ORTAOKUL 5. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÇEVREYE YÖNELİK TUTUMLARINA DÖNÜŞÜMSEL ÖĞRENME KURAMI UYGULAMALARININ ETKİSİ

Yıl 2019, Cilt: 19 Sayı: 4, 1347 - 1361, 31.12.2019

Nilgün Yenice , Gizem Alpak Tunç

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2019..-450300

Cited By: 1

Öz

Bu çalışmanın amacı, ortaokul 5. sınıf öğrencilerinin çevreye
yönelik tutumlarına dönüşümsel öğrenme kuramı uygulamalarının etkisinin
incelenmesi olarak belirlenmiştir. Çalışmada kontrol gruplu ön test- son test
yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018
eğitim öğretim yılında Ege bölgesindeki bir ilin merkez ilçesinde yer alan bir
devlet okulunun 5. sınıflarında öğrenim görmekte olan 34 öğrenci oluşturmuştur.
Deney grubunda yer alan 18 öğrenci ile dönüşümsel öğrenme kuramına dayalı ders
işlenirken, kontrol grubunda yer alan 16 öğrenciyle ise dersler fen bilimleri dersi
öğretim programı doğrultusunda yürütülmüştür. Dönüşümsel öğrenme kuramının
uygulaması 5. sınıf fen bilimleri dersi “İnsan ve Çevre” ünitesi “İnsan ve
Çevre İlişkisi” konusunda, toplam 11 ders saatinde gerçekleştirilmiştir.
Araştırmada veri toplama aracı olarak; Atasoy (2005) tarafından geliştirilmiş
olan Çevre Tutum Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde Mann Whitney
U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar analizlerinden yararlanılmıştır. Araştırma
sonucunda, deney grubu öğrencilerinin çevre tutum ölçeği son test puanlarının
kontrol grubu öğrencilerinin çevre tutum ölçeği son test puanlarına göre
anlamlı düzeyde farklılaştığı tespit edilmiştir. Elde edilen bulgular
doğrultusunda önerilere yer verilmiştir.

Anahtar Kelimeler

Çevreye Yönelik Tutum, Dönüşümsel Öğrenme, Fen Bilimleri Dersi, 5. Sınıf Öğrencileri

Kaynakça

• Alpak Tunç, G. (2016). Fen bilgisi öğretmen adaylarının çevreye yönelik etik yaklaşımları ile sürdürülebilir çevreye yönelik tutumlarının incelenmesi. (Yüksek Lisans Tezi). Adnan Menderes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Aydın.
• Alpak Tunç, G. ve Yenice, N. (2017). An analysis of pre-service science teachers’ moral considerations about environment and their attitudes towards sustainable environment. International Electronic Journal of Environmental Education,7, 17-33.
• Atasoy, E. (2005). Çevre için eğitim: İlköğretim öğrencilerinin çevresel tutum ve çevre bilgisi üzerine bir çalışma. (Yayımlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bursa.
• Büyüköztürk, Ş. (2010). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Collins, T.D., Gaved, M.B., Mulholland, P., Kerawalla, L.J., Twiner, A., Scanlon, E., Jones, A., Littleton, K., Conole, G. and Tosunoglu, C. (2008). Supporting location-based inquiry learning across school, field and home contexts’, in Proceedings of the 7 th World Conference on Mobile and Contextual Learning (mLearn-2008), UK: Telford.
• Çimen, O. (2013). Dönüşümsel Öğrenme Kuramına Dayalı Çevre Eğitiminin Biyoloji Öğretmen Adaylarının Çevre Sorunlarına Yönelik Algılarına Etkisi. (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
• Johnston, J. (2009). Transformative environmental education: stepping outside the curriculum box. Journal of Environmental Education, 14. 149-157.Karasar, N. (2014). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara: Nobel Yayınevi.
• MEB (Milli Eğitim Bakanlığı) (2018). İlköğretim Fen Bilimleri dersi öğretim programı. Ankara: Devlet Kitapları Müdürlüğü Basımevi.
• Mezirow, J. (1994). Understanding transformation theory. Adult Education Quarterly, 44(4), 222-23.
• Mezirow, J. (2000). Learning to think like an adult: transformation theory: core concepts. In J. Mezirow and Associates (eds.) Learning as transformation: Critical perspectives on a theory in progress. San Francisco: Jossey-Bass.
• Puk, T. G. and Stibbards, A. (2010). Ecological concept development of preservice teacher candidates: opaque empty shells. International Journal of Environmental and Science Education. 5(4), 461-476.
• Rowley, M. L. (1998). The teaching of thinking in family and consumer sciences secondary classrooms. In R. G. Thomas, & J. F. Laster (Eds.), Family and Consumer Sciences Teacher Education: Yearbook 18. Inquiry into thinking (pp. 238-249). Alexandria, VA: American Association for Family and Consumer Sciences, Glencoe/ McGraw-Hill.
• Şimşekli, Y. (2004). Çevre bilincinin geliştirilmesine yönelik çevre eğitimi etkinliklerine ilköğretim okullarının duyarlılığı. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 17: 83-92.
• Thomas, I. (2009). Critical thinking, transformative learning, sustainable education, and problem-based learning in universities. Journal of Transformative Education, 7(3), 245-264.
• O’Sullivan, E. (2000) Transformative learning: educational vision for the 21st century. London: Zed Books.
• Uyanık, G. (2016). Effect of Environmental Education Based on Transformational Learning Theory on Perceptions towards Environmental Problems and Permanency of Learning. International Electronic Journal of Environmental Education. 6(2), 126-140.
• Uzun, N. ve Sağlam, N. (2007). Ortaöğretimde çevre eğitimi ve öğretmenlerin çevre eğitimi programları hakkındaki görüşleri. Eurasian Journal of Educational Research, 26, 176-187.
• Ünal, S. ve Dımışkı, E. (1999). The development of environmental education under the auspices of UNESCO-UNEP environmental education and secondary education in Turkey. Hacettepe University Journal of Education, 16(17), 142-154.
• Yıldırım, A., Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.