İŞİTME ENGELLİ KAYNAŞTIRMA ÖĞRENCİLERİNIN OKUMA BECERİLERİNİN FORMEL OLMAYAN OKUMA ENVANTERİ İLE DEĞERLENDİRİLMESİ

Yıl 2020, Cilt: 20 Sayı: 1, 507 - 526, 06.03.2020

Tamer Genç , Ümit Girgin , H. Pelin Karasu

https://doi.org/10.17240/aibuefd.2020.20.52925-617878

Cited By: 2

Öz

Okuma becerilerinin değerlendirilmesi; öğrencilerin okuma sürecindeki gereksinimlerinin belirlenmesinde, gereksinimleri karşılamaya ilişkin eğitim programının planlanmasında ve kullanılacak stratejilerin belirlenmesinde oldukça önemlidir. İşitme engelli kaynaştırma öğrencilerinin okuma becerilerinin Formel Olmayan Okuma Envanteri (FOOE) ile değerlendirilmesini amaçlayan bu araştırma betimsel model olarak desenlenmiştir. Eskişehir ilinde 3-8. sınıflarda kaynaştırma eğitimine devam eden işitme engelli 13 öğrencinin okuduğunu anlatma ve metinle ilgili sorulara cevap verme becerileri FOOE'de bulunan öyküler ile değerlendirilmiştir. Veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Araştırma bulguları; öğretimsel düzeyde metin okuyan işitme engelli kaynaştırma öğrencilerinin metinde bulunan karakterlerin ve ana olayların çoğunu anlatabildiklerini, metnin ana fikrinden bahsedebildiklerini ancak bazı olayların anlatımında zorlandıklarını göstermektedir. Metinle ilgili sorulara verdikleri cevaplarda ise bazı soru-cevap stratejilerini kullanabildikleri, ancak bilgi ve deneyim sorularını cevaplamakta zorlandıkları görülmektedir.

Anahtar Kelimeler

İşitme engelli öğrenci, okuma becerilerinin değerlendirmesi, kaynaştırma eğitimi

Kaynakça

• Akay, E. (2015). Kaynaştırma ortamındaki işitme engelli öğrencilere destek eğitim odasında uygulanan Türkçe etkinliklerinin incelenmesi. Journal of Education and Special Education Technology, 1(1), 1-14.
• Akçamete, G. ve Gürgür, H. (2009). İşitme yetersizliği olan çocukların eğitimi. G. Akçamete (Yay. Haz.). Genel Eğitim Okullarında Özel Gereksinimi Olan Öğrenciler ve Özel Eğitim içinde (s. 441-477). Ankara: Kök Yayıncılık.
• Albertini, J.,& Mayer, C. (2011). Using miscue analysis to assess comprehension in deaf college readers. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 16(1), 35-46.
• Almasi, J. F. (2003). Teaching strategies processes in reading. New York: Guilford Press.
• Andrews, J. F. (2013). Assessment and reading paradigms; A response to John Luckner [Letter to the editor]. American Annals of the Deaf, 158(4), 399-405.
• Applegate, M. D., Quinn, K. B.,& Applegate, A. J. (2002). Levels of thinking required by comprehension questions in informal reading inventories. The Reading Teacher, 56(2), 174-180.
• Armbuster, B. B., Lehr, F. and Osborn, J. (2001). Put reading first. Kindergarten through grade 3. Jessup, MD: Center for the Improvement of Early Reading Achievement.
• Atay, M. (2007). İşitme engelli çocukların eğitiminde temel ilkeler. İstanbul: Özgür.
• Ayata-Baran, N. (2007). Kaynaştırmaya devam eden işitme engelli öğrencilerin öykü şemalarının değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Bakken, J. P., & Whedon, C. K. (2002). Teaching text structure to improve reading comprehension. Intervention in School and Clinic, 37(4), 229-233.
• Beck, I. L., Omanson, R. C. & McKeown, M. G. (1982). An instructional redesign of reading lessons: Effects on comprehension. Reading Research Quarterly, 17(4), 462-481.
• Bowe, F. G. (2002). Enhancing reading ability to prevent students from becoming" lowfunctioning deaf" as adults. American Annals of the Deaf, 147(5), 22-27.
• Caldwell, J., & Leslie, L. (2005). Intervention strategies to follow informal reading inventory assessment: So what do I do now?. Boston: Pearson Education, Inc.
• Chaleff, C., & Ritter, M. (2001). The use of miscue analysis with deaf readers. The Reading Teacher, 55(2), 190-200.
• Clark, M. (2007). A practical guide to quality interaction with children who have a hearing loss. (2nd ed.). San Diego: Plural Publishing.
• Cooper, J. D., Robinson, M., Slansky, J. & Kiger, N. D. (2014). Literacy: Helping students construct meaning. (9th ed.). Stamford: Cengage Learning.
• Coppens, K. M., Tellings, A., Verhoeven, L. & Schreuder, R. (2013). Reading vocabulary in children with and without hearing loss: The roles of task and word type. Journal of Speech, Language, and Hearing Research, 56(2), 654-686.
• Estabrooks, W. (2006). Auditory-verbal therapy and practice. W. Estabrooks (Ed.), In Auditory -Verbal Therapy and Practice (s. 1-23). Washington DC: Alexander Graham Bell Association.
• Farrall, M. L. (2012). Reading assessment: Linking language, literacy, and cognition. NJ: John Wiley and Sons.
• Fenty, N. S., McDuffy-Landrum, K. and Fisher, G. (2012). Using Collaboration, CoTeaching, and Question Answer Relationships to Enhance Content Area Literacy. Council for Exceptional Children, 44(6), 28-37
• Gillet, J. W., Temple, C. and Crawford, A. (2008). Understanding reading problems: assessment and instruction. (7th ed.). Boston: Pearson Education, Inc.
• Girgin, Ü. (1999). Eskişehir ili ilkokulları 4. ve 5. sınıf işitme engelli öğrencilerinin okumayı öğrenme durumlarının çözümleme ve anlama düzeylerine göre değerlendirilmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Girgin, Ü. (2004). İşitme Engelli Çocuklarda Okuma Anlama Stratejilerinin Önemi ve Kullanımı. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(8), 33-44.
• Girgin, Ü. (2005). İşitme engelli çocuklarda bireyselleştirilmiş okuma eğitimi. The Turkish Online Journal of Educational Technology – TOJET, 4(3), 143-150.
• Girgin, Ü. (2006). Evaluation of turkish hearing impaired students’ reading comprehension with the miscue analysis inventory. International Journal of Special Education, 21(3), 68-84.
• Girgin, Ü. (2007). Evaluation of hearing impaired student's reading comprehension with the cloze procedure. 7th International Educational Technology (IETC) Conference, 03 Mayıs, Nicosia, Turkish Republic of Northern Cyprus.
• Gürgür, H. (2008). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı ilköğretim sınıfında iş birliği ile öğretim yaklaşımının incelenmesi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Harlen, W. (2007). Criteria for Evaluating Systems for Student Assessment. Studies in Educational Evaluation, 33, 15-28.
• Karasu, H. P. (2011). İşitme engelli öğrenciler ve normal işiten öğrencilerin okuma becerilerinin formel olmayan okuma envanteri ile değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
• Karasu, H. P., Girgin, Ü. ve Uzuner, Y. (2012). İşitme engelli öğrenciler ve işiten öğrencilerin okuma becerilerinin formel olmayan okuma envanteri ile değerlendirilmesi. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(1), 65-89.
• Karasu, H. P., Girgin, Ü. ve Uzuner, Y. (2013a). İşitme engelli öğrenciler ile işiten öğrencilerin boşluk doldurma becerilerinin değerlendirilmesi. İlköğretim Online, 12(3), 701-712.
• Karasu, H. P., Girgin, Ü. ve Uzuner, Y. (2013b). Okuma becerilerini değerlendirmede formel olmayan okuma envanteri. Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık.
• Koskinen, P. S., Gambrell, L. B., Kapinus, B. A.& Heathington, B. S. (1988). Retelling: A strategy for enhancing students' reading comprehension. The Reading Teacher, 41(9), 892-896.
• Kyle, F. E. and Harris, M. (2010). Predictors of reading development in deaf children: A 3-year longitudinal study. Journal of Experimental Child Psychology, 107, 229- 243.
• Laughton, J. (1988). Perspectives on the assessment of reading. R. R. Kretschmer and L. W. Kretschmer (Eds.), In Communication Assessment of Hearing-Impaired Children: From Conversation to Classroom (s. 129-151). Iowa: University of Northern Iowa.
• Leslie, L.,& Caldwell, J. (2006). Qualitative reading inventory-4 (4th ed.). Boston: Pearson Education, Inc.
• Luckner, J. L.,& Cooke, C. (2010). A summary of the vocabulary research with students who are deaf or hard of hearing. American Annals of the Deaf, 155(1), 38-67.
• Luetke-Stahlman, B., Griffiths, C.& Montgomery, N. (1998). Development of text structure knowledge as assessed by spoken and signed retellings of a deaf secondgrade student. American Annals of the Deaf, 143(4), 337-346.
• Mich, O., Pianta, E.& Mana, N. (2013). Interactive stories and exercises with dynamic feedback for improving reading comprehension skills in deaf children. Computers & Education, 65, 34-44.
• Moeller, M. P., Tomblin, J. B., Yoshinaga-Itano, C., Connor, C. M.& Jerger, S. (2007). Current state of knowledge: Language and literacy of children with hearing impairment. Ear and Hearing, 28(6), 740-753.
• Morrow, L. M. (1996). Story retelling: A discussion strategy to develop and assess comprehension. L. B. Gambrell and J. F. Almasi (Eds.), In Lively Discussions! Fostering Engaged Reading (s. 265-285). Newark, DE: International Reading Association.
• Moss, B. (2004). Teaching expository text structures through information trade book retellings. The Reading Teacher, 57(8), 710-718.
• Navarrete, C., Wilde, J., Nelson, C., Martinez, R.& Hargett, G. (1990). Informal assessment in educational evaluation: Implications for bilingual education programs. FOCUS occasional papers in bilingual education. Washington, DC: NCBE.
• Otto, B. (2006). Language development in early childhood. (2nd ed.). NJ: Pearson/Merrill/Prentice Hall
• Öztürk, E. (2012). Okuma Stratejileri Üstbilişsel Farkındalık Envanteri’nin Türkçe Formunun Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. İlköğretim Online, 11(2), 292-305.
• Pakulski, L. A.,& Kaderavek, J. N. (2012). Reading Intervention to Improve Narrative Production, Narrative Comprehension, and Motivation and Interest of Children with Hearing Loss. The Volta Review, 112(2), 87-112.
• Paul, V. P. (2001). Language and deafness. (3rd ed.). Canada: Thomson Learning.
• Pierangelo, R.,& Giuliani, G. A. (2002). Assessment in special education: A practical approach. Boston: Allyn and Bacon.
• Reuterskiöld, C., Ibertsson, T.& Sahlen, B. (2010). Venturing Beyond the Sentence Level: Narrative Skills in Children with Hearing Loss. The Volta Review, 110(3), 389-406.
• Richek, M. A., Caldwell, J. S., Jennings, J. H.& Lerner, J. W. (2002). Reading problems: Assessment and teaching strategies (4th ed.). Boston: Allyn and Bacon.
• Robertson, L. (2009). Literacy and deafness: Listening and spoken language. San Diego: Plural Publishing.
• Ruddell, M. R. (2001). Teaching content reading and writing (3rd ed.). New York: John Wiley & Sons
• Schirmer, B. R.,& Woolsey, L. (1997). Effect of teacher questions on the reading comprehension of deaf children. Journal of Deaf Studies and Deaf Education, 2(1), 47-56.
• Schirmer, B. R. (2000). Language and literacy development in children who are deaf. Boston: Allyn and Bacon.
• Schirmer, B. R.,& McGough, S. M. (2005). Teaching reading to children who are deaf: Do the conclusions of the National Reading Panel apply?. Review of Educational Research, 75(1), 83-117.
• Schisler, R., Joseph, L. M., Konrad, M.& Alber-Morgan, S. (2010). Comparison of the Effectiveness and Efficiency of Oral and Written Retellings and Passage Review as Strategıes for Comprehending Text. Psychology in the Schools, 47(2), 135152.
• Shanahan, T., Callison. K., Carrière. C., Duke, N. K., Pearson. P. D., Schatschneider. C., Torgesen, J. (2010). Improving reading comprehension in kindergarten through 3rd grade: A practice guide (NCEE Publication No: 2010-4038). Washington. DC: National Center for Education Evaluation and Regional Assistance. Institute of Education Sciences. US Department of Education. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED512029.pdf (Erişim tarihi: 27.11.2015)
• Spinelli, C. G. (2006). Clasroom Assessment for students in special and general education. (2nd ed.). NJ: Pearson Education.
• Sucuoğlu, B., ve Özokçu, O. (2005). Kaynaştırma Öğrencilerinin Sosyal Becerilerinin Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 6(1), 41-57.
• Trezek, B. J.,& Mayer, C. (2015). Using an Informal Reading Inventory to Differentiate Instruction: Case Studies of Three Deaf Learners. American Annals of the Deaf, 160(3), 289-302.
• Turan, İ. (2012). Temel İstatistik. Ders Notları. http://www.doguc.com/spssmenu.pdf (Erişim tarihi: 21.06.2016)
• Tüfekçioğlu, U. (1992). Kaynaştırmadaki işitme engelli çocuklar. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Tüfekçioğlu, U. (2003). Çocuklarda işitme kaybının etkileri. U. Tüfekçioğlu (Yay. Haz.). İşitme Konuşma Ve Görme Sorunu Olan Çocukların Eğitimi içinde (ss. 1-45). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Uzuner, Y. (2008a). İlk okuma yazma öğretiminde ölçme değerlendirme. G. Can (Yay. Haz.). İlk Okuma ve Yazma Öğretimi içinde (s. 209-237). Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları.
• Uzuner, Y. (2008b). Metacognitive strategies applied during correcting text-related answers of three students with hearin loss. Journal of Research in Special Educational Needs, 8(1), 47-54.
• Vaughn, S.,& Linan-Thompson, S. (2004). Research-based methods of reading instruction, grades K-3. Alexandria: Association for Supervision and Curriculum Development.
• Williams, C. (2012). Promoting vocabulary learning in young children who are d/Deaf and hard of hearing: Translating research into practice. American Annals of the Deaf, 156(5), 501-508.