Inclusive education and primary school teachers: A systematic review

Year 2021, Volume: 10 Issue: 19, 74 - 97, 14.06.2021

Zeynel Amaç

Abstract

Inclusive education aims to ensure that students benefit from quality and equal educational opportunities, regardless of their disability, differences, and socioeconomic status. The purpose of this study was a systematic analysis of scientific studies on inclusive education in Turkey between 2010-2020. Examination of academic studies done with primary school teachers about inclusive education is regarded as important to see the general situation, to shed light on new studies, and to increase the quality of education. The data constitute studies found in databases according to the purpose of the research. 65 articles were met the inclusion criteria. The data were analyzed according to descriptive content analysis. As a result, five themes emerged: Cognitive dimension, affective dimension, professional skills, professional values, and application dimension. Based on the findings, recommendations to practitioners and researchers were provided.

Keywords

Descriptive content analysis, Inclusive education, Primary school teachers

KAPSAYICI EĞİTİM VE İLKOKUL ÖĞRETMENLERİ: SİSTEMATİK BİR İNCELEME

Abstract

Kapsayıcı eğitim öğrencilerin engeline, farklılığına ve sosyo-ekonomik durumuna bakılmaksınız kaliteli ve eşit eğitim imkânlarından faydalanmasını hedefleyen bir anlayıştır. Bu çalışmanın amacı 2010-2020 yılları arasında kapsayıcı eğitimle ilgili Türkiye’de yapılan bilimsel çalışmaların sistematik bir analizidir. Kapsayıcı eğitimle ilgili olarak ilkokul sınıf öğretmenleriyle yapılan akademik çalışmaların incelenmesi genel durumu görme, yeni çalışmalara ışık tutma ve eğitimin niteliğinin arttırılması açısından önemli görülmektedir. Bu araştırmanın verilerini çalışmanın başlatıldığı tarih itibariyle, arama motorlarında bulunan ve çalışmanın amacına uygun ekleme ölçütlere uygun çalışmalar oluşturmaktadır. Veri tabanlarından ulaşılan ve belirlenen ölçütleri karşılayan 65 makale araştırmanın verilerini oluşturmuştur. Veriler, betimsel içerik analizine tabi tutulmuştur. Araştırmaya dâhil edilen çalışmaların sonuçlarının tematik olarak analizi sonucu beş tema ortaya çıkmıştır: Bilişsel boyut, duyuşsal boyut, mesleki beceriler, mesleki değerler ve uygulama boyutu. Bulgular ışığında uygulayıcılara ve araştırmacılara öneriler sunulmuştur.

Keywords

Betimsel içerik analizi, Kapsayıcı eğitim, Sınıf öğretmenleri

References

• Ainscow, M. (2016). Diversity and equity: A global education challenge. New Zealand Journal of Educational Studies, 51(2), 143-155. doi:10.1007/s40841-016-0056-x
• Aktekin, S. (Ed.). (2017). Sınıfında yabancı uyruklu öğrenci bulunan öğretmenler için el kitabı. Ankara: MEB.
• Aküzüm, C., & Averbek, E. (2020). Eğitimde meta-sentez çalışmaları. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 379-398). Ankara: Pegem Akademi.
• Altun, T., & Uzuner, F. G. (2016). Sınıf öğretmenlerinin özel öğrenme güçlüğü olan öğrencilerin eğitimine yönelik görüşleri. International Journal of Social Science, 44(Spring II), 33-49. doi:10.9761/JASSS3366
• Atmacaoğlu, H. (2019). Kapsayıcı eğitimde dezavantajlı gruplar. P. O. Taneri (Ed.), Kuramdan uygulamaya kapsayıcı eğitim içinde (ss. 162-196). Ankara: Pegem Akademi.
• Ayan Ceyhan, M. (2016). Kapsayıcı eğitim: Okul pratikleri, öğretmen ihtiyaçları. Eğitim Reformu Girişimi (ERG) raporu. http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ERG_KapsayiciEgitim_OgretmenIhtiyaclari.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Ayanoğlu, Ç., & Gür-Erdoğan, D. (2019). Okul yöneticilerinin özel gereksinimli öğrencilere bireyselleştirilmiş eğitim planı (BEP) hazırlanması/uygulanması hakkındaki görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 20(4), 677-706. doi:10.21565/ozelegitimdergisi.531039
• Babaoğlan E., & Yılmaz S. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 345-354.
• Boer, A. D., Pijl, S. J., & Minnaerta, A. (2011). Regular primary school teachers’ attitudes towards inclusive education: A review of the literature. International Journal of Inclusive Education, 15(3), 331-353.
• Can, E., & Kara, Z. (2017). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi öğrencilerine yönelik tutumlarını etkileyen faktörlerin incelenmesi. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 19(2), 71-96.
• Çalık, M., & Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38.
• Demir Başaran, S. (2019). Kapsayıcı eğitimin hedefleri içeriği ve uygulamaya yansımaları.. P. O. Taneri (Ed.), Kuramdan uygulamaya kapsayıcı eğitim içinde (ss. 67-92). Ankara: Pegem Akademi.
• Demirel Kaya, E. (2019). Millî Eğitim Bakanlığının temel eğitim kademesindeki dezavantajlı öğrencilere yönelik kapsayıcı eğitim politika ve uygulamaları: (2002-2018). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Gazi Eğitim Bilimleri Enstitüsü. Ankara, Türkiye.
• Demirtaş, H., Cömert, M., & Özer, N. (2011). Öğretmen adaylarının öz yeterlik inançları ve öğretmenlik mesleğine ilişkin tutumları. Eğitim ve Bilim, 36(159), 96-111
• Diken, İ. H., & Batu, S. (2010). Kaynaştırmaya giriş. İ. H. Diken (Ed.), İlköğretimde kaynaştırma içinde (ss. 2-25). Ankara: Pegem Akademi.
• Eğitim Reformu Girişimi.(ERG). (2017). Eğitim izleme raporu: 2016-2017. http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/EIR2016-17_12.10.17.web-1.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Eğitim Reformu Girişimi. (ERG). (2019). Eğitim izleme raporu 2019: Öğrenciler ve eğitime erişim. https://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2010/01/Ogrenciler-ve-Egitime-Eri%C5%9Fim.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Elliott, D., Fischer, C. T., & Rennie, D. L. (1999). Evolving guidelines for publication of research studies in psychology and related fields. British Journal of Clinical Psychology, 38, 215–229. doi:10.1348/014466599162782
• Esmer, B., Yılmaz, E., Güneş, A. M., Tarım, K., & Delican, B. (2017). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma öğrencilerinin eğitimine ilişkin deneyimleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 25(4), 1601-1618.
• Forlin C., Sharma U., Loreman T. (2014). Predictors of improved teaching efficacy following basic training for inclusion in Hong Kong. International Journal of Inclusive Education, 18, 718-730.
• Gültekin, M., Gürdoğan Bayır, Ö., & Yaşar, E. (2020). Karma araştırma yöntemi. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 317-355). Ankara: Pegem Akademi.
• Gündoğdu, K., & Eken, M. (2020). Nitel araştırma desenleri. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 285-316). Ankara: Pegem Akademi.
• Gürgür, H. (2019). Kapsayıcı eğitim ve felsefi temelleri. H. Gürgür, & S. Rakap (Ed.), Kapsayıcı eğitim: Özel eğitimde bütünleştirme içinde (ss. 2-18). Ankara: Pegem Akademi.
• Kırılmaz, M. C. (2019). Sınıf öğretmenlerinin sığınmacılara yönelik kapsayıcı eğitimi gerçekleştirme durumunun incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Zonguldak.
• Korkmaz, İ. (2020). Nicel araştırmalarda evren, örneklem, örnekleme teknikleri. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 147-159). Ankara: Pegem Akademi.
• Li, L., & Ruppar, A. (2021). Conceptualizing teacher agency for ınclusive education: A systematic and ınternational review. Teacher Education and Special Education, 44(1), 1-18. doi:10.1177/0888406420926976
• Merriam, S. B., & Tisdell, E. J. (2016). Qualitative research: A guide to design and implementation. (4. baskı). San Francisco, CA: Jossey Bass.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2016). PISA 2015 Ulusal raporu. http://odsgm.meb.gov.tr/test/analizler/docs/PISA/PISA2015_Ulusal_Rapor.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2017). Öğretmenlik mesleği genel yeterlikleri. https://oygm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2017_12/11115355_YYRETMENLYK_MESLEYY_GENEL_YETERLYKLERY.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Milli Eğitim Bakanlığı. (MEB). (2020). Geçici koruma kapsamı altındaki öğrencilerin eğitim hizmetleri. https://hbogm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/2020_11/18114946_17155955_3_KASIM__2020__YNTERNET_BULTENY_Sunu.pdf adresinden ulaşılmıştır. Narkun, Z. (2019). The teachers’ self-efficacy and its im-portance for inclusive education. Interdisciplinary Contexts of Special Pedagogy, 25, 151-176. doi:10.14746/ikps.2019.25.07
• Oral, I. (2016). Türkiye’de kapsayıcı eğitimi yaygınlaştırmak için politika önerileri. Eğitim Reformu Girişimi (ERG) Raporu. http://www.egitimreformugirisimi.org/wp-content/uploads/2017/03/ERG_KapsayiciEgitim_PolitikaOnerileri.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Oral, I., & McGivney, E. J. (2014). Türkiye Eğitim Sisteminde Eşitlik ve Akademik Başarı. Eğitim Reformu Girişimi (ERG) Raporu. http://www.egitimreformugirisimi.org/turkiye-egitim-sisteminde-esitlik-ve-akademik-basari/ adresinden ulaşılmıştır.
• Polanin, J. R., Maynard, B. R., & Dell, N. A. (2017). Overviews in education research: A systematic review and analysis. Review of Educational Research, 87(1), 172-203. doi:10.3102/0034654316631117
• Rakap, S., & Kalkan, S. (2019). Türkiye’de kapsayıcı eğitime yönelik araştırmalar. H. Gürgür, & S. Rakap (Eds.), Kapsayıcı eğitim: Özel eğitimde bütünleştirme içinde (ss. 271-290). Ankara: Pegem Akademi.
• Rivkin, S. G., Hanushek, E. A., & Kain, J. F. (2005). Teachers, schools, and academic achievement. Econometrica, 73(2), 417–458.
• Sakız, H. (2016). Göçmen çocuklar ve okul kültürleri: Bir bütünleşme önerisi. Göç Dergisi, 3(1), 65-81.
• Sakız, H. (2019). Kapsayıcılık paradigması çerçevesinde göçmen bireyler. H. Sakız, & H. Apak (Eds.), Türkiye’de göçmen kapsayıcılığı içinde (ss. 1-14). Ankara: Pegem Akademi.
• Saraç, T., & Çolak, A. (2012). Kaynaştırma uygulamaları sürecinde ilköğretim sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüş ve önerileri, Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8(1), 13-28.
• Sözer, Y., & Aydın, M. (2020). Nitel veri toplama teknikleri ve nitel veri analizi süreci. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 249-283). Ankara: Pegem Akademi.
• Sucuoğlu, B., & Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma uygulamaları: Yaklaşımlar, yöntemler, teknikler. İstanbul: Morpa. TEDMEM. (2018). Okullar dezavantajlı öğrenciler için fark yaratabilir mi? https://tedmem.org/mem-notlari/degerlendirme/okullar-dezavantajli-ogrenciler-icin-fark-yaratabilir-mi adresinden ulaşılmıştır.
• UNESCO. (2019). Education 2030: Incheon declaration and framework for action for the ımplementation of sustainable development goal 4. http://uis.unesco.org/sites/default/files/documents/education-2030-incheon-framework-for-action-implementation-of-sdg4-2016-en_2.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• UNESCO. (2020). Towards inclusion in education: status, trends and challenges: The UNESCO Salamanca Statement 25 years on. Paris, FR: UNESCO. https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000374246 adresinden ulaşılmıştır.
• UNICEF. (2019). Türkiye-UNICEF ülke işbirliği programı 2016-2020. 2019 yıllık raporu yönetici özeti. https://www.unicef.org/turkey/media/10451/file/UNICEF%202019%20Y%C4%B1ll%C4%B1k%20Faaliyet%20Raporu.pdf adresinden ulaşılmıştır.
• Ünay, E., & Çakıroğlu, O. (2019). Kapsayıcı eğitimin etkililiği ve başarısı için temel faktörler. H. Gürgür, & S. Rakap (Eds.), Kapsayıcı eğitim: Özel eğitimde bütünleştirme içinde (ss. 57-82). Ankara: Pegem Akademi.
• Yazar, T., & Keskin, İ. (2020). Nitel araştırmada örneklem. B. Oral, & A. Çoban (Eds.), Kuramdan uygulamaya eğitimde bilimsel araştırma yöntemleri içinde (ss. 229-247). Ankara: Pegem Akademi.
• Yılmaz, Y., Uysal, Ç., & Koç, H. (2019). Kapsayıcı eğitimde öğretmen, aile ve yöneticilerin rolleri. H. Gürgür, & S. Rakap (Eds.), Kapsayıcı eğitim: Özel eğitimde bütünleştirme içinde (ss. 111-132). Ankara: Pegem Akademi.
• Zelina, M. (2020). Interviews with teachers about inclusive education. Acta Educationis Generalis, 10(2), 95-111. doi:10.2478/atd-2020-0012