Examining the Educational Sections of Development Plans in Turkey in the Context of Educational Administration

Yıl 2021, Cilt: 14 Sayı: 1, 1 - 19, 28.01.2021

Abdullah Balıkçı

https://doi.org/10.30831/akukeg.746818

Öz

Development-education interaction can be seen clearly in development plans. This study aims at making inferences about educational administration from the educational sections of the development plans in Turkey since 1963. This study was carried out with a qualitative research method. The data were analyzed using descriptive analysis approach. In this study, 11 development plans prepared since 1963 in Turkey were analyzed in terms of educational administration. Special expert commission reports prepared for development plans are included in the analysis. It was seen that the following points come to the fore in the context of educational administration: MoNE-based organization should be reviewed. The administrative processes should be implemented more effectively. Educational administration-environment interaction should increasingly be maintained. Arrangements should be made for the development and duties of educational administrators. For researchers, it can be recommended to conduct studies with different methods and studies on the problems between planning and implementation related to educational administration. For practitioners, it can be recommended to include educational administration experts in the planning process more and effectively, and include them in education plans more.

Anahtar Kelimeler

Development plan, educational planning, educational administration

Türkiye’deki Kalkınma Planlarının Eğitim Bölümlerinin Eğitim Yönetimi Bağlamında İncelenmesi

Öz

Kalkınma- eğitim etkileşimi kalkınma planlarında açıkça görülebilmektedir. Bu çalışmada amaç, 1963 yılından bu yana yapılmış kalkınma planlarındaki eğitim yönetimi bağlamında ortaya konan değerlendirmelerden hareketle eğitim yönetimine yönelik çıkarımlarda bulunmaktır. Çalışmada nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Analizlerde, içerik ve betimsel analizden yararlanılmıştır. Çalışmada, 1963 yılından günümüze yapılan 11 kalkınma planı eğitim yönetimi açısından analiz edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre, kalkınma planları başta ekonomi olmak üzere tüm alanlarda nitelikli insan gücünün yetiştirilmesine önem vermektedir. Eğitim yönetimi açısından yönetim süreçlerinin, örgütler arası işbirliğinin, MEB’de yapısal değişikliklerin ön plana çıktığı ve özellikle son 4 kalkınma planında eğitim yönetimi alanında okul yönetimi, sürdürülebilirlik, yönetişim kavramlarından hareketle paradigma değişimine gidildiği göze çarpmaktadır. Çalışmayla ilgili olarak araştırmacılar için tüm planları kapsayacak şekilde farklı yöntem ve sayıda araştırmalar yapılması, planlama ile uygulama arasındaki problemlerin araştırma konusu yapılması önerilebilir. Uygulayıcılar için, eğitim yönetimi uzmanlarının planlama sürecinde daha fazla ve etkin bir şekilde katılması, eğitime planlarda daha fazla yer verilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelimeler

development plan, , educational planning

Kaynakça

• Adem, M. (1979). Planlı bir eğitim düzeni kurulmalıdır. Eğitim ve Bilim, 4 (21), 3-16.
• Akar, G. (2010). İnsan kaynaklarında eğitim planlaması ve çalışanların eğitim uygulamalarına ilişkin algıları (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Akça, Y., Şahan, G., & Tural, A. (2017). Türkiye’nin kalkınma planlarında eğitim politikalarının değerlendirilmesi. International Journal of Cultural and Social Studies (IntJCSS), 3, 394-403.
• Alexander, E. R. (2001). What do planners need to know? Journal of Planning Education and Research, 20, 376-380.
• Alterman, R. (2017). From a minor to a major profession: can planning and planning theory meet the challenges of globalisation? Transactions of the Association of European Schools of Planning, 1, 1-17. doi: 10.24306/TrAESOP.2017.01.001
• Altundemir, M. E. (2012). Kalkınma planlarından eğitime bakış: kamusal mallar teorisi perspektifinden. The Journal of Knowledge Economy & Knowledge Management, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 94-105.
• Argün, H. (2003). Planlı kalkınma döneminde (1963-2002) mesleki ve teknik eğitim (gelişmeler, uygulamalar, sorunlar) (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Arslan, G., & Küçüker, E. (2016). Okul müdürlerinin planlama etkinlikleri ve stratejik planlamada karşılaşılan sorunlar. Kastamonu Eğitim Dergisi, 24 (2), 839-856.
• Aşım, M. (2019). Kalkınma planlarında halk eğitiminin tarihsel gelişimi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
• Aydın, M. (2000). Eğitim yönetimi (6. baskı). Ankara: Hatipoğlu.
• Balyer, A. (2019). Eğitim yönetiminde yeni yaklaşımlar (1. baskı). Ankara: Anı.
• Başaran, İ. (1993). Eğitim yönetimi (1. baskı). Ankara: Gül Yayınevi.
• Bayram, A. The viewpoints of educational managers on educational planning in Turkey. European Journal of Education Studies, 6(7), 452-462. doi: 10.5281/zenodo.3528377
• Beach, R. H., & Lindahl, R. A. (2015). A discussion of strategic planning as understood through the theory of planning and its relevance to education. Educational Planning, 22 (2), 5-16.
• Bennell, S. J. (2015). Education for sustainable development and global citizenship: Leadership, collaboration, and networking in primary schools. International Journal of Development Education and Global Learning, 7 (1), 5-32.
• Bilgin, N. (2014). Sosyal bilimlerde içerik analizi (3. baskı). Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Boyacı, A. (2009). İlköğretim okulu öğretmenlerinin eğitim planlaması süreçlerine yönelik kullandıkları metaforlar. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, 111-123.
• Bulut, E. (2007). Yedinci beş yıllık kalkınma planında eğitim hedefleri ve gerçekleşme düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Bursalıoğlu, Z. (2000). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (11. basım). Ankara: PegemA.
• Christensen, L. B., Johnson, R. B., & Turner, L.A. (2015). Araştırma yaklaşımları ve veri toplama yöntemleri. A. Boyacı, K. Bozkuş (Çev.), A. Aypay (Çev. Ed.) içinde, Araştırma yöntemleri desen ve analiz (ss. 30-71). Ankara: Anı.
• Chua, C. S. K. (2006). Singaporean educational planning: moving from the macro to the micro. Current Issues in Language Planning, 7 (2-3), 214-228. doi: 10.2167/cilp095.0
• Crowson, R. L. (1992). School community relations, under reform (1st Ed.). Berkeley: McCuthcan Publishing Corporation.
• Çakmak, Ö. (2008). Eğitimin ekonomiye ve kalkınmaya etkisi. D. Ü. Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 33-41.
• Davidovitch–Marton, R. (2007). The education system as a platform for involving the public in planning processes. Children, Youth and Environments, 17(3), 85-98.
• Douse, M., & Uys, P. (2018). Educational planning in the age of digitisation. Educational Planning, 25(2), 7-23.
• Ergen, H. (2013). Türkiye’de eğitimde planlama yaklaşımları ve kullanılan eğitim göstergeleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (2), 151-167.
• Ersöz, G. (2014). Geçmişten ders almak: sürdürülebilir kalkınma için eğitim. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31 (2), 73-97.
• Fullan, M. G. (1992). Successful school improvement (1st Ed.). USA: Open University Press.
• Gökalp, M. (2003). Türk eğitim sisteminin kalkınma planları doğrultusunda ihtiyaç duyduğu insan gücü niteliklerinin belirlenmesi ve buna uygun öğretmen yetiştirilmesi (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
• Gökçe, O. (2019). Klasik ve nitel içerik analizi (1. baskı). Konya: Çizgi.
• Gül, H. (1992). Kalkınma planlarında eğitime ilişkin sayısal hedefler ve gerçekleşme düzeyi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Gümüş, E., & Şişman, M. (2012). Eğitim ekonomisi ve planlaması (1. baskı). Ankara: PegemA.
• Günkör, C. (2017). Eğitim ve kalkınma ilişkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi Journal of International Social Sciences Education, 3(1), 14-32.
• Hess, M., Johnson, J., & Reynolds, S. (2014). A developmental model for educational planning: democratic rationalities and dispositions. NCPEA International Journal of Educational Leadership Preparation, 9 (1).
• Karakütük, K. (2019). Eğitim planlaması (3. baskı). Ankara: PegemA.
• Kaya, Y. K. (2015). İnsan yetiştirme düzenimiz (6. baskı). Ankara: PegemA.
• Kayıkçı, S. (2018). Yönetişimin kamu kurumlarında uygulanabilirliği: yükseköğretim kurulu başkanlığı örneği. Ombudsman Akademik, 1, 163-181.
• Koçel, T. (2001). İşletme yöneticiliği (8. bası). İstanbul: Beta.
• Kondakçı, Y., & Zayim, M. (2013). Yönetim süreçleri. S. Özdemir (Ed.) içinde, Eğitim yönetiminde kuram ve uygulama (ss. 9-62). Ankara: PegemA.
• Korkmaz, A. (1995). Kalkınma planlarında öngörülen eğitim hedeflerinin gerçekleşme düzeyi (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
• Krippendorff, K. (2004). Content analysis (2nd Ed.). London: Sage publications.
• Küçükali, R. (2011). Yönetim felsefesi (1. basım). Ankara: Nobel.
• Küçüker, E. (2008). Kalkınma planları kapsamında yapılan eğitim planlarının analizi (1963-2005) (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Merriam, S. B. (2015a). Nitel araştırma nedir? S. Turan (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.) içinde, Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (ss. 3-20). Ankara: Nobel.
• Merriam, S. B. (2015b). Nitel araştırmalarda geçerlik, güvenirlik, etik. E. Dinç (Çev.), S. Turan (Çev. Ed.) içinde, Nitel araştırma desen ve uygulama için bir rehber (ss. 199-228). Ankara: Nobel.
• Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) (1973). Millî eğitim temel kanunu, http://www.meb.gov.tr adresinden alınmıştır.
• Neuman, W. L. (2006). Toplumsal araştırma yöntemleri (4. Basım). S. Özge (Çev.). İstanbul: Yayınodası.
• Nir, A. E. (2016). Educational planning: the ethics of compromise. Educational Planning, 23(1), 5-17.
• Oghenekohwo, J. E., & Torunarigha, Y. D. (2018). Education and development: dynamics of access, equity, and social justice in Nigeria. International Journal of Education & Literacy Studies, 6(2), 10-14.
• Özdemir, B. (1997). Planlı kalkınma döneminde (1963-1995) ilköğretim politikalarındaki gelişmeler (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Bolu.
• Özdoğan, E. (2012). Yükseköğretim yöneticilerinin bireysel planlama davranışlarının örgütsel planlama davranışlarına etkisi konusundaki görüşleri (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Patton, M. Q. (2014a). Nitel araştırmanın doğası. M. Bütün, S. B. Demir, (Çev.), M. Bütün, S. B. Demir (Çev. Ed.) içinde, Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (ss. 3-36). Ankara: PegemA.
• Patton, M. Q. (2014b). Nitel analiz ve yorumlama. A. Çekiç, A. Bakla, (Çev.), M. Bütün, S. B. Demir (Çev. Ed.) içinde, Nitel araştırma ve değerlendirme yöntemleri (ss. 431-540). Ankara: PegemA.
• Persaud, A. (2017). Integrated planning for education and development. European Journal of Education, 52 (4), 448-459. Potts, R., Vella, K., Dale, A., & Sipe, N. (2016). Exploring the usefulness of structural–functional approaches to analyse governance of planning systems. Planning Theory, 15 (2), 162-189.
• Sezgin-Nartgün, Ş. (2000). Stratejik planlama ve eğitim. C. Elma, K. Demir (Ed.) içinde, Yönetimde çağdaş yaklaşımlar (ss. 277-300). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Speck, M. (1999). Building a learning community (1st Ed.). New Jersey: Prentice-Hall, Inc.
• Taş, U. (2007). Türkiye’de kalkınma planları ışığında eğitimin kalkınmadaki rolü (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Teksöz, G. (2014). Geçmişten ders almak: Sürdürülebilir kalkınma için eğitim. Boğaziçi Üniversitesi Eğitim Dergisi, 31(2), 73-97.
• Tian, L. (2016). Behind the growth: planning education in china during rapid urbanization. Journal of Planning Education and Research, 36(4), 465–475. doi: 10.1177/0739456X15618014
• Tuzcu, G. (2005). Avrupa birliği’ne giriş sürecinde Türkiye’de eğitim planlaması (Yayımlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı (SBB). (2018). Kalkınma planları (1-11), www. sbb.go.tr adresinden alınmıştır.
• Uvalić-Trumbić, S., & Daniel, S. J. (2016). Sustainable development begins with education. Journal of Learning for Development, 3(3), 3-8.
• Yetkin-Ay, A. (2010). Sekiz yıllık kesintisiz temel eğitime geçişten günümüze kalkınma planlarının ilköğretimde okullaşma oranı ve sınıf mevcudu açısından irdelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Akdeniz Üniversitesi, Antalya.
• Yıldız, S., & Karakütük, K. (2017). Planlı dönemde eğitim planlaması çalışmalarının değerlendirilmesi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(2), 703-725. doi: http://dx.doi.org/ 10.17860/mersinefd.317978.
• Yinfu, Y. (2017). Concepts and policy innovations in the national education plan. Chinese Education & Society, 50, 142–161. Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2011). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (8. baskı). Ankara: Seçkin.