Minnettarlık Ölçeği: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

Yıl 2022, Cilt: 9 Sayı: 1, 101 - 112, 27.06.2022

Muhammet Cevat Acar

https://doi.org/10.34247/artukluakademi.1085569

Öz

Pozitif psikoloji ile gündeme gelen kavramlardan biri olan minnettarlık, birçok ruh sağlığı göstergesi ile ilişkilidir. Bu çalışma, Likert tipi Türkçe Minnettarlık Ölçeği geliştirilmesi için yürütülmüştür. Araştırma verileri lisans düzeyinde öğrenim gören üniversite öğrencilerinden toplanmıştır. Doğrulayıcı faktör analizi için 477; açımlayıcı faktör analizi için 369 ve test tekrar test analizi için 24 olmak üzere toplam 870 veri kullanılmıştır. Uzman görüşlerinin ardından psikoloji lisans öğrencileri ile odak grup görüşmesi yapılmış ve 48 maddelik madde havuzu ile ilk uygulama ve açımlayıcı faktör analizi gerçekleştirilmiştir. Faktör analizi sonucunda madde yükleri düşük olan maddeler ölçekten çıkarılmış ve 26 madde ile birinci düzey doğrulayıcı faktör analizi için veri toplanmıştır. İlgili modelin test edilmesi sonucunda 4 madde daha ölçekten çıkarılmış ve 5 faktörlü 22 maddelik bir ölçek formu elde dilmiştir. İlgili maddelerin toplam varyansın % 53.51’ini açıkladığı görülmüştür.

Anahtar Kelimeler

Minnettarlık, Geçerlik, Güvenirlik

Kaynakça

• Algoe, Sara B.– Stanton, Annette L. “Gratitude when it is Needed Most: Social Functions of Gratitude in Women with Metastatic Breast Cancer”. Emotion 12/1 (2012), 163-168.
• Bannink, Fredrike. Birey ve Toplumlarda İyi Oluşu Geliştirmek için 201 Pozitif Psikoloji Uygulaması. çev. Esra Kökkılıç. İstanbul: Üsküdar Üniversitesi Yayınları, 2019.
• Berger, Fred R. “Gratitude”. Ethics 85/4 (1975), 298-309. https://doi.org/10.1086/291969
• Caleon, Imelda S. vd. “Cascading Effects of Gratitude: A Sequential Mediation Analysis of Gratitude, Interpersonal Relationships, School Resilience and School Well-being”. The Asia-Pacific Education Researcher 28/4 (2019), 303-312. https://doi.org/10.1007/s40299-019-00440-w Carr, Alan. Pozitif Psikoloji. çev. Ümit Şendilek. İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2016.
• Datu, Jesus Alfonso D.– Mateo, Nino Jose. "Gratitude and Life Satisfaction among Filipino Adolescents: The Mediating Role of Meaning in Life". International Journal for the Advancement of Counselling 37/2 (2015), 198-206. http://dx.doi.org/10.1007/s10447-015-9238-3
• Emmons, Robert A. – McCullough, Michael E. “Counting Blessings Versus Burdens: An Experimental Investigation of Gratitude and Subjective Well-Being in Daily Life”. Journal of Personality and Social Psychology 84/2 (2003), 377-389. http://dx.doi.org/10.1037/0022-3514.84.2.377
• Göçen, Gülüşan. “Bir Değer Eğitimi Örneği Olarak Şükür Günlükleri”. Değerler ve Eğitimi- II. ed. Recep Kaymakcan vd. 237-259. İstanbul: Değerler Eğitimi Merkezi Yayınları, 2012.
• Gulliford, Liz – Morgan, Blaire. "The Meaning and Valence of Gratitude in Positive Psychology". The Routledge International Handbook of Critical Positive Psychology. ed. N.J.L. Brovn vd.53-69. London: Routledge, 2018.
• Hu, Li-tze – Bentler, Peter M. “Cutoff Criteria for Fit Indexes in Covariance Structure Snalysis: Conventional Criteria Versus New Alternatives”. Structural Equation Modeling: A Multidisciplinary Journal 6/1 (1999), 1-55. https://doi.org/10.1080/10705519909540118
• Kleiman, Evan M. vd. "Gratitude and Grit Indirectly Reduce Risk of Suicidal Ideations by Enhancing Meaning in Life: Evidence for a Mediated Moderation Model". Journal of Research in Personality 47/5 (2013): 539-546. https://doi.org/10.1016/j.jrp.2013.04.007
• McCullough, Michael M. vd. “The Grateful Dİsposition: A Conceptual and Empirical Topography”. Journal of Personality and Social Psychology 82/1 (2002), 112-127. https://psycnet.apa.org/doi/10.1037/0022-3514.82.1.112
• McCullough, E. Michael – Tsang, Jo-Ann. “Parent of the Virtues? The Prosocial Contours of Gratitude”. The Psychology of Gratitude. ed. Robert A. Emmons – Michael E. McCullough. 123-141. London: Oxford University Press, 2004.
• McCullough, Michael E. vd. "Gratitude in Intermediate Affective Terrain: Links of Grateful Moods to Individual Differences and Daily Emotional Experience". Journal of Personality and Social Psychology 86/2 (2004), 295-309.
• Peterson, Christopher – Seligman, Martin E. P. Character Strenghts and Virtues: A Handbook and Classification. New York: Oxford University Press, 2004.
• Seçer, İsmail. Psikolojik Test Geliştirme ve Uyarlama Süreci: SPSS ve LISREL Uygulamaları. Ankara: Anı Yayıncılık, 2015.
• Tabachnick, Barbara G.– Fidell, Linda S. Using Multivariate Statistics. New York: Pearson, Seventh Edition, 2019.
• Wood, Alex vd. “Gratitude: Parent of all Virtues”. The Psychologist 20/1 (2007), 18-21.
• Wood, Alex M. vd. “The Role of Gratitude in the Development of Social Support, stress, and Depression: Two Longitudinal Studies”. Journal of Research in Personality 42/4 (2008), 854-871.
• Yüksel, Asuman– Oğuz Duran, Nagihan. “Minnettarlık Ölçeği’nin Yetişkinlere Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışmaları”. Çağdaş Eğitim Dergisi Akademik 1/1 (2012), 31-40.