Developing environmental awareness and sensitivity through comics: student opinions on the eco-warrior character

Yıl 2025, Sayı: 56, 32 - 62, 29.09.2025

Süleyman Temur , Salih Uslu

https://doi.org/10.32003/igge.1663311

Öz

In the study, with the aim of increasing environmental awareness and sensitivity, an educational comic book with an "Eco-Warrior" theme, which combines elements of education and entertainment, was used to draw the attention of students to environmental problems and to raise awareness among future generations about environmental issues. Using a case study design, a qualitative research method, semi-structured interviews were conducted with 16 fifth-grade students in Hatay province, and the collected data were analyzed using descriptive analysis method. The results of the study revealed that the students perceived the eco-warrior character in the comic book as environmentally sensitive, responsible and conscious individuals and that the actions of this character played an active role in issues such as environmental cleanliness and awareness. In particular, it was observed that skills such as developing empathy, gaining knowledge, and taking personal responsibility for environmental problems were enhanced through the comic books. Among the reasons for preferring comics, the immersiveness of the stories, the messages they carry and visual expression were found to be prominent. The majority of the students stated that the use of comics in lessons made learning more fun and interesting, thus increasing their motivation to learn.

Anahtar Kelimeler

Educational Comics , Environmental Education , Environmental Awareness , Environmental Sensitivity , Eco-Warrior

Çizgi roman aracılığıyla çevre bilinci ve duyarlılığının geliştirilmesi: eko-savaşçı karakterine yönelik öğrenci görüşleri

Öz

Çalışmada, çevre bilinci ve duyarlılığını artırmak amacıyla, eğitim ve eğlence unsurlarını bir araya getiren "Eko-Savaşçı" temalı eğitici çizgi roman kullanılarak öğrencilerin çevre sorunlarına dikkatinin çekilmesi ve gelecek nesillerin çevre konusunda bilinçlendirilmesi hedeflenmiştir. Nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması deseni kullanılarak, Hatay ilinde 5. sınıfta öğrenim gören 16 öğrenci ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiş ve elde edilen veriler, betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma sonuçları, öğrencilerin çizgi romandaki eko-savaşçı karakterini, çevreye duyarlı, sorumlu ve bilinçli bireyler olarak algıladıklarını ve bu karakterin eylemlerinin çevre temizliği ve farkındalık gibi konularda aktif bir rol oynadığını ortaya koymuştur. Özellikle çizgi romanlardaki çevre sorunlarına karşı duyarlılık geliştirerek empati kurma, bilgi edinme ve kişisel sorumluluk alma becerilerinin geliştiği görülmüştür. Çizgi romanların tercih edilme nedenleri arasında hikayelerin sürükleyiciliği, taşıdıkları mesajlar ve görsel anlatımın öne çıktığı tespit edilmiştir. Öğrencilerin büyük bir çoğunluğu, çizgi romanların derslerde kullanılmasının öğrenmeyi daha eğlenceli ve ilgi çekici hale getirdiğini, böylece öğrenme motivasyonlarının arttığını ifade etmiştir.

Anahtar Kelimeler

Eğitici Çizgi Roman , Çevre Eğitimi , Çevre Bilinci , Çevre Duyarlılığı

Etik Beyan

Bu araştırma için Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu’nun 04/03/2025 tarih ve 2025/04-11 sayılı kararı ile etik izin alınmıştır.

Kaynakça

• Akgün, A., Duruk, Ü., & Güngörmez, H. (2016). Ortaokul öğrencilerinin çevre eğitimi kavramına yönelik metaforları. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 215-224.
• Akpınar, B. (2024). Uygulamalı çevre etkinliklerinin 5. 6. ve 7. sınıf öğrencilerinin çevresel vatandaşlık düzeylerine etkisi. (Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Çanakkale).
• Alım, M. (2006). Avrupa birliği üyelik sürecinde Türkiye’de çevre ve ilköğretimde çevre eğitimi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 14(2), 599-616.
• Alsaç, Ü. (1994). Türkiye’de karikatür, çizgi roman ve çizgi film. İletişim Yayınları.
• Amrizal, A. (2022). The effect of comic strip as instructional method in enhancing students’ writing skills. Journal of Education and Teaching (JET), 3(2), 195-202. https://doi.org/10.51454/jet.v3i2.182
• Arabacı, S., Erbaş, C., & Kardaş, F. (2025). Türkiye’de uygulanan çevre eğitim politikaları ve çevre eğitimi sürecinde karşılaşılan sorunlar. Akdeniz Eğitim Araştırmaları Dergisi, 19(51), 17-35.
• Arif, M. (2024, November 29). Bibliometric analysis: research trends of environmental literacy in higher education from 2019 to 2023 [Conference presentation]. The 6th International Geography Seminar (IGEOS 2023). Bandung, Indonesia. https://doi.org/10.1051/e3sconf/202460005004
• Asli, S. (2025). Enhancing wind energy awareness among fourth-grade students: The impact of comic-based learning on environmental education. Sustainability, 17(10), 1-18. https://doi.org/10.3390/su17104636
• Atasoy, E., & Ertürk, H. (2008). İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir alan araştırması. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(1), 105-122.
• Avanoğlu, Y. (1998). Yönetici, öğretmen ve velilerin ilkokul ‘çevre-sağlık-trafik-okuma’ ders programına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. (Yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana).
• Boucher, M., Bach, B., Stoiber, C., Wang, Z., & Aigner, W. (2023). Educational data comics: What can comics do for education in visualization? [Conference presentation]. 2023 IEEE VIS Workshop on Visualization Education, Literacy, and Activities [EduVis] (pp. 34-40). Melbourne, Australia. https://doi.org/10.1109/EduVis60792.2023.00012
• Bozdoğan, K., Şahinpınar, D., & Karatekin, E. (2023). “Çevre eğitimi” konusunda yayınlanan eğitim araştırmaları makalelerinin bibliyometrik profili. Turkish Journal of Educational Studies, 10(2), 173-192. https://doi.org/10.33907/turkjes.1141059
• Brocka, B. (1979). Comic books: In case you haven't noticed, they've changed. Media and Methods, 15(9), 30- 32.
• Bulmahn, J. W., & Gröning, G. (1994). Children's comics: An opportunity for education to know and to care for nature?. Children's Environments, 11(3), 232-242.
• Christopher, B. (2018). Çizgi romanları ve görselliği yeniden düşünmek, ses cesaretinden Philipp Meyer'in hayatına. Engellilik Çalışmaları Dergisi, 38(3), 1-10. https://doi.org/10.18061/dsq.v38i3.6477
• Chute, H. (2008). Comics as literature? Reading graphic narrative. PMLA, 123(2), 452-465. https://doi.org/10.1632/pmla.2008.123.2.452
• Cicioğlu, F., & Bulgur, N. (2022). The politics of EU towards environmental education and sustainable development. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 11(2), 944-962. https://doi.org/10.15869/itobiad.1031172
• Craciun, D., & Bunoiu, M. (2019). Digital comics, a visual method for reinvigorating Romanian science education. Revista Romaneasca pentru Educatie Multidimensionala, 11(4), 321-341. http://dx.doi.org/10.18662/rrem/172
• Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry and research design: choosing among five traditions (2th Edition). Sage.
• Creswell, J. W., & Clark, P. (2016). Designing and conducting mixed methods research. Sage.
• Cupita, L. A. L., & Franco, L. M. P. (2019). The use of infographics to enhance reading comprehension skills among learners. Colombian Applied Linguistics Journal, 21(2), 230-242. http://dx.doi.org/10.14483/22487085.12963
• Çam Türkan, Ç. (2024). Çizgi roman türüyle tarihi değerleri tanıtmak: Bilim insanları çizgi roman serisi. International Journal of Social and Humanities Sciences Research (JSHSR), 11(108), 1159-1168. https://doi.org/10.5281/zenodo.12603269
• Çelik, K., & İlhan, G. O. (2021). Çocuk haklarına yönelik eğitici çizgi roman: ‘’Sadece Biriyim’’. Türkiye Eğitim Dergisi, 6(1), 262-279.
• Çiçek Şentürk, Ö. (2020). Argümantasyon destekli eğitici çizgi romanların öğrencilerin çevreye yönelik ilgi, motivasyon ve akademik başarılarına etkisi ile öğrenci deneyimleri. (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Çolakoğlu, E. (2010). Haklar söyleminde çevre eğitiminin yeri ve Türkiye’de çevre eğitiminin anayasal dayanakları. Türkiye Barolar Birliği Dergisi, 88, 15-171.
• Demir, E., & Yalçın, H. (2014). Türkiye’de çevre eğitimi. Türk Bilimsel Derlemeler Dergisi, 7(2), 07-18.
• Demirbaş, M., & Pektaş, H. M. (2009). İlköğretim öğrencilerinin çevre sorunu ile ilişkili temel kavramları gerçekleştirme düzeyleri. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 3(2),195-211.
• Dere, İ., & Çinikaya, C. (2023). Tiflis Bildirgesi ve BM 2030 sürdürülebilir kalkınma amaçlarının çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi öğretim programına yansımaları. ODÜSOBİAD, 13(1), 1343-1366 https://doi.org/10.48146/odusobiad.1218188
• Dilek-Eren, C. (2021). Çevre bilinci. O. Bozkurt (Ed.), Çevre eğitimi içinde (s. 171-203). Pegem Akademi Yayıncılık.
• Doğanay, H. (2012). Fen bilimlerinde özel konular 2: Yer bilimi. (3. Baskı). Aktif Yayınevi.
• Dwiputra, D. F. K., Maryani, E., & Susanti. (2024). Analyzing The Evolution of Environmental Literacy Research in 21st Education: A Bibliometric Analysis from 2001 to 2022. Indonesian Journal of Educational Research and Review, 7(1), 61-72. https://doi.org/10.23887/ijerr.v7i1.67512
• Eisenhardt, M. K. (1989). Building theories from case study research. The Academy of Manegement Review, 14(4), 532-550. https://doi.org/10.2307/258557
• Erten, S. (2000). Empirische untersuchungen zu bedingungen der umwelterziehung-ein interkulturellervergleich auf der grundlage der theorie des geplanten verhaltens. Tectum Verlag.
• Erten, S. (2020). Fen ve teknoloji uygulamalarının çevreye etkileri. E. G. Yıldırım, & A. N. Önder (Eds.), Senaryolarla desteklenmiş fen ve teknoloji uygulamaları içinde (s. 449-490). Nobel Yayıncılık.
• Food and Agriculture Organization [FAO] (2019). Gıda ve tarım için biyoçeşitliliğin küresel durumu raporu, 26.10.2024 tarihinde http://www.fao.org/3/ca3229tr/CA3229TR.pdf adresinden edinilmiştir.
• Gavaldon, G., & McGarr, O. (2019). Exploring pre-service teachers’ future intentions to use technology through the use of comics. Teaching and Teacher Education, 83, 99-109. https://doi.org/10.1016/j.tate.2019.04.004
• Göncü, S. (2018). Küresel çevre sorunları ve çözüm arayışları. A. S. Koparal (Ed.), Ekoloji ve çevre bilgisi içinde (s. 132-159). Anadolu Üniversitesi.
• Görgülü-Arı, A. (2019). Çevre sorunları. H. G. Öztürk, (Ed.), Çevre eğitimi içinde (s. 115-138). Anı Yayıncılık.
• Gümüş, U. (2023). Sosyal bilgiler eğitiminde çevre eğitimi üzerine yapılan araştırmalar: bir içerik analizi çalışması. (Yüksek lisans tezi, Sinop Üniversitesi,).
• Gürkan, S. (2019). Küresel çevre sorunları ve Türkiye’de çevre eğitiminin durumu. Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(43), 525-537. http://dx.doi.org/10.29228/SOBIDER.37027
• Hapidin, Syarah, E. S., Pujianti, Y., & Gunarti, W. (2022). Instilling children’s ocean literacy through comic media: STEAM to R-SLAMET learning design for ECE educators. Jurnal Pendidikan Usia Dini, 16(1), 01-16. https://doi.org/10.21009/JPUD.161.01
• Hasibuan, N. S., Pulungan, H. R., Azelia, C., Hutabarat, A. P., Nanda, N., & Wahyudi, A. (2024). Development of mandailing natal folklore teaching materials based on local wisdom of Marsali wıth the aid of canva online comics. Indonesian Journal of Educational Development (IJED), 5(3), 385-393. https://doi.org/10.59672/ijed.v5i3.4106
• Haugaard, K. (1973). Comic books: Conduits to culture?. Reading Teacher, 27, 54-55.
• Hidayah, F. A., Alamin, R. Y., Sayatman., & Dwitasari, P. (2023). Serial motion comic sebagai edukasi pelestarian lingkungan hidup bergenre sci-fi (science fiction): Motion comic series as education for environmental preservation in the sci-fi genre (science fiction). VISTRA: Jurnal Desain, Strategi Media Dan Komunikasi, 1(2), 121-139. https://doi.org/10.12962/j29880114.v1i2.792
• Hinterberger, F., & Pirgmaier, E. (2009). Die ökonomischen grenzen des wachstums. Kann unsere Wirtschaft anhaltend wachsen?. Forschungsresümee, 2(7), 58-70.
• Holman, V. C. (2012). Comics and the education of an environmental gaze. Sociedade & Natureza, 24(2), 227- 242. http://dx.doi.org/10.1590/S1982-45132012000200005
• Houghton, J. (2005). Global warming reports on progress. Physics, 68(6), 1340-1403.
• Hudhana, W. D., Sumarlam., & Sumarwati, S. (2025). Digital comics of folktales as learning media to strengthen elementary school students’ ecoliteracy. Theory and Practice in Language Studies, 15(2), 443-451. https://doi.org/10.17507/tpls.1502.14
• Humola, Y., & Talib, R. (2016). Enhancing the students writing ability by using comic strips. In Proceeding of International Conference on Teacher Training and Education, 1(1), 614-623.
• Husin, A., Helmi, H., Nengsih, Y. K., & Rendana, M. (2025). Environmental education in schools: sustainability and hope. Discov Sustain, 6(41), 1-11. https://doi.org/10.1007/s43621-025-00837-2
• İlhan, G. O. (2016). Sosyal bilgiler öğretiminde çizgi romanların kullanımı. (Doktora tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar).
• İlhan, G. O., & Oruç, Ş. (2019). Sosyal bilgiler dersinde çizgi roman kullanımı: Teksas tarihi. Eğitim ve Bilim, 44(198), 327-341. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2019.7830
• Kaba, G., Şin, M., & İlhan, G. O. (2020). Eğitimde dijital çizgi roman tasarımı: Etkin Vatandaş Bilge. Jass StudiesThe Journal of Academic Social Science Studies, (83),107-123. https://doi.org/10.29228/JASSS.46636
• Karakoyun, N., & Uzun, N. (2022). 2011-2022 yılları arasında çevre eğitimi ile ilgili yayımlanan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 7(1), 51-65. https://doi.org/10.47479/ihead.1111586
• Karcıoğlu, R. (2020). Disleksi tanısı almış ve almamış çocuklarda çizgi roman ve hikâye kitaplarında okuduğunu anlamanın karşılaştırılması. (Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Keskin, A., & İlhan, G. O. (2021). Değerler eğitimine yönelik dijital çizgi roman tasarımı: “Gizemli Labirent”. İnsan ve Sosyal Bilimler Dergisi, 4(1), 250-264. https://doi.org/10.53048/johass.923826
• Kızıl, D. (2024). Proje tabanlı çevre eğitiminin ortaokul öğrencilerinin çevre bilinci üzerine etkisinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Niğde).
• Kireççi, Ü. (2018). Çizgi romanın dili ve yapısı. E. G. Naskali (Ed.), Çizgi roman kitabı içinde (s. 139-193). Kitabevi Yayınları.
• Koenke, K. (1981). The careful use of comic books. Reading Teacher, 34, 592-595.
• Kurt, S. (2019). Sosyal bilgiler öğretiminde çizgi roman kullanımına ilişkin sosyal bilgiler öğretmen adaylarının görüşlerinin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, İstanbul Cerrahpaşa Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, İstanbul).
• Lanyi, R. L. (1979). Trina, queen of the underground cortoonists; An interview. Journal of Popular Culture, 12(4), 737.
• Leylak, D., & Say, S. (2023). Sınıf öğretmenlerin eğitici çizgi romanlar ile ilgili görüşleri. International Journal of Education and New Approaches, 6(1), 96-127. https://doi.org/10.52974/jena.1268284
• Lopes, W. S., Mendonça, M. A. C., Frade, L. F. da S., Silva, M. P. da, Fachardo, A. L. S., Carvalho, Y. G. S., Oliveira, R. A. de, Souza, J. P. de, Lima, J. A. da C., Silva, J. de F., & Silva, A. V. da. (2024). Scientific production on environmental education: A bibliometric analysis. Caderno Pedagógico, 21(13), 1-22. https://doi.org/10.54033/cadpedv21n13-435
• Lutgens, F, K., Tarbuck, E, J., & Jasa, D. G., (2013). Genel jeoloji, temel kavramlar (Çev: C. Helvacı). Nobel Yayıncılık.
• Matsekoleng, T. K., & Msezane, S. B. (2022). Exploration of environmental content in Grade 12 mathematical literacy summative assessment. International Online Journal of Education and Teaching, 10(1). 59-76. https://orcid.org/0000-0002-7577-3417
• McCloud, S. (2019). Çizgi romanı anlamak (Çev: M. C. Ülgen). Sırtlan Kitap.
• Miclea, E. M. (2025). Using comics as a tool for developing image comprehension and literacy in primary school. Journal Plus Education, 37(1), 520-530. http://dx.doi.org/10.24250/jpe/1/2025/EMM/
• Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: An expanded sourcebook (2nd ed.). Sage.
• Millî Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2022). Çevre eğitimi ve iklim değişikliği dersi öğretim programı (ortaokul 6, 7 veya 8. sınıflar). MEB Yayınları.
• Morel, M., Peruzzo, N., Juele, A. R., & Amarelle, V. (2019). Comics as an educational resource to teach microbiology in the classroom. Journal of Microbiology & Biology Education, 20(1), 1-15. https://doi.org/10.1128/jmbe.v20i1.1681
• Nasrulloh, M. F., Hanik, S., & Satiti, W. S. (2020). E-comic learning media based problem based learning in subject of linear equation system. Hipotenusa, Journal of Mathematical Society, 2(1), 34-40. https://doi.org/10.18326/hipotenusa.v2i1.34-40
• Ontenient LIedó, A. I. (2025). El cómic digital como recurso para consolidar el aprendizaje en la educación secundaria obligatoria. Miguel Hernández Communication Journal, 16(1), 177-206. https://doi.org/10.21134/kk6pk238
• Orçan, A., & Kandil İngeç, Ş. (2016). Fizik öğretiminde çizgi-roman tekniği ile geliştirilen bilim-kurgu hikayelerinin yaratıcı düşünme becerilerine etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 31(4), 628- 643. http://dx.doi.org/10.16986/HUJE.2015014138
• Özardıç, N., Güven, N., Erail, S., Çiçek, B., & Erail, D. (2024). Eğitim politikalarında çevre eğitimi ve sürdürülebilirlik. International QMX Journal, 3(2), 702-709. https://doi.org/10.5281/zenodo.10726795
• Öz-Aydın, S., Ekersoy, S., & Özkan, B. (2022). Türkiye’de eğitim ve öğretim programları, çevre okuryazarlığının gerçekleştirilmesini ne kadar desteklemektedir?. Yaşadıkça Eğitim, 36(1), 66–89. https://doi.org/10.33308/26674874.2022361354
• Özbuğutu, E., Karahan, S., & Tan, Ç. (2014). Çevre eğitimi ve alternatif yöntemler-literatür taraması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11(25), 393-408.
• Öztürk, M. (2024). Okul dışı öğrenme ortamlarında gerçekleştirilen çevre eğitiminin ortaokul öğrencilerinin çevre bilinci ve çevresel tutumları üzerine etkisi: Bursa Hayvanat Bahçesi ve atık getirme merkezi örneği. (Yüksek lisans tezi, Erzincan Binali Yıldırım Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzincan).
• Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods evaluation. Sage.
• Patton, M.Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods (2nd Ed.). Sage.
• Petrova, E. V. (2024). The problem of humanitarization of ecology and environmental education in the context of solving environmental problems. Development of Education, 7(4), 42-48. http://dx.doi.org/10.31483/r-114537
• Pınarcıoğlu, N. Ş. (2018). İklim değişikliği müzakerelerinde gelinen nokta: Paris Anlaşması ve sonrası. Turkish Studies (Elektronik), 13(23), 211-224. http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.14226
• Polat, A. (2022). Nitel araştırmalarda yarı-yapılandırılmış görüşme soruları: Soru form ve türleri, nitelikler ve sıralama. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 161-182. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227335
• Purnell, K. N., & Solman, R. T. (1991). The influence of technical illustrations on students’ comprehension in geography. Reading Research Quarterly, 26(3), 277-299. https://doi.org/10.2307/747764
• Roberts, R. E. (2020). Qualitative interview questions: guidance for novice researchers. The Qualitative Report, 25(9), 3185-3203. https://doi.org/10.46743/2160-3715/2020.4640
• Rota, G., & Izquierdo, J. (2003). “Comics" as a tool for teaching biotechnology in primary schools. Issues in Biotechnology Teaching, 6(2), 85-89.
• Silverman, D. (2020). Qualitative research (5th Edition). Sage.
• Sönmez, D., Hastürk, H. G., & Ballıel Ünal, B. (2022). Türkiye’de eğitim ve öğretim alanında çevre eğitimi ile ilgili doktora tezlerinin incelenmesi. Journal of History School, 56, 298-321. http://dx.doi.org/10.29228/joh.52537
• Stewart, C. J., & Cash, W. B. (1985). Interviewing: Principles and practices (4th ed.). Brown Publisher.
• Şahin, N., Cerrah, L., Saka, A., & Şahin, B. (2004). Yükseköğretimde öğrenci merkezli çevre eğitimi dersine yönelik bir uygulama. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 24(3), 113-128.
• Şeker, F., & Tanık Önal, N. (2024). Bibliometric analysis of studies on environmental education in early childhood education. B. Aydınlı & B. D. Altunoğlu (Eds.), Transforming early childhood education: Technology, sustainability, and foundational skills for the 21 st century içinde (s. 307-326). Özgür Yayın.
• Şeker, S. (2023). İlkokul sosyal bilgiler dersinde eğitici çizgi romanların kullanımı: Bir eylem araştırması. (Yüksek lisans tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul).
• Şenturk, M., & Çiçek Şentürk, O. (2023). The social studies and science pre-service teachers' experiences of creative comics for environmental education. International Journal of Research in Education and Science (IJRES), 9(1), 109-123. https://doi.org/10.46328/ijres.3080
• Tatalovic, M. (2009). Science comics as tools for science education and communication: A brief, exploratory study. Journal of Science Communication, 8(4), 1-17. https://doi.org/10.22323/2.08040202
• Tay, X. W., Toh, T. L., & Cheng, L. P. (2023). Primary school students’ perceptions of using comics as a mode of instruction in the mathematics classroom. International Journal of Mathematical Education in Science and Technology, 55(4), 997-1023. https://doi.org/10.1080/0020739X.2023.2170287
• Tek, Ş. N. (2023). 6. sınıf cebir konusunun eğitici çizgi romanlarla öğretiminin motivasyon, başarı ve kalıcılığa etkisi. (Yüksek lisans tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara).
• Temur, S. (2023). Investigation of postgraduate studies on the subject of comics. Journal of Education and New Approaches, 6(2), 217-267. https://doi.org/10.52974/jena.1311051
• Temur, S., & Uslu, S. (2024). 2005-2023 yılları arasında çizgi roman konusunda yayımlanmış makalelerin analizi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 15(2), 1474-1500. https://doi.org/10.51460/baebd.1484209
• Temur, S., & Uslu, S. (2025). Deprem konusu üzerine hazırlanan eğitici çizgi romanlara yönelik öğrenci görüşleri. Trakya Eğitim Dergisi, 15(2), 652-689. https://doi.org/10.24315/tred.1498484
• Thorndike, R. L. (1941). Words and the comics. Journal of Experimental Education, 10, 110-113.
• Topkaya, Y. (2016a). Doğal çevreye duyarlılık değerinin aktarılmasında kavram karikatürleri ile eğitici çizgi romanların etkililiğinin karşılaştırılması. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 13(34), 259-272.
• Topkaya, Y. (2016b). Eğitici çizgi romanların çevre sorunlarına yönelik bilişsel ve duyuşsal öğrenmeler üzerindeki etkisi. Eğitim ve Bilim, 41(187), 199-219. http://dx.doi.org/10.15390/EB.2016.5713
• Topkaya, Y., Batdı, V., Durmuş, B., & Özkaya, A. (2023a). The effectiveness of using comics in education: A meta analytic and meta-thematic analysis study. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(3), 922-940. https://doi.org/10.38151/akef.2023.92
• Topkaya, Y., Kumru, S., & Bozkurt, O. (2023). Birey ve toplum konularının aktarımında bir materyal olarak eğitici çizgi romanlar. Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 12(4), 1855-1871. https://doi.org/10.7884/teke.1327734
• Türkal, B. (2018). Oluşturma ve uygulama açısından sosyal bilgiler öğretiminde bir öğretim materyali olarak çizgi roman kullanımı. (Yüksek lisans tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İzmir).
• Uslu Üstten, A., & Pilav, S. (2016). Temel seviyede yabancı dil olarak Türkçe öğretiminde çizgi romanların öğrenme düzeyine etkisi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 4(4), 599-606. https://doi.org/10.16916/aded.89819
• Uslucan, S. (2016). Okul öncesi dönemdeki çocukların (60-72 ay) çevreye yönelik tutumlarına çevre eğitim programının etkisi (Çanakkale İl örneği). (Yüksek lisans tezi, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale).
• Ünal, O. (2018). Sosyal bilgiler dersinde eğitici çizgi roman kullanımının öğrenci başarısı ve tutumuna etkisi. (Yüksek lisans tezi, Akdeniz Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Antalya).
• Ünal, O., & Demirkaya, H. (2019). Eğitici çizgi romanın sosyal bilgiler dersinde kullanılmasına yönelik yarı deneysel bir çalışma. International Journal of Geography and Geography Education, (40), 92-108. https://doi.org/10.32003/iggei.569650
• von Reumont, F., & Budke, A. (2023). Learning about climate change with comics and text: a comparative study. Sustain Sci, 18, 2661-2676. https://doi.org/10.1007/s11625-023-01398-x
• Wood, M. (2015). The effect of graphic novel supplements on reading comprehension and motivation in secondary students. (Unpublished doctoral dissertation, University of Central Arkansas, United States).
• Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. Baskı). Seçkin.
• Yusupova, A. (2024). Sınıf öğretmeni adaylarının çevre eğitimi ile ilgili hazırlamış oldukları dijital hikâyelerin incelenmesi. (Yüksek lisans tezi, Yozgat Bozok Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Yozgat).
• Yüksel, A., Mil, B., & Bilim, Y. (2007). Nitel araştırma: Neden, nasıl, niçin? (3. Baskı). Detay Yayıncılık.