Science Motivation Scale: Validity and Reliability Study

Yıl 2021, Cilt: 7 Sayı: 2, 60 - 81, 31.12.2021

Ebru Kaplan , Oktay Bektas , Melek Karaca

https://doi.org/10.22466/acusbd.1021163

Cited By: 1

Öz

The aim of this study is to develop a motivation scale that can be used to determine the motivation levels of secondary school students for a science course. This study was conducted in accordance with quantitative research survey, and accessible populations of the study consisted of fourth district secondary school students in Melikgazi district of Kayseri province, and 386 secondary school students in the sample. Based on “Social Cognitive Theory” in this study, the scale was developed to determine students ' motivation levels for the science. It was ensured that there were sufficient substances of all sizes on the scale and the necessary corrections were made by checking two science education experts throughout the process. Validity and reliability of the draft scale applied to the sample group were analyzed. Within the scope of construct validity, EFA and CFA were performed. As a result of EFA, the KMO value of the scale was calculated as 0.95, and it was found that the scale elements explain 59% of the total variance. The reliability analysis was repeated over the remaining 21 questions after the substances removed during the factor analysis and calculated as 0.93. As a result, a valiable and reliable measurement tool has been developed that can be used by both researchers and teachers to determine the motivation levels of secondary school students for a science lesson.

Anahtar Kelimeler

Science education, Social cognitive theory, Motivation, Scale development, C8, Data Collection, Data Estimation.

Fen Bilimleri Motivasyon Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin Fen Bilimleri dersine yönelik motivasyon düzeylerinin belirlenmesinde kullanılabilecek bir motivasyon ölçeği geliştirilmektir. Bu çalışma nicel araştırma desenlerinden taramaya dayalı yürütülmüş, çalışmanın örneklemini Kayseri ili Melikgazi ilçesindeki dördüncü bölge öğrenim gören 386 ortaokul öğrencisi oluşturmaktadır. Örneklem seçimi seçkisiz örnekleme yöntemine göre yapılmıştır. Bu çalışmada “Sosyal Bilişsel Teori” temel alınarak, öğrencilerin fen bilimlerine yönelik motivasyon düzeylerini belirlemek için ölçek geliştirilmiştir. Alanyazın taraması sonucunda oluşturulan 118 maddelik soru havuzundan 41 madde seçilmiş, 13 madde de yazarlar tarafından yazılarak taslak ölçeğe 54 maddelik son hâli verilmiştir. Ölçekte her boyuttan yeterli madde olması sağlanmış ve süreç boyunca iki fen eğitim uzmanının kontrolünden geçirilerek gerekli düzeltmeler yapılmıştır. Örneklem grubuna uygulanan taslak ölçeğin geçerlik ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Yapı geçerliği kapsamında, faktör analizleri yapılmıştır. Açımlayıcı faktör analizi sonucunda ölçeğin Kaiser-Meyer-Olkin değeri 0,95 olarak hesaplanmış toplam varyansın %59’unu açıkladığı belirlenmiştir. Faktör analizleri sonucu çıkarılan maddelerden sonra kalan 21 soru üzerinden güvenirlik analizi tekrarlanmış ve Cronbach güvenirlik katsayısı 0,93 olarak hesaplanmıştır. Sonuç olarak ortaokul öğrencilerinin fen dersine yönelik motivasyon düzeylerini belirlemek için hem araştırmacılar hem de öğretmenler tarafından kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Fen eğitimi, Sosyal bilişsel kuram, Motivasyon, Ölçek geliştirme, C8 (Veri Toplama, Veri Tahmini)

Kaynakça

• Atkinson, J. W. (1957). Risk alma davranışının motivasyonel belirleyicileri. Psikolojik inceleme, 64 (6p1), 359- 372.
• Bandura, A (1997). Self-efficacy: The exercise of control. Freeman.
• Bandura, A. (2001). Social cognitive theory: An agentic perspective. Annual Review of Psychology, 52, 1-26.
• Baykul, Y. (2000). Eğitimde ve psikolojide ölçme. ÖSYM Yayınları.
• Bektas, O. & Vurgun, F. Altıncı Sınıf Öğrencilerinin Fen’e Yönelik Girişimcilik Becerilerinin Belirlenmesi. Fen Matematik Girişimcilik ve Teknoloji Eğitimi Dergisi, 2(2), 60-78.
• Brophy, J. (2004). Motivating students to learn (2nd ed.). Mahwah, Lawrence Erlbaum.
• Brunner, M., Keller, U., Dierendonck, C., Reichert, M., Ugen, S., Fischbach, A. & Martin, R. (2010). The structure of academic self-concepts revisited: The nested Marsh/Shavelson model. Journal of Educational Psychology, 102(4), 964- 981. https://doi.org/10.1037/a0019644
• Büyüköztürk, S. (2002). Hand book of data analysis. Pegem A Publishing.
• Büyüköztürk, Ş. (2013). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. 8. Baskı. Pegem Akademi.
• Ceylan, E., Sağırekmekçi, H., Tatar, E. ve Bilgin, İ. (2015). Ortaokul öğrencilerinin merak, tutum ve motivasyon düzeylerine göre fen bilgisi dersi başarılarının incelenmesi. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(1), 39-52.
• Cronbach, L. J. (1951). Coefficient alpha and the internal structure of tests. Psychometrika, 16(3), 297-334.
• Çeliker, H. D., Tokcan, A. & Korkubilmez, S. (2015). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon bilimsel yaratıcılığı etkiler mi? /does motivation toward science learning affect the scientific creativity?. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(30), 167-192.
• Çetin Dindar, A. (2015). Student motivation in constructivist learning environment. Eurasia Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 12(2), 233-247.
• Çokluk, Ö., Şekercioğlu, G. ve Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal Bilimler İçin Çok Değişkenli SPSS ve LISREL Uygulamaları. Pegem A Yayıncılık.
• Deci, E. L. & Ryan, R. M. (2000). The" what" and" why" of goal pursuits: Human needs and the self-determination of behavior. Psychological inquiry, 11(4), 227-268.
• Dede, Y. & Yaman, S. (2008). Fen öğrenmeye yönelik motivasyon ölçeği: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Necatibey Eğitim Fakültesi Elektronik Fen ve Matematik Eğitimi Dergisi, 2(1), 19-37.
• Demir, H. & Tarhan, O. (2009). Motivasyon üzerinde ulusal kültür etkisi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 11(1), 121-142.
• Demirbaş, M. & Yağbasan, R., (2004). Fen bilgisi öğretiminde, duyuşsal özelliklerin değerlendirilmesinin işlevi ve öğretim süreci içinde, öğretmen uygulamalarının analizi üzerine bir araştırma. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 5(2), 177-193.
• Demirtaş, Z. (2010). Okul kültürü ile öğrenci başarısı arasındaki ilişki. Eğitim ve Bilim, 35(158), 3- 13.
• Ekici, D. İ., Kaya, K. & Mutlu, O. (2014). Ortaokul öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyonlarının farklı değişkenlere göre incelenmesi: Uşak ili Örneği. Mersin University Journal of the Faculty of Education, 10(1), 13- 26.
• Feinstein, N. (2011). Salvaging science literacy. Science education, 95(1), 168-185.
• Fortus, D. & Touitou, I. (2021). Changes to students’ motivation to learn science. Disciplinary and Interdisciplinary Science Education Research, 3(1), 1-14. https://doi.org/10.1186/s43031-020-00029-0
• Glynn, S. M., Taasoobshirazi, G. & Brickman, P. (2009). Science motivation questionnaire: Construct validation with nonscience majors. Journal of Research in Science Teaching: The Official Journal of the National Association for Research in Science Teaching, 46(2), 127-146.
• Glynn, S. M., Brickman, P., Armstrong, N. & Taasoobshirazi, G. (2011). Science motivation questionnaire II: Validation with science majors and nonscience majors. Journal of research in science teaching, 48(10), 1159-1176.
• Hançer, A. H., Şensoy, Ö. & Yıldırım, H. İ. (2003). İlköğretimde çağdaş fen bilgisi öğretiminin önemi ve nasil olmasi gerektiği üzerine bir değerlendirme. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(13), 80-88.
• Işın, O., Akçay, H. & Kapıcı, H. O. (2020). Fen öğrenme motivasyon ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Mediterranean Journal of Educational Research, 14(31), 505-529. doi: 10.29329/mjer.2020.234.24
• Karataş, H. & Erden, M., (2012). Akademik motivasyon ölçeğinin dilsel eşdeğerlik, geçerlik ve güvenirlik çalişmasi. Education Sciences, 7(4), 983-1003.
• Kimberlin, C. L. & Winterstein, A. G. (2008). Validity and reliability of measurement instruments used in research. American Journal Of Health-System Pharmacy, 65(23), 2276-2284.
• Leong, K. E., Tan, P. P., Lau, P. L. & Yong, S. L. (2018). Exploring the relationship between motivation and science achievement of secondary students. Pertanika Journal of Social Sciences & Humanities, 26(4), 2243, 2258.
• Millî Eğitim Bakanlığı (MEB) (2018). Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programı (İlkokul ve Ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar). Ankara. Erişim adresi. http://mufredat.meb.gov.tr/
• Pallant, J. (2007). SPSS Survival Manual A Step by Step Guide to Data Analysis using SPSS for Windows. Third Edition, Open University Press.
• Pallant, J. (2020). SPSS kullanma kılavuzu: SPSS ile adım adım veri analizi. Anı Yayıncılık.
• Sağlam Arı, G., Armutlu, C., Güneri Tosunoğlu, N. & Yücel Toy, B., (2009). Pozitivist ve Postpozitivist paradigmalar çerçevesinde metodoloji tartışmalarının yönetim ve pazarlama alanlarına yansımaları. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 27(1), 113-141.
• Seçer, İ. (2013). SPSS ve LISREL ile pratik veri analizi. Ankara: Anı Yayıncılık.
• Şahin, M. G. & Öztürk, N. B., (2018). Eğitim alanında ölçek geliştirme süreci: Bir içerik analizi çalışması. Kastamonu Eğitim Dergisi, 26(1), 191-199.
• Starks, H. & Brown Trinidad, S. (2007). Choose your method: A comparison of phenomenology, discourse analysis, and grounded theory. Qualitative Health Research, 17(10), 1372-1380.
• Tabachnick, B. G. & Fidell, L.S. (2001). Using Multivariate Statistics (Fourth Edition). Ally And Bacon.
• Tanrıöğen, A. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı yayıncılık.
• Tuan, Chin & Sheh (2005). The development of a questionnaire to measure students’ motivation towards science learning. International Journal of Science Education, 27(6), 634-659.
• Turkmen, L. ve Bonnstetter, R. J. (2007). Influences of some philosophical approaches in the historical development of turkish science education. Science Education International, 18(2), 139-152.
• URL 1. https://www.researchgate.net/post/Can-we-do-exploratory-and-confirmatory-factor-analysis-in-the-same-data-set
• Uzun, N. & Keleş, Ö., (2012). İlköğretim öğrencilerinin fen öğrenmeye yönelik motivasyon düzeylerinin değerlendirilmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(20), 313-327.
• Yaslıoğlu, M. M. (2017). Sosyal bilimlerde faktör analizi ve geçerlilik: Keşfedici ve doğrulayıcı faktör analizlerinin kullanılması. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi, 46, 74-85.
• Yurdabakan, İ. & Çüm, S. (2017). Scale development in behavioral sciences (based on exploratory factor analysis). Turkish Journal of Family Medicine and Primary Care, 11(2), 108-126.
• Varshalomidze, M. (2019). Motivasyon faktörlerine kültürel bir bakış: Türkiye, İtalya, Gürcistan örneği. http://acikerisim.akdeniz.edu.tr/xmlui/handle/123456789/4508
• Weiner, B. (1972). Attribution theory, achievement motivation, and the educational process. Review of Educational Research, 42(2), 203-215.