Bilimsel araştırma yönetemi. (5. Baskı). 3A Araştırma Eğitim Danışmanlık.
• Kartal, S. (2014). Risk, belirsizlik, kriz yönetimi ve eğitim örgütleri. E.Cevat & K. Demir, (Ed.), Yönetimde çağdaş yaklaşımlar: Uygulamalar ve sorunlar (ss. 271-282) içinde. Anı Yayıncılık.
• Koçel, T. (1993, 26-28 Mayıs). İşletmelerde kriz durumlarında yönetim uygulamaları [Sözlü sunum]. Zaman Zönetimi ve Kriz Yönetimi semineri TÜSSİDE, Gebze, Türkiye.
• Kline, T. J. (2016). Sampleissues, methodological implications, and best practices. Canadian Journal Of Behavioural Science, 49(2), 71. https://doi.org/10.1037/cbs0000054
• Krejcie, R. V., & Morgan, D. W. (1970). Determining sample size for research activities. Educational and psychological measurement, 30(3), 607-610. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/001316447003000308
• Lei, S. I., & So, A. S. I. (2021). Online teaching and learning experiences during the covıd-19 pandemic –a comparison of teacher and student perceptions, Journal of Hospitality & Tourism Education, 1 ss. 1-15. https://doi.org/10.1080/10963758.2021.1907196
• Maya, İ. (2014). Kamu ilkokullarında yöneticilerin sergiledikleri kriz yönetimi beceri düzeylerine ilişkin öğretmen görüşleri. Yönetim Bilimleri Dergisi, 12(23), 209-23. https://dergipark.org.tr/tr/pub/comuybd/issue/43591/533741
• Mitroff İ. İ., & Pearson C.M. (1993). Crisis management: a diagnostic guide for ımproving your organization’s crisis preparedness, (First Edition), Jossey-BassPublishers.
• Özdemir, T. (2002). İlköğretim okullarında görevli yöneticilerin kriz yönetimi konusundaki koordinasyon yeterliliklerinin değerlendirilmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Abant İzzet Baysal Üniversitesi.
• Özsezer, S. (2014). Liselerde kriz yönetimine ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Uşak Üniversitesi.
• Sağlam, A. Ç., & Özsezer, S. (2015). Liselerde okul yönetimlerinin kriz yönetme becerilerine ilişkin öğretmen görüşleri. Elektronik Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(7), 13-28. https://dergipark.org.tr/en/pub/ejedus/issue/15933/167546
• Sağlam, Ö. (2022). Covid-19 pandemisi izolasyon dönemine ilişkin öğretmen öğrenci ve veli görüşleri. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Bartın Üniversitesi.
• Sağlık Bakanlığı. (2004). Bulaşıcı hastaliklarin ihbarı ve bildirim sistemi standart tanı, sürveyans ve laboratuvar rehberi, https://www.saglik.gov.tr/TR,11419/bulasici-hastaliklar-ihbari-ve-bildirimi-sistemi-standart-tani-surveyans-ve-laboratuvar-rehberi.html
• Sakaoğlu, H. H., Orbatu, D., Emiroglu, M., & Çakır, Ö. (2020). Covid-19 salgını sırasında sağlık çalışanlarında spielberger durumluk ve sürekli kaygı düzeyi: Tepecik Hastanesi örneği. Tepecik Eğitim ve Araşırma. Hastanasi Dergisi, 30(2), 1-9. https://jag.journalagent.com/ajm/pdfs/TERH_30_60_1_9.pdf
• Sayın, N. (2008). Ortaöğretim kurumlarında kriz yönetimi stratejisinin incelenmesi İstanbul il örneği. [Yayımlanmamış Doktora Tezi]. Marmara Üniversitesi.
• Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6th Edition), Pearson. https://www.pearsonhighered.com/assets/preface/0/1/3/4/0134790545.pdf
• Tutar, H. (2007). Kriz ve Stres Yönetimi. (2. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Tüz, M. V. (2014). Kriz Yönetimi: Uygulama İçin Temel Adımlar. Nobel Yayın.
• Ulutaş, S. (2010). Kriz yönetimi ve dönüşümcü liderlik. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Dokuz Eylül Üniversitesi.
• Ural, A., & Kılıç, İ. (2011) Bilimsel araştırma süreci ve spss ile veri analizi, Detay Yayıncılık.
• Ünver, İ. K. (2022), Okul müdürlerinin teknolojik liderlik davranışı ve kriz yönetimi becerileri ile öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik tutumlarının incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi.
• Var, S. (2022), Covid-19 salgını sürecinde okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin kriz yönetimine ilişkin deneyimlerinin incelenmesi. [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. İstanbul Kültür Üniversitesi.
• Waltz, C. F., Strickland, O., & Lenz, E. R. (2010) Measurement in nursingand health research. Springer Publishing Company.
• Yazıcıoğlu, Y., & Erdoğan, S. (2007). SPSS uygulamalı bilimsel araştırma yöntemleri (2. Baskı). Detay.
• Zdziarski, E. L. (2006). Crisis in the context of higher education. In K. Harper, B. Paterson, & E. Zdziarski, II (Eds.). Crisis management: Responding from the heart (pp. 3-24). National Association of Student Personnel Administrators.