Bir Sahne Olarak Gündelik Hayat: Benlik ve Başkaları

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 141 - 159, 27.06.2022

Abdurrahman Yalçi

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.1059824

Öz

Birey, kendisinden önce düzenlenmiş olan bir dünyaya gözlerini açmaktadır. İçerisine doğulan toplum, gündelik etkileşimler sırasında ve aracılığıyla öğrenilmekte; ilk dönemden itibaren benlik bilinci de bu sürece bağlı olarak şekillenmektedir. Bilhassa rutin pratiklerin güven sağlayan yönü üzerinden gündelik hayatla ontolojik bir ilişki geliştirilmekte, pratik bilinç başkalarınca onanma temelinde kurgulanmaktadır. Bedeni ile etkileşim ağına dâhil olan birey, bir sunum gerçekleştirmekte ve beden politikasıyla ilişki içerisinde yaydığı izlenimi kontrol altında tutmak istemektedir. Bu çerçevede çalışmamız, gündelik pratiklerin bireyi kuşatıcı yönünü ve kimliğin kişilerarası boyutunu esas alarak sunumun kaçınılmaz oluşunu vurgulamaktadır. Böylelikle kimliğin ve ilişkili olarak pratik bilincin inşasında etkileşimin belirleyici yanını ortaya koymayı amaçlamaktadır. Metodolojik yol gösterici kavram olarak etkileşime odaklanan araştırmamız, yine bu bağlam üzerinden bir kavram repertuvarı kullanmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Gündelik Hayat Sosyolojisi, benlik, sunum, beden, izlenim denetimi

Kaynakça

• Aho, James A. The Things Of The World: A Social Phenomenology. United States of America: Praeger Publishers, 1998.
• Baudrillard, Jean. Tüketim Toplumu. çev. H. Deliceçaylı, F. Keskin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2013.
• Bauman, Zygmunt. Bireyselleşmiş Toplum. çev. Y. Alogan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2005.
• Bauman, Zygmunt. Cemaatler, Güvenli Olmayan Bir Dünyada Güvenlik Arayışı. çev. N. Soysal. İstanbul: Say Yayınları, 2016.
• Bauman, Zygmunt. Siyaset Arayışı. çev. T. Birkan. İstanbul: Metis Yayınları, 2000.
• Becker, Howard S. Haricîler (Outsiders) Bir Sapkınlık Sosyolojisi Çalışması. çev. Ş. Geniş, L. Ünsaldı. Ankara: Heretik Yayıncılık, 2017.
• Berger, Peter L. Sosyolojiye Çağrı, Hümanist Bir Perspekti. çev. A.E. Koca. İstanbul: İletişim Yayınları, 2017.
• Bilgin, Nuri. İnsan İlişkileri ve Kimlik. İstanbul: Sistem Yayıncılık, 1996.
• Bourdieu, Pierre. Ayrım, Beğeni Yargısının Toplumsal Eleştirisi. çev. D. F. Şannan, A. G. Berkkurt. Ankara: Heretik Yayıncılık, 2015.
• Bourdieu, Pierre. Eril Tahakküm. çev. B. Yılmaz. İstanbul: Bağlam Yayınları, 2015.
• Bourdieu, Pierre. Outline of a Theory of Practice. çev. Richard Nice. Cambridge: Cambridge University Press, 1995.
• Brubaker, R.-Cooper, F. “Kimlik”in Ötesine Geçmek”. çev. K. Kelebekoğlu. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. F. Mollaer. 402-460. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Calhoun, Craig. “Kimlik ve Tanınma Politikası”. çev. F. B. Helvacıoğlu, Ö. İlyas. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. Fırat Mollaer. 132-179. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Chambers, Iain. Göç, Kültür, Kimlik. çev. İ. Türkmen, M. Beşikçi. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2019.
• Chaney, David. Yaşam Tarzları. çev. İ. Kutluk. Ankara: Dost Kitabevi, 1999.
• Douzinas, Costas. “Kimlik, Tanınma, Haklar: Hegel Bize İnsan Haklarıyla İlgili Ne Öğretebilir?”. çev. N. Erkul, F. Mollaer. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. Fırat Mollaer. 206- 241. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Flanagan, Kieran. Teolojideki Sosyoloji, Düşünümsellik ve İnanç. çev. E. Ataseven. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
• Fraser, Nancy. “Tanınma Politikasını Yeniden Düşünmek”. çev. F. Mollaer. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. Fırat Mollaer. 259-274. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Gazâlî. Kimya’i Saadet. çev. A. F. Meya. İstanbul: Bedir Yayınevi.
• Giddens, Anthony. Mahremiyetin Dönüşümü, Modern Toplumlarda Cinsellik, Aşk ve Erotizm. çev. İ. Şahin. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2010.
• Giddens, Anthony. Modernite ve Bireysel-Kimlik –Geç Modern Çağda Benlik ve Toplum-. çev. Ü. Tatlıcan. İstanbul: Say Yayınları, 2019.
• Giddens, Anthony. Sosyoloji. İstanbul: Kırmızı Yayınları, 2012.
• Gleason, Phillip. “Kimliği Tanımlamak: Semantik Bir Tarih”. çev. F. Mollaer. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. F. Mollaer. 22-52. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Goffman, Erving. Damga, Örselenmiş Kimliğin İdare Edilişi Üzerine Notlar. çev. Ş. Geniş vd. Ankara: Heretik Yayıncılık, 2018.
• Goffman, Erving. Günlük Yaşamda Benliğin Sunumu. çev. B. Cezar. İstanbul: Metis Yayınları, 2018.
• Goffman, Erving. Kamusal Alanda İlişkiler, Toplu Yaşamın Mikro İncelemeleri. çev. M. F. Karakaya. Heretik Yayıncılık, Ankara 2017.
• Hall, Stuart. “Kimliğe İhtiyaç Duyan Kim?”. çev. F. B. Helvacıoğlu. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. Fırat Mollaer. 277-300. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Hewitt, J.P.-Shulman, D. Benlik ve Toplum. çev. ed. Büşra Aktaş. İstanbul: Bilge Kültür-Sanat Yayınları, 2019.
• Holmes, Mary. Gender and Everyday Life. London: Routledge Publishing, 2009.
• Honneth, Axel. “Tanınma mı Yeniden Dağıtım mı? Toplumun Ahlaki Düzenine Değişen Yaklaşımlar”. çev. K. Kelebekoğlu. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. F. Mollaer. 242-258. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• James, William. The Principles of Psychology I. 1890.
• Jenkins, Richard. Bir Kavramın Anatomisi: Sosyal Kimlik. çev. G. Bostancı. İstanbul: Everest Yayınları, 2016.
• Kafka, Franz. Hikâyeler. çev. K. Şipal. İstanbul: Cem Yayınevi, 2005.
• Kellner, Douglas. “Popüler Kültür ve Postmodern Kimliklerin İnşası”. çev. G. Seçkin. Doğu Batı Düşüncesi Dergisi 4/15 (2001), 187-219.
• Laing, Ronald David. Bölünmüş Benlik. çev. E. Akça. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2015.
• Melucci, Alberto. “Süreç Olarak Kolektif Kimlik”. çev. Ö. Mollaer. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. Fırat Mollaer. 79-104. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Okumuş, Ejder. “Bedene Müdahalenin Sosyolojisi”. Beden Sosyolojisi. ed. K. Canatan. 45-65. İstanbul: Açılım Kitap, 2016.
• Oskay, Ünsal. “Modern Toplumlarda Gündelik Hayatın Sistemle Bütünleşmemiz ve Birey Olamayışımız Açısından Önemi”. Bruce Brown. Marx, Freud ve Günlük Hayatın Eleştirisi. çev. Y. Alogan. 7-13. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 1989.
• Özveren, Cem Güney. Kuram ve Yaklaşımlar Özelinde Benlik. İstanbul: Kriter Yayınevi, 2020.
• Parekh, Bhikhu. “Kimliğin Mantığı”. çev. S. Aksoy. Kimlik Politikaları: Tanınma, Özdeşlik ve Farklılık. ed. F. Mollaer. 53-76. Ankara: Doğu Batı Yayınları, 2014.
• Park, Robert Ezra. Yalıtım ve Sosyal Temaslar, Sosyoloji Bilimine Giriş V. çev. G. İ. Yağlı. İstanbul: Pinhan Yayıncılık, 2019.
• Renner, K. H. vd. “The Relationship Between Self-Presentation Styles and Coping With Social Stress”. Anxiety, Stress & Coping. 17/1. 2004. 1-22.
• Riesman, David. Yalnız Kalabalık, Amerikan Toplumsal Karakterinin Değişimi Üzerine Bir İnceleme. çev. Y. Erdem. 41-46. Ankara: Heretik Yayıncılık, 2019.
• Sartre, Jean-Paul. Varlık ve Hiçlik, Fenomenolojik Ontoloji Denemesi. çev. T. Ilgaz, G. Ç. Eksen. İstanbul: İthaki Yayınları, 2011.
• Sennett, Richard. Ten ve Taş, Batı Uygarlığında Beden ve Şehir. çev. T. Birkan. İstanbul: Metis Yayınları, 2008.
• Shakespeare, William. Size Nasıl Geliyorsa. çev. B. Bozkurt. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1996.
• Taylor, Charles. Modern Toplumsal Tahayüller. çev. H. Koyukan. İstanbul: Metis Yayınları, 2006.
• Turner, Bryan S. Beden ve Toplum. çev. İ. Kaya. Ankara: Nobel Yayıncılık, 2019.
• Wagner, Helmut R. “Takdim-Sosyolojiye Fenomenolojik Yaklaşım”. Alfred Schütz, Fenomenoloji ve Toplumsal İlişkiler. çev. A. Akan, S. Kesikoğlu. Ankara: Heretik Yayıncılık, 2018.
• Weil, Simone. Allah Aşkı Üzerine Düzensiz Düşünceler. çev. O. Elmacıgil. İstanbul: Ketebe Yayınları, 2018.