BAŞARILI OKUL MÜDÜRLERİNİN ÖZELLİKLERİ

Yıl 2013, Sayı: 20, 167 - 179, 01.06.2013

Ramazan Gürbüz , Emrullah Erdem , Kenan Yıldırım

Öz

Bu çalışmanın amacı, başarılı okul müdürlerinin ortak özelliklerini belirleyip, bu özellikleri çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmanın çalışma grubunu Türkiye’nin farklı bölgelerinde çalışan 7 başarılı ilköğretim okul müdürü oluşturmaktadır. Bu müdürlerin, başarılı bir okul müdürünün sahip olması gereken özellikler hakkındaki görüşlerini belirlemek için 5 açık uçlu sorudan oluşan yarı yapılandırılmış bir görüşme formu kullanılmıştır. Elde edilen verilerin betimsel ve içerik analizi yapılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; okul müdürlerinin başarılı olmalarında mizahı kullanma, çalışanlarının iş doyumuna sahip olmasını sağlama, etkili iletişim kurma, özverili ve idealist olma, yetkilerini uygun bir şekilde kullanma, okul kültürünün oluşmasını sağlama, uygun fiziki şartları sağlama ve mevcut kaynakları en iyi şekilde değerlendirme gibi özelliklerin ön plana çıktığı saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler

Okul müdürü, okul başarısı, okul kültürü.

The Characteristics of Successful School Principals

Öz

The purpose of this study is to determine the common characteristics of successful school principals and then to investigate these characteristics in terms of some variables. Participants were seven successful primary school principals studying in different regions of Turkey. A semi-structured interview consisting of five open-ended questions was used to acquire the opinions of participants related to the characteristics of a successful school principal. Descriptive and content analysis were used to analyze the data. The findings indicated that the characteristics such as using humor, effectively communicating, being devoted and idealist, ensuring school culture occur, providing appropriate physical conditions and beneficially using the available sources were effective for school principals to be successful.

Anahtar Kelimeler

School principal, school success, school culture.

Kaynakça

• Arı, A. (2003). Taşımalı İlköğretim Uygulaması (Uşak Örneği). Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23(1), 101-115.
• Arnn, J. W. and Mangieri, J. (1988). Effective Leadership for Effective Schools: A Survey of Principals’ Attitudes. NASSP Bulletin, 72(505), 1-7.
• Arvasi, S. (1995). Eğitim Sosyolojisi. Burak Yayınevi, İstanbul.
• Austin, G. R. and Holowenzak, S. P. (1985). An Examination of 10 Years of Research on Exemplary Schools, in Gilbert R. Austin and Herbert Garber (ed.). Research on Exemplary Schools, pp. 65-82. Orlando: AcademicPress.
• Aytürk, N. (1999). Yönetim Sanatı. Ankara: Yargı Yayınları.
• Balcı, A. (2001). Etkili Okul ve Okul Geliştirme: Kuram, Uygulama ve Araştırma (Geliştirilmiş ikinci baskı). Ankara: PegemA Yayıncılık.
• Bingöl, D. (1997). Personel Yönetimi. İstanbul: Beta Basımevi.
• Bird, T. and Little, J.W. (1985). Instructional Leadership in Eight Secondary Schools. Final report to the National Institute of Education. Boulder, CO: Center for Action Research, Inc.
• Buluç, B. (2009). İlköğretim Okullarında Bürokratik Okul Yapısı ile Okul Müdürlerinin Liderlik Stilleri Arasındaki İlişki. Eğitim ve Bilim, 34(152), 71-86.
• Busher, H. and Barker, B. (2003). The crux of leadership: Shaping school culture by contesting the policy contexts and practices of teaching and learning. Educational Management Administration Leadership, 31(1), 51- 65.
• Canbazoğlu S., Eroğlu B. ve Demirelli H. (2010). Okul Müdürlerinin Fen ve Teknoloji Dersine İlişkin Çalışmalarının Değerlendirilmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(3), 759-774.
• Cemaloğlu, N. (2002). Öğretmen Performansının Artırılmasında Okul Yöneticisinin Rolü. Milli Eğitim Dergisi, Sayı: 153-154.
• Çelikten, M. (2004). Bir Okul Müdürünün Günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 123-135.
• Edmonds, R. R. (1979). Effective Schools for The Urban Poor. Educational Leadership, 37, 15- 27.
• English, F.W. and Hill, J. C. (1990). Restructuring: The Principal and Curriculum Change. A report of the NASSP curriculum council. National Association of Secondary School.
• Fullan, M. (2002). The Change Leader. Educational Leadership, 59(8), 16-21.
• Gümüşeli, A.İ. (1996). İlköğretim okulu müdürlerinin öğretim liderliği davranışları. III. Eğitim Bilimleri Kongresinde Sunulmuş Bildiri.
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş Okul Müdürünün Liderlik Alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 28, 531-548.
• Griffin, M. S. (1993). Instructional Leadership Behaviours of Catholic Secondary School Principals. Doctoral Dissertation. The University of Connecticut.
• Hallinger, P. and Murphy, J. (1986). The Social Context of Effective Schools. American Journal of Education, 94(5), 328-355.
• Koonce, W. J., III (1997). The relationship between principals’ humor styles and school climate in elementary schools. Doctoral dissertation, George Washington University (Dissertation Abstracts International, 58, 1522).
• Levine, D. U. and Lezotte, L. W. (1990). Unusually Effective Schools. A Review and Analysis of Research and Practice. UW-Madison: The National Center for Effective Schools.
• Lipham, J. (1981). Effective principal, effective school. Reston, VA: National Association of Secondary School Principals.
• Little, J. W. and Bird, T. (1987). Instructional leadership close to the classroom in secondary schools. In W. Greenfield. (Ed.) Instructional leadership: Concept, issues and controversies. Boston: Allyn & Bacon. pp. 119-138.
• Merriam, S. B. (1998). Qualitative Research and Case Study Applications in Education. San Francisco: Jossey-Bass Publishers.
• Milas, M. B. and Huberman, A. M. (1994). An Expanded Sourcebook: Qualitative Data Analysis, 2nd edition, Thousand Oaks, CA: Sage.
• Myrick, R. D. (2003). Developmental Guidance and Counselling: A Practical Approach (4th Ed.). USA: Educational Media Corporation.
• O’Connor, P. J. (2002). Administrative support of counselling programs: Defining it and measuring it. Journal of College Admission, 177(1), 13-19.
• Özdil, İ. (1973). Eğitimde Yeniliğe Doğru. Ankara: Mesleki ve Teknik Öğretim Kitapları.
• Peterson, K. D. and Deal, T. E. (1998). How leaders influence the culture of schools, Educational Leadership, 56: 28–30.
• Pierson, P. R. and Bredeson, P. V. (1993). It’s not just a laughing matter: school principals’ use of humor in interpersonal communications with teachers, Journal of School Leadership, 3: 522–533.
• Recepoğlu E. (2008). Okul Müdürlerinin Mizah Yeteneğinin Öğretmenlerin İş Doyumlarına Etkisi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 74-86.
• Şahin-Fırat, N. (2010). Okul müdürü ve öğretmenlerin okul kültürü ile değer sistemlerine ilişkin algıları. Eğitim ve Bilim, 35(156), 71-83.
• Schoderbek, P. P., Cosier, R. A. and Aplin J. C. (1991). Management, Harcourt Brace Jovanovich Publishers: USA.
• Taymaz, H. (1986). Okul Yönetimi ve Yönetici Yetiştirme. Ankara Üniversitesi Eğitim Bi- limleri Fakültesi Dergisi, 19(1), 123-135.
• Williams, R. A. (1994). The perceived value of administrator humor to school climate. Doctoral dissertation, Vanderbilt University (Dissertation Abstracts International, 55, 2246).
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2011). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yılmaz, K. (2011). Okul yöneticilerinin mizah tarzlarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1), 27-44.
• Yin, R. K. (1994). Case Study Research Design and Methods. SAGE Publications.
• Yousef, D. A. (1998). Satisfaction with job security as a predictor of organizational commitment and job performance in a multicultural environment. International Journal of Manpower, 19(2): 184–194.
• Ziegler, V. and Boardman, G. (1986). Humor: the seventh sense in leadership. National Forum of Educational Administration and Supervision, 2(2), 11–15.