Araştırma Makalesi
Amaç ve Kapsam
Akdeniz Mühendislik Dergisinin amacı, mühendislik ve uygulamalı bilimler alanında literatüre özel katkıları olan, yüksek kaliteli, orijinal ulusal ve uluslararası bilimsel araştırma makalelerini yayımlamak ve ilgili literatüre kazandırmaktır.
Akdeniz Mühendislik Dergisinde Biyomühendislik, Biyomedikal Mühendisliği, İnşaat Mühendisliği, Bilgisayar Bilimleri ve Mühendisliği, Yer ve Atmosfer Bilimleri, Elektrik-Elektronik Mühendisliği, Çevre Bilimi ve Mühendisliği, Gıda Bilimi ve Mühendisliği, Makine Mühendisliği, Malzeme Bilimi ve Mühendisliği gibi uygulamalı bilim ve teknoloji alanlarından araştırma makaleleri yayımlanmaktadır. Dergi ulusal ve uluslararası özgünlüğe sahip, konusunda literatüre önemli katkılar sağlayan, analitik ve somut sonuçları olan teorik/deneysel ve/veya sayısal yöntemlere dayalı bilimsel araştırma çalışmalarını yayımlamayı amaçlamaktadır. Dergi, orijinal araştırma bulgularını ve sonuçlarını yansıtan araştırma makalelerini kabul etmektedir. Editör Kurulu tarafından yapılan çağrı üzerine gönderilen derleme makaleler de kabul edilmektedir.
Yazım Kuralları
Tüm yazılar elektronik olarak gönderilmelidir. Yazarlar, makalenin veya ana içeriğinin daha önce başka bir dergide yayımlanmadığını veya yayımlanmak üzere gönderilmediğini tasdik etmelidir. Makalenin değerlendirme sürecinin başlaması için imzalı bir Telif Hakkı Devir Formu gerekmektedir. Makale gönderildikten sonra yazar ekleme/çıkarma veya yazar sırasının değiştirilmesi işlemleri yapılamamaktadır. Yazarların bu işlemleri yapması durumunda makale gönderimleri iptal edilecektir.
Yazarlara verilen talimatlara uygun şekilde hazırlanmayan veya konu bakımından derginin kapsamı dışında kalan gönderimler, hakem değerlendirilmesi yapılmadan baş editör tarafından reddedilebilmektedir. Alınan tüm makaleler, makalenin içeriğini web sayfaları ve akademik yayın veri tabanıyla karşılaştıran bir intihal kontrol sistemi olan iThenticate'e gönderilmektedir. iThenticate raporuna veya başka herhangi bir bilgi kaynağına göre intihal olduğu veya kendinden intihal olduğu değerlendirilen yazılar yayınlanmak üzere değerlendirilmeyecektir.
Yazarlardan biri makalelerini çevrimiçi başvuru sistemi aracılığıyla dergiye göndermelidir. Gönderen (sorumlu) yazar, gönderim ve hakem değerlendirme süreçlerinde makaleden sorumludur. İlk gönderim sırasında tüm yazarların isimleri sisteme girilmelidir. Gönderilen makalenin ilk sayfasında tüm yazarların isimleri, ORCID numaraları ve bağlı oldukları kurumlar da belirtilmelidir. Tüm gönderimlere, tüm yazarların adlarını içeren ve ilgili yazar tarafından imzalanmış Telif Hakkı Devir Formu eklenmelidir.
Etik İlkeler ve Yayın Politikası
DEĞERLENDİRME VE YAYIN
Hakemli bir dergi olarak amacımız bilimsel bilgi ve anlayışı geliştirmektir. Tüm yayınların doğru temsil ettiğinden ve orijinal çalışmanın emsal değerlendirme sürecimizin önyargısız yapıldığını teyit etmek için Yayın Etiği Komitesinin (COPE) kılavuz ilkelerine, etik standartlarına ve ICMJE'nin (Uluslararası Tıp Dergisi Editörleri Komitesi) yayın etiğinin tüm yönlerine ve araştırma-yayın suistimali vakalarına ilişkin tavsiyelerine uymaktayız. Bu sebeple derginin tüm yazarlar, hakemler ve editörler tarafından uyulması gereken bir dizi etik ilkesi bulunmaktadır.
Dergilerimize gönderilen tüm yazılar, telif hakkı ihlali ve intihal ile ilgili güncel yasal gereklilikler dikkate alınarak derginin kapsamına uygunluk, dil, yazım kurallarına uygunluk, bilime uygunluk ve orijinallik açılarından ön değerlendirmeye tabi tutulmaktadır. Yazarlar için yönergelere uygun olmadığı veya yetersiz olduğu değerlendirilen yazılar hakem değerlendirmesi yapılmadan reddedilebilmektedir.
Dergilerimize gönderilen bilimsel yazıları alanında uzman araştırmacı editör ve hakemler değerlendirmektedir. Değerlendirme sürecinde kör bir akran değerlendirmesi politikası uygulanmaktadır. Baş Editör gerekli görürse yazı için bir Editör atayabilir veya yazının bilimsel değerlendirmesini kendisi yapabilir. Editörlerin ayrıca makalenin bilimsel değerlendirmesi için hakem atayabilme ve hakemlerin raporlarına göre karar verebilme hakkı vardır. Yazının yayımlanması ile ilgili son kararı Baş Editör vermektedir.
Makaleler, COPE (Committee on Publication Ethics) kuralları gereğince Baş Editör tarafından yayımlanmak üzere kabul edilir. Yazarlar bu bilgilere dergilerin web siteleri (https://publicationethics.org/) aracılığıyla çevrimiçi olarak erişebilirler. Makaleler, başka bir yerde yayımlanmak üzere değerlendirilmeyeceği ve yayımlanmadığı anlayışıyla yayıma kabul edilmektedir. Yazarlar, makalenin veya ana içeriğinin daha önce başka bir dergide yayımlanmadığını veya yayımlanmak üzere gönderilmediğini beyan etmelidir.
Dergi; yazarlar, editörler ve hakemler için yüksek kaliteli etik standartları karşılamak üzere COPE yönergelerine uymaktadır:
Baş Editörler ve Yardımcı Editörlerin Görevleri:
Derginin Baş Editörü ve yardımcı editörlerinin kritik rolü, hakemli editörlük sürecinin adaletini, güncelliğini, eksiksizliğini ve nezaketini izlemek ve sağlamaktır. Baş Editörün başlıca sorumlulukları şunlardır:
• Yayıma uygun yazıları seçmek, uygun olmayan yazıları reddetmek,
• Önemli yazıları belirleyerek dergiye kaliteli yazı teminini sağlamak,
• Derginin etki faktörünü artırmak ve yayım takvimini sürdürmek,
• Derginin gelişimi için stratejik girdi sağlamak.
Editörlerin Görevleri:
Editörlerin başlıca sorumlulukları şunlardır:
• Bir editör, yazar(lar)ın milliyetini, etnik kökenini, siyasi inançlarını, ırkını, dinini, cinsiyetini, kıdemini veya kurumsal bağlantılarını dikkate almadan makaleyi yayımlanmak üzere objektif olarak değerlendirmelidir. Editörler, bir çıkar çatışması potansiyeli olduğunda herhangi bir görevi reddetmelidir.
• Editörler, hakemlere gönderilen belge(ler)in yazar(lar)ın bilgilerini içermediğinden emin olmalıdır ve bunun tersi de geçerlidir.
• Editörler kararları, saldırgan veya iftira niteliğinde ifadeler içermedikçe, hakemlerin yorumları ve tavsiyeleri ile birlikte yazar(lar)a bildirilmelidir.
• Editörler, yazar(lar)ın bir kişinin gönderiyi incelememesi yönündeki taleplerine (eğer mantıklı ve uygulanabilir ise) saygı göstermelidir.
• Editörler ve tüm personel, gönderilen makalenin gizliliğini garanti etmelidir.
• Editörlerin reddettikleri/kabul ettikleri makaleler ile ilgili herhangi bir çıkar çatışması olmamalıdır. Makalenin yazar(lar), fon sağlayan(lar) veya hakem(ler)iyle çıkar çatışması olmamalıdır.
• Editörler, okuyucuların ve yazarların ihtiyaçlarını karşılamaya ve dergiyi sürekli geliştirmeye çalışmalıdır.
Hakemlerin Görevleri:
Hakemlerin temel sorumlulukları aşağıdaki gibidir:
• Hakemler makalelerle ilgili tüm bilgileri gizli tutmalı ve onlara ayrıcalıklı bilgi muamelesi yapmalıdır.
• İncelemeler, yazara yönelik hiçbir kişisel eleştiri olmaksızın nesnel olarak yürütülmelidir.
• Hakemler, editoryal karar sürecine yardımcı olmakta ve bu nedenle, destekleyici argümanlarla görüşlerini açıkça ifade etmelidir.
• Hakemler, incelemelerini belirli bir süre içinde (maksimum otuz beş (35) gün) tamamlamalıdır. Bir hakem, makalenin incelemesini öngörülen süre içinde tamamlamasının mümkün olmadığını düşünürse, makalenin başka bir hakeme gönderilebilmesi için bu bilgiyi editöre iletmelidir.
• Gönderilen bir makalede ifşa edilen yayımlanmamış materyaller, yazarın yazılı izni olmadan hakemin kişisel araştırmasında kullanılmamalıdır. Yayımlanmamış bir makalede yer alan bilgiler gizli kalmalı ve hakem tarafından kişisel kazanç için kullanılmamalıdır.
• Hakemler, makalelerle bağlantılı herhangi bir yazar, şirket veya kurumla rekabet, işbirliği veya diğer ilişki veya bağlantılardan kaynaklanan çıkar çatışmalarının olduğu makaleleri incelememelidir.
• Hakemler, yayımlanmış makalelerde yazar tarafından alıntı yapılmamış benzer çalışmaları belirlemelidir. Hakemler ayrıca makale ile yayımlanmış veya yayımlanmamış diğer materyaller arasındaki önemli benzerlikleri ve/veya örtüşmeleri Editörlere bildirmelidir.
Yazarların Görevleri:
Yazarların başlıca sorumlulukları şunlardır:
• Yazar(lar), materyalin daha önce yayımlanmadığını ve makalenin herhangi bir hakkını başka bir yere devretmediklerini beyan etmelidir.
• Yazar(lar), çalışmanın özgünlüğünden ve kaynak formatına uygun olarak başkalarının çalışmalarına uygun şekilde atıf yaptıklarından emin olmalıdır.
• Yazar(lar) intihal veya kendinden intihal yapmamalıdır.
• Tüm bilim dallarında araştırma için etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerinde, anket, görüşme, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel veya nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma, insan ve hayvanların (malzeme/veri dahil) deneysel veya diğer bilimsel amaçlarla kullanılması,
• İnsanlar üzerinde klinik çalışmalar,
• Hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalar,
• Kişisel verilerin korunması kanunu uyarınca geriye dönük çalışmalar, (Her bir bireysel başvuru için etik kurul onayı alınmış olmalı ve bu onay yazıda belirtilmeli ve belgelenmelidir.) izinle ilgili bilgi (kurul adı, tarih ve numarası) makalenin "Yöntem" bölümünde ve ilk/son sayfada yer almalıdır. Makale yükleme sırasında makale dosyasına ek olarak “Etik Kurul Onayı” dosyası da sisteme yüklenmelidir. Ayrıca olgu sunumlarında, yazıda aydınlatılmış onam/bilgilendirilmiş onam formunun imzalanmasına ilişkin bilgilere yer verilmesi gerekir.
• Yazar(lar), herhangi bir tanımlama, fotoğraf veya soyağacı biçiminde hastanın kimliğinin tanınmasını sağlayacak hiçbir kişisel bilgi önermemelidir. Hastanın fotoğraflarının bilimsel bilgi olarak elzem ve vazgeçilmez olduğu durumlarda, yazar(lar) yazılı onam almış ve bu kadarını açıkça belirtmişlerdir.
• Yazar(lar), verilerin tahrif edildiğine veya uydurulduğuna dair şüpheler varsa, çalışmanın verilerini ve ayrıntılarını editöre sağlamalıdır. Hileli verilere müsamaha gösterilmeyecektir. Uydurulduğundan veya tahrif edildiğinden şüphelenilen herhangi bir makale kabul edilmeyecektir. Uydurma veya tahrif edilmiş veriler içerdiği tespit edilen herhangi bir yayın için geri çekme yapılacaktır.
• Yazar(lar), çalışma, araştırma giderleri, danışman giderleri, fikri mülkiyet gibi çıkar çatışmasına yol açabilecek her şeyi açıklamalıdır.
• Yazar(lar) derginin gönderim kurallarına uymalıdır.
• Yazar(lar) herhangi bir zamanda gönderilen makalede önemli bir hata ve/veya yanlışlık bulursa, hata ve/veya yanlışlık editöre bildirilmelidir.
• Yazar(lar), makalelerinin sonuçlarını veya yorumlarını etkilemek üzere yorumlanabilecek herhangi bir mali veya diğer önemli çıkar çatışmalarını makalelerinde açıklamalıdır. Tüm mali destek kaynakları “Teşekkür” veya “Katkı” başlığı altında açıklanmalıdır.
• İlgili yazar, makaleye tüm uygun ortak yazarların dahil edildiğinden ve uygunsuz ortak yazarların bulunmadığından ve tüm ortak yazarların makalenin son halini görüp onayladığından ve yayımlanmak üzere sunulmasını kabul ettiğinden emin olmalıdır. Önemli katkılarda bulunan herkes ortak yazar olarak listelenmelidir. Araştırmanın belirli önemli yönlerine katılan diğer kişiler, "Yazar Katkıları" başlığı altında kabul edilmeli veya listelenmelidir.
İptal/İade:
Makaleler/yazılar, özgünlüğünün ve/veya güvenilirliğinin artırılması ve etik ihlallerin önlenmesi amacıyla yazarlarına iade edilebilir ve makaleler kabul edilmiş ve/veya yayımlanmış olsa bile gerektiğinde yayımdan kaldırılabilir. Derginin Baş Editörü, aşağıdaki durumlarda bir makaleyi/yazıyı iade etme veya geri çekme hakkına sahiptir:
• Makalenin dergi kapsamında olmadığı durumlarda,
• Makalenin bilimsel kalitesi ve/veya içeriği dergi standartlarını karşılamadığında ve hakem değerlendirmesi gerekli olmadığında,
• Araştırmadan elde edilen bulguların reddedildiğine dair kanıt olduğunda, (Makale/yazı başka bir dergi, kongre, konferans vb. tarafından değerlendirme veya yayım sürecindeyken),
• Makalenin/yazının bilimsel yayın etiğine uygun olarak hazırlanmaması,
• Makalede/yazmada başka bir intihal tespit edildiğinde,
• Yazarların talep edilen düzeltmeleri talep edilen süre içinde (en fazla yirmi bir (21) gün) gerçekleştirmemesi,
• Yazarın talep edilen belgeleri/materyalleri/verileri vb. talep edilen süre içinde teslim etmemesi,
• Yazar tarafından sunulan istenen belge/malzeme/veri vb. ikinci kez eksik olduğunda,
• Çalışma güncelliğini yitirmiş veriler içerdiğinde,
• Yazarlar makale gönderildikten sonra editör tarafından onaylanmayan değişiklikler yaptığında,
• Yazar eklendiğinde/çıkarıldığında, yazarların sırası değiştiğinde, sorumlu yazar değiştiğinde veya baş editörün izni olmadan yazarların adresleri değiştirildiğinde,
• Aşağıdakiler için (geriye dönük çalışmalar dahil) etik kurul izninin alındığına dair beyan sunulmadığında:
• İnsan hakları veya hayvan hakları ihlal edildiğinde,
ETİK KONULAR
İntihal
Uygun bir alıntı yapılmadan başka birinin fikirlerinin veya sözlerinin kullanılması intihal olarak kabul edilir ve dergide tolere edilmeyecektir. Kaynak gösterilse bile, doğrudan diğer yazarların eserlerinden alınan kelimelerin etrafına tırnak işaretleri konmazsa, yazar yine de intihal yapmış olur. Yazarın daha önce yayımlanmış kendi sözlerinin alıntılı veya alıntısız olarak yeniden kullanılması kendinden aşırma olarak kabul edilir.
Alınan tüm makaleler, makalenin içeriğini web sayfaları ve akademik yayınlardan oluşan bir veri tabanıyla karşılaştıran iThenticate®'e gönderilir. Makaleler, iThenticate® raporuna veya diğer herhangi bir bilgi kaynağına göre intihal veya kendinden intihal olduğuna karar verilir ve reddedilir. Yayımlandıktan sonra intihal ve/veya kendinden intihal tespit edildiğinde düzeltici eylemler önerilir. Editörler makaleyi incelemeli ve düzeltilmiş bir makalenin mi yoksa geri çekmenin mi yayımlanması gerektiğine karar vermelidir. Açık erişimli tezler yayımlanmış çalışma olarak kabul edilir ve benzerlik kontrollerine dahil edilir.
iThenticate® raporu tek bir kaynaktan maksimum %10, toplamda ise maksimum %25 olmalıdır.
Çıkar Çatışmaları
Dergi, herhangi bir eylemin uygun olup olmayacağını belirlemek, çalışmak veya bir hakemi diskalifiye etmek için editörlerin, yazarların veya hakemlerin herhangi bir önemli çıkar çatışması hakkında bilgilendirilmelidir (örneğin, bir yazarın yayımlanan bir makale için çıkar çatışması beyanı).
Finansal
Makalenin yazarları ve hakemleri, makalenin yayımlanmasından itibaren herhangi bir kuruluşa maddi kazanç veya zarar getirecek mali bilgileri dergiye bildirmelidir.
*Araştırma fonları; fonlar, bir personel için danışmanlık ücretleri; patent çıkarları gibi bir çıkarınız varsa, beyan edilmesi gereken bir çıkar çatışmanız olabilir.
Diğer İlgi Alanları
Editör veya hakem, bilindiği takdirde utanç verici olabilecek bir çıkar çatışmasını ifşa edebilir (örneğin, akademik bir ilişki veya rekabet, yakın bir ilişki veya hoşlanmama veya makalenin yayımlanmasından etkilenebilecek bir kişi).
Çıkar Çatışması Beyanı
Gönderilen tüm makaleler için bir çıkar çatışması beyanının gerekli olduğunu lütfen unutmayın. Herhangi bir çıkar çatışması yoksa lütfen yazınızda “Çıkar Çatışmaları” başlığı altında Teşekkür bölümünden önceki son bölüm olarak “Beyan edilecek bir çıkar çatışması yoktur” ifadesini belirtiniz.
Ücret Politikası
.
