Etik İlkeler ve Yayın Politikası

ALKÜ Fen Bilimleri dergisinin yayın etiği ile açık erişim politikası, Committee on Publication Ethics'in (COPE) açık erişimde yayınladığı kılavuzlar ve politikalar doğrultusunda, "Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Editors - 2011" kuralları esas alınarak düzenlenmiştir. Bu kapsamda editör, hakemler ve yazarların sorumlulukları aşağıda belirtilmiştir:

a) Editörlerin Sorumlulukları:
1. Dergi editörü yapılan başvuruların uygunluğuna ve yayınlanıp yayınlamayacağına karar verir. Editör bu kararı verirken yazar veya yazarların ırkı, cinsiyeti, inancı, uyruğu, politik görüşüne göre değil gönderinin derginin yayın politikası ile uygunluğu, orijinalliği ve önemine göre karar verir.
2. Dergi editörü başvuru ile ilgili kişisel bilgileri üçüncü kişilerle (hakemler, bilim kurulu üyeleri, yayıncı vs) paylaşamaz.
3. Editör veya hakemler ret edilen veya yayın aşamasında olan başvurularda yer alan bilgi ve belgeleri yazarın yazılı izni olmadan kendi araştırmalarında kullanamazlar.

b) Hakemlerin Sorumlulukları:
1. Hakemler başvurunun yayına uygunluğu kontrol konusunda yayın kuruluna destek olurlar.
2. Hakemler, gönderilen çalışmayı değerlendirirken adil, tarafsız ve yapıcı olmaya çalışmalıdır.
3. Hakemler başvuruların geliştirilmesi ve olası hataların giderilmesi için yazarlara önerilerde bulunurlar.
4. Hakemler incelenmek üzere gönderilen başvurusu konusunda kendini yetersiz hissettiklerinde veya incelemeyi zamanında yetiştiremeyecekleri durumlarda editörü bilgilendirmek zorundadır.
5. Hakemler başvurularda yer alan bilgi ve fikirlerin güvenliğini sağlamakla yükümlüdürler. Bunları üçüncü kişilerle paylaşamaz veya kendi araştırmalarında kullanamazlar.


c) Yazarların Sorumlulukları:
1. Sahte/hileli verilere dayanan çalışmalar kabul edilemez. Yazarlar, verilerin doğruluğunu ve özgünlüğünü garanti etmelidir.
2. Eğer çalışma insan ögesini içinde bulunduruyorsa, katılımcılardan gerekli izinler ve uygun kurumsal otoritelerden Etik Kurul Onayı alınmalıdır. Bu onay makalenin "Yöntem" bölümünde belirtilmeli ve imzalı Etik Kurul Onayı makale ile birlikte sisteme yüklenmelidir. Çalışmanın etik kurul onayı gerektirmediği durumlarda bu durum yine "Yöntem" bölümünde açıkça ifade edilmelidir.
3. Çalışmada kullanılan 3. kişilere ait ve telif hakkına haiz "veri toplama aracı, tablo, grafik, harita ve diğer görseller" için ilgili kurum veya kişi(ler)den yazılı izin alınmalıdır.
4. Makale gönderim sürecinde "başvuru listesi"nde ifade edilen ve makaleyi gönderen sorumlu yazar tarafından kabul edilen şartlar diğer yazarlar tarafından da kabul edilmiş sayılır.
5. Makaleye anlamlı bir katkısı olan tüm yazarlar, çalışmaya ortak yazar olarak dahil edilmelidir. Katkısı olmayan kişilerin ortak yazar listesine dahil edilmesi uygun değildir ve bu duruma müsamaha edilmeyecektir.
6. Yazarlar dergimizin hakem ve editörleri tarafından önerilen makul revizyonları yapmayı kabul etmelidirler. Eğer yazar, kabul edilebilir nedenler olmadan revizyonları yapmayı reddederse, gönderilmiş olan makale reddedilecektir.
7. Bütün yazarların, gönderilen makaledeki her hatayı düzeltmeleri ve doğru olmayan bilgileri geri çekmeleri gerekir.
8. Yazarların makalelerini gönderirken telif hakkı formunu göndermek durumundadır.

Etik Kurul Onayı:

25 Şubat 2020 tarihli ULAKBİM kararıyla, "Tüm bilim dalları için (Sosyal bilimler dahil) etik kurul kararı gerektiren klinik ve deneysel insan ve hayvanlar üzerindeki çalışmalar için ayrı ayrı Etik Kurul Onayı alınmış olmalı, bu onay makalede belirtilmeli ve belgelendirilmelidir" şartı getirilmiştir. Anket, mülakat, odak grup çalışması, gözlem, deney, görüşme teknikleri kullanılarak katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren nitel ya da nicel yaklaşımlarla yürütülen her türlü araştırma bu kapsamda ele alınmaktadır.
Etik Kurul Onayının alındığının belirtilmesi: Yaş sınırlaması olmaksızın insanlarla yürütülen çalışmalarda ilgili kurullardan gerekli izinlerin alındığı makalenin ilk ve son sayfaları ile Yöntem bölümünde kurum, tarih ve sayı bilgisi verilerek belirtilmelidir. Ayrıca Etik Kurul onayının kopyası başvuru sırasında diğer makale dosyaları ile birlikte sisteme yüklenmelidir. Etik kurul onayı gerektirmeyen çalışmalarda ise bu durum Yöntem bölümünde açıkça ifade edilmelidir.

Telif Hakları:

ULAKBİM Etik Kuralları gereğince başkalarına ait ölçek, anket ve görseller izin alınmadan kullanılamaz: Telif hakkına sahip kişi ve kurumu kaynak göstermek tek başına yeterli değildir. Bu tür eserlerin telifsiz olduğu veya kullanımı için telif sahibinden gerekli izinlerin alındığı, kişi (veya kurum) ve tarih belirtilerek, dipnot şeklinde yazılmalıdır.


Etik İlkelere Uymayan Durumların Bildirilmesi:
Dergimizin editörleri, hakemleri, yazarları ile ilgili etik ilkelere uymayan bir davranış veya değerlendirme sürecindeki, erken görünümdeki ya da yayımlanmış bir makale ilgili etik olmayan bir durum tespiti yapıldığında lütfen alkufbd@alanya.edu.tr adresine ileti yoluyla bilgi veriniz. Makalelerde kullanılan verilerin manipüle edilmesi, çarpıtılması ve uydurma verilerin kullanıldığının tespit edilmesi durumunda başta makale yazarının çalıştığı kurum olmak üzere ilgili kuramlara bu durum resmi yollardan bildirilecek ve makale reddedilecek, yayınlanmışsa geri çekilecektir. Dergimiz, editör ve hakemler tarafından yapılan değerlendirmeye göre yazarlardan ham veri veya analiz sonuçlarını talep etme hakkına sahiptir.



Yayın Politikası
1. ALKÜ Fen Bilimleri Dergisi ücretsiz, açık erişimli bir dergidir. Ayrıca dergiye gönderilen makalelerde, yazarlardan gönderim ücreti veya makale değerlendirme ücreti alınmaz.
2. Dergiye gönderilen çalışmaların Yazım Kuralları’na uygun olarak hazırlanması gerekir.
3. Gönderilen makalelerin, değerlendirme ve hakem süreçleri olağan koşullarda üç ay içinde tamamlanır.
4. Gönderilen makalelerin yayımlanıp yayımlanmamasına, Editörler Kurulu nihai olarak karar verir.
5. Yazarlara Dergi Park sistemi üzerinden çalışmaya dair değerlendirme sonucu iletilir.
6. Gerekli düzeltmeler yerine getirilmeyen çalışmalar, yayım sürecine alınmaz.



Kaynak:
Committee on Publication Ethics (COPE). (2011, March 7). Code of Conduct and Best-Practice Guidelines for Journal Editors. Erişim: http://publicationethics.org/files/Code_of_conduct_for_journal_editors_Mar11.pdf

https://dergipark.org.tr/tr/pub/tarihyazimi/policy