Atık Su Arıtma Çamurunun Clarkia amoena (Yer Açelyası) Türünde Bitki Gelişimi ve Çiçeklenme Üzerine Etkisi

Yıl 2014, Cilt: 28 Sayı: 2, 49 - 58, 01.08.2014

Gülbin Çetinkale Demirkan Hülya Akat İbrahim Yokaş

Öz

Anahtar Kelimeler

-

Atık Su Arıtma Çamurunun Clarkia amoena (Yer Açelyası) Türünde Bitki Gelişimi ve Çiçeklenme Üzerine Etkisi

Öz

Son yıllarda kirlilik kaynağı olarak ortaya çıkan atık su arıtma çamurlarının depolanması ve bertarafı işlemleri de ciddi bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Arıtma çamurlarının yeniden kullanımı ile çevreye zarar vermeyecek bir şekilde doğaya tekrardan kazandırılması önemli bir konu haline gelmektedir. Bu bağlamda atık su arıtma çamurlarının en ekonomik, en pratik, sürdürülebilirliği yüksek ve çevreye zararı en az olan bertaraf etme yöntemi olarak karşımıza tarımsal amaçlı kullanımı çıkmaktadır. Bu çalışmada, peyzaj düzenlemelerinde mevsimlik süs bitkisi olarak değerlendirilen Clarkia amoena (Yer Açelyası) türü toprağa 4 farklı dozda (Kontrol, % 25, % 50 ve % 75) uygulanmış atık su arıtma çamurunun bitki gelişimi ve çiçeklenme üzerine etkileri araştırılmıştır. Araştırma, Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Ortaca Meslek Yüksekokulu’na ait açık alanda saksıda, tesadüf parselleri deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. İstatistiksel veriler değerlendirildiğinde; sürgün uzunluğu, bitki başına çiçek sayısı ve üst aksam yaş ağırlığına ait değerler % 1 düzeyinde önemli bulunurken, kök uzunluğu ile üst aksam kuru ağırlığına ait veriler istatistiksel açıdan % 5 önem düzeyinde etkili bulunmuştur. Kök yaş ve kuru ağırlığı parametrelerine bakıldığında ise değerler istatistiki olarak önemli bulunmamakla birlikte artan dozlara paralel şekilde kök yaş ve kuru ağırlığı değerlerinin de artış gösterdiği gözlemlenmiştir

Anahtar Kelimeler

Arıtma çamuru, Clarkia amoena, yeniden kullanım

Kaynakça

• Akat., H., Demirkan, Ç.G ve Yokaş, İ., 2013. Atık çamurun ‘Matthiola incana’ yetiştiriciliğinde bitki gelişimi ve kalite üzerine etkisi. 5. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi, 29 Mayıs-1 Haziran 2013, Kocaeli sf: 508-520
• Arıkan, A.O ve İ. Öztürk, 2005. arıtma çamuru kompostlaştırılmasında organik evsel katı atık ilavesinin etkisi. İTÜ Dergisi/d Mühendislik, Vol. 4, No.1, pp. 15-24.
• Baran A., G. Çaycı, C. Kütük ve R. Hartmann, 2001. Composted grape marc as growing medium for hypostases (Hypostases phyllostagya). Bioresource Technology, 78, pp. 103-106.
• Bozdoğan, E., G. Çetinkale ve Z. Söğüt, 2009. Atık su arıtma çamurlarının yeniden kullanımları. Ulusal Katı Atık Yönetimi Kongresi –UKAY 2009. 334-342.
• Çaycı, G., I. Ünver, Y. Ataman ve N. Munsuz, 1989. Distribution and horticultural values of the peats in anatolia. Symposium on Substrates in Horticulture other than Soil in Situ, Dublin, Ireland, 12–16 September 1988. Acta Horticulturea, 238, pp. 189–196.
• Dai, J., L. Chen, J. Zhao, and N. Ma. 2006. Characteristics of sewage sludge and distribution of heavy metal in plants with amendment of sewage sludge. Journal of Environmental Sciences, Volume 18 (6): 1094–1100.
• Dede, Ö.H., 2009. Fındık zürufu ve arıtma çamuru karışımından süs bitkisi yetiştirme ortamı geliştirilmesi. Sakarya Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens., Çevre Müh. Bölümü, s:183
• Dede, Ö. H., S. Özdemir ve G. Dede, 2009. Fındık zürufu ve arıtma çamurlarının tek yıllık süs bitkisi yetiştiriciliğinde kullanılması. II. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu, 04-06 Kasım 2009, İzmir.
• Demirkan, Ç.G., Akat., H. ve Yokaş, İ., 2013. Atık çamurun kapak malzemesi olarak kullanımının bazı çim türlerine etkisi. V. Süs Bitkileri Kongresi, 06-09 Mayıs 2013 Yalova
• Grigatti, M., M. E. Giorgioni and C. Ciavatta, 2007. Compostbased growing media: ınfluence on growthand nutrient use of bedding plants. Bioresource Technology, 98, pp. 3526-3534.
• Hanay Ö. ve H. Hasar, 2000. Kayseri ili kentsel atık su arıtma tesisi çamurlarının tarımsal amaçlı kullanım potansiyeli. Science and Eng. J. Of Fırat University, 19 3, pp. 333-337.
• Hicklenton, P. R., V. Rodd and P. R. Warman, 2001. The effectiveness and consistency of sourceseparated municipal solid waste and bark composts as components of container growing media. Scientia Horticulturae, 91, pp. 365-378.
• Ingelmo, F., R. Canet, M. A. Ibanez, F. Pomares and J. Garcia, 1998. Use of msw compost, dried sewage sludge and other wastes as partial pubstitutes for peat and soil. Bioresource Technology, 63, pp. 123–129.
• Katkat, A.V. ve B.B. Aşık, 2010. Arıtma çamurlarının tarımsal amaçlı kullanımı ve gübre değeri. 5. Ulusal Bitki Besleme ve Gübre Kongresi,15-17 Eylül 2010, İzmir.
• Korboulewsky, N., G. Bonin and C. Massiani. 2002. Biological and ecophysiological reactions of white wall rocket (Diplotaxis erucoides) grown on sewage sludge compost. Environmental Pollution, 117 (2002): 365-370.
• Küçükhemek, M., K. Gür, R. Uyanöz ve Ü. Çetin. 2005. Arıtma çamuru ve çiftlik gübresinin çim bitkisi verimine ve renk özelliğine etkisi. Dokuz Eylül Üniversitesi, I. Ulusal Arıtma Çamurları Sempozyumu Bildiri Kitabı, İzmir, 25-26 Mart 2005: 375-384.
• Li, s., Zhang, K., Zhou, S., Zhang, L. and Chen, Q., 2009. Use of dewatered municipal sludge on canna growth in pot experiments with a barren clay soil. Wate Management 29:1870-1876.
• Manas, P and E. Castro. 2008. Quality of maritime pine (Pinus pinaster Ait.) seedlings using waste materials as nursery growing media. J. New Forest, 37: 295-311.
• Ostos, J. C., R. Lopezgarrido, J. M. Murillo and R. Lopez, 2008. Substitution of peat for municipal solid waste and sewage sludge based compost in nursery growing media: effects on growth and nutrition of the native shrub Pistacia Lentiscus L., Bioresource Technology, 99, pp. 1793-1800.
• Özdemir, S., G. Köseoğlu ve Ö. H. Dede, 2005. Arıtma çamurlarının süs bitkisi toprağı hazırlanmasında kullanımı. I. Ulusal Arıtma Çamuru Sempozyumu Bildiri Kitabı, 557-564.
• Tüfekçi S., G. Gülbaba ve F. Tokgönül, 2008. Tarsus evsel arıtma çamurununn Okaliptüs ve Kızılçam fidanları üretiminde kullanılması. Çevre ve Orman Bakanlığı Yayın No: 368 ISBN: 978-605- 393-042-6 DOA Yayın No: 49
• Tolay, U., Y. Yavuzşefik, M. Tolay ve N. Söğüt. 2000. Atık çamurlarının bitki üretiminde kullanılması üzerine araştırmalar. Turk J Agric For 24, 705-712.
• Ünal, M., A. Karaca, Ç. S. Camcı ve A. Çelik. 2011. İçme suyu tesisi arıtma çamurunun arpa zambağı (Freesia spp.) bitki gelişimi ve bazı toprak özellikleri üzerine etkileri. Selçuk Tarım ve Gıda Bilimleri Dergisi 25 (2): 46-56.