Öğretmen Adaylarının Kendini Belirleme (Güvengenlik) Düzeylerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Yıl 2018, Cilt: UBEK-2018, 146 - 165, 28.12.2018

Fatma Betül Şenol , Tuğçe Akyol , Münevver Can-yaşar

https://doi.org/10.30831/akukeg.429106

Cited By: 1

Öz

Bu
araştırma, öğretmen
adaylarının güvengenlik düzeylerinin; duygu durumları, cinsiyet, yaş, bölüm,
aile tipi, doğum sırası, arkadaşları ile algıladıkları iletişim düzeylerine
göre, farklılık gösterip göstermediğini incelemek amacıyla
gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2017-2018 eğitim öğretim yılında Afyon Kocatepe Üniversitesi Eğitim
Fakültesinde öğrenim gören toplam 465 dördüncü sınıf öğretmen adayı
oluşturmaktadır. Araştırmada
veri toplama aracı olarak,
öğretmen adayları ile ilgili bilgi almak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, öğretmen
adaylarının güvengenlik
düzeylerini belirlemek amacıyla Voltan Acar Kendini Belirleme Envanteri (Voltan
Acar & Öğretmen, 2007) öğretmen adaylarının duygu durumlarını belirlemek
için ise Yüz İfadeleri Formu (Thayer ve Schiff, 1969) kullanılmıştır. Elde edilen
verilerin analizinde; Kolmogorov-Smirnoff (K-S) normallik testi sonucunda, normal
dağılım gösteren gruplarda, gruplar arası farklılık incelenirken bağımsız
örneklemler t testi ve Tek Faktörlü Anova, normal dağılım göstermeyen gruplarda
ise, gruplar arası farklılık incelenirken Mann Whitney U ve Kruskal Wallis H
Testi kullanılmıştır. Araştırma
sonucunda, öğretmen
adaylarının güvenlik düzeyleri ile yaşları, öğretmenlik alanları, aile tipleri, iletişim
türleri ve duygu durumları ile anlamlı bir farklılık olduğu; güvengenlik
düzeyleri ile cinsiyetleri ve doğum sıraları arasında anlamlı farklılık
olmadığı sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler

öğretmen adayları, güvengenlik, duygu

Teacher Candidates’ Assertiveness Levels In Terms Of Different Variables

Öz

This study was
conducted to examine and determine if teacher candidates’ assertiveness levels
differ in terms of their moods, gender, age, department, family type, birth
order and perceived communication level with their friends. The study sample
consisted of 465 4^th year classroom teacher candidates attending
Afyon Kocatepe University, Education Faculty in the 2017-2018 academic year.
The data collection instruments of the study were the Personal Information Form designed to get information about the
participant teacher candidates, the Voltan
Acar Assertiveness Scale (Voltan Acar & Öğretmen, 2007) administered to
assertiveness levels of the participant teacher candidates and the Facial Expressions Form (Thayer &
Schiff, 1969) so as to specify the participant teacher candidates moods.
Considering the results of Kolmogorov-Smirnoff normality test, the data which
displayed a normal range was analyzed with independent samples t-test and One
Way Anova was used. For the groups that did not display a normal range, Mann
Whitney U and Kruskal Wallis H Test was used. To the study results, there was a
meaningful difference between teacher candidates’ assertiveness levels and
their ages, departments, family types, communication styles and moods; no
statistically significant difference was found between their assertiveness
levels and their genders and birth orders.

Anahtar Kelimeler

teacher candidates, assertiveness, mood

Kaynakça

• Adana, F. Aktaş, B., Erdağı, S., Eliş, S., Alkan, H. & Uluman, Ö. (2009). Hemşirelik ve sağlık memurluğu öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin belirlenmesi. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 12(2): 51-56.
• Akeren, İ. (2017). Üniversite öğrencilerinde algılanan sosyal destek ve güvengenlik ile psikolojik yardım ihtiyacının incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye.
• Alberti, R., & Emmons, M. (1998). Atılganlık hakkınızı kullanın (S. Katlan, Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Alberti, R., & Emmons, M. (2002). Kendinize yatırım yapın! Atılganlık (S. Katlan, Çev.). Ankara: Hekimler Yayın Birliği.
• Arslantaş, H., Adana, F., & Şahbaz, M. (2013). Lise öğrencilerinin atılganlık düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Florence Nigthingale Hemşirelik Dergisi, 21, 76-84.
• Ateş, B. (2016). Perceived social support and assertiveness as a predictor of candidates psychological counselors’ psychological well-being. International Education Studies, 9(5), 28-39.
• Avcıoğlu, H. (2007). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 Yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 87-101.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç, E., Akgün, Ö. E., Kardeniz, Ş., & Demirel, F. (2009). Sosyal bilimlerde araştırma teknikleri. Ankara: Pegem Akademi Yayıncılık.
• Caldarella, P., & Merrell, K. W. (1997). Common dimensions of social skills of children and adolescents: A taxonomy of positive behaviors. School Psychology Review, 26(2), 264-278.
• Dinçyürek, S., Çağlar, M., & Birol, C. (2012). Atılganlık ve denetim odağı düzeyi: gelecek nesillere etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 142-150.
• Dinçyürek, S., Güneyli, A., & Çağlar, M. (2012). The relation between assertiveness levels, locus of control and academic success of Turkish language teacher candidates. Sociology Mind, 2(1), 61-66.
• Eliason, C., & Jenkins, L. (2003). A practical guide to early childhood curriculum. Upper Saddle River, N.J.: Merrill Press.
• Eslami, A. A., Rabiei, L., Afzali, S. M., Hamidizadeh, S., & Masoudi, R. (2016). The effectiveness of assertiveness training on the levels of stress, anxiety, and depression of high school students. Iran Red Crecent Journal Medical Journal, 18(1), 1-10.
• Eskin, M. (2003). Self-reported assertiveness in Swedish and Turkish adolescents: A cross cultural comparison. Scandinavian Journal of Psychology, 44(1), 7-12.
• Gündoğdu, R. (2012). Yaratıcı drama temelli atılganlık programının psikolojik danışman adaylarının atılganlık becerisine etkisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 12(2), 677-693.
• Güneş, F., Arslan, C., & Eliüşük, A. (2014). Atılganlık eğitiminin üniversite öğrencilerinin kişiler arası problem çözme, algılanan sosyal destek ve atılganlık düzeyleri üzerine etkisi. Bartın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 3(1), 456-474.
• Güven, M. (2010). An analysis of the vocational education undergraduate students’ levels of assertiveness and problem-solving skills. Procedia Social and Behavioral Sciences, 2(2), 2064-2070.
• Haladin, B. N., Ibrahim, A. N., & Rajab, A. (2013). Assertiveness among undergraduates in a Malaysian public university: Implications towards ımproved employability. Jurnal Teknologi (Social Sciences), 65(2), 15-24.
• Hamoud, S., Abd El Dayem, S., & Ossman, L. (2011). The effect of an assertiveness training program on assertiveness skills and self-esteem of faculty nursing students. Journal of American Science, 7(12), 454-466.
• Karagözoğlu, Ş., Kahve, E., Koç, Ö., & Adamişoğlu, D. (2008). Self esteem and assertiveness of final year Turkish university students. Nurse Education Today, 28(5), 641-649.
• Küçükkaragöz, H., Canbulat, T., & Akay, Y. (2013). Öğretmen adaylarında atılganlık düzeyi ve iletişim becerileri. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(22), 123-133.
• Maqbool Parray, W., & Kumar, S. (2017). Impact of assertiveness training on the level of assertiveness, self-esteem, stress, psychological well-being and academic achievement of adolescents. Indian Journal of Health and Well-being, 8(12), 1476-1480.
• Martínez, V., Justicia, F. Y., & Haro, F. E. (2016). Teacher assertiveness in the development of students' social competence. Electronic Journal of Research in Educational Psychology, 14(2), 310-332.
• Mayo Clinic Staff, (2012). Being assertive: Reduce stress, communicate better. Retrieved from https://www.mayoclinic.org/healthy-lifestyle/stress-management/indepth/assertive/art 20044644. Date of access: 10.03.2018.
• Mılovanovıç, R., Irkovı Mıladınovıç, I., & Stojanovı, B. (2016). Assertiveness of prospective teachers and preschool teachers. Journal Plus Education, 16(2016), 289-303.
• Niusha, B., Farghadani, A., & Safari, N. (2012). Effects of assertiveness training on test anxiety of girl students in first grade of guidance school. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 46(2012), 1385-1389.
• Parlar Kılıç, S., & Sevinç, S. (2017). The relationship between cultural sensitivity and assertiveness in nursing students from Turkey. Journal of Transcultural Nursing, 1-8.
• Rezayat, F., & Dehghan Nayeri, N. (2014). The level of depression and assertiveness among nursing students. Journal of Commnunity Based Nursing and Midwifery, 2(3), 177-184.
• Rusli, K. A., Nasir, M. A. M., & Hamzah, N. A. (2011). Relationship between interpersonal communication competence and students’ assertive behaviour. Journal of Human Capital Development, 4(1), 25-33.
• Shafiq, S., Naz, A. R. & Yousaf, B. (2015). Gender differences between assertiveness and psychological well being among university students. Educational Research International, 4(2), 87-95.
• Segrin, C. (2001). Social skills and negative life events: Testing the deficit stress generation hypothesis. Current Psychology, 1(20), 19-35.
• Sucan, S., Turan, B. M., Pepe, O., Karaoğlu, B., & Doğan, D. (2016). The relationship of assertiveness and locus of control with learning styles of the physical education and sports school students. International Journal of Science Culture and Sport, 4(Special Issue 1), 1-10.
• Thayor, S., & Schiff, W. (1969). Stimulus factors in observer judgment of social interaction: Facial expression and motion pattern. The American Journal of Psychology, 82(1), 73-85.
• Twenge, J. M. (2001). Changes in women’s assertiveness in response to status and roles: A cross-temporal meta-analysis, 1931– 1993. Journal of Personality and Social Psychology, 81(1), 133-145.
• Uğurluoğlu, M. Y. (1996). Lise öğrencilerinde özsaygı düzeyi ile atılgan kişilik özelliği arasındaki ilişkinin incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Trabzon.
• Unal, S. (2012). Evaluation the effect of self-awareness and communication techniques on nurses’ assertiveness and self-esteem. Contemporary Nurse, 43(1), 90-98.
• Uzuntarla, Y., Uğrak, U., & Cihangiroğlu, N. (2016). Sürekli kaygı ve atılganlık arasındaki ilişkinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(42), 1704-1711.
• Vagos, P., & Pereira, A. (2010). A proposal for evaluating cognition in assertiveness. Psychological Assessment, 22, 657-665.
• Vatankhah, H., Daryabari, D., Ghadami, V., & Naderifar, N. (2013). The effectiveness of communication skills training on self-concept, self-esteem and assertiveness of female students in guidance school in Rasht. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 84(2013), 885-889.
• Voltan, N (1980). Grupla atılganlık eğitiminin bireyin atılganlık düzeyine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara, Türkiye.
• Voltan, N. (1995). Psikolojik danışmada çeviri sorunu. Bilim ve Ütopya Dergisi, 14, 28-29.
• Voltan Acar, N., & Öğretmen, T. (2007). Kendini belirleme (güvengenlik) ölçeği geliştirme çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 3(27), 67-78.
• Voltan Acar, N., Arıcıoğlu, A., Gültekin, F., & Gençtanırım, D. (2008). Üniversite öğrencilerinin güvengenlik düzeylerinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 342-350.
• Yamada, K., Maeuezato, N., & Ohtsu, K. (2013). Effective teaching learning process for training assertive communication skills. School Health, 9, 45-58.
• Yogarenee, S. (2016). Factors ınfluencing assertiveness of prospective teachers of the university of Colombo, Sri Lanka. Research Journal of Recent Sciences, 5, 95-99.
• Yüksel, G. (2001). Öğretmenlerin sahip olmaları gereken davranış olarak sosyal beceri. Milli Eğitim Dergisi, Mart, Nisan, Mayıs. https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/150/yuksel.htm sitesinden alınmıştır. Erişim tarihi: 16.03.2018.