Bilişim Teknolojileri Öğretmenlerinin Kodlamaya Dönük Tutumları, Öz-Yeterlilikleri ve Kodlama Öğretimi İçin Kullandıkları Yöntemler

Yıl 2019, Cilt: 38 Sayı: 2, 1 - 16, 24.12.2019

Özgen Korkmaz , Hüsnü Şahin , Recep Çakır , Feray Uğur Erdoğmuş

Öz

Bu
araştırmanın amacı ortaokullarda görev yapmakta olan bilişim teknolojileri

(BT) öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutumlarını ve kodlama öz-yeterliliklerini
ortaya koymak olarak belirlenmiştir. Araştırma karma desen modeline göre tasarlanmıştır.
Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’de farklı illerde görev yapmakta olan
toplam 119 bilişim teknolojileri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın nicel
verileri “Bilgisayar Programlama Öğrenmeye Dönük Tutum” ve “Programlamaya
İlişkin Öz Yeterlilik Algısı” ölçekleri kullanılarak toplanmıştır. Nitel
veriler görüşme yöntemi kullanılarak 15 soruluk bir test ile toplanmıştır. Elde
edilen veriler ise standart sapma, aritmetik ortalama, bağımsız örneklem t
testi, anova ve pearson r korelasyon katsayısı ve doküman inceleme yöntemleri
kullanılarak analiz edilmiştir. Bu çerçevede şu sonuçlara erişilmiştir: BT öğretmenlerinin genel olarak kodlamaya dönük tutumları
yüksektir. BT öğretmenlerinin kodlamaya dönük tutum ve öz-yeterliliği beklenildiği
gibi yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin kıdemlerinin kodlamaya dönük tutum
açısından değerlendirdiğimizde daha kıdemli öğretmenlerin tutum puanları
kıdemsiz öğretmenlere göre anlamlı bir şekilde yüksek çıkmıştır. Öğretmenlerin
kıdemleri ile kodlamaya dönük öz-yeterlik arasında ise benzerlik bulunmaktadır.
Öğretmenlerin cinsiyetlerine göre değerlendirildiğinde erkek öğretmenlerin
tutumları yüksek çıkmıştır. Kadın öğretmenlerin ise programlamaya dönük negatif
tutumları anlamlı düzeyde daha yüksektir. Sonuç olarak, erkek BT
öğretmenlerinin öz-yeterlilikleri, kadın BT öğretmenlerinden anlamlı düzeyde
daha yüksek olduğu bulunmuştur. BT öğretmenlerinin öz-yeterlilik düzeyleri
yükseldikçe, olumlu tutum puanları yükselmekte, olumsuz tutum puanları ise
düşmekte olduğu görülmüştür. Nitel veriler sonucunda ise öğretmenlerin kodlamaya dönük tutumları
nicel verilerle örtüşür nitelikte olmakla birlikte yüksek çıkmıştır. Görüşme
yapılan katılımcıların tamamının olumlu tutuma ve yüksek öz-yeterliliğe sahip
oldukları görülmüştür. BT ders müfredatlarının ise katılımcılar tarafından
yetersiz bulunduğu anlaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Programlamaya dönük tutum, Programlama öz-yeterliliği, Programlama öğretim yöntemleri, Bilgisayar programlama

Kaynakça

• Akkoyunlu,B., Orhan, F., (2003). Bilgisayar ve öğretim teknolojileri eğitimi (BÖTE) bölümü öğrencilerinin bilgisayar kullanma öz yeterlik inancı ile demografik özellikleri arasındaki ilişki. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 2(3), 87-93.
• Akpınar, Y., & Altun, Y. (2014). Bilgi toplumu okullarında programlama eğitimi gereksinimi. İlköğretim Online, 13(1), 1- 4.
• Aktürk, N. (2006). Bilişim teknolojileri kullanımının öğrencilerin öğrenimleri üzerine etkileri ve bilişim harcama esnekliği, T.C Millî Eğitim Bakanlığı Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü, Ankara, Sayı. B.08.0.ETG.0.21.01.04.00.300.
• Altun, A., & Akpınar, Y. (2014). Bilgi toplumu okullarında programlama eğitimi gereksinimi. İlköğretim Online, 13(1), 1-4.
• Arslan, A. (2006). Bilgisayar destekli eğitim yapmaya ilişkin tutum ölçeği. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(2), 24-33.
• Aşkar, P., Umay, A. (2001). İlköğretim matematik öğretmenliği öğrencilerinin bilgisayarla ilgili özyeterlik algısı. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21, 1-8.
• Bandura, A. (1977). Self-efficacy: toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84, 191- 215.
• Billings, K. (1983). Research on school computing. In M. T. Grady& J.D. Gwaronski (Eds), Computers in Curriculum and Instruction. VA. APCD.
• Bindak, H. R., & Çelik, C. (2006) Öğretmenler için bilgisayar tutum ölçeğinin güvenirlik ve geçerlik çalışması. Eurasian Journal of Educational Research, 22,38-47.
• Ceyhun Y., & Çağlayan, U. (1997). Bilgi teknolojileri Türkiye için nasıl bir gelecek hazırlamakta. Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, Genel Yayın No: 361.
• Clements, D. H., & Fullo, D. F. (1984). Effects of computer programmimg on young children’s cognition. Journal of Educational Psychology, 76(6), 1051-1058.
• Creswell, J. W. (2003). Research design: Qualitative, quantitative, and mixed methods approaches (2nd ed.). Thousand Oaks, CA: Sage.
• Çakıroğlu, Ü., Sarı, E., Akkan, Y. (2011). The view of the teachers about the contribution of teaching programming to the gifted students in the problem solving. Paper presented at 5th International Computer & Instructional Technologies Symposium (22-24 September), Fırat University, Elâzığ.
• Deniz, L. (1994). Bilgisayar tutum ölçeği’nin geçerlik, güvenirlik ve norm çalışması ve örnek bir uygulama. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
• Fesakis G., & Serafeim K. (2009). Influence of the familiarization with scratch on future teachers’ opinions and attitudes about programming and ICT in education. In proceedings of the 14th Annual ACM SIGCSE Conference on Innovation.
• Gagne, R. M. (1985). The contitions of learning, New York: Holt, Rinehart&Winston.
• Gay, L.R., & Airasian, P. (2000). Educational research. New Jersey: Upper Saddle River.
• Gömleksiz, M. N., & Sağlam, Z. (2004). Polis Meslek Yüksekokulları’nda okuyan öğrencilerin bilgisayar kullanma alışkanlıkları (Elâzığ, Malatya, Diyarbakır illeri polis meslek yüksek okulları örneği). www.elazigemniyet.gov.tr/bilim 2 Mayıs 2004 tarihinde indirilmiştir.
• Günüç, S., Odabaşı, H. F., & Kuzu, A. (2013). 21. yüzyıl öğrenci özelliklerinin öğretmen adayları tarafından tanımlanması: Bir Twitter uygulaması, Eğitimde Kuram ve Uygulama, 9(4), 436- 455.
• Hacıfazlıoğlu, Ö., Karadeniz, Ş. & Dalgıç, G. (2011’a-). Eğitim yöneticileri teknoloji liderliği öz-yeterlik ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 17(2), 145-166.
• Kalelioğlu, F., & Gülbahar, Y. (2014). The effects of teaching programming via scratch on problem solving skills: A discussion from learners’ perspective. Informatics in Education, 13 (1), 33–50.
• Karsten, R., Roth, M. R. (1998). The relationship of computer experience and computer self-efficacy to performance in introductory computer literacy courses. Journal of Research on Technology Education, 31(1), 14-24.
• Kazgan, G. (1997). Küreselleşme ve yeni ekonomik düzen: Ne getiriyor? Ne götürüyor? Nereye gidiyor? Altın Kitaplar, s.166.
• Korkmaz, Ö., & Altun, H. (2014). A validity and reliability study of the Attitude Scale of Computer Programming Learning. Mevlâna International Journal of Education (MIJE), 4(1), 30-43,
• Papert, S. (1980). Mindstorms. NY. Basic Books.
• Resnick, M., Ocko, S. (1990). LEGO/Logo: Learning though and about design. Epistemology and learning group, E & L Memo No. 8, MIT Media Laboratory, Cambridge.
• Saeli, M., Perrenet, J., Jochems, W. M. G., Zwaneveld, B. (2011). Teaching programming in secondary school: A pedagogical content knowledge perspective. Informatics in Education, 10(1), 73-88.
• Sarıhan, H. (1999). Teknoloji Yönetimi. Desnet Yayınları, İstanbul.
• Szlávi, P., Zsakó, L. (2006). Programming versus application. In: Mittermeir, R.T. (Ed.), ISSEP 2006, LNCS 4226, 48–58
• Tuncer, M., Tanaş R. (2011), Öğrencilerinin bilgisayar öz-yeterlik algılarının değerlendirilmesi, Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Eğitim Fakültesi, 6, 222-232
• Yıldız, R., Sünbül, A.M., Halis, İ., & Koç, M. (2002). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Konya: Mikro Yayınları.
• Yükseltürk, E., & Altıok, S (2015). Bilişim teknolojileri öğretmen adaylarının bilgisayar programlama öğretimine yönelik görüşleri. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 50-65.